ហេតុអ្វីអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងបក្សពួក ទាមទារឲ្យកាតាបិទស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍Al-Jazeera?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:១៤
កាតា ប្រទេសមហាសេដ្ឋីអារ៉ាប់ដ៏តូច កំពុងត្រូវបានប្រទេសជិតខាង ដែលមានអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ជាអ្នកនាំមុខ នាំគ្នាបិទទំនាក់ទំនងការទូត និងព្រំដែន ដោយគេចោទថាកាតា បានចូលរួមទំនុកបំរុងក្រុមជីហាតភេរវកម្ម។ ក្រុមប្រទេសអារ៉ាប់ឈូងសមុទ្រពែក្ស មានអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បារ៉ែន អេមៀរ៉ាត់អារ៉ាប់រួម និងអេហ្ស៊ីប បានដាក់លក្ខខណ្ឌ១៣ចំណុច ឲ្យកាតាគោរពធ្វើឲ្យបាន។ ក្នុងចំណោមលក្ខខណ្ឌ ទាំង១៣ចំនុចនោះ មានចំនុចមួយ ដែលធ្វើឲ្យគេចាប់អារម្មណ៍ជាងគេ គឺការទាមទារ ឲ្យកាតា បិទស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍Al Jazeera។ តើហេតុអ្វី បានជាស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍ដ៏ធំ របស់កាតានេះ ក្លាយជាចំណុចស្នូល នៃជម្លោះ រវាងកាតា និងប្រទេសអារ៉ាប់ក្នុងតំបន់?
កាតា ត្រូវបានអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងក្រុមប្រទេសអារ៉ាប់ផ្សេងទៀត ចោទប្រកាន់ថា បានទំនុកបំរុង សាបព្រួសទ្រឹស្តីអ៊ីស្លាមជីហាតជ្រុលនិយម តាមរយៈកម្មវិធីផ្សាយរបស់ទូរទស្សន៍ Al-Jazeera។ តាមពិតទៅ វាមិនមែនជារឿងគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលណាស់ណាទេ ដែលក្នុងពេលនេះ ក្រុមប្រទេសអារ៉ាប់ឈូងសមុទ្រពែក្ស បានបង្ខំឲ្យកាតា បិទស្ថានីយទូរទស្សន៍មួយនេះ។ បង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៩៦ ស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍Al-Jazeera ត្រូវបានគេរិះគន់ ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ថាមានទំនោរនយោបាយ ផលិតកម្មវិធី និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ដែលលំអៀង ទៅខាងក្រុមអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម។
Al-Jazeera ល្បីស្មើ BBC ឬ CNN
មហិច្ឆិតារបស់កាតា តាមរយៈទូរទស្សន៍នេះ គឺធ្វើវាឲ្យទៅជាឧបករណ៍ផ្សព្វផ្សាយ និងបំពងសម្លេងទូទាំងពិភពអារ៉ាប់។ គឺដោយសារភេរវកម្មថ្ងៃទី ១១ កញ្ញា ២០០១ នៅទីក្រុងញូយ៉ក ដែលពិភពលោកទាំងមូល បានចាប់ផ្តើមស្គាល់ស្ថានីយទូរទស្សន៍ Al-Jazeera នេះ។ មានតែស្ថានីយនេះមួយគត់ ដែលបានផ្សាយសារវីដេអូ របស់ប៊ីនឡាដេន ថតពីកន្លែងលាក់ខ្លួន នៅក្នុងរូងភ្នំខាងជើងអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ គ្មាននរណា ដឹងទេ ថាហេតុអ្វី ទូរទស្សន៍នេះ មានខ្សែអាត់វីដេអូ ដ៏ពិសេសនេះ។ សម្រាប់មនុស្សទូទៅ ក៏គ្មាននរណាចោទសួរដែរថាហេតុអ្វី គឺគេគ្រាន់តែនាំគ្នានិយាយថា ទូរទស្សន៍មួយនេះ មិនធម្មតាទេ!
២០ឆ្នាំមកនេះ កាតា បានជះប្រាក់រាប់រយលានដុល្លារ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍ Al-Jazeera ឲ្យទំនើប សំបូរបែប មានកេរ្តិ៍ឈ្មោះស្មើនឹង CNN ឬក៏ BBC។ Al-Jazeera បានអូសទាញអ្នកជំនាញ ពីស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍ធំៗ និងអ្នកសារព័ត៌មានទូទាំងសកលលោក ឲ្យទៅធ្វើការឲ្យខ្លួន ជាមួយនឹងប្រាក់ខែមួយគុណជាពីរ។
បន្តិចម្តងៗ Al-Jazeera ជាភាសាអារ៉ាប់ និងជាភាសាអង់គ្លេស បានក្លាយជាស្ថានីយទូរទស្សន៍ដែលប្រជាជនអារ៉ាប់ទូទាំងពិភពលោក ប្រមាណ៣៥០លានអ្នក ចូលចិត្តទស្សនាបំផុត។ ភាពពេញនិយម ឡើងរហ័ស ដោយសារទូរទស្សន៍នេះ មានកម្មវិធីថ្មីប្លែក ទំនើប ដែលមើលទៅ ហាក់មានភាពបើកទូលាយ លើកឡើងពីបញ្ហាជាក់ស្តែង គ្រប់ជំពូក ពោលគឺខុសពីស្ថានីយទូរទស្សន៍សាមញ្ញផ្សេងទៀត ក្នុងតំបន់អារ៉ាប់ ដែលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋ ហើយពុំមានកម្មវិធីសំបូរបែប។
កេងចំណេញពីស្ថានភាពចលាចល ដើម្បីបំផុសចរន្តជ្រុលនិយម
ភាពល្បីល្បាញរបស់ទូរស្សន៍នេះ នៅក្នុងពិភពអារ៉ាប់ និងក្នុងចំណោមអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមទូទៅ បានចោទជាសំណួរ និងការព្រួយបារម្ភ បើសិនជាយើងក្រឡេកមកមើលខ្លឹមសារ នៃកម្មវិធីផ្សាយ ក៏ដូចជារបៀបចាត់ចែងធ្វើព័ត៌មានរបស់ ទូរទស្សន៍នេះ។ អ្នកវិភាគ អ្នកស្រាវជ្រាវអន្តរជាតិជាច្រើន បានសរសេរសៀវភៅ ពន្យល់ពីផលប៉ះពាល់ ដោយផ្ទាល់ទៅលើចរន្តអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម នៅទូទាំងពិភពលោក ដោយសារតែទូរទស្សន៍មួយនេះ។
ក្នុងអំឡុងពេលផ្ទុះបដិវត្តន៍រដូវផ្ការីក តាមប្រទេសនៅតំបន់អារ៉ាប់ ចុងឆ្នាំ២០១០ ទូរទស្សន៍Al-Jazeera បានបង្ហាញឲ្យគ្រប់គ្នាបានឃើញ ពីសមត្ថភាព ដ៏មហិមារបស់ខ្លួន ក្នុងការផលិត និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានទាន់ហេតុការណ៍។ គឺពេលនោះហើយ ដែលប្រជាជនពិភពអារ៉ាប់ នាំគ្នាតាមដានព័ត៌មាន និងកម្មវិធីផ្សាយផ្សេងៗរបស់ទូរទស្សន៍នេះ កាន់តែច្រើន។
ទន្ទឹមគ្នានោះ Al-Jazeera បានបង្ហាញឲ្យគេឃើញថា ទូរទស្សន៍ខ្លួន មានភាពលំអៀងទៅរកសកម្មជនប្រឆាំងបះបោរ ដែលបន្តិចម្តងៗ សកម្មជនទាំងនោះ បានក្លាយជាជនអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម ដៃជើងរបស់ក្រុមជីហាតអង្គការដ្ឋអ៊ីស្លាម ឬក្រុមអាក់កាយដា។ Al-Jazeera បានប្រកាន់គោលជំហរជួយគាំទ្រ ក្រុមភាតរៈអ៊ីស្លាម នៅអេហ្ស៊ីបយ៉ាងពេញមុខ។ ដូចគ្នាដែរ ទូរទស្សន៍នេះ បានឆក់យកឱកាស សង្រ្គាមនៅស៊ីរី ធ្វើជាទីផ្សព្វផ្សាយ អំពីការឈឺចាប់របស់ប្រជាជនស៊ីរី អ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយស៊ូនីត ដែលត្រូវក្រុមអាឡាវីតរបស់ប្រធានាធិបតីបាឆា អាល់អាសាដ កាប់សម្លាប់។
កម្មវិធីផ្សាយពន្យុះអំពើហិង្សា និងគាំទ្រចលនាជីហាតអ៊ីស្លាម យ៉ាងច្បាស់នឹងភ្នែក
មានឧទាហរណ៍ជាច្រើនរាប់មិនអស់ ដែលសំអាងថា ទូរទស្សន៍Al-Jazeera បានចូលរួមជំរុញ ឲ្យអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមក្រោកឈរឡើង ធ្វើបដិវត្តន៍សាសនា ហើយសងសឹករាល់អ្នកណា ដែលរារាំងបដិវត្តន៍នេះ។ ជាក់ស្តែង កម្មវិធីផ្សាយមួយ របស់ទូរទស្សន៍នេះ តែងតែអញ្ជើញវាគ្មិនម្នាក់ឈ្មោះ Al Qaradawi ដែលជាអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាអ៊ីស្លាមបែបផ្តាច់ការដ៏ល្បីម្នាក់។
ជននេះ តែងតែស្រែកផ្សព្វផ្សាយតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ Al-Jazeera អំពាវនាវ ឲ្យយុវជនអ៊ីស្លាមទាំងអស់ នាំគ្នាទៅធ្វើជាជនជីហាត នៅស៊ីរី នៅអ៊ីរ៉ាក់ ហើយបានអំពាវនាវឲ្យអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម សងសឹង សម្លាប់ពួកអ្នកកាន់និកាយអាឡាវីត ឬក៏ឈីអ៊ីត កុំប្រណីឲ្យសោះ ទោះបីជាកូនក្មេងក៏ដោយ។ ជននេះ ក៏បានអំពាវនាវ ឲ្យសហគមអ៊ីស្លាម នាំគ្នាចូលប្រាក់ ដើម្បីជួយទំនុកបំរុងក្រុមជីហាតអ៊ីស្លាម។ គឺជនឈ្មោះនេះឯង ដែលបានអំពាវនាវ ឲ្យក្រុមបះបោរនៅលីប៊ី សម្លាប់កាដាហ្វ៊ី។
ជនឈ្មោះ Al Qaradawi នេះ បានអំពាវនាវនៅខែមីនា ឆ្នាំ២០១៣ នៅលើកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ Al-Jazeera ថា ត្រូវតែសម្លាប់ចោលទាំងអស់ អ្នកណាក៏ដោយ ដែលគាំទ្របាឆា អាល់អាសាដ មិនថាទាហាន ប្រជាជនសាមញ្ញ កូនក្មេង រឺប្រមុខសាសនាអ៊ីស្លាមទេ។ មិនដល់ប៉ុន្មានថ្ងៃផង ភេរវកម្មមួយបានកើតឡើង នៅវិហារមូស្កេរបស់ អ៊ីម៉ាំ Al Bouti ដែលជាប្រមុខសាសនាអ៊ីស្លាមកណ្តាលនិយមម្នាក់ នៅក្រុងដាម៉ាស។ ភេរវកម្ម បានសម្លាប់មនុស្ស៤៩នាក់ រួមទាំងអ៊ីម៉ាំ កណ្តាលនិយមរូបនោះផង។
ព្រំដែនរវាងសេរីភាពសារព័ត៌មាន និងការសាបព្រួសចរន្តអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម
នៅរវាងឆ្នាំ ២០១១ និង២០១២ ទូរទស្សន៍Al Jazeera បានបាត់បង់អ្នកកាសែតមួយចំនួនធំ ដោយសារតែពួកគេ បាននាំគ្នាលាឈប់។ បើតាមការឲ្យដឹង គឺ ដោយសារតែមានភាពមិនចុះសម្រុងគ្នា កើតចេញពីបន្ទាត់នយោបាយ ដឹកនាំ ផលិតកម្មវិធី ដែលកាន់តែលំអៀងទៅៗ ទៅរកក្រុមអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម។ អ្នកកាសែតល្បីៗ ជនជាតិលីបង់ ជនជាតិអេហ្ស៊ីប និងជនជាតិស៊ីរី បាននាំគ្នាលាឈប់។
អ្នកខ្លះ ហ៊ានចាត់ទុកថា ទូរទស្សន៍Al Jazeera គឺជាឧបករណ៍ឃោសនារបស់កាតា ដើម្បីពង្រីកចរន្តអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម និងបំផុសបំផុល ឲ្យគាំទ្រក្រុមជីហាតភេរវកម្ម។ Wikileaks និង The Guardian បានចុះផ្សាយថា ទូរទស្សន៍ នេះ បានផលិត កាត់ត បំប៉ោង ព័ត៌មាន ដើម្បីពន្យុះ ឲ្យកើតជាការក្តៅក្រហាយ តវ៉ាពុះកញ្ជ្រោលនានា នៅតាមប្រទេសអារ៉ាប់។ គឺកត្តាទាំងនេះហើយ ដែលធ្វើឲ្យប្រទេសអារ៉ាប់ក្បែរខាង មានដូចជាអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បារ៉ែន អេហ្ស៊ីប និងអេមៀរ៉ាត់ អារ៉ាប់រួម កើតទុកមិនសុខចិត្ត ចង់ឲ្យបិទស្ថានីយទូរទស្សន៍នេះចោល។
តែយ៉ាងណា ការបញ្ជារឲ្យប្រទេសមួយបិទស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍ គឺជារឿងមួយហួសហេតុពេកណាស់ បើសិនជាយើង ឈរលើគោលការណ៍សេរីភាពសារព័ត៌មាន។ នៅក្នុងវិបតិ្តនេះ គ្មានភាគីណាមួយស ភាគីណាមួយខ្មៅទាំងស្រុងទេ។ វិបត្តិតំបន់ដើមបូព៌ា គឺមានប្រភពចេញពីចរន្តសាសនាអ៊ីស្លាមទាំងស្រុង។ មិនមែនកាតា តែម្នាក់ឯងទេ ដែលបានទំនុកបំរុង ជួយផ្សព្វផ្សាយ ចរន្តអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម។ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ក៏មានចំណែកដែរ។
ចរន្តជ្រុលនិយមអ៊ីស្លាម ជាការទទួលខុសត្រូវរួម របស់ប្រទេសតំបន់អារ៉ាប់
អ្នកខ្លះយល់ថា អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បានអូសទាញប្រទេសក្នុងតំបន់ផ្សេងទៀត ឲ្យធ្វើសង្រ្គាមការទូត ជាមួយកាតា ក៏ដោយសារតែអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ច្រណែននឹងភាពមានបាន ភាពល្បីល្បាញរបស់កាតា នៅលើឆាកអន្តរជាតិ។ ហេតុផលនេះ ក៏វាបានគួបផ្សំ ជាមួយទំនោររបស់កាតា ដែលចេះតែខិតទៅជិតអ៊ីរ៉ង់ ដែលធ្វើឲ្យអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ក្តៅក្រហាយ។
ទោះមានហេតុផលចាក់ស្រែសយ៉ាងណា ក៏ប៉ុន្តែមានហេតុផលធំមួយ ដែលជាស្នូលនោះ គឺចរន្តផ្សព្វផ្សាយទ្រឹស្តីសាសនាអ៊ីស្លាម ក្នុងពិភពអារ៉ាប់។ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត តាំងខ្លួន ជាកំពូលប្រទេស ដែលផ្សព្វផ្សាយទ្រឹស្តីអ៊ីស្លាមគំរូ។ ក៏ប៉ុន្តែទន្ទឹមគ្នានោះ ពិភពលោក កំពុងតែឆ្លងកាត់វិបត្តិយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ជាមួយនឹងសង្រ្គាមក្នុងពិភពអារ៉ាប់ នៅស៊ីរី នៅអ៊ីរ៉ាក់ នៅយេម៉ែន ដែលសុទ្ធតែជាសង្រ្គាមរវាងនិកាយអ៊ីស្លាមខុសគ្នា។ ចរន្តភេរវកម្មជីហាតអ៊ីស្លាម បានរីកសាយភាព អូសទាញយុវជនមកពីគ្រប់ទិសទី ដែលបានគំរាមកំហែង ដល់សន្តិសុខពិភពលោក។
នេះគឺជាការទទួលខុសត្រូវរួម របស់ប្រទេសអ៊ីស្លាមធំៗ ដែលសុទ្ធតែបានតាំងខ្លួន ជាមេផ្សព្វផ្សាយសាសនាអ៊ីស្លាម មិនថាកាតា ឬអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ ដល់ពេលហើយ ដែលប្រទេសអ៊ីស្លាមទាំងនោះ ត្រូវផ្សព្វផ្សាយសារ សន្តិភាពនិយម បញ្ចប់ការសងសឹក និងរើសអើង ស្អប់ខ្ពើមគ្នាទៅវិញទៅមក៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ