លោកចូ បៃដិន និងលោកម៉ាក្រុង ទូរស័ព្ទនិយាយគ្នាដើម្បីបន្ធូរបន្ថយបញ្ហា ឲ្យត្រលប់មករក “ភាពប្រក្រតី”វិញ
ថ្ងៃពុធទី២២កញ្ញា លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក ចូ បៃដិន បានទូរស័ព្ទមកកាន់លោក ម៉ាក្រុង ប្រធានាធិបតីបារាំង ដើម្បីនិយាយគ្នា ដោះស្រាយបញ្ហារកាំរកូស រវាងបារាំង និង អាមេរិក។ អូស្ត្រាលីបានផ្តាច់កិច្ចសន្យាទិញនាវាមុជទឹកបាតសមុទ្រពីបារាំង ក្នុងតំលៃ៥ម៉ឺនលានដុល្លារ ហើយងាកទៅទិញនាវាមុជទឹកបាតសមុទ្រ ដើរដោយប្រព័ន្ធនុយក្លេអ៊ែរ របស់អាមេរិកវិញ បន្ទាប់ពីអាមេរិកបានអូសទាញអូស្ត្រាលី ឲ្យចូលរួមក្នុងសម្ព័ន្ធមិត្តAUKUS។ បារាំងបានខឹងច្រឡោត និងបានអះអាងថា សហរដ្ឋអាមេរិក បានក្បត់សម្ព័ន្ធមិត្ត ហើយថែមទាំងបានកោះហៅអគ្គរដ្ឋទូតខ្លួន ប្រចាំក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងក្រុងកង់បេរ៉ា ឲ្យចូលស្រុកវិញ ថែមទៀតផង។ នេះគឺជាវិបត្តិការទូត ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរមិនធ្លាប់មានទេ រវាងបារាំងនិងអាមេរិក គិតចាប់ពីឆ្នាំ២០០៣មក នៅពេលបារាំងបានបដិសេធ មិនព្រមលើកទ័ពទៅអ៊ីរ៉ាក់ តាមការអូសទាញរបស់អាមេរិក។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:១៨
គោលជំហររបស់បារាំង គឺភាគីអាមេរិកជាអ្នកបង្កបញ្ហា ដូច្នេះអាមេរិក ត្រូវតែជាអ្នកមកដោះស្រាយ។ ភាគីបារាំងធ្លាប់អះអាងថា បើលោកម៉ាក្រុង យល់ព្រមនិយាយទូរស័ព្ទជាមួយ លោកចូ បៃដិន គឺមិនមែន និយាយដើម្បីជានាគ្នា ផ្សះផ្សាគ្នាឡើងវិញទេ តែគឺបារាំងទាមទារ ឲ្យភាគីអាមេរិក ត្រូវតែពន្យល់ហេតុផលជាមុនសិន ថាហេតុអ្វីបានជាធ្វើទង្វើបែបនេះ មកលើបារាំង។ ហេតុអ្វី បានទៅអូសទាញអូស្ត្រាលីឲ្យ ទិញនាវាមុជទឹកបាតសមុទ្ររបស់ខ្លួន ទាំងដឹងថាអូស្ត្រាលី ជាប់មាត់ក្នុងកិច្ចសន្យាជាមួយបារាំងរួចហើយ តាំងតែពីឆ្នាំ២០១៦។ ហើយហេតុអ្វីបានជា បង្កើតសម្ព័ន្ធភាព AUKUS តែជាមួយអូស្ត្រាលី និងអង់គ្លេស ដោយមិនជូនដំណឹងឬពិគ្រោះយោបល់ជាមួយអឺរ៉ុប សូម្បីតែបន្តិច ក្នុងនាមជាសម្ព័ន្ធមិត្តនឹងគ្នា យូរលង់ណាស់មកហើយ។
លោកចូ បៃដិន ទទួលស្គាល់កំហុស
យោងតាមការបញ្ជាក់ របស់លោកស្រី ជេន សាគី អ្នកនាំពាក្យសេតវិមាន បានឲ្យដឹងថា ការសន្ទនាគ្នាតាមទូរស័ព្ទ រវាងលោកចូ បៃដិន និងលោកម៉ាក្រុងកាលពីថ្ងៃពុធទី២២កញ្ញា គឺមានរយៈពេលប្រមាណ៣០នាទី ហើយធ្វើទៅក្នុងបរិយាកាសមិត្តភាព។ ក្រោយចប់កិច្ចសន្ទនានេះ ភាគីទាំង២បានចេញលិខិតប្រកាសរួមគ្នាមួយ ដោយលោកចូ បៃដិន បានទទួលស្គាល់ថា ជាការពិតអាមេរិកគួរណាតែពិភាក្សា និងជូនដំណឹងឲ្យបានល្អិតល្អន់ជាងនេះ ទៅកាន់បារាំង និងអឺរ៉ុប។ ភាគីទាំង២ ក៏បានអះអាងដែរថា ការចូលរួមរបស់បារាំង ព្រមទាំងរបស់អឺរ៉ុប នៅក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក គឺមានសារៈសំខាន់យុទ្ធសាស្ត្រ។ លោកចូ បៃដិន បានអះអាងបន្ថែមថា វាជារឿងចាំបាច់ ដែលអឺរ៉ុប ត្រូវតែមានសមត្ថភាពកងទ័ព ការពារខ្លួនឲ្យរឹងមាំ ដើម្បីចូលរួមបំពេញការងារ សហការជាមួយនឹងអូតង់។
លោក Benjamin Haddad អគ្គនាយក Reflexion Atlantic Council ប្រចាំអឺរ៉ុប បានលើកឡើងថា យោងតាមខ្លឹមសារនៃលិខិតប្រកាស ក្រោយការសន្ទនាគ្នារវាង លោក ចូ បៃដិន និងលោកម៉ាក្រុង គឺវាបានបង្ហាញថា ភាគីអាមេរិកបានយល់ ថាអ្វីដែលខ្លួនបានធ្វើ គឺវាសមគួរឲ្យបារាំងក្តៅច្រឡោតពិតមែន។ ការក្តៅច្រឡោតរបស់បារាំង មិនមែនទាក់ទិនតែនឹងបញ្ហាពាណិជ្ជកម្ម ខាតបង់មិនអាចលក់នាវាមុជទឹក តម្លៃ៥ម៉ឺនដុល្លារនោះទេ។ តែលើសពីនេះ គឺបារាំងខឹង ចំពោះអាកប្បកិរិយារបស់អាមេរិក ដែលបានក្បត់សម្ព័ន្ធភាពជាមួយបារាំង និងជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប ព្រោះអាមេរិកបានបង្កើតសម្ព័ន្ធAUKUS ដោយមិនរាប់អឺរ៉ុបចូលជាមួយ។ ដូច្នេះ មិនប្រាកដថា ក្រោយកិច្ចសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ អ្វីៗនឹងអាចវិលត្រលប់មករកភាពដើមបានទេ ព្រោះទំនុកចិត្តរបស់បារាំងទៅលើអាមេរិក បានប្រេះស្រាំខ្លាំងទៅហើយ។
រៀបចំនិតីវិធីសិក្សា និងពិគ្រោះយោបល់ស៊ីជំរៅ ដើម្បីស្តារទំនុកចិត្តឡើងវិញ
ក្រោយការសុំទោសដោយប្រយោល របស់លោកចូ បៃដិន លោកម៉ាក្រុង បានសម្រេចថានឹងបញ្ជូនឯកអគ្គរដ្ឋបារាំង ប្រចាំក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ឲ្យត្រលប់ទៅវិញ នៅសប្តាហ៍ក្រោយ។ ហើយនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះដែរ លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសបារាំង Jean-Yves Le Drian នឹងជួបនិយាយគ្នាដោយផ្ទាល់ ជាមួយលោក Antony Blinken នៅឯក្រុងញូយ៉ក។ ចំណែកលោក ម៉ាក្រុង និង លោកចូ បៃដិន នឹងជួបនិយាយគ្នាដោយផ្ទាល់ នៅទីក្រុងរ៉ូម ប្រទេសអ៊ីតាលី ចុងខែតុលា ក្នុងឱកាសជំនួបកំពូល G20។ គឺការជួបនិយាយគ្នាដោយផ្ទាល់នេះឯង ដែលអាចនាំឲ្យចេញជាផ្លែផ្កា ជាដុំកំភួន។
សម្រាប់ពេលនេះ ភាគីទាំង២ បានប្រកាសផងដែរ អំពីការបើក នីតិវិធីសិក្សា និងពិគ្រោះយោបល់ ឲ្យបានស៊ីជំរៅបំផុត ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណា រកវិធី និងដាក់លក្ខខណ្ឌ ឈានទៅស្ថាបនា កសាងទំនុកចិត្តគ្នាឡើងវិញ រវាងបារាំង និងសហរដ្ឋអាមេរិក។ ទំនុកចិត្តដែលបានរង្គោះរង្គើប្រេះស្រាំខ្លាំងណាស់ ប្រមាណ១សប្តាហ៍មកនេះ ដោយសារតែសំណុំរឿងនាវាមុជទឹកបាតសមុទ្រនេះ។
ដោយឡែក សម្រាប់បញ្ហា រវាងបារាំង ជាមួយអូស្ត្រាលី គឺមិនទាន់មានផែនការណាមួយ ដោះស្រាយគ្នានៅឡើយទេ។ លោកម៉ាក្រុង មិនបានបញ្ជាក់ថា លោកនឹងបញ្ជូនឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារាំង ឲ្យត្រលប់ទៅក្រុងកង់បេរ៉ាវិញ នៅពេលណានោះទេ។ ដោយឡែក ក្រុមហ៊ុន Naval Group របស់បារាំង ដែលជាអ្នកផលិតនាវាមុជទឹកបាតសមុទ្រ បានអះអាងថា ក្នុងរវាងប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខទៀត គេនឹងផ្ញើវិក័យប័ត្រ ទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីហើយ ដើម្បីឲ្យបង់ប្រាក់ ថ្លៃផ្តាច់កិច្ចសន្យាដោយអត្តនោម័ត។
អឺរ៉ុប ត្រូវកសាងកម្លាំងទ័ពផ្ទាល់ខ្លួន ព្រោះមិនអាចរំពឹងលើអាមេរិកបានទៀតទេ
វិបត្តិនាវាមុជទឹកបាតសមុទ្រទើបតែកើតនេះ គឺវាបានមកបន្ថែម ជាមួយបញ្ហានៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន កាលពី១ខែមុន បន្ទាប់ពីអាមេរិកបានដកទ័ពយ៉ាងតក់ក្រហល់ ដោយគ្មានជូនដំណឹងទៅប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តផ្សេងទៀត នៅអឺរ៉ុប។ បារាំង អាល្លឺម៉ង់ អង់គ្លេស ជាដើម ស្លន់ស្លោរដឹកប្រជាពលរដ្ឋខ្លួន ចេញពីក្រុងកាប៊ុល សឹងតែមិនទាន់។ អាកប្បកិរិយា និងការសម្រេចខ្វះការពិគ្រោះ របស់រដ្ឋបាលលោកចូបៃដិន ទាំងអស់នេះ គឺវាបានធ្វើឲ្យអឺរ៉ុប ដឹងខ្លួនកាន់តែច្បាស់ ថាមិនអាចរំពឹងទុកចិត្តលើអាមេរិក ទាំងស្រុងបានទៀតទេ។ ហើយបញ្ហាទាំងអស់នេះ វាបានរីករាលដាល ទៅដល់បញ្ហាអូតង់ផងដែរ។ នៅបារាំង មានអ្នកនយោបាយខ្លះ បានអះអាងថា បារាំងត្រូវតែគិតគូរ ចាកចេញពីអគ្គបញ្ជាការរួម របស់អូតង់ទៅ។ តែយ៉ាងណា លោកស្រី រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិបារាំង បានលើកឡើងថា អូតង់មានបញ្ហា ត្រូវនិយាយគ្នាមែន តែមិនទាន់ដល់ថ្នាក់ ដែលបារាំងត្រូវដកខ្លួនចេញនោះទេ។
ទាក់ទិននឹង ផែនការរៀបចំ កសាងកម្លាំងទ័ពខ្លួនឯងមួយ សម្រាប់អឺរ៉ុប ដើម្បីធ្វើប្រតិបត្តិការការពារសន្តិសុខ និងអន្តរាគមន៍ដោយខ្លួនឯង គឺវាជាគំរោងដែលលោកម៉ាក្រុង បានដាក់ស្នើឲ្យអឺរ៉ុបពិចារណា តាំងតែពីដើមអាណត្តិម្លេះ។ ហើយថ្មីៗនេះដែរ លោកស្រី Ursula Von de Layen ប្រធានគណកម្មការអឺរ៉ុប បានប្រកាសថានឹងបើកវេទិកាកំពូលមួយ នៅឆ្នាំក្រោយ ដើម្បីនិយាយគ្នាពីការកសាងកម្លាំងទ័ពរួមនេះ ព្រោះមានសញ្ញាជាច្រើនដែលបញ្ជាក់ អឺរ៉ុបត្រូវតែមានស្វ័យភាពដោយខ្លួនឯង។ លោកចូ បៃដិន ក៏ទើបតែបានប្រកាសយល់ស្របដែរ ថាអឺរ៉ុបត្រូវមានកម្លាំងទ័ពរឹងមាំដាច់ដោយឡែកមួយ ដើម្បីសហការ ចូលរួមបំពេញ បន្ថែមជាមួយអូតង់។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ គំនិតនេះ វាទាល់តែ ប្រទេសសមាជិកអឺរ៉ុបទាំងអស់ យល់ស្របគ្នាដែរ មិនមែនបារាំង និងអាល្លឺម៉ង់ តែ២នាក់អាចធ្វើអ្វីបានតាមចិត្តនោះទេ។ ប្រទេសអឺរ៉ុបខ្លះ នៅភាគខាងកើត ដែលធ្លាប់តែទទួលបានការការពារពីអូតង់ ប្រឈមជាមួយរុស្ស៊ី បែបប្រហែលជាពិបាកទទួលណាស់។ ហើយ គេក៏មិនទាន់ដឹងដែរ ថាអ្នកណានឹងមកដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ បន្ទាប់ពីលោកស្រីអង់ហ្កេឡា មែរកិលដែរ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ