តើ គជប ថ្មី អាចធានាបាននូវឯករាជ្យភាពដែរឬទេ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៤៩
ចាប់តាំងពីថ្ងៃសុក្រ ចុងសប្ដាហ៍មុន អគ្គលេខាធិការដ្ឋានរដ្ឋសភាបានចាប់ផ្ដើមទទួលពាក្យសុំឈរឈ្មោះជាបេក្ខជននៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ហៅកាត់ថា គជប។ សង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោតបានលើកឡើងថា ដំណើរការនេះមិនមែនជាការប្រកួតប្រជែងពិតប្រាកដទេ ព្រោះថា បេក្ខជន គជប ត្រូវបានត្រៀមរួចជាស្រេចហើយ។ បើគ្រាន់តែចាប់ផ្ដើមត្រូវប្រឈមនឹងការរិះគន់ដូច្នេះទៅហើយ សួរថាតើ គជប ថ្មី អាចធានាបាននូវឯករាជ្យភាពដែរឬទេ?
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត គជប តាមនិយមន័យ គឺជាស្ថាប័នឯករាជ្យ ដែលមាននាទីរៀបចំ និងត្រួតពិនិត្យការបោះឆ្នោតជាតិនៅកម្ពុជា។ ក្រោយការបោះឆ្នោតខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ គណបក្សប្រឆាំងបានចោទប្រកាន់ថា គជប គ្មានភាពឯករាជ្យ អព្យាក្រិត្យ និងទាមទារឲ្យធ្វើការកែទម្រង់ស្ថាប័ននេះជាចាំបាច់ ដើម្បីធានានូវភាពស្អាតស្អំនៅក្នុងការបោះឆ្នោតក្រោយៗទៀត។
ក្រោយពីបានធ្វើសម្បទានឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក រវាងក្រុមការងារនៃគណបក្សទាំងពីរ សេចក្ដីព្រាងសេចក្ដីស្នើច្បាប់ស្ដីពី គជប និងច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោត បានលេចចេញជារូបរាង និងក្រោយមកត្រូវបានអនុម័តដោយរដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភាយ៉ាងលឿនរហ័ស។ ច្បាប់ថ្មីទាំងពីរនេះ ទទួលរងនូវការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងពីសង្គមស៊ីវិល ថាមានលក្ខណៈគាបសង្កត់លើសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងជាពិសេសគឺ វាបម្រើផលប្រយោជន៍គណបក្សទាំងពីរ ច្រើនជាងផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋដោយរួម។
បើត្រឹមតែច្បាប់ត្រូវរងការរិះគន់ដូច្នេះទៅហើយ តើស្ថាប័ន គជប ថ្មី អាចធ្វើឲ្យគេទទួលស្គាល់ពីឯករាជ្យភាពរបស់ខ្លួនបានយ៉ាងម៉េច? មិនចាំបាច់និយាយដល់ គជប ថ្មី ដែលមិនទាន់មានរូបរាងនោះទេ! គ្រាន់តែរដ្ឋសភាចាប់ផ្ដើមទទួលពាក្យសុំឈរឈ្មោះជាបេក្ខជន គជប ថ្មីភ្លាម ការរិះគន់ក៏ធ្លាក់មកដល់ភ្លាមដែរ។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោតបានលើកឡើងថា ដំណើរការនេះមិនមែនជាការប្រកួតប្រជែងពិតប្រាកដទេ ព្រោះថា សមាសភាពទាំង៩ នៃ គជប ត្រូវបានត្រៀមរួចជាស្រេចហើយ។
បើទោះជាមានការលើកឡើងដូច្នេះក៏ដោយ ក៏គណបក្សទាំងពីរមិនទាន់បានបង្ហាញពីសមាសភាព គជប ថ្មីរបស់ខ្លួននៅឡើយទេ។ ម្ខាងៗសុទ្ធតែព្យាយាមមិនឆ្លើយតបនឹងអ្នកកាសែត ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនេះ ខណៈដែលលោកស្រី ពុង ឈីវកេក ដែលបក្សទាំងពីរបានស្នើជាសមាសភាពទី៩នៃគជប ក៏នៅមិនទាន់សម្រេចឲ្យដាច់ស្រេចដែរថា ទទួលយកសំណើនេះឬអត់។
ស្ថិតក្រោមការបរិហារពីសង្គមស៊ីវិល និងភាពមិនច្បាស់លាស់ដូច្នេះ តើ គជប ថ្មី អាចធានាបាននូវឯករាជ្យភាពដែរឬទេ?
ឯករាជ្យ ឬមិនឯករាជ្យ គេនៅមិនទាន់អាចឆ្លើយបាននៅឡើយទេ ខណៈដែលស្ថាប័ននេះ មិនទាន់ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឡើយ។ ប៉ុន្តែនៅពេលនេះ មានរូបមន្តពីរ ដែលអាចនឹងជះឥទ្ធិពលលើឯករាជ្យភាពរបស់ គជប នាពេលខាងមុខ៖
រូបមន្តទី១៖ លោកស្រី ពុង ឈីវកេក ច្រានចោលសំណើជាសមាសភាពទី៩នៃ គជប។ នាយិកាអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូរូបនេះ អាចនឹងបដិសេធសំណើរបស់គណបក្សទាំងពីរ បន្ទាប់ពីច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោត និងច្បាប់ស្ដីពី គជប ទទួលរងការរិះគន់ខ្លាំងពីសង្គមស៊ីវិល។ បញ្ហាសញ្ជាតិ ក៏អាចជាកត្តាជំរុញឲ្យលោកស្រីលះបង់តំណែងជាសមាសភាពទី៩ របស់ គជប ផងដែរ។ ច្បាប់ស្ដីពីការរៀបចំនិងការប្រព្រឹត្តទៅនៃគជប តម្រូវឲ្យសមាសភាព គជប មានសញ្ជាតិខ្មែរតែមួយ ខណៈដែលលោកស្រី ពុង ឈីវកេក មានសញ្ជាតិដល់ទៅបី។ ប្រសិនបើសេណារីយោនេះកើតឡើង គណបក្សទាំងពីរ ប្រហែលជាត្រូវជួបគ្នាជាថ្មីទៀត ដើម្បីជ្រើសរើសសមាសភាពទី៩របស់ គជប ដែលជាសមាសភាពឯករាជ្យ។ វាជារឿងពិបាក ព្រោះសមាសភាពទី៩ដែលអាចធានាបាននូវឯករាជ្យភាពរបស់ គជប និងដែលមានការគោរពទទួលស្គាល់ពីសាធារណៈដូចលោកស្រី ពុង ឈីវកេក មានមិនច្រើនទេ។
រូបមន្តទី២៖ លោកស្រី ពុង ឈីវកេក ព្រមធ្វើជាសមាសភាពទី៩នៃ គជប។ ជាសេណារីយោល្អជាងគេបំផុត គឺសមាសភាពទី៩នៃ គជប នេះ ត្រូវជ្រើសតាំងជាប្រធាន គជប ថ្មី។ តើស្ដ្រីដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ថាឯករាជ្យនេះ អាចធ្វើឲ្យ គជប ថ្មី ឯករាជ្យដូចខ្លួនបានដែរឬទេ នៅក្រោមច្បាប់ គជប និងច្បាប់បោះឆ្នោតថ្មី ដែលត្រូវបានគេរិះគន់ថា មិនឯករាជ្យ និងមានលក្ខណៈគាបសង្កត់អាក្រក់លើសច្បាប់មុនទៀតនោះ?
សេណារីយោមួយទៀតដែលអាចទៅរួចនៅក្នុងរូបមន្តនេះដែរ គឺលោកស្រី ពុង ឈីវកេក គ្រាន់តែជាសមាជិកនៅក្នុង គជប ថ្មី។ តើស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតនេះ អាចធានាបាននូវឯករាជ្យភាពរបស់ខ្លួនដែរឬទេ នៅខណៈដែលប្រធាន គជប ថ្មី ជាសមាសភាពមកពីគណបក្សណាមួយ ក្នុងចំណោមគណបក្សជាប់ឆ្នោតទាំងពីរ?
ជាកាពិត រហូតមកទល់ពេលនេះ ឯករាជ្យភាពនៃស្ថាប័ន គជប ថ្មី នៅតែជាចំណងសម្លាប់មុខ ដែលមិនទាន់មាននរណាស្រាយបាននៅឡើយ។ ប៉ុន្តែអ្វីៗសុទ្ធតែអាចទៅរួចទាំងអស់។ ដូចគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលដំបូង ត្រូវគេរំពឹងថា មិនចូលសភាបើគ្មានការបោះឆ្នោតថ្មី ប៉ុន្តែចុងក្រោយ នៅតែសុខចិត្តដើរចូលសភា។ ថាមិនត្រូវ គជប ថ្មី ដែលគេមិនសូវជឿជាក់ អាចនឹងប្ដេជ្ញាចិត្តធានាឲ្យបាននូវឯករាជ្យភាពរបស់ខ្លួនក៏ថាបាន។ ព្រោះសូមកុំភ្លេចថា គជប ថ្មីនេះ ខុសពី គជប មុនៗ ព្រោះវាមានការចូលរួមពីគ្រប់គណបក្សដែលមានអាសនៈក្នុងសភា បូករួមជាមួយសមាសភាពឯករាជ្យម្នាក់ថែមទៀតផង៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ