តើកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស នៅមានតម្លៃដែរឬទេ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៣០
២៣ តុលា ១៩៩១ - ២៣ តុលា ២០១៥។ ថ្ងៃទី២៣តុលានេះ គឺជាខួបគម្រប់២៤ឆ្នាំ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស។ ២៤ឆ្នាំមុន ភាគីជម្លោះទាំង៤ក្រុមរបស់កម្ពុជា បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព ក្រោមវត្តមានសាក្សីដែលមកពី១៨ប្រទេស និងអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ។ រហូតមកទល់ពេលនេះ តើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ត្រូវបានអនុវត្តពេញលេញហើយឬនៅ? និងថាតើកិច្ចព្រមព្រៀងជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ នៅមានតម្លៃដែរឬទេ?
កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ថ្ងៃទី២៣ តុលា ១៩៩១ ត្រូវបានចុះហត្ថលេខាដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រមុខការទូតនៃប្រទេសចំនួន១៨ និងភាគីជម្លោះខ្មែរទាំង៤ក្រុម គឺក្រុមសីហនុនិយម ក្រុមអ្នកជាតិនិយមរបស់លោក សឺន សាន ក្រុមខ្មែរក្រហមរបស់ប៉ុល ពត និងរបបរដ្ឋកម្ពុជារបស់លោក ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ដ្រីខ្មែរបច្ចុប្បន្ន។
កិច្ចព្រមព្រៀងជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ មានគោលដៅសំខាន់ៗបីយ៉ាង។ ទី១៖ រៀបចំឲ្យមានសន្តិភាពឡើងវិញនៅប្រទេសកម្ពុជា តាមរយៈការអនុវត្តកិច្ចឈប់បាញ់ និងការរំសាយអាវុធនៅក្នុងជួរកងទ័ពនៃភាគីជម្លោះខ្មែរទាំងអស់។ គោលដៅទី២៖ ចាក់គ្រឹះលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា តាមរយៈការរៀបចំការបោះឆ្នោតសភាធម្មនុញ្ញ។ ទី៣៖ ការពារអធិបតេយ្យ ឯករាជ្យ បូរណភាព និងភាពពុំអាចរំលោភបំពានបានឡើយ នូវទឹកដីអព្យាក្រឹតភាព និងឯកភាពជាតិរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
នៅពេលនិយាយដល់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ច្បាស់ណាស់ អ្វីដែលមជ្ឈដ្ឋានទូទៅនឹកឃើញ គឺការបិទបញ្ចប់សង្គ្រាមឥណ្ឌូចិនលើកទី៣ និងជម្លោះផ្ទៃក្នុងនៅកម្ពុជា ដែលអូសបន្លាយអស់រយៈពេល២១ឆ្នាំ។ ក្នុងបរិបទអតីតកាល នៅពេលដែលកម្ពុជាត្រូវហែកហួរដោយសង្គ្រាម និងភាគីជម្លោះច្រើនភាគី កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស មានតម្លៃណាស់សម្រាប់ប្រជាជាតិកម្ពុជា! ប៉ុន្តែ ២៤ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ សួរថាតើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស នៅមានតម្លៃដែរឬទេ?
កិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ គឺជារបត់នយោបាយថ្មីដ៏សំខាន់មួយទៀត ក្នុងការបើកផ្លូវឲ្យកម្ពុជាធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស បន្ទាប់ពីការដួលរលំនៃរបបខ្មែរក្រហម។ ក្រៅពីការបោះឆ្នោត កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ក៏មានចែងផងដែរ អំពីការធានាឲ្យកម្ពុជាមានប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្សមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងមានអធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី ដែលគ្មាននរណាអាចបំពានបាន។ ដូច្នេះរហូតមកទល់បច្ចុប្បន្ន កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ នៅមានតម្លៃយ៉ាងធំធេង សម្រាប់កម្ពុជា។ ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសអ្នកនយោបាយខ្មែរ បើទោះបីជាមានជំហផ្សេងគ្នាក៏ពិតមែន ក៏ប៉ុន្តែ ទាំងអស់គ្នាសុទ្ធតែទទួលស្គាល់នូវតម្លៃជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។
មែនទែនទៅ ស្មារតីសំខាន់ៗនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ ១៩៩៣ រួចហើយ។ ការបញ្ចូលខ្លឹមសារកិច្ចព្រមព្រៀងនេះទៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ គឺជាភស្តុតាងមួយទៀត ដែលបង្ហាញឲ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស នៅតែមានតម្លៃជាអមតៈ។
បច្ចុប្បន្ន កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីសត្រូវបានគេលើកមកនិយាយជាញឹកញាប់ ប៉ុន្តែ ខ្លឹមសាររបស់វាមិនត្រូវបានគេយកវាមកប្រើប្រាស់ឲ្យពិតប្រាកដឡើយ។ ប្រៀបដូចជា រដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលកំពុងនៅជាធរមានសព្វថ្ងៃ ដែលត្រូវគេចាត់ទុកថាជាអត្ថបទច្បាប់ដ៏ល្អមួយដែរ ប៉ុន្តែ ការអនុវត្តមិនទាន់បានពេញលេញល្អប្រសើរដូច្នោះដែរ។
ប៉ុន្តែដោយសារតែត្រូវបានចុះហត្ថលេខាក្រោមវត្តមានសាក្សីដែលមកពី១៨ប្រទេស និងអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ថ្ងៃទី២៣ តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ នៅតែមានតម្លៃ ហើយអាចនឹងបន្តបម្រើប្រយោជន៍ដល់កម្ពុជាតទៅទៀតបាន។
យ៉ាងណាក៏ដោយ កិច្ចព្រមព្រៀងដ៏មានតម្លៃ ប្រសិនបើអនុវត្តមិនបានពេញលេញ នោះតម្លៃរបស់វាក៏នឹងសាបរលាបទៅតាមនោះដែរ។ ប្រៀបដូចជា ត្បូងពេជ្រដ៏មានតម្លៃ បើគេកប់វាទុកចោលនៅក្នុងដី នោះតម្លៃរបស់វានឹងត្រូវបាត់បង់ជាក់ជាមិនខាន។ ដូច្នេះ អ្នកនយោបាយខ្មែរគួរតែអនុវត្តខ្លឹមសារសំខាន់ៗដែលមាននៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះឲ្យបាន។ ចំណែកប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ត្រូវរួមគ្នាឃ្លាំមើលការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ឲ្យបានដិតដល់ផងដែរ។ គឺមានតែការរួមដៃគ្នារវាងប្រជាជាតិខ្មែរទាំងមូលដូច្នេះទេ ទើបអាចថែរក្សាតម្លៃរបស់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសបាន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ