អាហ្រ្វិកកណ្តាល៖ទាហានបារំាងកំពុងផុងខ្លួននៅក្នុងអំពើហិង្សារវាងសហគមន៍សាសនា !
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:២៣
នៅសាធារណរដ្ឋអាហ្រ្វិកកណ្តាល តំាងពីខែធ្នូ ឆ្នំា ២០១៣ មកម្ល៉េះដែលបារំាងបានបញ្ជូនកម្លំាងទាហានរបស់ខ្លួនចំនួន ១ ៦០០នាក់ទៅអាហ្រ្វិកកណ្តាលដើម្បីជួយការពារសណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម តាមរយៈបេសកកម្មមួយដែលគេឲ្យឈ្មោះថា « Sangaris »។ បេសកកម្ម « Sangaris » ដែលផ្តោតសំខាន់លើកការរំសាយអាវុធពីភាគីជម្លោះទំាងពីរ គឺក្រុមឧទ្ទាមប្រដាប់អាវុធសេលេកា និងក្រុមប្រដាប់អាវុធអង់ទីបាឡាកា។ តែជិត ២ខែកន្លងទៅនេះ អំពើហិង្សារវាងក្រុមឧទ្ទាមប្រដាប់អាវុធទំាងពីរហាក់ដូចជាមិនបានចុះថយទេ ផ្ទុយទៅវិញ ហាក់ដូចជាបាន និងកំពុងពុះកញ្ជ្រោលកាន់តែខ្លំាងឡើងៗពីមួយថ្ងៃ ទៅមួយថ្ងៃទៅវិញ។ តើបារំាងកំពុងផុងខ្លួននៅក្នុងអំពើហិង្សាសាសនានៅអាហ្រ្វិកកណ្តាល ដូចដែលខ្លួនធ្លាប់ជួបប្រទះនៅក្នុងសោកនាដកម្មប្រទេសរវ៉ាន់ដាកាលពីឆ្នំា ១៩៩៤ ឬយ៉ាងណា?
តំាងពីទាហានបារំាងចំនួន ១ ៦០០នាក់បានដាក់ជើងជាន់លើទឹកដីអាហ្រ្វិកកណ្តាលក្នុងដើមខែធ្នូ ឆ្នំា ២០១៣ មក មានឧត្តមសេនីយបារំាងម្នាក់ហ៊ានចេញមុខសារភាពថា បេសកកម្ម « Sangaris » បាន និងកំពុងប្រឈមមុខនឹងស្ថានការណ៍ផុយស្រួយមួយដែលខ្លួនមិនបានរង់ចំាទាល់តែសោះ និយាយឲ្យស្រួលយល់ ទាហានបារំាងហាក់ដូចជាទាល់គំនិតមិនដឹងចាត់វិធានការអ្វីផ្សេងទេក្នុងការបង្រ្កាប ទប់ស្កាត់ចង្វាក់ហិង្សាយ៉ាងក្តៅគគុករវាងក្រុមឧទ្ទាមប្រដាប់អាវុធសេលេកា និងក្រុមប្រដាប់អាវុធអង់ទីបាឡាកានោះ។ លើសពីនេះទៅទៀត និងអ្វីដែលជាក្តីបារម្ភខ្លំាងជាងគេចំពោះទាហានបារំាងនោះ គឺការចោទប្រកាន់លើខ្លួនពីបទមិនបានធ្វើអ្វីទំាងអស់ និងព្រមទំាងទុកបណ្តោយឲ្យស្ថានការណ៍កាន់តែធ្លាក់ដុនដាបទៅៗពីមួយថ្ងៃ ទៅមួយថ្ងៃ។
ការព្រួយបារម្ភរបស់រូបឧត្តមសេនីយបារំាងរូបនេះបានកើតមានឡើង ចំពេលដែលលោករដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការពារជាតិបារំាង Jean-Yves Le Drian កំពុងបំពេញទស្សនកិច្ចជាថ្មីនៅក្នុងទីក្រុងបង់ហ្គី សាធារណរដ្ឋអាហ្រ្វិកកណ្តាល។ សូមជម្រាបជូនថា ខុសពីបេសកកម្ម « Serval » នៅក្នុងប្រទេសម៉ាលីប្រកបដោយជោគជ័យ និងដែលទទួលបានការកោតសរសើរពីមជ្ឈដ្ឋានទូទៅនោះ បេសកកម្ម « Sangaris » របស់បារំាងនៅអាហ្រ្វិកកណ្តាលបែរជាបាន និងកំពុងទទួលការរិះគន់យ៉ាងចាស់ដៃទៅវិញ។ រិះគន់ពីភាពអសមត្ថភាពក្នុងការបិទបញ្ចប់អំពើកាប់សម្លាប់គ្នារវាងសហគមន៍អ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម និងសហគមន៍អ្នកកាន់សាសនាគ្រិស្ត។ ជម្លោះដែលមកដល់ពេលនេះបានបណ្តាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់យ៉ាងតិច ២ ០០០នាក់ និងអ្នករត់ចោលផ្ទះសម្បែងជាង ១លាននាក់។
គួរបញ្ជាក់ជូនថា ក្រៅពីបេសកកម្ម « Sangaris » របស់ទាហានបារំាងដែលមានចំនួន ១ ៦០០នាក់ ក៏នៅមានបេសកកម្ម « Misca » របស់កម្លំាងទាហានអាហ្រ្វិកចំនួន ៥ ៤០០នាក់ផងដែរ។ នៅថ្ងៃទី១១ កុម្ភៈថ្មីៗនេះ លោកអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិបាន គីមូនបានអំពាវនាវឲ្យបារំាងបញ្ជូលទ័ពបន្ថែមទៅកាន់អាហ្រ្វិកកណ្តាល ព្រមទំាងស្នើឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិជួយចូលរួម។ តែក្រសួងការបរទេសបារំាងបានឆ្លើយបកវិញថា កម្លំាងដែលត្រូវបញ្ជូនបន្ថែមទៅកាន់អាហ្រ្វិកកណ្តាលមិនមែនបារំាងទេ តែគឺកម្លំាងរបស់សហភាពអឺរ៉ុប និងកម្លំាងមួកខៀវរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិឯណោះ។
តាមរយៈបេសកកម្ម « Sangaris » នៅក្នុងអាហ្រ្វិកកណ្តាលនាពេលនេះ ទីក្រុងប៉ារីសចង់បង្ហាញពិភពលោកអំពីការមិនព្រងើយកន្តើយចំពោះអតីតដែនដីអាណានិគមរបស់ខ្លួនដែលទទួលបានឯករាជ្យក្នុងឆ្នំា ១៩៦០។ តែអ្វីដែលបារំាងមិនបានគិតដល់នោះនៅត្រង់ថា ប្រទេសអតីតកូនចៅរបស់ខ្លួនមួយនេះបាន និងកំពុងឆ្លងកាត់វិបត្តិហែកហួរគ្នាមួយហួសពីព្រំដែនដែលខ្លួនបានកំណត់។ វាពិតណាស់ថា បេសកកម្មចម្បងរបស់ទាហានបារំាងគឺបញ្ឈប់អំពើហិង្សាដែលបង្កឡើងដោយក្រុមអតីតឧទ្ទាមសេលេកាដែលបានចូលកាន់អំណាចក្នុងខែមីនា ឆ្នំា ២០១៣ តាមរយៈរដ្ឋប្រហារយោធាទម្លាក់លោកប្រធានាធិបតីហ្រ្វង់ស័រ បូហ្ស៊ីហ្សេ។ តែតំាងពីក្រោយការឡើងកាន់តំណែងប្រធានាធិបតីរបស់លោកស្រី កាទ្រីន សំបា ប៉ង់ហ្សាកាលពីថ្ងៃទី២៣ មករាកន្លងទៅថ្មីៗនេះមក ស្រាប់តែមានផ្ទុះឡើងនូវអំពើហិង្សាកាប់សម្លាប់គ្នាយ៉ាងសាហាវរវាងក្រុមអតីតឧទ្ទាមសេលេកា អ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម និងក្រុមអង់ទីបាឡាកាដែលជាក្រុមប្រដាប់អាវុធការពារខ្លួនចេញពីអ្នកគំាទ្រលោកហ្រ្វង់ស័រ បូហ្ស៊ីហ្សេ និងក្រុមប្រជាជនអ្នកកាន់សាសនាគ្រិស្ត។
តើរូបភាពទំាងនេះ មិនមែនជារូបភាពនៃជម្លោះរវាងសហគមន៍សាសនាទេ ឬយ៉ាងណា?
អ្វីដែលគួរឲ្យសោកស្តាយនៅពេលនេះគឺថា គ្មានប្រទេសលោកខាងលិចណាមួយហ៊ានចេញមុខដូចបារំាងដើម្បីជួយបិទបញ្ចប់សោកនាដកម្មនៅអាហ្រ្វិកកណ្តាលឡើយ នោះបើទោះបីជាពួកគេបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា វិបត្តិនៅអាហ្រ្វិកកណ្តាលបាន និងកំពុងឆ្លងរាលដាលចូលក្នុងប្រទេសអាហ្រ្វិកផ្សេងទៀតដែលកំពុងមានអស្ថិរភាពនយោបាយស្រាប់ ដូចយ៉ាងឆាដ ស៊ូដង់ ស៊ូដង់ខាងត្បូង ឬមួយក៏សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោក៏ដោយ។ អ៊ីចឹងឃើញថា វត្តមានទាហានបារំាងចំនួន ១ ៦០០នាក់ ពិតជាមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ទប់ស្កាត់អំពើហិង្សានៅទូទំាងអាហ្រ្វិកកណ្តាលបានឡើយ។
សេណារីយ៉ូនៃការបោសសំអាតជាតិពិន្ធុនៅអាហ្រ្វិកកណ្តាលពេលនេះ បានធ្វើគេឲ្យគេនឹកឃើញដល់សេណារីយ៉ូនៃការសម្លាប់រង្គាលនៅក្នុងប្រទេសរវ៉ាន់ដាកាលពី ២០ឆ្នំាមុននៅចំពោះមុខបេសកកម្មរបស់ទាហានបារំាង។ កាលណោះ ទាហានបារំាងបានទទួលការចោទប្រកាន់ពីបទអសមត្ថភាពក្នុងការទប់ស្កាត់។ ដូច្នេះចង់ ឬមិនចង់ សេណារីយ៉ូច្រំដែលមួយនេះហាក់ដូចជាបាន និងកំពុងលេចរូបរាងជាថ្មីទៀតនៅអាហ្រ្វិកកណ្តាល និងដែលទីក្រុងប៉ារីសកំពុងទទួលការចោទប្រកាន់រួចហើយ នោះបើទោះបីជាខ្លួនកំពុងព្យាយាមចៀសវាងក៏ដោយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ