តើលោកចូ បៃដិន នឹងមាននយោបាយការបរទេសយ៉ាងណា នៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:១៩
៤ឆ្នាំនៃអាណត្តិប្រធានាធិបតី របស់លោកដូណាល់ ត្រាំ សម្រាប់តំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក គឺពោរពេញទៅដោយការកំញើញ និងការស្តីបន្ទោសចុះឡើង រវាងចិន និងសហរដ្ឋអាេមរិក។ ក្រោយការជាប់ឆ្នោត របស់លោកចូ បៃដិន ដែលមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ គ្រប់គ្នាកំពុងចោទសួរថា តើនយោបាយការបរទេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក នៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក នឹងប្រែប្រួលយ៉ាងណាខ្លះ? តើលោក ចូ បៃដិន និងដើរតាមគន្លងរបស់ លោកដូណាល់ ត្រាំ ដោយយកចិនជាសត្រូវពេញមុខ ឬក៏ព្យាយាមរកការស្រុះស្រួលគ្នា? ការប្រឈមមុខដាក់គ្នា ឬក៏ការស្រុះស្រួលគ្នា របស់មហាអំណាចទាំង២នេះ អាចជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំង មកលើប្រទេសផ្សេងៗទៀត នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។
ក្រោយមការដឹកនាំរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ សហរដ្ឋអាេមរិក បានចាត់ទុកចិន ជាសត្រូវ និងជាគ្រោះថ្នាក់ធំ មិនថាក្នុងសំណុំរឿងសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងវិស័យបច្ចេកវិទ្យាទំនើប។ ការកំញើញ ការស្តីបន្ទោសគ្នាដោយចំហរ រវាងថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាេមរិក និងចិននេះ បានធ្វើឲ្យប្រទេសផ្សេងៗទៀត ក្នុងតំបន់អាស៊ី ប៉ាស៊ីហ្វិក ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពមួយពិបាក និងទើសទ័លជាទីបំផុត។ ម្ខាងត្រូវការចំណងពាណិជ្ជកម្មជាមួយចិន ម្ខាងមិនចង់ធ្វើឲ្យអាេមរិក អាក់អន់ចិត្ត។
តើការឡើងមកដឹកនាំសហរដ្ឋអាេមរិក របស់លោកចូ បៃដិន ចាប់ពីខែមករាខាងមុខនេះ វាធ្វើឲ្យប្រែប្រួលអ្វីខ្លះ ដល់នយោបាយការបរទេសអាេមរិក នៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ជាពិសេស គឺជាមួយនឹងចិន?
លោកចូ បៃដិន ត្រូវគេមើលឃើញជាទូទៅ ថាខុសគ្នាស្រលះពីលោកដូណាល់ត្រាំ។ លោកចូ បៃដិន ទំនងជាមនុស្ស ដែលមានការអត់ឱន មានក្តីសណ្តោស និងចេះស្តាប់យោបល់មនុស្សជុំវិញខ្លួន ខុសពីលោកដូណាល់ ត្រាំ ដែលសម្រេចចិត្ត បាតដៃខ្នងដៃ តាមតែអារម្មណ៍នឹងឃើញ។ គេសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលថ្មី ដឹកនាំដោយលោក ចូ បៃដិន ប្រហែលជា មិនរករឿងឈ្លោះប្រកែក ឌាមដាម ស្តីបន្ទោស ប្រទេសផ្សេងៗ ដូចលោកដូណាល់ ត្រាំ ធ្វើកន្លងមកឡើយ។
លោកចូ បៃដិន ធ្លាប់ត្រូវបានទៅទស្សនកិច្ច នៅទីក្រុងប៉េកាំង កាលពីឆ្នាំ២០១១ ក្រោមការអញ្ជើញរបស់ លោក ស៊ី ជីនពីង។ កាលណោះថ្នាក់ដឹកនាំ នឹងប្រជាជនចិន មានចិត្តសោមន្សណាស់ នៅពេលឃើញលោកចូ បៃដិន បង្ហាញភាពសាមញ្ញរួសរាយរាក់ទាក់ និងបើកចិត្តទូលាយចំពោះសាធារណៈរដ្ឋប្រជាមានិតចិន។ តែសួរថា លោកចូ បៃដិន នៅពេលនេះ នៅតែដូចគ្នាទៅនឹងពេលនោះដែរ ឬទេ?
បើយើងវិភាគទៅលើ ខ្លឹមសារនៃសម្តីសន្ទរកថារបស់លោកចូ បៃដិន ក្នុងពេលឃោសនាបោះឆ្នោត គឺថា គាត់ មិនសូវជាស្រលាញ់ចូលចិត្ត ចិនប៉ុន្មានឡើយ។ លោក ចូ បៃដិន ធ្លាប់បានលើកឡើងថា សហរដ្ឋអាេមរិក ត្រូវតែប្រកាន់ជំហរឲ្យរឹងមាំ និងតឹងតែងជាមួយចិន ព្រោះថាចិនគឺជាគូប្រជែងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់សហរដ្ឋអាេមរិក។
តាមពិតទៅ នៅក្នុងចំណោមបញ្ញវន្ត និងថ្នាក់ដឹកនាំនយោបាយអាេមរិក មិនថាមកពីបក្សណាក៏ដោយ គ្រប់គ្នាសុទ្ធតែបានយល់ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ថាអាមេរិក មិនអាចប្រហែសជាមួយចិនបានឡើយ មិនថាក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច សន្តិសុខ ការពារជាតិ និងបច្ចេកវិទ្យាទំនើប។ ដូច្នេះ សម្រាប់អ្នកវិភាគ គឺគេមិនជឿថា រដ្ឋាភិបាលថ្មីរបស់លោកចូ បៃដិន នឹងប្រែជាចិត្តទន់ ព្រមជានាល្អូកល្អឺនជាមួយចិន ដោយងាយៗនោះទេ។
លោក Lui Yi សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយចិនម្នាក់ បានលើកឡើងថា លោកដូណាល់ ត្រាំទៅបាត់មែន តែគំនិតទ្រឹស្តីតាមបែបលោកដូណាល់ ត្រាំ គឺនៅតែមានជានិច្ចនៅអាមេរិក។ ដូចគ្នាដែរ លោក Lian Qingchua និពន្ធនាយកកាសែត The Financial Times ជាភាសាចិន បានលើកឡើងថា គំនិតទ្រឹស្តីបែបលោកដូណាល់ ត្រាំគឺនៅអណ្តែតពីលើសេតវិមានដដែលទេ។
ប៉ុន្តែអ្វីដែលគេសង្ឃឹមគឺថា លោកចូ បៃដិន នឹងមិនប្រើកម្លាំងសង្កត់ដោយកំរោល ដូចលោកដូណាល់ ត្រាំធ្វើឡើយ។ យ៉ាណាមិញ លោក ចូ បៃដិន ធ្លាប់បានអះអាងថា លោកនឹងនាំសហរដ្ឋអាមេរិក ឲ្យជានាជាមួយប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តនៅអឺរ៉ុបឡើងវិញ។ ក្នុងន័យនេះ សហរដ្ឋអាេមរិក និងពិភាក្សា ពិគ្រោះយោបល់ សហការជាមួយប្រទេសនៅអឺរ៉ុប ដើម្បីរកវិធី ធ្វើយ៉ាងណាទប់ទល់ជាមួយចិន ឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាព។ មានសំណុំរឿង ជាច្រើន ដែលសហរដ្ឋអាេមរិកអាចរួមគ្នាជាមួយប្រទេសមហាអំណាចនៅអឺរ៉ុប ដើម្បីដាក់សំពាធមកលើចិន គឺដូចជា បញ្ហាហុងកុង បញ្ហាកោះតៃវ៉ាន់ សំណុំរឿងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ព្រមទាំងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅខេត្តស៊ីនជាំង និងខេត្តទីបេជាដើម។
ដូច្នេះទោះ អស់ពីលោកដូណាល់ ត្រាំទៅ ក៏សហរដ្ឋអាមេរិក នៅតែមានគោលនយោបាយការទូត តឹងរឹង ប្រយ័ត្នប្រយែងបំផុតជាមួយចិន។ យ៉ាងណាមិញ រដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីស្តចិន បានដឹងខ្លួនយ៉ាងច្បាស់ ផងដែរ។ នៅក្នុងសន្និបាទគណៈកម្មាធិការមជ្ឈឹមបក្សកុម្មុយនីស្តចិន កាលពីចុងខែតុលាកន្លងទៅ ថ្នាក់ដឹកនាំបក្សកុម្មុយនីស្តប៉េកាំង បានប្រមើលមើលឃើញថា ចាប់ពីពេលនេះទៅ ឧបសគ្គនឹងមានច្រើនណាស់ សម្រាប់ចិន មិនថាក្នុងវិស័យសន្តិសុខ ការធ្វើជំនួញពាណិជ្ជកម្មនាំចេញទំនិញ និងការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យបច្ចេកវិទ្យាទំនើប។ ហេតុដូច្នេះហើយ ចិនបានប្តេជ្ញាថា នឹងត្រូវតែកសាងធិបតេយ្យភាពខ្លួនឯងឲ្យបាន ក្នុងវិស័យបច្ចេកវិទ្យា ដើម្បីបញ្ចៀសមិនប្រើ ឬមិនរំពឹងទៅលើបច្ចេកវិទ្យារបស់អាមេរិក។
គួរកត់សំគាល់ថា សម្រាប់ប្រទេសផ្សេងទៀត នៅតំបន់អាស៊ី ដែលស្ថិតនៅចំកណ្តាល នៃការប្រជែងឥទ្ធិពលរបស់មហាអំណាចទាំង២នេះ គឺមិនមែនជារឿងងាយស្រួលទេ។ ៤ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ដែលរដ្ឋាភិបាលលោកដូណាល់ ត្រាំ គំរាមកំញើញខ្លាំងៗដាក់ចិន បានធ្វើឲ្យប្រទេសផ្សេងទៀត មានការបារម្ភជាខ្លាំងពីសន្តិសុខខ្លួន ព្រមទាំងផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចខ្លួន។ ភាពតានតឹង សង្រ្គឺតធ្មេញដាក់គ្នា ៤ឆ្នាំមកនេះ មិនអាចដោះស្រាយអ្វីបានឡើយ ក្រៅតែពីធ្វើឲ្យប្រទេសតូចតាចក្នុងតំបន់ ត្រូវបង្ខំចិត្ត មើលមុខគ្នាមិនត្រង់ ដោយសារតែការចែកបក្ស ប្រកាន់ជំហរកាន់ជើងម្ខាងៗ។
សម្រាប់កូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុន បើទោះបីជាផ្លូវការ មិនពេញចិត្តរបបដឹកនាំកុម្មុយនីស្តចិនក្តី តែមហាអំណាចអាស៊ីទាំង២នេះ គ្មានហេតុផលណាមួយ ដែលត្រូវបែរខ្នងដាក់ចិនទាំងស្រុងឡើយ។ ភាពតានតឹងរវាងចិននឹងអាមេរិក អាចជះផលមិនល្អ សម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចគេទាំង២។ តែទន្ទឹមនឹងនេះ ជប៉ុន និងកូរ៉េខាងត្បូង ក៏ត្រូវការចង់ឲ្យសហរដ្ឋអាេមរិក វិលត្រលប់មករកភាពចាស់ទុំឡើងវិញ ដោយពិចារណារឲ្យបានវែងឆ្ងាយពីយុទ្ធសាស្ត្រសន្តិសុខរួម ជាជាងគិតតែពីយកលុយដាក់មុខ ដូចក្នុងជំនាន់លោកដូណាល់ ត្រាំ។ ដោយហេតុតែចង់រិះថាំលុយ លោកដូណាល់ ត្រាំ បានគំរាមដកទ័ព និងកាត់បន្ថយការធ្វើសមយុទ្ធយោធា ជាមួយជប៉ុន និងកូរ៉េខាងត្បូង។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អនាគតរដ្ឋាភិបាលថ្មីដឹកនាំដោយលោកចូ បៃដិន ត្រូវគេផ្តល់ក្តីសង្ឃឹមច្រើន ថានឹងមិនរុញតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ឲ្យចូលទៅក្នុងភ្នក់ភ្លើងជំលោះឡើយ។ គេសង្ឃឹមថា លោកចូ បៃដិន នឹងលើកកំពស់ដល់ទ្រឹស្តីពហុភាគីនិយមឡើងវិញ។ មហិច្ឆិតារៀងៗខ្លួន បម្រើតែប្រយោជន៍ខ្លួន វាគឺជាគ្រោះថ្នាក់។ ការសហការរកផលប្រយោជន៍រួម ទើបជាផ្លូវល្អ។
តម្លៃនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដ៏រឹងមាំ របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក៏គឺជាគំរូមួយ ផ្តល់ក្តីសង្ឃឹមដល់ប្រជាជនអាស៊ីទាំងអស់ផងដែរ ខុសពីចិន ដែលទិដ្ឋភាពនយោបាយនិងអំណាច ស្ថិតនៅនឹងថ្កល់ ក្នុងដៃមនុស្សនិងបក្សតែមួយ។ គឺឈរលើគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ស្មើភាពគ្នានេះហើយ ដែលលោកចូ បៃដិន អាចព្យាយាមដោះស្រាយវិបត្តិប្រឈមនានា នៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។ ឃើញភាពអង់អាចរឹងមាំ នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យអាេមរិក ប្រជាជននៅអាស៊ី ក៏អាចមានក្តីសុបិន ហើយក៏អាចឈានទៅសម្រេចជោគវាសនាអនាគត់ របស់គេរៀងៗខ្លួនដែរ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ