ឱកាសបោះឆ្នោត៖ តើ កម្ពុជា មើលពីខាងក្រៅ គួរឲ្យខ្លាច?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៤១
ខ្មែរនៅបរទេស និងជនបរទេសមួយចំនួន ដែលរស់នៅក្រៅពីស្រុកខ្មែរ គឺមានការព្រួយបារម្ភពីស្ថានការណ៍ នៅក្នុងពេលនិងក្រោយពេលបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា។ នៅក្នុងឱកាសបោះឆ្នោតនេះ អ្នកមួយចំនួន បានឃាត់ក្រុមគ្រួសារ និងណែនាំមិត្តភក្តិ មិនឲ្យមកកម្ពុជា ព្រោះខ្លាចមានបញ្ហាអសន្តិសុខ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពលរដ្ឋខ្មែរខ្លះនៅក្នុងស្រុកស្រាប់ ហាក់ដូចជាសម្របខ្លួនបាន និងមិនសូវជាបារម្ភធ្ងន់ធ្ងរពេកនោះទេ។ តើហេតុអ្វីបានជាដូច្នេះ? ហេង ឧត្តម នឹងសាកល្បងពិនិត្យមើលពីសភាពការណ៍នេះ។
ជាដំបូងគួរសួរថា តើហេតុអ្វីជនបរទេសនិងខ្មែរមួយចំនួន រស់នៅក្រៅស្រុក នាំគ្នាព្រួយបារម្ភខ្លាំង រហូតដល់មិនចង់ឲ្យកូនចៅសាច់ញាតិ និងមិត្តភក្តិរបស់គេ មកលេង ឬធ្វើដំណើរមកស្រុកខ្មែរ នៅក្នុងឱកាសបោះឆ្នោតនេះ? បើទោះបីជា គេគ្មានទិន្នន័យស្ទង់មតិពិតប្រាកដពីចំនួនអ្នកនៅក្រៅស្រុកដែលព្រួយបារម្ភ តែគេបានដឹងយ៉ាងប្រាកដថា ពិតជាមានអ្នកព្រួយបារម្ភ និងភ័យខ្លាចចំពោះស្ថានការណ៍ ក្នុងពេលនិងក្រោយពេលបោះឆ្នោត បើមិនតិច ក៏ច្រើនដែរ។
មានមូលហេតុ យ៉ាងហោច៣ដែលគេអាចពន្យល់ពីសេចក្តីមន្ទិលនេះ។ ទី១ គឺអាចដោយសារតែការគំរាមកំហែងរបស់ឥស្សរជនអ្នកនយោបាយធំៗ ដែលពីពេលថ្មីៗកន្លងទៅ បានព្រមានពីលទ្ធភាពនៃការកើតសង្គ្រាមបើបក្សរបស់ខ្លួនចាញ់ឆ្នោត។ ទី២ ទំនងជាមកពីស្រមោលខ្មៅនៃអតីតកាល ដែលកម្ពុជាទើបតែងើបពីសង្គ្រាមបានតិចទសវត្សរ៍ ហើយអ្នកមានអំណាចមួយចំនួន ដែលធ្លាប់ជាមេទ័ព ដៃកាន់កាំភ្លើង ហើយនិងទើបតែដោះអាវទាហានចេញ ពាក់អាវជាជនស៊ីវិល។
មូលហេតុទី៣ ចំពោះដំណឹងព័ត៌មានចេញតាមបណ្តាញឃោសនាបរទេស និងបណ្តាញទាក់ទំនងសង្គម ដែលផ្សាយទៅបរទេសនិងខ្មែរនៅស្រុកក្រៅ បានមើលនិងអាននោះ គឺមួយចំនួន ច្រើនតែជាបញ្ហាព័ត៌មានអាក្រក់ពីកម្ពុជា។ ជាអាទិ៍ អំពើពុករលួយ ការកិបកេងបន្លំសម្បត្តិជាតិ ការរំលោភអំណាច បំពានច្បាប់ ការបាញ់បោះ និងឃាតកម្ម រួមទាំងអំពើអសន្តិសុខផ្សេងៗទៀត ដែលជាចំណុចលងបន្លាចអារម្មណ៍អ្នករស់នៅក្រៅស្រុកទាំងនោះ ពុំឲ្យមានអារម្មណ៍ល្អ និង គ្មានគំនិតវិជ្ជមានប៉ុន្មានឡើយ កាលណាបើគេនិយាយដល់កម្ពុជា។
ទន្ទឹមនេះ ពលរដ្ឋខ្មែរខ្លះ ដែលរស់នៅបរទេសយូរឆ្នាំ អ្នកមួយចំនួន ពុំបានស្នាក់នៅ ប្រលូកផ្ទាល់នឹងស្ថានការជាក់ស្តែង នាប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ដែលកម្ពុជាមានការផ្លាស់ប្តូរ កែប្រែមុខមាត់ច្រើន! ហើយខ្មែរអ្នករស់នៅបរទេសខ្លះទៀត ដែលធ្លាប់វារឆ្លងកាត់របបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ គឺទំនងជានៅតែមានអារម្មណ៍បាក់ស្បាត និងហាក់នៅមានស្មារតីខ្លាចរអារពីចំហាយ ឥទ្ធិពល និងវត្តមានរបស់ខ្មែរក្រហម ដែលពួកគេអាចនឹងយល់ថានៅតែបន្តមានពួកខ្មែរក្រហមក្នុងជួររដ្ឋអំណាច ជាដើម។
ផ្អែកតាមហេតុផលទាំងអស់នេះ ទើបជនបរទេសនិងខ្មែរនៅក្រៅស្រុក មួយចំនួន មានក្តីព្រួយបារម្ភ ខ្លាចក្រែងមានចលាចលនិងអំពើហិង្សា ជាយថាហេតុណាមួយ ក្នុងឱកាសបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់នេះ។
ក៏ប៉ុន្តែ បើគេសង្កេតពីស្ថានភាពពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្នុងស្រុកវិញ! អ្នកដែលរស់នៅទីនេះផ្ទាល់ គឺ ពួកគេហាក់ស៊ាំនឹងស្ថានការណ៍ ហើយទំនងជាមិនសូវព្រួយបារម្ភជ្រុលពេកនោះដែរ។ មិនសូវព្រួយបារម្ភជ្រុលខ្លាំងហួសហេតុពេក ព្រោះថា បើទោះបីជាមានការព្រលយពាក្យពីលទ្ធភាពនៃការមានសង្គ្រាមក៏ដោយ ក៏ពាក្យនេះ វាស៊ាំ និងដដែលៗ ស្ទើរតែគ្រប់រដូវការបោះឆ្នោតទៅហើយ។
លើសពីនេះទៅទៀតនោះ ប្រសិនបើគេមើលទៅដំណើរការបោះឆ្នោតតាមរយៈការធ្វើយុទ្ធនាការបោះឆ្នោតនាប៉ុន្មានថ្ងៃដំបូងនេះ គឺបង្ហាញពីសញ្ញាណវិជ្ជមានយ៉ាងច្រើន។
ជាក់ស្តែង ទាំងក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោត រួមទាំងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ផង សុទ្ធសឹងតែសង្កេតឃើញដូចៗគ្នាថា បក្សនយោបាយនិងសកម្មជននៅក្នុងការហែក្បួន នៅអាណត្តិនេះ គឺមានវិន័យ មានរបៀបរយ និងមានក្រមសីលធម៌ច្រើនជាងការឃោសនាបោះឆ្នោតអាណត្តិមុនៗ។ ចំណែក ការនិយាយឃោសនា ស្រែកជ័យឃោស គឺមិនសូវជាមានការប៉ះពាល់ដល់បក្សផ្សេងៗ ធ្ងន់ធ្ងរជ្រុលពេកដែរ ហើយការហែក្បួនជាទូទៅ មានសណ្តាប់ធ្នាប់និងសន្តិសុខល្អ។ ទាំងនេះគឺជាសញ្ញាណល្អ ដែលស្តែងឲ្យឃើញថា បក្សនយោបាយទាំងអស់មានភាពចាស់ទុំច្រើន។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់អ្នកជំនាញបោះឆ្នោត។
ទោះបីជាយ៉ាងក៏ដោយ ការរក្សាស្ថានការណ៍ល្អបែបនេះ តទៅទៀត គឺជាតួនាទីមិនអាចខ្វះបានរបស់អ្នកនយោបាយ និងសកម្មជនអ្នកគាំទ្របក្សដែលមាននិន្នាផ្ទុយគ្នា ហើយក៏ជាមុខងារចាំបាច់របស់អ្នកសារព័ត៌មាន និងពលរដ្ឋទូទៅខ្លួនឯង ដែរ ដើម្បីឲ្យដំណើរការបោះឆ្នោតប្រព្រឹត្តដោយល្អប្រសើរ។ បើពុំដូច្នោះទេ រៀងរាល់ឱកាសបោះឆ្នោត គឺមុខមាត់កម្ពុជា មើលពីខាងក្រៅ នៅតែគួរឲ្យខ្លាច៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ