មេដឹកនាំអាស៊ានចង់ផ្សះផ្សាគ្នាពីការមិនចុះសម្រុងស្តីពីបញ្ហាសមុទ្រចិន
បន្ទាប់ពីការមិនចុះសម្រុងគ្នារវាងបណ្តាប្រទេសអាស៊ានមួយចំនួនក្នុងបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងកាលពីឆ្នាំទៅ ប្រមុខដឹកនាំអាស៊ានទាំងដប់ នឹងជួបជុំគ្នាក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី២២របស់ខ្លួន ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅក្នុងប្រទេសព្រុយណេ (Brunei) នាថ្ងៃពុធសប្តាហ៍នេះ។ កិច្ចប្រជុំ នឹងត្រូវធ្វើឡើងដើម្បីកសាងនូវ ឯកភាពគ្នាជាធ្លុងមួយ ប្រឈមទៅនឹងជម្លោះដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែនសមុទ្រ ដែលល្បីថាសម្បូរទៅដោយធនធានប្រេងនិងឧស្ម័ន ព្រមទាំងជាផ្លូវនាវាចរណ៍ដ៏មមាញឹកបំផុតមួយក្នុងពិភពលោក។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
មានប្រសាសន៍ពីរថ្ងៃមុនកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសឥណ្ឌូនេស៊ី គឺលោក ម៉ាទី ណាតាឡេហ្គាវ៉ា (Marty Natalegawa) បានសង្កត់ធ្ងន់ថា “អាស៊ានត្រូវតែរួបរួមគ្នាទាក់ទិនទៅនឹងជម្លោះចិនខាងត្បូង”។ លោកប្រមុខការទូតរូបនេះបានបន្តទៀតថា ”អាស៊ានមានឥទ្ធិពលក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍នានាប្រសិនអាស៊ានខ្លាំង...[ដូច្នេះ]យើងត្រូវរួបរួមគ្នា
ជាមួយគ្នានេះដែរ ប្រទេសព្រុយណេ ដែលជាប្រធានផ្លាស់វេនអាស៊ាន និង ជាប្រទេសកំពុងមានជម្លោះជាមួយចិនមួយដែរនោះ បានថ្លែងថា ខ្លួនរំពឹងថានឹងមានការចងក្រង ក្រមប្រតិបត្តិស្តីពីសមុទ្រ រវាងបណ្តាប្រទេសអាស៊ាន និង ចិន ដែលជាអាទិភាពមួយក្នុងចំណោមអាទិភាពសំខាន់ៗទាំងឡាយរបស់ខ្លួន។
ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកវិភាគយល់ឃើញថា កិច្ចព្រមព្រៀងនេះទំនងជាមិនអាចប្រព្រឹត្តទៅរួចនោះទេ ដោយសារតែការជំទាស់របស់ចិន ដែលចង់ធ្វើការចរចាជាលក្ខណៈទ្វេភាគីជាមួយបណ្តាប្រទេសជាប់ជម្លោះនីមួយៗ ជាជាងការប្រជុំជាមួយក្រុមបណ្តាប្រទេសអាស៊ានទាំងមូល។
អ្នកវិភាគក្នុងវិទ្យាស្ថាននៃការសិក្សាអំពីអាស៊ីអាគ្នេយ៍ក្នុងប្រទេសសិង្ហបូរីម្នាក់ បានមានប្រសាសន៍ថា”ប្រទេសចិនមិនទាន់ប្រុងប្រៀបដើម្បីចរចាជាមួយអាស៊ាននៅឡើយទេ។ ហើយប្រសិនបើ ចិន មិនចង់ធ្វើការចរចា នោះ បញ្ហាក្រមប្រតិបត្តិនេះនឹងមិនអាចទៅរួចឡើយ”។
យោងតាមគេហទំព័រផ្លូវការរបស់អាស៊ាន របៀបវារៈក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាននៅប្រទេសព្រុយណេដែលប្រព្រឹត្តទៅក្នុងរយៈពេលពីរថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី ២៤-២៥ ខែ មេសា ក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ នឹងផ្តោតសំខាន់ទៅលើបញ្ហាសន្តិសុខនិងជម្លោះក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
ជម្លោះដែនសមុទ្រនេះ កាន់តែរីករាលដាលខ្លាំងឡើងៗ នៅពេលដែលប្រទេសចិនកំពុងបន្តទាមទារកាន់កាប់លើដែនទឹកមួយនេះ ខណៈដែលប្រទេសហ្វីលីពីន ព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី វៀតណាម និង តៃវ៉ាន់ អះអាងអំពីកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្លួនក្នុងការកាន់កាប់ដែនសមុទ្រនេះដែរ។
គួរបញ្ជាក់ថាបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង បានធ្វើឲ្យមានភាពតានតឹងខ្លាំងកាលពីកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេស ដែលប្រព្រឹត្តឡើងកាលពីខែ កក្កដា ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលបណ្តាលឲ្យកិច្ចប្រជុំទាំងមូលបញ្ចប់ទៅដោយគ្មានសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម។
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ