តើរុស្ស៊ីជាមហាអំណាចពិភពលោក ឬមហាអំណាចតំបន់?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៤៩
ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ BBC របស់អង់គ្លេសបានន័យថា របស់បស្ចិមលោក ដែលតែង ប្រឈមនឹងរាល់អ្វីៗ ជារុស្ស៊ី បានចេញបទអត្ថាធិប្បាយធ្វើវិភាគ តើរុស្ស៊ី ជាមហាអំណាច ពិភពលោក ឬ មហាអំណាចតំបន់?។ គឺក្នុងបរិបទនៃយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីស្តីអំពីសន្តិសុខជាតិរុស្ស៊ី អនុម័ត ដោយលោកប្រធានាធិបតីពូទីន នៅថ្ងៃចុងក្រោយនៃឆ្នាំទើបកន្លងផុតទៅ គឺ ថ្ងៃទី៣១ធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥។ យុទ្ធសាស្ត្រថ្មីនេះ លើកជាអាទិភាពមួយ ក្នុងចំណោមអាទិភាព គឺ ប្រមើលពង្រឹង លក្ខន្តិកៈប្រទេសរុស្ស៊ី ជាមហាអំណាចមួយនាំមុខគេ នៅក្នុងលោក។
តើគេអាចចាត់ទុករុស្ស៊ី ជាមហាអំណាចមួយនាំមុខគេឬទេ”? ដោយចាប់ផ្តើមពីសំណួរនេះ BBC ផ្ទាល់ ឆ្លើយថា មកទល់ឥឡូវ សំណួរនេះស្ថិតនៅចំហដដែល ពុំទាន់មាន ចម្លើយទេ ពីព្រោះ ទី១ រុស្ស៊ីជាប្រទេសដែលមានដែនដីធំជាងគេបង្អស់លើផែនដី ព្រមទាំងជាប្រទេស ផលិត ប្រេងឆៅ បរិមាណច្រើនជាងគេ នៅក្នុងលោក។ ទី២ រុស្ស៊ីជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ ក្នុងចំណោម ៥សមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ អ.ស.ប. បំពាក់ទៅដោយសិទ្ធិវេតូ។ ទី៣ រុស្ស៊ីមានសក្តានុពលនុយក្លេអ៊ែរ កាន់តែទំនើបទៅៗ ជាលំដាប់។ ទី៤ ការចំណាយផ្នែកយោធា របស់រុស្ស៊ី ដែលចេះតែកើនឡើងជាដរាប បានបង្ខិតប្រទេសនេះ ទៅជិតគោលដៅ ដើម្បីសម្រេចបានមែន នូវឧត្តមភាពក្នុងសង្គ្រាមប្រចាំតំបន់ណាមួយ។
ប៉ុន្តែ ជាការកត់សម្គាល់ មូលដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចរបស់រុស្ស៊ី សម្រាប់ទ្រទ្រង់លទ្ធភាពទាំងនេះ ចេះតែ រួញខើចទៅនា២ឆ្នាំចុងក្រោយ ក្រោមសម្ពាធធ្ងន់ដំណំ ពីខាងបស្ចិមលោក។ ដោយមកពីអត្រាប្រាក់រូប្លរុស្ស៊ី ក្នុងឆ្នាំ២០១៤ និង ២០១៥ បាត់ទម្ងន់ខ្លួន សរុបទៅ អស់ពាក់ កណ្តាល ហើយរាល់អ្វីៗផលិតបានក្នុងប្រទេស ទទួលបានជាប្រាក់រូប្លនេះ លុះគិតជាដុល្លារ គឺ ស្រាប់តែស្រុតចុះយ៉ាងខ្លាំង បានជា ពេលគិតជាដុល្លារអាមេរិក គឺអូសទាញ ទំហំផលិតផល សរុបក្នុងស្រុក ហៅថា GDP របស់រុស្ស៊ី ឲ្យធ្លាក់ពី ចំណាត់ថ្នាក់ទី៦នៅក្នុងលោក ចុះដល់ទី១០ ឯណោះ នេះបើតាមការបូកគុណឃើញរបស់ពួកអ្នកជំនាញ BBC។
BBC ប្រៀបធៀបទំហំសេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ីទៅនឹង ៩ ប្រទេសទៀតដែលស្ថិតក្នុងបញ្ជីនៃ១០ ប្រទេសនាំមុខគេ ក្នុងលោក ខាងទំហំសេដ្ឋកិច្ចនេះ ហៅម្យ៉ាងទៀតថា GDP ពោលគឺ៖
ជាប់លេខ១ គឺទំហំរបស់ ស.រ.អា. ក្នុងទឹកប្រាក់ ១៧៤សែន ១ម៉ឺន ៩.០០០ លានដុល្លារ។
ជាប់លេខ២ គឺទំហំរបស់ចិនដីគោកក្នុងទឹកប្រាក់ ១០៣សែន ៦ម៉ឺន លានដុល្លារ
ជាប់លេខ៣ គឺទំហំរបស់ជប៉ុនក្នុងទឹកប្រាក់ ៤៦សែន ១.៤៦១ លានដុល្លារ
ជាប់លេខ៤ គឺទំហំរបស់អាល្លឺម៉ង់ ៣៨សែន ៥ម៉ឺន ២.៥៥៦ លានដុល្លារ
ជាប់លេខ៥ គឺទំហំ GDP អង់គ្លេស ២៩សែន ៤ម៉ឺន១.៨៨៦ លានដុល្លារ
ជាប់លេខ៦ គឺទំហំ GDP បារាំង ២៨សែន ២ម៉ឺន ៩.១៩២ លានដុល្លារ
ជាប់លេខ៧ គឺទំហំ GDP ប្រេស៊ីល ២៣សែន ៤ម៉ឺន ៦.១១៨ លានដុល្លារ
ជាប់លេខ៨ គឺទំហំ GDP អ៊ីតាលី ២១សែន ៤ម៉ឺន ៤.៣៣៨ លានដុល្លារ
ជាប់លេខ៩ គឺទំហំ GDP ឥណ្ឌា ២០សែន ៦ម៉ឺន ៦.៩០២ លានដុល្លារ
ជាប់លេខ១០ គឺទំហំ GDP រុស្ស៊ី ១៨សែន ៦ម៉ឺន ៥៩៨ លានដុល្លារ។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ សេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ីក៏ញាំញីដោយអំពើពុករលួយ និងមហិច្ឆិតាស្រេកឃ្លាន ទទួល ចំណូលកប់ក្តោងពីសម្បត្តិធម្មជាតិ ហេតុដែលនាំជាការបង់ខាតធ្ងន់ធ្ងរ ដល់សេដ្ឋកិច្ចនេះឯង។ សេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ី ដូចមុនដដែល សំពីងសំពោង ដោយហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ សល់ពី សម័យសូវៀត។ ចំណែកសមត្ថភាពសេដ្ឋកិច្ចនេះ ខាងធានា វិស័យសិក្សាធិការ និងសេវាកម្មសុខាភិបាលឲ្យស្ថិតក្នុងកម្រិតយ៉ាងសក្តិសម សម្រាប់បណ្តាជន ស្រាប់តែរួញខើចយ៉ាងលឿន។
ទាក់ទងនឹងលក្ខន្តិកៈពិភពលោករបស់រុស្ស៊ី គឺមានចំណុចពីរដែលមិនអាចប្រកែកបាន មួយចំណែក រុស្ស៊ីចាត់ទុកខ្លួនឯង ជាប្រទេសមហាអំណាច។ ប្រាកដណាស់ដែល សម្រាប់មតិផ្ទៃក្នុងប្រទេសផ្ទាល់ គឺគ្មានអ្វីគួរឲ្យសង្ស័យឡើយ។ ប៉ុន្តែ មួយចំណែកទៀត លើឆាកពិភពលោក រុស្ស៊ី តាំងពីយូរមកហើយ ត្រូវបានមហាប្រទេស ចិនដីគោក មិនគ្រាន់តែដេញតាមទាន់ប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏ ថែមទាំងវ៉ាឈ្នះទៅផង លុះទាល់តែ បច្ចុប្បន្ន ចិនក្លាយជាមហាអំណាចពិភពលោក ជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី២ នៅតែពីក្រោយស.រ.អា.។
ថ្វីត្បិតតែ ក្រោយពីបដិវត្តន៍នៅអ៊ុយក្រែន រុស្ស៊ីរមែងថ្លែងអំពីការពិនិត្យសើរើឡើងវិញ អាទិភាពខ្លួន គឺទៅទិសខាងកើត ទិសអាស៊ី ក៏រុស្ស៊ី ក្នុងចិត្ត ដូចមុនអ៊ីចឹង នៅតែប្រៀបប្រដូចខ្លួនឯង ទៅនឹង បស្ចិមលោក ជាពិសេស គឺទៅនឹងស.រ.អា.តែម្តង។ រុស្ស៊ីចេះរកឃើញ កន្លែងមួយពិសេសសម្រាប់ខ្លួន គឺ ក្នុងនយោបាយពិភពលោក ស្ថិតនៅតំបន់ ដែលហៅថា អឺរ៉ុប-អាស៊ី ដោយមិនចងសម្ព័ន្ធអ្វីណាទេ ទោះជាមួយអឺរ៉ុបក្តី ទោះជាមួយអាស៊ីក្តី ប៉ុន្តែ ខិតខំជះឥទ្ធិពលខ្លួន ទាំងនៅអឺរ៉ុបផង ទាំងនៅអាស៊ីផង។
BBC ក្នុងបទវិភាគខ្លួន កត់សម្គាល់ថា រុស្ស៊ីអស់ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ខ្នះខ្នែងបង្កើតឡើងជា សហភាពអឺរ៉ុប-អាស៊ី តាមលំនាំ សហភាពអឺរ៉ុប ប៉ុន្តែមិនឈរលើ បទដ្ឋានអឺរ៉ុប អ្វីណាទេ។ ម៉្លោះហើយ បានជាញ៉ាំងឲ្យចោទឡើងជាសំណួរថា តើសហភាពអឺរ៉ុប-អាស៊ីនេះអាចរស់រាន យូរអង្វែងឬទេ បើសេដ្ឋកិច្ចរុស្ស៊ីផ្ទាល់ ដូចជាមិនមាំមួនឡើយ? ចំណែកប្រទេសឯទៀត ដែលជា សមាជិកសហភាពនេះ ក៏គ្មានបំណង ភ្ជាប់ខ្លួនដោយស្លាប់រស់ ជាមួយរុស្ស៊ីឡើយ។
ក្នុងដំណាក់ឥឡូវ គេពិបាកយល់ តើរុស្ស៊ីមើលឃើញបេសកកម្មប្រវត្តិសាស្ត្រខ្លួននៅត្រង់ណា ក្រៅពីដើម្បីបង្កើនឥទ្ធិពលខ្លួន?
តាមផ្លូវវោហា រុស្ស៊ីតែងជំទាស់យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន ទល់នឹងគំនិត ខាងសាយភាយប្រជាធិបតេយ្យ។ ព្រមជាមួយនេះ ទំហំនៃជំនួយរបស់រុស្ស៊ី សម្រាប់រដ្ឋបរទេសនានា សព្វថ្ងៃស្ថិតក្នុងកម្រិតទាប សែនទាប លើកលែងតែជំនួយផ្តល់ទៅ ក្នុងបរិវេណនៃ អតីតលំហសហភាពសូវៀត។ ចំណែក ការចូលរួមរបស់រុស្ស៊ី ក្នុងប្រតិបត្តិការទ័ពមួកខៀវអ.ស.ប. ក្រោយពីទសវត្សរ៍ទី៩០មក លែង មានប្រព្រឹត្តទៅ ទៀតឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ