ជំនួបកំពូល អាមេរិក និងកូរ៉េខាងជើង៖ តើចិនបានដើរតួនាទីអ្វីខ្លះ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:៥២
បន្ទាប់ពីបានជួប ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដែលបានយល់ព្រមបើកជំនួបកំពូលជាមួយមេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង គណៈប្រតិភូ កូរ៉េខាងត្បូង ដឹកនាំ ដោយលោក ជុង អ៊ឺយុងChung Eui-Yong ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិរបស់ប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង បានធ្វើដំណើរទៅទីក្រុងប៉េកាំង នៅថ្ងៃចន្ទនេះ។ នៅក្នុងជំនួបពិភាក្សាជាមួយ លោកយ៉ាង ជាឈី ទីប្រឹក្សារដ្ឋចិន គណៈប្រតិភូកូរ៉េខាងត្បូង បានថ្លែងអំណរគុណដល់ប្រធានាធិបតីចិន លោកស៊ី ជីនពីង ដែលបានគាំទ្រយ៉ាងសកម្ម ការចរចាការទូត រហូតធ្វើឲ្យគេអាចបង្កើត ជំនួបកំពូល ជាប្រវត្តិសាស្រ្តរវាងលោកដូណាល់ និងលោកគីម ជុងអ៊ុន មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង។
នៅបីថ្ងៃក្រោយ ជំនួបជាមួយ លោកដូណាល់ ត្រាំ ដែលយល់ព្រម បើកជំនួបកំពូលជាមួយ មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង គណៈប្រតិភូកូរ៉េខាងត្បូងបានបន្តសកម្មភាពការទូតរបស់ខ្លួន ទៅប្រទេសចិន ជប៉ុន និងចុងក្រោយបំផុត ទៅរុស្ស៊ី។ នៅថ្ងៃចន្ទ នេះ នៅក្នុងជំនួបជាមួយទីប្រឹក្សារដ្ឋចិន ប្រធានគណៈប្រតិភូកូរ៉េខាងត្បូង គឺលោកជុង អឺយុង បាននិយាយអរគុណ ចិន ដែលបានគាំទ្រយ៉ាងសកម្ម នៅក្នុងដំណើការចរចាការទូត រហូតធ្វើឲ្យមានជំនួបកំពូលអាមេរិក និងកូរ៉េខាងជើង។
មេដាយបានទៅលោកប្រធានាធិបតីចិន ស៊ី ជីនពីង
បើសិនជំនួបកំពូលរវាងលោកដូណាល់ ត្រាំ និងលោកគីម ជុងអ៊ុនកើតមានពិតមែន អ្នកដែលគេឲ្យមេដាយ គឺប្រទេសចិន ឬអាចថា លោកប្រធានាធិបតីចិន ស៊ី ជីនពីងតែម្តង។ តាំងពីណា ពីណីមក ក្រុងប៉េកាំងបានជំរុញឲ្យមានការចរចាសន្តិភាព នៅ ឧបទ្វីបកូរ៉េ ជំរុញឲ្យអាមេរិកបើកការចរចាការទូតជាជាងប្រើកម្លាំងយោធា។
ចិន ជាសម្ព័ន្ធមិត្ត សំខាន់ និងជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មនាំមុខ របស់កូរ៉េខាងជើង។ ទំនិញ ផលិតផលកូរ៉េខាងជើង ប្រមាណ៩០ភាគរយត្រូវលក់ទៅឲ្យចិន។ ប៉ុន្តែ នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ចិន ដែលជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍របស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ បានសុខចិត្ត យល់ព្រម បោះឆ្នោតគាំទ្រ ឲ្យមានការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចទៅលើកូរ៉េខាងជើង ក្នុងគោលដៅ ដាក់សម្ពាធលើប្រទេសជិតខាងរបស់ខ្លួន ឲ្យលះបង់ចោលមហិច្ឆតាផលិតអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ និងមីស៊ីល។ ជាទូទៅ ចិនបានចូលរួមជាមួយអាមេរិក និងប្រទេសសមាជិករបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ដើម្បី បោះឆ្នោតដាក់ទណ្ឌកម្មលើកូរ៉េខាងជើង នៅក្រោយប្រទេសនេះ បាញ់សាកល្បង គ្រាប់បែកនុយក្លេអ៊ែរ។
ចិនដោយពិតទៅ មិនចង់ឲ្យប្រទេសជិតខាងរបស់ខ្លួនមានបំពាក់ដោយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរនោះទេ ព្រោះថា ចិនមិនចង់ឲ្យជប៉ុនយកលេស ហេតុផលនេះ ដើម្បី ទៅបង្កើនកម្លាំងយោធា ដែលអាចគំរាមកំហែងផលប្រយោជន៍ដល់ចិន នៅក្នុងតំបន់។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ទោះជាចិនបានចូលរួមក្នុងសេចក្តីសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ប៉ុន្តែ ចិនក៏មិនតឹងដៃ រហូតនោះដែរ។ គឺចិននេះឯង ដែលកាលពីពេលថ្មីនេះ យកជើងរាទឹក ដើម្បីកុំឲ្យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើក្រុមហ៊ុន និងនាវាដឹកទំនិញចេញចូលកូរ៉េខាងជើង ទៅតាមការទាមទារចង់បានរបស់អាមេរិក។ គោលបំណងរបស់ចិន គឺដាក់ទណ្ឌកម្ម ដើម្បីត្រឹមដាក់សម្ពាធឲ្យកូរ៉េខាងជើង សុខចិត្តត្រលប់ចូលតុចរចា ប៉ុន្តែមិនរហូតដល់ច្របាច់ក ធ្វើឲ្យរបបកុម្មុយនិស្តព្យុងយ៉ាងដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ចិន ត្រូវដួលរំលំ នោះដែរ។
សូមអាន៖សេអ៊ូល៖ កូរ៉េខាងជើងនឹងលះបង់ចោលអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ បើសិនមានការធានា
គេអាចថា ការដែលកូរ៉េខាងជើងយល់ព្រម បើកជំនួបកំពូល ទ្វេភាគី អាមេរិក ដើម្បី ជជែកពីបញ្ហានុយក្លេអ៊ែរ ក៏អាចដោយសារតែការដាក់សម្ពាធ ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីប្រទេសចិនជះផលអាក្រក់ពិតមែនទៅលើសេដ្ឋកិច្ចក្រុងព្យុងយ៉ាង។ តាមទិន្នន័យរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានទំនិញរបស់ចិន ការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មចិន និងកូរ៉េខាងជើងបានធ្លាក់ចុះ មកនៅ ៥២ភាគរយ នៅឆ្នាំមុន ដែលមិនធ្លាប់មាន តាំងពីឆ្នាំ ២០១៤។ ចិន ធ្លាប់បានបញ្ជូនមន្រ្តីចិនជាច្រើនដង ទៅទីក្រុងព្យុងយ៉ាង ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលមេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង ឲ្យឃើញថា មានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរនឹងមិនធ្វើឲ្យកូរ៉េខាងជើងមានអនាគតរុងរឿងនោះទេ គឺមានតែបញ្ហា ដែលពេលខ្លះ ចិនមិនអាចនៅចាំជួយរហូតនោះទេ។
ចិនដើរតួសំខាន់ និងមិនអាចខ្វះបាន នៅក្នុងការជំរុញឲ្យមានជំនួបកំពូលជាប្រវត្តិសាស្រ្ត រវាងអាមេរិក និងកូរ៉េខាងជើង។ សូម្បី នៅក្នុងកិច្ចសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទជាមួយ ប្រធានាធិបតីស៊ី ជីនពីង លោកដូណាល់ ត្រាំ ដែលបានទាមទារឲ្យចិនចូលរួមដាក់សម្ពាធ លើកូរ៉េខាងជើង បានទទួលស្គាល់ថា លោកស៊ី ជីនពីងធ្វើត្រូវ ដែលទន្ទិញចង់ឲ្យអាមេរិក និងកូរ៉េខាងជើងដោះស្រាយបញ្ហានុយក្លេអ៊ែរតាមរយៈការចរចា។ ជាថ្មីម្តងទៀត មេដាយត្រូវបានទៅលោកប្រធានាធិបតីស៊ី ជីនពីង។
ចិននៅក្រៅសៃង្វៀន នៃការចរចានុយក្លេអ៊ែរកូរ៉េខាងជើង?
ដំណឹងដែលថា លោកដូណាល់ ត្រាំ យល់ព្រមបើកជំនួបកំពូលជាមួយមេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើងបានចេញពីមាត់របស់គណៈប្រតិភូកូរ៉េខាងត្បូង ប៉ុន្តែមិនមែនចេញពីភាគីរបស់ចិន ដែលលោកដូណាល់ ត្រាំចាត់ទុកថា ដើរតួសំខាន់ និងមានឥទ្ធិពលទៅលើកូរ៉េខាងជើង។
សូមអាន៖អាមេរិក-កូរ៉េខាងជើង៖ហេតុអ្វីបានជាលោកដូណាល់ ត្រាំ និងលោកគីម ជុងអ៊ុនយល់ព្រមជួបគ្នា?
លោកដូណាល់ ត្រាំ សម្រេចចិត្តភ្លាមៗ នៅពេលគណៈប្រតិភូកូរ៉េខាងត្បូងនាំពាក្យពីលោកគីម ជុងអ៊ុនថា ចង់ជួបទ្វេភាគីជាមួយ អាមេរិក ដើម្បីនិយាយពីការលះបង់ចោលអាវុធនុយក្លេអ៊ែរកូរ៉េខាងជើង។ តាមកាសែតអាមេរិក លោកដូណាល់ ត្រាំ បានសម្រេចតែម្នាក់ឯង ក្នុងការបើកជំនួបកំពូលជាមួយ លោកគីម ជុងអ៊ុន គឺមិនបានពិគ្រោះយោបល់អ្វីច្រើនជាមួយ មន្រ្តីរដ្ឋបាលរបស់លោកទេ។ ការសម្រចចិត្តរបស់លោកត្រាំ ធ្វើឡើង នៅក្នុងពេលរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាមេរិក លោករេច ធីល័រសុនកំពុងធ្វើទស្សនកិច្ចនៅអាហ្រ្វិក។ មន្រ្តីរបស់អាមេរិកមិនទាំងដឹងពីចេតនារបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ ចុះទម្រាំចិន ដែលលោកដូណាល់ ត្រាំ ចាត់ទុកជាគូប្រជែងទៀតនោះ។ ទោះជាចិនបានចូលរួមច្រើន ដូចជាការដាក់សម្ពាធ លើកូរ៉េខាងជើង ប៉ុន្តែ ចិនក៏ភ្ញាក់ផ្អើលណាស់ដែរ ដែលលឺថា លោកដូណាល់ ត្រាំ បានយល់ព្រមទទួលជួបមេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង ដែលលោកដូណាល់ ត្រាំធ្លាប់តែជេរប្រមាថ ជាបុរសមីស៊ីល។
នៅខាងកូរ៉េខាងជើង ទោះជាចិនជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់របបព្យុងយ៉ាង ប៉ុន្តែ កូរ៉េខាងជើងបានជ្រើសរើសយកកូរ៉េខាងត្បូង ឲ្យធ្វើជាអន្តរការី ជាអ្នកនាំពាក្យ របស់កូរ៉េខាងជើង ជាមួយអាមេរិក។ កូរ៉េខាងជើងអាចអន់ចិត្តនឹងចិន ដែលបានដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចសូម្បីតែសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួន។ មួយវិញទៀត មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង ដែលបង្ហាញពីគោលបំណងចង់ឲ្យមានការផ្សះផ្សាកូរ៉េទាំងពីរ ចង់ធ្វើការជាមួយកូរ៉េខាងត្បូង ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិក ប៉ុន្តែ មិនមែនជាគូប្រជែងរបស់អាមេរិក ដូចជាចិន។
ការនេះធ្វើឲ្យមានមតិលើកឡើងថា ចិនអាចនៅក្រៅសៃង្វៀន នៃការចរចាកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែរកូរ៉េខាងជើង។ ទោះជាចិនលើកនេះ ស្វាគមន៍ ជំរុញឲ្យអាមេរិកចរចាដោយផ្ទាល់ជាមួយកូរ៉េខាងជើង ប៉ុន្តែ ចិន រហូតមក បានចង់ឲ្យបញ្ហានុយក្លេអ៊ែរ កូរ៉េខាងជើង ត្រូវយកទៅពិភាក្សានៅតុចរចា ៦ភាគី ដែលមានកូរ៉េខាងជើង កូរ៉េខាងត្បូង អាមេរិក ចិនជប៉ុន និងរុស្ស៊ី។
កូរ៉េខាងជើង មិនទាន់ឆ្លើយតប នៅក្រោយលោកដូណាល់ ត្រាំយល់ព្រមបើកជំនួបកំពូលជាមួយ លោកគីម ជុងអ៊ុន
អ្នកនាំពាក្យរបស់ក្រសួងបង្រួបបង្រួមបាននិយាយថា តាំងពីត្រលប់មកពីព្យុងយ៉ាង គណៈប្រតិភូកូរ៉េខាងត្បូងមិនបានជួបទាក់ទងជាផ្លូវការ ទៀត ជាមួយ កូរ៉េខាងជើង។ កាសែតកូរ៉េខាងជើងធ្លាប់បានចុះផ្សាយច្រើន ពីជំនួបកំពូលរវាងមេដឹកនាំកូរ៉េទាំងពីរ ដែលតាមគម្រោង នឹងធ្វើ នៅចុងខែមេសា។ ប៉ុន្តែ កាសែតផ្លូវរដ្ឋកូរ៉េខាងជើង ស្ងាត់ មិនសរសេរអ្វី ពីជំនួបកំពូលរវាងលោកដូណាល់ ត្រាំ និងលោកគីម ជុងអ៊ុន។
ដំណឹងនៃគម្រោងជំនួបរវាងលោកដូណាល់ ត្រាំ និងលោកគីម ជុងអ៊ុនត្រូវបានប្រកាសឲ្យដឹងដោយលោកទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិកូរ៉េខាងត្បូង បន្ទាប់ពីលោកបានជួបសន្ទនាជាមួយលោកគីម ជុងអ៊ុនក្នុងទីក្រុងព្យុងយ៉ាង និងជាមួយលោកដូណាល់ ត្រាំនៅសេតវិមានក្នុងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន។ មួយវិញទៀត ការសុំជួបលោកដូណាល់ ត្រាំពីលោកគីម ជុងអ៊ុនបានធ្វើឡើងតាមពាក្យសម្តី ពោលមិនមែនតាមសំបុត្រផ្លូវការទេ ហើយការឆ្លើយយល់ព្រមរបស់លោកត្រាំក៏ធ្វើឡើងតាមពាក្យសម្តីដែរ។
កូរ៉េខាងជើងនៅស្ងាត់ មិនទាន់វាចាអ្វី ដោយសារអាចថា មកពីកូរ៉េខាងជើង មិននឹកស្មានដល់ថា រដ្ឋបាលអាមេរិកសម្រេចចិត្តលឿនភ្លាមៗយ៉ាងដូច្នេះ។ ព្យុងយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្នខ្លាំងណាស់ និងរង់ចាំតាមដានមើលប្រតិកម្មរបស់អាមេរិក របស់លោកដូណាល់ ត្រាំ ដែលប្រែប្រួល មិនទៀងទាត់ទាល់តែសោះ។
ឧទាហរណ៍ លោកដូណាល់ត្រាំ បានឆ្លើយយល់ព្រមភ្លាមចង់បើកជំនួបកំពូលជាមួយ លោកគីម ជុងអ៊ុន នៅខែឧសភា ប៉ុន្តែ នៅក្រោយមក សេតវិមានបានចេញមុខមកដាក់លក្ខខណ្ឌថា ជំនួបកំពូលអាមេរិក និងកូរ៉េខាងជើង អាចធ្វើបាន លុះណាតែកូរ៉េខាងជើង លះបង់ចោលអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ និងយល់ព្រម ឲ្យអាមេរិកធ្វើសមយុទ្ធនៅក្នុងតំបន់។
ផ្ទុយពីលោកដូណាល់ ត្រាំ ដែលសម្រេចតាមតែចិត្ត គ្មានត្រៀមផែនការ ការទូត កូរ៉េខាងជើង វិញ គឺត្រូវការពេលវេលា ពិចារណា ពីយុទ្ធសាស្រ្តដែលអាចធ្វើឲ្យកូរ៉េខាងជើងមានប្រៀប នៅក្នុងពេលចរចាជាមួយ អាមេរិក៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ