ប្រទេសបាល់ទិកកាន់តែខ្លាចរុស្ស៊ី ក្រោយពីលោកត្រាំ ជាប់ជាប្រធានាធិបតីថ្មីនៅ ស.រ.អា.
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៤៦
ក្នុងចំណោម១៥សាធារណរដ្ឋនៃសហភាពសូវៀតដែលរលំរលាយបាត់ទៅកាលពីឆ្នាំ១៩៩១ មានតែ៣ប៉ុណ្ណោះ គឺ លីទុយអានី ឡេតូនី អេស្តូនី ដែលក្នុងឋានៈជារដ្ឋឯករាជ្យថ្មី ត្រូវបានទទួលឲ្យចូលជាសមាជិកនៃបក្សសម្ព័ន្ធអូតង់ ក្នុងឆ្នាំ២០០៤ ហើយតាំងពីពេលនោះមក គេតែងស្ថិតនៅក្រោមឆ័ត្រការពារយ៉ាងកក់ក្តៅរបស់ស.រ.អា. ដែលនាំមុខបក្សសម្ព័ន្ធនេះ ប៉ុន្តែក្រោយពីលោកដូណាល់ត្រាំឈ្នះឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីថ្មីនៃមហាអំណាចនេះ គេនាំគ្នានឹកឃើញសម្តីគាត់ក្នុងសម័យឃោសនាបោះឆ្នោតដែលថា ស.រ.អា.គប្បីឈប់រែកលើស្មាខ្លួនទៅបន្ទុកចំណាយច្រើនហួសសម្រាប់ធានាសន្តិសុខគ្រប់តែប្រទេសសមាជិកអូតង់។
ប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរុស្ស៊ីចងក្រងបរិយាកាសថ្មីនៅតាមប្រទេសបាល់ទិកទាំងបីនោះដោយយោងទៅលើប្រភពបស្ចិមលោកផ្ទាល់។ មូលហេតុមួយដែលញ៉ាំងឲ្យកើតឡើងជាបរិយាកាសព្រួយបារម្ភមែនទែននៅតាមប្រទេសទាំងនោះគឺមកពីក្នុងចំណោមឥស្សរជនដែលលោកត្រាំកំពុង ផ្សឡើងជារដ្ឋបាលរបស់គាត់មុននឹងគាត់ទទួលពាក្យសម្បថ នៅថ្ងៃ២០មករាខាងមុខដើម្បីឡើងជាប្រធានាធិបតីថ្មីនៃស.រ.អា. អាចមានរូបលោក Newt Gingrich ដែលធ្លាប់ធ្វើជាប្រធានសភាតំណាងអស់៤ឆ្នាំជំនាន់រដ្ឋបាលលោកប្រធានាធិបតី Bill Clinton។
លោក Gingrich ដែលជាបេក្ខជនម្នាក់ដែរសម្រាប់កាន់់តំណែងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកកាលពីខែកក្កដាឆ្នាំនេះ បានថ្លែងថា គាត់មិនប្រថុយប្រឈមមុខទល់នឹងរុស្ស៊ីឡើយដើម្បីការពារឯករាជ្យលីទុយអានី ឡេតូនី អេស្តូនី ។ ក្នុងបទសម្ភាសន៍ទៅកាណាល់ទូរទស្សន៍ CBS គាត់មានប្រសាសន៍៖
អេស្តូនី ប្រៀបបានជាជាយក្រុងរុស្ស៊ី Saint-Petersbourg ដ្បិត៤០% នៃបណ្តាជនអេស្តូនីជាជាតិរុស្ស៊ី។ ខ្ញុំមិនប្រាកដក្នុងចិត្តឡើយថា ខ្ញុំនឹងប្រថុយបញ្ឆេះសង្គ្រាមបរមាណូដើម្បីការពារទីកន្លែងមួយដែលជាជាយអតីតរាជធានីរុស្ស៊ីនោះ។
ក្នុងនាមនៃយុត្តិធម៌គួរកត់សម្គាល់ថាតាមមតិលោក Gingrich រុស្ស៊ីមុខជាមិនធ្វើអន្តរាគមន៍យោធាដោយត្រង់ផ្ទាល់ចូលក្នុងប្រទេសអេស្តូនីឡើយ។ តាមមើលទៅសេណារីយ៉ូអាចប្រព្រឹត្តទៅក្នុងទម្រង់ដូចនៅទឹកដីគ្រីមេអញ្ចឹងកាលដែលម៉ូស្គូអាចឆ្លើយតបនឹងសេចក្តីអំពាវនាវរបស់អ្នកស្រុកអេស្តូនីដែលនិយាយភាសារុស្ស៊ីសុំឲ្យរុស្ស៊ីរត់ទៅជួយសង្គ្រោះគេ។ ពិតជាសេណារីយ៉ូនេះឯងដែលនាំឲ្យប្រទេសបាល់ទិកទាំងបីព្រួយកង្វល់។
ជាការរំលឹក ថ្ងៃ២៧កុម្ភៈឆ្នាំ២០១៤ ពួកទាហានក្នុងឯកសណ្ឋានត្រីយី គ្មានសញ្ញាសម្គាល់ដែលគេវិនិច្ឆ័យថាជាទាហានរុស្ស៊ី បានចាប់យកអគាររដ្ឋសភានៅគ្រីមេហើយបន្ទាប់មកនៅគ្រីមេក៏មានប្រព្រឹត្តទៅការបោះឆ្នោតប្រជាមតិជាទីដែលអ្នកស្រុកភាគច្រើនលើសលុបបានគាំទ្រដល់លក្ខន្តិកៈទៀបកោះនេះ ដែល១ខែក្រោយមកបានក្លាយទៅជាដែនដីរបស់រុស្ស៊ីទៅ។
លីទុយអានី ឡេតូនី អេស្តូនី ដែលស្របនឹងកតិកាសញ្ញាសូវៀត-អាល្លឺម៉ង់ចុះឆ្នាំ១៩៣៩ ធ្លាប់បានស្ថិតនៅក្រោមអំណាចសូវៀតអស់កន្លះសតវត្សរ៍ ពីឆ្នាំ១៩៤០ដល់១៩៩០បច្ចុប្បន្ន ជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុបផង បក្សសម្ព័ន្ធអូតង់ផង តាំងពីឆ្នាំ២០០៤មកគឺ១២ឆ្នាំហើយ។
ស្របនឹងមាត្រាទី៥នៃធម្មនុញ្ញអូតង់ក្នុងករណីបើប្រទេសណាមួយរបស់បក្សសម្ព័ន្ធនេះរងការវាយលុក នោះប្រទេសឯទៀតជាសមាជិក មានកាតព្វកិច្ចរត់ទៅជួយជាបន្ទាន់។ ប៉ុន្តែដោយហេតុថាដែនដីប្រទេសទាំងបីនេះ មានទ្រង់ទ្រាយជាដីរាបស្មើគឺពិបាកការពារណាស់។ សូម្បីកងយន្តហោះអូតង់វាយប្រហារពីអាកាសក្តីក៏តាមមតិពួកអ្នកជំនាញយោធាសម្រាប់កងទ័ពរុស្ស៊ី មិនជាឧបសគ្គធំដុំឡើយដើម្បីបោះពួយឆ្លងកាត់ខ្សែព្រំដែនទៅសង្គ្រប់ចាប់យករដ្ឋធានីអេស្តូនី តែក្នុងរយៈពេល៣៦ម៉ោងសោះ។
ក្នុងឆ្នាំ១៩៦១ លោកប្រធានាធិបតីអាមរិកាំង John Kennedy បានចាត់ទុកជា “ ភារកិច្ចសែនសំខាន់សម្រាប់អូតង់“គឺភាពប្តេជ្ញារបស់ស.រ.អា. ការពារបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុបដែលស្ថិតនៅក្រោមគ្រោះថ្នាក់វាយលុកពីខាងមហាយក្សសូវៀត។
ប៉ុន្តែ លោក ដូណាល់ ត្រាំ អាចប្រកាន់យកទស្សនៈផ្សេងពីនេះ។ តាំងពីក្នុងឆ្នាំ២០០០ម៉្លេះក្នុងសៀវភៅគាត់ក្រោមចំណងជើងថា “ អាមេរិកដែលយើងស័ក្តិសមនឹងមាន “ គាត់បញ្ចេញមតិថា ស.រ.អា.គប្បីដកខ្លួនចេញពីអឺរ៉ុបទៅដ្បិត“ ទំនាស់រវាងអឺរ៉ុបនិងសូវៀតមិនសមនឹងឲ្យពលរដ្ឋអាមេរិកាំងពលីជីវិតខ្លួនឡើយ”។
ក្នុងយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៦នេះ លោកត្រាំ និយាយអំពីបក្សសម្អ័ន្ធអួតង់ដោយគ្មានទឹកចិត្តក្លៀវក្លាទេ។ រំលេចឲ្យឃើញពីគោលជំហរលោកត្រាំ គឺយោបល់អតីតនាយអគ្គសេនាធិការដ្ឋានកងទ័ពអង់គ្លេសលោក ឧត្តមសេនីយ David Richards ដែលក្នុងសម្ភាសន៍ទៅ BBC ហៅលោក ត្រាំ ថាជា មនុស្សលើកផលប្រយោជន៍ជាតិខ្ពស់ជាងអ្វីៗទាំងអស់ ដែលចង់មានទំនាក់ទំនងស្ថិតស្ថិរជាមួយរុស្ស៊ីនិងជាមួយពូទីន។
នៅពីមុខស្ថានភាពនេះ លីទុយអានី ឡេតូនី អេស្តូនី នាំគ្នា “ ប្រុងជើងព្រួល “ជាមុន។
ករណីលីទុយអានី ៖ ប្រទេសនេះ អនុវត្តឡើងវិញរបបកោះហៅយុវជនអោយចូលបម្រើកងទ័ពមិនមែនពឹងតែលើទាហានដែលបម្រើកងទ័ពតាមវិធីចុះកុងត្រាជាទាហានអាជីពឡើយ។
ករណីឡេតូនី ៖ ឡេតូនីប្តេជ្ញាការពារអគារក្រសួងយោធារបស់ខ្លួន “រហូតដល់ទីអវសាន” ។ កាសែត “ The Washington Post កត់សម្គាល់ថា ដោយមកពីជ័យជំនះលោកត្រាំ អាជ្ញាធរឡេតូនី បង្កើនចំនួនកងឆ្មាំជាតិរហូតដល់ ៨.០០០នាក់។ តាមសម្តីអតីតរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិឡេតូនី លោក Andris Pabliks ដែលសព្វថ្ងៃជាតំណាងរាស្ត្រសភាអឺរ៉ុប“ ឥឡូវ ឡេតូនីលែងអាចសង្ឃឹមថា ពួកអាមេរិកាំងនឹងមកជួយយើងដូចមុនទៀតឡើយ”។
ករណីអេស្តូនី ៖ ប្រទេសនេះសម្រេចប្រើអំណាចស្រទន់។ នៅអេស្តូនី ពេលថ្មីៗ មានបង្កើតឡើងជារដ្ឋាភិបាលចម្រុះថ្មីដែលដឹកនាំដោយបក្សកណ្តាលនិយមដែលបានទទួលសម្លេងគាំទ្រភាគច្រើនពីបណ្តាជននិយាយភាសារុស្ស៊ី។ លោកស្រី Jana Toom ជាតំណាងរាស្ត្រនៃសភាអឺរ៉ុបដែលបានចូលរួមក្នុងកិច្ចចរចាដើម្បីបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះនោះ បានថ្លែងទៅ BBC ថា អេស្តូនីចង់កែឲ្យល្អឡើងទំនាក់ទំនងជាមួយរុស្ស៊ី ហើយមិនត្រូវអាស្រ័យណាស់ណាទេនឹងអូតង់ពីព្រោះយើងមិនត្រូវគិតឡើយថាកម្លាំងនៅក្រៅអាចធានាដល់ឯករាជ្យរបស់យើង៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ