សង្គមស៊ីវិលជាង២០ស្នើឲ្យស្ថាប័នជាតិសំខាន់ៗពិចារណាឡើងវិញចំពោះសំណើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោត
តាមគម្រោងព្រឹទ្ធសភានឹងប្រជុំពិនិត្យសម្រេចលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់វិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នាតនៅថ្ងៃស្អែក។ មួយថ្ងៃមុនកិច្ចប្រជុំចាប់ផ្ដើម ក្រុមអង្គការសមាគម និងសហជីពចំនួន២៤ បានស្នើឲ្យស្ថាប័នជាតិសំខាន់ៗពិចារណាឡើងវិញ ចំពោះសំណើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតនេះ។ ក្រុមអង្គការសមាគម និងសហជីពទាំងនេះចាត់ទុកការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោត ធ្វើឡើងយ៉ាងប្រញាប់ប្រញាល់ ពុំបានពិគ្រោះយោបល់ជាមួយអ្នកពាក់ព័ន្ធ ដែលនេះ គឺជាការប្រាសចាកពីគន្លងប្រជាធិបតេយ្យ។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៣:០៨
ដោយមានកង្វល់ចំពោះការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោត នៅមុនការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល សមាគម និងសហជីពចំនួន២៤ បានស្នើឲ្យព្រឹទ្ធសភា និងក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញពិចារណាឡើងវិញ ចំពោះសំណើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោត ដោយសំណើវិសោធនកម្មច្បាប់នេះ គួរធ្វើឡើងនៅបន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្រ្តឆ្នាំ២០២៣ ដើម្បីមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការសិក្សា និងពិភាក្សាលើផលប៉ះពាល់ប្រជាធិបតេយ្យដោយសេរី សេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិរបស់អ្នកបោះឆ្នោត សិទ្ធិបោះឆ្នោត និងឈរឈ្មោះជាបេក្ខជន។
សង្គមស៊ីវិលទាំងនេះ ថាច្បាប់បោះឆ្នោត គឺពាក់ព័ន្ធនឹងការចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតរបស់គណបក្សនយោបាយនានា និងសិទ្ធិបោះឆ្នោតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដូចនេះការធ្វើវិសោធនកម្មណាមួយគួរត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងពេលវេលាសមស្រប។ សំណើររបស់សង្គមទាំងនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីរដ្ឋសភាកាលពីថ្ងៃទី២៣មិថុនា បានអនុម័តទាំងស្រុងលើវិសោធនកម្មច្បាប់នានាទាក់ទងនឹងការបោះឆ្នោត។
ការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតនេះ ក្នុងនោះច្បាប់បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ មានការកែប្រែចំនួន៣មាត្រា គឺមាត្រា២៣ថ្មី មាត្រា១៤២ថ្មី និងមាត្រា១៤៣ថ្មី។ មាត្រា២៣ថ្មី មានខ្លឹមសារចែងបន្ថែមថាពលរដ្ឋខ្មែរដែលមានបំណងឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងជាតំណាងរាស្ត្រ គឺត្រូវអនុវត្តសិទ្ធិបោះឆ្នោតដោយបានបោះឆ្នោតសកលចំនួន២លើកចុងក្រោយ។ រីឯមាត្រា១៤២ថ្មី គឺចែងអំពីការផាកពិន័យចំនួន៥លានរៀលទៅ២០លានរៀល ចំពោះបុគ្គល ដែលរារាំងពលរដ្ឋមិនឲ្យទៅបោះឆ្នោត ឬបំផ្លាញដល់ការបោះឆ្នោតទាំងមូល និងធ្វើឲ្យការបោះឆ្នោតទាំងមូលបាត់បង់ទំនុកចិត្ត។
បើតាមមាត្រានេះ បុគ្គលដែលបានប្រព្រឹត្តសកម្មភាពខុស នឹងត្រូវ (គ.ជ.ប) លុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត ឬដកសិទ្ធិមិនឲ្យពលរដ្ឋបោះឆ្នោតឲ្យយ៉ាងតិច៥ឆ្នាំ។ ចំណែកឯមាត្រា ១៤៣ថ្មីវិញ គឺចែងអំពីការលុបបេក្ខភាពឈរឈ្មោះរបស់គណបក្សនយោបាយ និងត្រូវផាកពិន័យពី១០លានទៅ៣០លានរៀល ចំពោះសកម្មភាពទាំងឡាយដែលរារាំងដល់ដំណើរការបោះឆ្នោត ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា១៤២ថ្មី។ ម្យ៉ាងវិញទៀត គណបក្សនយោបាយដែលប្រព្រឹត្តសកម្មភាពបែបនោះ ក៏នឹងត្រូវដកសិទ្ធិចេញពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រចំនួន ៥ឆ្នាំយ៉ាងតិចដូចគ្នា។
រីឯការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ក៏មានខ្លឹមសារមិនខុសអ្វីពីការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រដែរ។
ពាក់ព័ន្ធការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតនេះ អង្គការ Human Right Watch បានហៅការចែងច្បាប់បន្ថែម ដែលតម្រូវឲ្យពលរដ្ឋត្រូវទៅបោះឆ្នោត ទើបមានសិទ្ធិឈរឲ្យគេបោះឆ្នោតឲ្យតាមក្រោយនោះ គឺជាភាពផ្តាច់ការក្នុងល្បែងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
ប៉ុន្តែលោក ស ខេង រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃវិញបកស្រាយថា «ជារួម វិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតពេលនេះ គឺត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងការពារដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតពីផែនការ ឬឧបាកលនយោបាយនានាលើការប៉ុនប៉ងបំផ្លាញការបោះឆ្នោត។ លោកបន្តថាការធ្វើវិសោធនកម្មនេះ ក៏នឹងរួមចំណែក លើកស្ទួយគុណតម្លៃនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ដែលមានចរិតក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ លើកកម្ពស់ការទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកដឹកនាំនយោបាយ ដែលមានបំណងឈរឈ្មោះឱ្យគេបោះឆ្នោត ក្នុងការគោរពករណីកិច្ចរបស់ខ្លួន ក្នុងនាមជាពលរដ្ឋល្អ ក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ»។
ជាការកត់សម្គាល់ ក្រៅពីអង្គការសមាគម និងសហជីពចំនួន២៤នៅស្រុក មិនគាំទ្រការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតនៅពេលនេះ ក៏មានក្រុមអង្គការសមាគមក្នុងស្រុកផ្សេងទៀតប្រកាសគាំទ្រចំពោះការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតនៅពេលនេះដែរ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ