របររុករករ៉ែជាលក្ខណៈគ្រួសារ៖ រវាងគ្រោះថ្នាក់ ហានិភ័យ និងប្រភពចំណូលចិញ្ចឹមជីវិត
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៣១
ជាមួយនឹងការរីកចម្រើន នៃវិស័យបច្ចេកវិទ្យាសំបូរបែប ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក យានយន្តកាន់តែច្រើនត្រូវបានផលិត ដើម្បីបំពេញតម្រូវការ របស់មនុស្សសម័យទំនើប។ ដើម្បីផលិតឧបករណ៍អេឡេត្រូនិកទាំងនោះ គេត្រូវការជាចាំបាច់ នូវរ៉ែលោហៈធាតុមានតម្លៃ ពីក្នុងដី។ ឧស្សាហកម្មរ៉ែ គឺជាឧស្សាហកម្មដ៏កាក់កប ខណៈដែកលតម្រូវការរ៉ែលោហៈមានតម្លៃ ដូចជាមាស ប្រាក់ ស្ពាន់ លង្ហិន ជាដើម កាន់តែកើនឡើង។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ការរុករករ៉ែ ជាលក្ខណៈគ្រួសារ របស់ប្រជាជនក្រីក្រ ទាំងស្របច្បាប់ ទាំងមិនស្របច្បាប់ មិនថានៅអាស៊ី នៅអាហ្វ្រិក ឬនៅអាមេរិកខាងត្បូង ក៏មានទំហំកាន់តែធំ។ វាគឺជាប្រភពចំណូលតែមួយគត់ ដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិត សម្រាប់ប្រជាជនទាំងនោះ បើទោះបីជាមុខរបរនេះ ត្រូវប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ យ៉ាងណាក៏ដោយ។
ក្រុមហ៊ុនឧស្សាហកម្មរ៉ែទូទាំងពិភពលោក បានរីកធំធាត់ កើបប្រាក់ចំណេញច្រើនឡើងៗ ជាមួយនឹងការរីកចម្រើននៃវិស័យបច្ចេកវិទ្យា ផលិតផលអេឡិចត្រូនិក ដែលត្រូវការជាចាំបាច់ នូវរ៉ែលោហៈមានតម្លៃ ដូចជាដីកម្រ មាស ប្រាក់ ស្ពាន់ កូបាល់ត៍(cobalt) ជាដើម។ មួយវិញទៀត ជាមួយនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចបច្ចុប្បន្ននេះ តម្រូវការរ៉ែមាស បានស្ទុះឡើងកាន់តែខ្ពស់ ដោយសារតែលោហៈលឿងនេះ គឺជាលោហៈដែលមនុស្សសម័យបច្ចុប្បន្ន ឲ្យតម្លៃ និងទុកចិត្តបំផុត។ នៅរវាងខែសីហាកន្លងទៅនេះ មាសមួយអោន (once) ដែលស្មើនឹង៣១ក្រាម បានឡើងតម្លៃ ដល់លើស២០០០ដុល្លារ។
២០%នៃរ៉ែលោហៈ គឺបានមកពីសកម្មភាពរុករក ជាលក្ខណៈគ្រួសារតូចតាច
ដោយសារតែឧស្សាហកម្មរុករករ៉ែ គឺជាឧស្សាហកម្មធនធ្ងន់ ត្រូវការគ្រឿងចក្រ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធធំដំ ទើបជាទូទៅ វិស័យនេះ ត្រូវបានធ្លាក់ទៅក្នុងដៃរបស់ក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិធំៗ សហការវិនិយោគជាមួយរដ្ឋាភិបាលម្ចាស់ផ្ទះ។ ប៉ុន្តែជាការកត់សំគាល់ទូទៅ ឧស្សាហកម្មជីកកកាយរូងដី យករ៉ែមានតម្លៃទាំងនេះ ហាក់ដូចជាមិនបានហុចផលដោយផ្ទាល់ ទៅដល់ជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមូលដ្ឋានទេ។ គឺមានតែមន្ត្រីមានអំណាច និងក្រុមហ៊ុនធំៗតែប៉ុណ្ណោះ ដែលជាអ្នកកើបប្រាក់ចំណេញ។
ប្រការនេះ បានញ៉ាំងឲ្យ ប្រជាជននៅតាមមូលដ្ឋានខ្លះ បានសម្រេចចិត្តប្រកបមុខរបរនេះដោយខ្លួនឯង រុករករ៉ែមានតម្លៃ យកទៅលក់ឲ្យឈ្មួញកណ្តាល។ យោងតាមតួលេខស្រាវជ្រាវ ប្រជាជនយ៉ាងហោច ៤០លាននាក់ទូទាំងពិភពលោក រស់រំពឹងនឹងមុខរបររុករករ៉ែ ជាលក្ខណៈគ្រួសារ តូចតាច ទាំងស្របច្បាប់ ទាំងមិនមានច្បាប់អនុញ្ញាត។ ២០%នៃរ៉ែលោហៈទាំងអស់ គឺបានមកពីកម្លាំងដៃកកាយ កាប់គាស់ របស់អ្នករុករករ៉ែជាលក្ខណៈឯកជនទាំងនេះ។
នៅតាមប្រទេសអាស៊ី ដូចជានៅឥណ្ឌា ឥណ្ឌូណេស៊ី វៀតណាម ហ្វីលីពីន នៅតាមប្រទេសអាមេរិកខាងត្បូង និងជាពិសេសគឺនៅតាមប្រទេសអាហ្វ្រិក ដូចជាសាធារណៈរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ នៅបួគីណាហ្វាសូជាដើម មុខរបរជីកដី ចុះរូង ប្រថុយជីវិតរុករករ៉ែមាស គឺជារបរចិញ្ចឹមជីវិត របស់មនុស្សជាច្រើនលាននាក់។
ប្រភពចំណូលដ៏សំខាន់
តើយើងអាចចាត់ទុកបានទេ ថាការប្រកបរបររុករករ៉ែជាលក្ខណៈគ្រួសារតូចតាច អាចជាវិធីមួយ ក្នុងការជំរុញ ការអភិវដ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព និងការបែងចែកដោយស្មើភាព នូវផលចំណេញ ពីធនធានធម្មជាតិ? អង្គការ Pacte រួមជាមួយវិទ្យាស្ថាន រ៉ែនិងលោហៈ នៃសកលវិទ្យាល័យ Delaware ទើបតែបានចេញរបាយការណ៍មួយ ថ្មីៗនេះ ស្តីអំពីផលវិជ្ជមាន និងផលអវិជ្ជមាន នៃរបររុករករ៉ែជាលក្ខណៈគ្រួសារ។
ជាការពិតណាស់ មុខរបរនេះ បានជួយដល់ជីវភាព របស់ប្រជាជនរាប់លាននាក់ ដែលវាឆ្លើយតបទៅនឹងកម្មវត្ថុ កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ គ្រួសារប្រជាជនដែលក្រីក្របំផុត អាចមានប្រាក់ចំណូល អាចមានលទ្ធភាពមានចំណីអាហារគ្រប់គ្រាន់ អាចបញ្ជូនកូនទៅសាលារៀន និងអាចមានលទ្ធភាពព្យាបាលជំងឺក្នុងពេលជួបបញ្ហាសុខភាព។ មុខរបររុករករ៉ែជាលក្ខណៈគ្រួសារនេះ ក៏បានចូលរួមចំណែកផងដែរ ក្នុងការពង្រឹងសមត្ថភាព និងភាពជាម្ចាស់ការរបស់ស្ត្រី នៅតាមទីជនបទដាច់ស្រយ៉ាល។
ក៏ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនេះ មុខរបររុករករ៉ែជាលក្ខណៈគ្រួសារតូចតាចនេះ បានបង្កើតនូវហានិភ័យ និងគ្រោះថ្នាក់ជាច្រើនផងដែរ។ ជារឿុយៗគេតែងបានឮ នូវដំណឹងអកុសល ស្តីពីគ្រោះថ្នាក់ស្លាប់បាត់បង់ជីវិត របស់ប្រជាជនអ្នកជីករករ៉ែ នៅក្នុងរូងដី។ ជាក់ស្តែង កាលពីថ្ងៃដើមខែកញ្ញា នៅភាគខាងកើតសាធារណៈរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ មានមនុស្សយ៉ាងហោច៥០នាក់ បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត ដោយសារតែគ្រោះថ្នាក់បាក់រណ្តៅអណ្តូងរ៉ែមាស។ ទឹកភ្លៀងហូរច្រោះ បានធ្វើឲ្យបាក់រលំរណ្តៅជម្រៅរាប់សិបម៉ែត្រ។
គ្រោះថ្នាក់ និងផលអវិជ្ជមានជាច្រើនជំពូក
ភាពខ្វះខាតនូវចំណេះដឹងបច្ចេកទេស មិនមានធនធានសម្ភារៈត្រឹមត្រូវ បានធ្វើឲ្យសកម្មភាពរុករករ៉ែរបស់ប្រជាជនសាមញ្ញទាំងនោះ ត្រូវប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់បំផុត។ មួយវិញទៀត ការប្រើប្រាស់សារធាតុគីមី ដែលចាំបាច់ក្នុងការរករ៉ែ ដោយគ្មានចំណេះដឹងមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់ ដូចជាសារធាតុបារ៉ត (Mercure) សារធាតុថ្មស្អុយ (Cyanure) អាចជាថ្នាំពុល សម្លាប់ជីវិត និងបំផ្លាញសុខភាពរបស់ពួកគេ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ការប្រើប្រាស់សារធាតុទាំងនេះ ដោយគ្មានក្រឹត្យក្រម វាអាចជះផលអាក្រក់ ដល់ស្រទាប់ដី ស្រទាប់ទឹកស្អាត និងដំណាំកសិកម្មជាដើម។
ជាងនេះទៅទៀត កុមារតែងតែត្រូវបានគេប្រើ ឲ្យចុះកកាយដី ជញ្ជូនថ្មនៅតាមអណ្តូងរ៉ែ ជំរៅរហូតដល់១០០ម៉ែត្រក៏មាន ដោយសារតែពួកគេ មានរូបរាងតូច។ មុខរបរដ៏គ្រោះថ្នាក់នេះ ក៏បានធ្វើឲ្យប្រជាជននៅទីដាច់ស្រយ៉ាល ចាកឆ្ងាយពីទំលាប់នៃរបរដាំដុះកសិកម្ម តាមបែបប្រពៃណី។ កម្លាំងពលកម្មក្នុងវិស័យកសិកម្មធ្លាក់ចុះ ទិន្នផលក៏បានតិច ដែលនេះវាអាចធ្វើឲ្យតម្លៃគ្រាប់ធុញ្ញជាតិ កាន់តែឡើងខ្ពស់ ហើយទីបំផុតជីវភាពរបស់ប្រជាជនក្រីក្រ នៅតែអាចជួបការលំបាកដដែល។ បញ្ហាមួយទៀតនោះ គឺនៅតាមតំបន់ខ្លះ អាជីវកម្មរុករករ៉ែ ត្រូវបានគ្រប់គ្រង ដោយក្រុមប្រដាប់អាវុធ ដែលជិះជាន់កម្លាំងពលកម្មរបស់ពលករ នៅក្នុងលក្ខខណ្ឌការងារ ដ៏សែនលំបាក។
មិនហាមឃាត់ តែត្រូវរៀបចំប្រព័ន្ធច្បាប់ការពារ និងគ្រប់គ្រង
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ការអះអាងថា ចង់ទៅហាមឃាត់ បិទសកម្មភាពរុករករ៉ែជាលក្ខណៈគ្រួសារទាំងនេោះ គឺជារឿងដែលមិនអាចធ្វើទៅបានទេ ព្រោះចង់មិនចង់ មុខរបរនេះ បានជួយជីវភាពមនុស្សរាប់សិបលាននាក់។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្វីដែលគេត្រូវធ្វើ គឺការរៀបចំ គ្រប់គ្រង ឲ្យមានសណ្តាប់ធ្លាប់ មានស្តង់ដារ ដើម្បីការពារសុវត្ថិភាពជនដែលងាយរងគ្រោះ និងជាពិសេសកាត់គឺកាត់បន្ថយ នូវផលអវិជ្ជមានទាំងអម្បាលម៉ាណខាងលើនេះ។
វាគឺជាតួនាទីរបស់អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល ក្នុងការរៀបចំ ឲ្យមានបទដ្ឋានច្បាប់ គ្រប់គ្រងការជីករករ៉ែ ឲ្យមានសុវត្ថិភាព ការពារកុំឲ្យកុមារត្រូវគេជិះជាន់កម្លាំងពលកម្ម រៀបចំយន្តការគ្រប់គ្រងឈ្មួញកណ្តាល និងបង្កើតមូលនិធិវិនិយោគ ជួយប្រជាជនទាំងនោះ ឲ្យពួកគេមានសមត្ថភាពបច្ចេកទេស និងសម្ភារៈត្រឹមត្រូវ ក្នុងការប្រកបរបរនេះ។ មិនខ្វះទេ មធ្យោបាយល្អៗ បើសិនរដ្ឋមានឆន្ទៈពិតប្រាកដ យកចិត្តទុកដាក់ដល់ជីវភាព និងទុក្ខលំបាករបស់ពលរដ្ឋខ្លួន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ