វេន ជាប៉ាវចង់បានប្រជាធិបតេយ្យូបនីយកម្មនៃប្រទេសចិន
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៤៤
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន វេន ជាប៉ាវ(Wen Jiabao) បានអំពាវនាវឲ្យមានកំណែទម្រង់នយោបាយនៅក្នុងប្រទេស។ លោកប្រមុខរដ្ឋាភិបាលចិនបានថ្លែងដូច្នេះ នៅក្នុងឱកាសសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយនៅទីក្រុងប៉េកាំង កាលពីពុធទី១៤មីនាកន្លងទៅនេះ។ ដំណឹង ជាសារវន្តមួយនេះ មិនសូវត្រូវបានសារព័ត៌មានបរទេសនៅអាស៊ីក៏ដូចនៅអឺរ៉ុបលើកយកមកចុះផ្សាយនិងបកស្រាយប៉ុន្មានទេ។ តើហេតុអ្វីបានជាលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីចិននិយាយពីកំណែទម្រង់នយោបាយ? ហើយតើប្រជាធិបតេយ្យូបនីយកម្មនៃប្រទេសអាស៊ីមួយនេះ ដែលជារបបកុម្មុយនិស្តផ្តាច់ការអាចនឹងធ្វើទៅបានដែរឬទេ?
លោកប្រមុខរដ្ឋាភិបាលចិន វេន ជាប៉ាវបានធ្វើឱ្យក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ភ្ញាក់ផ្អើលមិនតិចទេ នៅក្នុងសប្តាហ៍នេះ។ ភ្ញាក់ផ្អើល ពីព្រោះលោកបានអះអាងជាអាទិ៍ថា ប្រទេសចិនចាំបាច់ត្រូវតែធ្វើកំណែទម្រង់នយោបាយ បង្កើតឱ្យមាននូវបរិយាកាសនិងលក្ខខណ្ឌមួយចំនួន ដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យរាស្រ្តអាចរិះគន់រដ្ឋាភិបាល អាចឃ្លាំមើលរដ្ឋាភិបាល និងអាចចូលរួមចំណែកក្នុងការកំចាត់អំពើពុករលួយ។ ការពិត នេះមិនមែនជាលើកទីមួយទេដែលលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីចិនបានលើកឡើងពីប្រជាធិបតេយ្យូបនីយកម្មដ៏ចាំបាច់នៃប្រទេស។ កាលពីជិតពីរឆ្នាំមុន នាឱកាសទស្សនកិច្ចរបស់លោកនៅShenzhen ដែលជាទីក្រុងនិមិត្តរូបនៃការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងលឿនរហ័សរបស់មហាយក្សចិន លោកវេន ជាប៉ាវបានប្រកាសរួចម្តងទៅហើយថា«ការធានាឱ្យប្រជារាស្រ្តមានសិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ គឺជាការមួយចាំបាច់»។
ក៏ប៉ុន្តែ កាលពីម្សិលម្ង៉ៃ អ្វីដែលថ្មី អ្វីដែលបានធ្វើឱ្យក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ចាប់អារម្មណ៍ គឺទឡ្ហីករណ៍ដែលមានន័យស្មើនឹងការព្រមានមួយរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីចិន។ ជាក់ស្តែង លោកវេន ជាប៉ាវបានពន្យល់ថា បើសិនជានៅតែគ្មានកំណែទម្រង់នយោបាយអ៊ីចឹងតទៅទៀតទេ នោះលទ្ធផលទាំងអម្បាលម៉ានដែលបានមកពីការអនុវត្តន៍កំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចនឹងរលាយបាត់បង់អស់ទៅវិញ ហើយសោកនាដកម្មដ៏ធំធេងមួយដូចសោកនាដកម្មបដិវត្តន៍វប្បធម៌សម័យទសវត្សរ៍ទី៦០និង៧០ នឹងកើតឡើងជាថ្មី។ និយាយរួម អ្វីដែលលោក វេន ជាប៉ាវចង់បានគឺប្រជាធិបតេយ្យូបនីយកម្មនៃប្រទេស ពោលគឺផ្ទុយពីទិសដៅនៃបក្សកុម្មុយនិស្តចិន ដែលតាំងពីឆ្នាំ១៩៧៩មក បានអនុញ្ញាតឲ្យប្រជារាស្រ្តមានសិទ្ធិទូលំទូលាយធំឡើង ជាលំដាប់នៅលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច តែបាននិងកំពុងបន្តបំបិទសិទ្ធិនយោបាយរបស់ពលរដ្ឋតទៅទៀត។
នៅត្រង់នេះ គេគួរតែដឹងថា ក្នុងរបបកុម្មុយនិស្តមួយដូចប្រទេសចិន អំណាចមិនមែនឋិតនៅក្នុងដៃរបស់ប្រធានាធិបតីឬនាយករដ្ឋមន្ត្រីទេ តែនៅក្នុងដៃរបស់គណបក្ស។ បក្សជាអ្នកដាក់ទិសដៅនយោបាយ រីឯប្រធានាធិបតីនិងរដ្ឋាភិបាលជាអ្នកអនុវត្ត។ ប៉ុន្តែ នៅក្នុងជួរបក្សកុម្មុយនិស្តតែងតែមានចារន្តនយោបាយច្រើននិងខុសគ្នា ហើយលោកវេន ជាប៉ាវតែងតែត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាអ្នកកំណែទម្រង់និយម។ ចូរកុំភ្លេចថា លោកវេន ជាប៉ាវគឺជាអតីតសេនាដៃស្តាំរបស់លោកចាវ ហ្ស៊ីយ៉ាង(Zhao Ziyang)ដែលជាអតីតអគ្គលេខាធិការនៃបក្សកុម្មុយនិស្តចិន។ គឺលោកចាវ ហ្ស៊ីយ៉ាង នេះហើយ ដែលធ្លាប់បានទាមទារឲ្យមានសេរីភាពនយោបាយនៅក្នុងប្រទេស និងបានចេញមុខប្រឆាំងមិនឲ្យមានការវាយបង្ក្រាបទៅលើពួកនិស្សិតបាតុករ នៅលើទីលានធានណានមិន(Tiananmen) ក្នុងឆ្នាំ១៩៨៩។
ដោយឡែក គេគួរតែដឹងទៀតថា លោក វេន យ៉ាប៉ាវ ក៏ដូចលោកប្រធានាធិបតី ហ៊ូ ជីនតាវ (Hu Jintao)ដែរ នឹងត្រូវជំនួសដោយក្រុមអ្នកដឹកនាំថ្មី នៅចុងឆ្នាំ២០១២នេះ ក្រុមអ្នកដឹកនាំថ្មីដែលត្រូវបានតែងតាំងដាច់ស្រេចអស់ហើយដោយបក្សកុម្មុយនិស្តចិន។ ម្ល៉ោះហើយ គេអាចនិយាយថា លោក វេន ជាប៉ាវ ដែលជិតចុះចេញពីអំណាចទៅហើយ មិនខ្លាចនឹងបញ្ចេញមតិផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោកឡើយ ទោះជាមតិនោះ វាផ្ទុយពីគន្លងនយោបាយរបស់បក្សក៏ដោយ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ទាមទារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ទោះពីសំណាក់អ្នកដឹកនាំកំពូលណាម្នាក់ក៏ដោយ គឺជារឿងមួយ សេចក្តីសម្រេចចិត្តរបស់បក្សកុម្មុយនិស្ត គឺជារឿងមួយផ្សេង។ ក្រុមអ្នកវិភាគអះអាងថា ពួកអភិរក្សនិយមមានឥទ្ធិពលខ្លាំង ជាងពួកកំណែទម្រង់និយមនៅក្នុងបក្សកុម្មុយនិស្តចិនសព្វថ្ងៃ។ បើអ៊ីចឹងមែន មិនងាយនឹងមានទៅកើតទេ ប្រជាធិបតេយ្យូបនីយកម្មនៅក្នុងប្រទេសអាស៊ីមួយនេះ។ ពីព្រោះពួកអភិរក្សនិយមទាំងនេះនៅតែយល់ឃើញថា សេដ្ឋកិច្ចសេរីធានាដោយអំណាចផ្តាច់ការកុម្មុយនិស្ត ជានយោបាយដែលកំពុងធ្វើឲ្យចិនឈ្នះ មិនចាំបាច់ប្រញាប់ផ្តល់សិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យទៅឲ្យប្រជារាស្រ្តទេ។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ ការផ្លាស់ប្តូរទិសដៅនយោបាយធំៗ មិនងាយនឹងប្រព្រឹត្តទៅបានទេ នៅក្នុងប្រទេសចិន។ តាំងពីឆ្នាំ១៩៤៩មក កំណែទម្រង់ធំជាងគេ ដែលប្រទេសចិនបានអនុម័ត គឺកំណែទម្រង់នៅឆ្នាំ១៩៧៨-១៩៧៩ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក តេង សៀវភីង(Deng Xiaoping)។ កាលណោះ លោកតេង សៀវភីងបានអូសទាញប្រទេសចិនចេញពីសករាជមនោគមវិជ្ជារបស់ ម៉ៅ សេទុង តាមរយៈការអនុវត្តន៍សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី តែបន្តរក្សារបបអំណាចផ្តាច់ការដឹកនាំដោយគណបក្សតែមួយ។ ជិត៣០ឆ្នាំក្រោយមក ប្រទេសចិននៅតែមិនទាន់ចេញពីសករាជតេង សៀវភីងនៅឡើយទេ។
សរុបសេចក្តីមកវិញ គឺមិនមែនលោកហ៊ូ ជីនតាវនិងលោកវេន ជាប៉ាវទេ ហើយក៏មិនមែនប្រធានាធិបតីនិងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីដែលនឹងឡើងមកកាច់ចង្កូតប្រទេសជាតិនៅពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះដែរទេ ដែលអាចនាំប្រទេសចិនទៅរកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យបាន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ