សិល្បៈវប្បធម៌បុរាណខ្មែរកំពុងបាត់បង់តម្លៃពីមនុស្សសម័យថ្មី!
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៤៨
ឆ្នាំនេះ ទិវាវប្បធម៌ជាតិ ៣មីនា ត្រូវបានប្រារព្ធឡើងក្រោមប្រធានបទ«យុវជនដើម្បីវប្បធម៌ជាតិ» ។ ប្រធានបទនេះមានន័យចង់ដាស់ស្មារតីយុវជនខ្មែរជំនាន់ក្រោយឲ្យស្គាល់តម្លៃសម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិ ហើយចេះស្រឡាញ់និងថែរក្សាកេរ្តិ៍ដំណែលដូនតារបស់ខ្លួន។ ការលើកប្រធានបទនេះឡើងត្រូវគេមើលឃើញថាជាការសមស្របក្នុងបរិបទដែលសិល្បៈវប្បធម៌បុរាណខ្មែរត្រូវបានលេបត្របាក់ដោយភាពទំនើបទាន់សម័យព្រោះខ្វះការផ្តល់តម្លៃពីសំណាក់យុវជនស្រករក្រោយ។ តើហេតុអ្វីបានជាមនុស្សខ្មែរសម័យនេះមិនសូវផ្តល់តម្លៃដល់វប្បធម៌ជាតិរបស់ខ្លួនហើយបែរជាត្រេកត្រអាលនឹងភាពទំនើបនៃវប្បធម៌បរទេសទៅវិញ?
ក្នុងចំណោមសម្បត្តិវប្បធម៌ដ៏មានតម្លៃជាច្រើនដែលដូនតាខ្មែរបន្សល់ទុកឲ្យ សិល្បៈដែលមានជាច្រើនទម្រង់គឺជាផ្នែកដ៏សំខាន់មួយនៃអត្តសញ្ញាណនិងដួងព្រលឹងខ្មែរ។ ប៉ុន្តែ សិល្បៈបុរាណហាក់កំពុងកប់បាត់បន្តិចម្តងៗក្រោមសម្ពាធនៃភាពទំនើបដែលមនុស្សសម័យនេះកំពុងត្រេកត្រអាល ទោះបីជាពេលខ្លះវាគ្រាន់តែជាភាពក្លែងក្លាយបន្លំភ្នែកក៏ដោយ។
ពិតណាស់ថា ខណៈដែលយុវជនសម័យថ្មីកំពុងវក់វីនឹងវប្បធម៌បរទេសហើយមិនសូវចាប់អារម្មណ៍ទៅលើសិល្បៈបុរាណរបស់ខ្លួននោះ វិស័យសាធារណៈក៏មិនបានផ្តល់ការគាំទ្រគ្រប់គ្រាន់ដល់អ្វីដែលជាបុរាណដែរ។ មានភស្តុតាងច្រើនយ៉ាងណាស់ដែលគេអាចពន្យល់បញ្ហានេះបាន។ ជាក់ស្តែង រោងមហោស្របដែលជាតំណាងឲ្យព្រលឹងជាតិដែលត្រូវបានអគ្គិភ័យលេបត្របាក់ជាយូរណាស់មកហើយនោះមិនត្រូវបានគេសាងសង់ឡើងវិញទេ។ ពហុកីឡដ្ឋានជាតិអូឡាំពិកត្រូវបានហ៊ុមព័ទ្ធដោយសំណង់អាគារផ្ទះល្វែងនិងផ្សារទំនើបយ៉ាងជុំជិត។ រីឯវិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិតត្រូវបានលេបត្របាក់ដោយសណ្ឋាគារ កាស៊ីណូ និងអាគារទំនើបៗផ្សេងទៀតយ៉ាងជុំជិត។
ម្យ៉ាងទៀត នៅកម្ពុជា សិល្បករបុរាណច្រើនតែមានជីវភាពយ៉ាប់យ៉ឺនយ៉ាងខ្លាំង។ សិល្បករល្ខោនបាសាក់ យីកេ អ្នកចៀងអាយ៉ៃ ច្រៀងចាប៉ីដងវែង អ្នករាំរបាំព្រះរាជទ្រព្យ និងរបាំបុរាណជាច្រើនទៀតដែលជាតំណាងឲ្យដួងព្រលឹងជាតិមិនទទួលបានភាពល្បីល្បាញនិងមិនទទួលបានផលកម្រៃសមរម្យសម្រាប់ចិញ្ចឹមជីវិតឡើយ។ ពួកគេត្រូវបង្ខំចិត្តប្រកបមុខរបរផ្សេងដើម្បីបង្គ្រប់ជីវភាពឬក៏អ្នកខ្លះបោះបង់អាជីពតែម្តង។
ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកដែលទទួលជោគជ័យក្នុងអាជីពសិល្បៈខ្លាំងច្រើនតែជាសិល្បករផ្នែកចម្រៀងសម័យឬកំប្លែងទៅវិញ។ ជោគជ័យរបស់អ្នកចម្រៀងភាគច្រើនបានមកដោយសាររូបសម្រស់ ដោយសារបទចម្រៀងចម្លងពីបរទេសឬដោយសារភាពសិចស៊ីប្រាសចាកប្រពៃណីច្រើនជាងដោយសារទឹកដមសំឡេង។ ចំណែកតារាកំប្លែងល្បីឈ្មោះមួយចំនួនវិញនៅតែពឹងលើពាក្យពេចន៍អាសអាភាសឬកាយវិការអសីលធម៌មួយចំនួនច្រើនជាងការច្នៃប្រឌិតថ្មី។
ទាំងនេះជាឧទាហរណ៍ខ្លះៗប៉ុណ្ណោះដែលបង្ហាញថាមនុស្សខ្មែរសម័យនេះជាពិសេសយុវវ័យហាក់កំពុងបោះបង់ចោលអ្វីដែលជាបុរាណហើយស្រវាចាប់យកភាពទំនើបដែលគ្មានអត្តសញ្ញាណពិតប្រាកដ។ ផ្ទុយទៅវិញ សិល្បៈបុរាណខ្មែរបែរជាទទួលបានការគាំទ្រនិងកោតសរសើរពីជនបរទេសច្រើនជាងការគាំទ្រពីខ្មែរខ្លួនឯង។
បច្ចប្បន្ន ក្រសួងទេសចរណ៍កំពុងឃោសនាទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរបរទេសឲ្យចូលមកទស្សនាកម្ពុជាដោយប្រើពាក្យ«ព្រះរាជាណាចក្រអច្ឆរិយៈ»។ ភាពអច្ឆរិយៈរបស់កម្ពុជាគឺដោយសារតែសម្បត្តិវប្បធម៌ជាច្រើនដែលដូនតាខ្មែរបន្សល់ទុកឲ្យដូចជាប្រាងប្រាសាទ សិល្បៈបុរាណ និងសម្បត្តិធម្មជាតិជាដើម។ ផ្ទុយទៅវិញ ភាពទំនើបដែលគេកំពុងនាំគ្នាត្រកត្រអាលនៅពេលនេះ ពេលខ្លះវាគ្រាន់តែជាភ្លើងចំបើងដែលគ្មានតម្លៃជាអត្តសញ្ញាណជាតិឡើយ។
ពិតណាស់គេអាចស្តីបន្ទោសយុវវ័យថាមិនឲ្យតម្លៃដល់វប្បធម៌បុរាណ ហើយងាយចាប់យកវប្បធម៌បរទេស ប៉ុន្តែ ទន្ទឹមនឹងនោះ គេក៏ចាំបាច់ត្រូវចោទសួរដែរថា តើក្រសួងវប្បធម៌បានធ្វើសកម្មភាពអ្វីខ្លះក្នុងន័យលើកតម្លៃវប្បធម៌បុរាណរបស់ខ្លួន? ជាក់ស្តែង កម្ពុជាមានពិធីបុណ្យប្រពៃណីច្រើនណាស់ តែពិធីបុណ្យទាំងនោះខ្វះការអភិវឌ្ឍ កែច្នៃឲ្យទៅជាទីពេញនិយមរបស់យុវវ័យសម័យថ្មី។ សូមកុំភ្លេចថា ការអភិវឌ្ឍត្រូវដើរទន្ទឹមនឹងការអភិរក្ស ដោយគេមិនអាចបំភ្លេចចោលជ្រុងណាមួយបានទេ។
ជាធម្មជាតិ ផ្នត់គំនិតមនុស្សតែងវិវឌ្ឍពីដំណាក់កាលមួយទៅមួយជាទៀងទាត់។ ដូច្នេះ អ្នកតម្រង់ទិសសង្គមគួរតែតាមឲ្យទាន់សភាពការណ៍និងឆ្លើយតបឲ្យបានសមស្រប។ សម្រាប់ប្រទេសមួយដែលងើបពីភាពខ្ទេចខ្ទាំដូចកម្ពុជា ការបណ្តុះគំនិតមោទនភាពជាតិ និងបណ្តុះគំនិតស្រឡាញ់វប្បធម៌ជាតិឲ្យបានរឹងមាំដល់កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយគឺជារឿងចាំបាច់ពីព្រោះថា ប្រសើនបើកូនខ្មែរស្គាល់តម្លៃខ្លួនឯងច្បាស់ ពួកគេច្បាស់ជានឹងចេះស្រឡាញ់វប្បធម៌បុរាណរបស់ខ្លួន ហើយមិនងាយងាករេតាមវប្បធម៌បរទេសឡើយ។
នេះជាតម្លៃដែលស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធទាំងឡាយគួរមើលឲ្យឃើញហើយគួរចាត់វិធានការឆ្លើយតបឲ្យបានរួសរាន់។ វិធានការត្រូវចាប់ផ្តើមពីការលើកស្ទួយតម្លៃសិល្បៈបុរាណនិងកែច្នៃវាឲ្យទៅជាទីពេញនិយមរបស់មនុស្សសម័យថ្មី៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ