ហេតុផលដែលបានជំរុញឲ្យអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់កាត់បន្ថយភាពតានតឹងរវាងគ្នា
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៣៧
តាមព័ត៌មានចុះផ្សាយដោយកាសែត Financial Times ថ្មីៗនេះ ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ និងប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានជួបជជែកគ្នាដោយផ្ទាល់កាលពីថ្ងៃទី៩ មេសានៅក្នុងទីក្រុងបាកដាដ ប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់។ ក្រោយការទម្លាយរបស់កាសែត Financial Times ព័ត៌មាននៃការជួបគ្នានេះក៏ត្រូវបានបញ្ជាក់ជាផ្លូវការ។ ការជួបជជែកដោយផ្ទាល់រវាងប្រទេសទាំងពីរនៅក្នុងតំបន់មានគោលដៅកាត់បន្ថយភាពតានតឹង និងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងការទូតរវាងគ្នាឡើងវិញ។ តែមានសំណួរមួយចំនួនបានចោទឡើង តើមានហេតុផលអ្វីខ្លះដែលបានជំរុញឲ្យអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់ចង់កាត់បន្ថយភាពតានតឹងរវាងគ្នា និងថា តើប្រទេសប្រជែងគ្នានៅក្នុងតំបន់ទាំងពីរដែលមាននិកាយសាសនាខុសគ្នាអាចល្អូកល្អឺនដាក់គ្នាបានដែរ ឬទេ?។
មុននឹងនិយាយពីការជួបជជែកគ្នាដោយផ្ទាល់រវាងប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់នៅក្នុងទីក្រុងបាកដាក ប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់កាលពីថ្ងៃទី៩ មេសាកន្លងទៅថ្មីៗនេះ គេគួរត្រឡប់ក្រោយមើលពីមូលហេតុដែលបានជំរុញឲ្យប្រទេសទាំងពីរផ្តើមមើលមុខគ្នាលែងចំជាថ្មីកាលពី ៥ឆ្នាំមុន។ កាលពី ៥ឆ្នាំមុនក្នុងថ្ងៃទី៣ មករា ឆ្នាំ ២០១៦ រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានប្រកាសកាត់ផ្តាច់ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយអ៊ីរ៉ង់។ ការសម្រេចរបស់ទីក្រុងរីយ៉ាដកាលណោះបានធ្វើឡើង ក្រោយពីមានបាតុកម្មហិង្សាវាយប្រហារលើស្ថានទូតអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក្នុងទីក្រុងតេហេរ៉ង់ពីសំណាក់ប្រជាជនអ៊ីរ៉ង់។
ចំណែកកំហឹងរបស់ប្រជាជនអ៊ីរ៉ង់ពេលនោះបានធ្វើឡើង ក្រោយពីរដ្ឋអំណាចអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានប្រហារជីវិតប្រមុខសាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយឈីអ៊ីតជនជាតិអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតឈ្មោះ នីម អាល់ នីមក្នុងថ្ងៃទី២ មករា ឆ្នាំ ២០១៦។ នីម អាល់ នីមជាសកម្មជនប្រឆាំងម្នាក់ដែលមិនញញើតរិះគន់ ទិតៀនរដ្ឋអំណាចក្រុងរីយ៉ាដដោយមិនសំចៃមាត់។ នេះហើយជាដើមចមដែលបានរុញអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់ឲ្យអង្គុយបែរខ្នងដាក់គ្នាជាថ្មីក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំកន្លងទៅ។ ៥ឆ្នាំក្រោយមក អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់ហាក់កំពុងព្យាយាមបែរមុខរកគ្នាជាថ្មីដោយបានជួបជជែកគ្នាដោយផ្ទាល់លើកទី១ កាលពីថ្ងៃទី៩ មេសាកន្លងទៅថ្មីៗនេះនៅក្នុងទីក្រុងបាកដាដ ប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់។
តាមក្រុមមនុស្សជំនិតរបស់នាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីរ៉ាក់ ជំនួបអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់បានធ្វើឡើងរវាងមន្រ្តីនៃក្រសួងស៊ើបការណ៍សម្ងាត់ និងបានជជែកគ្នាលើគ្រប់ប្រធានរឿងចម្រូងចម្រាស។ លោកហ៊ូសេន អ៊ីប៊ីស អ្នកវិភាគនៅ Arab Gulf States Institude ក្នុងក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានយល់ឃើញថា ការផ្តើមមានជំនួបគ្នាឡើងវិញរវាងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បនិងអ៊ីរ៉ង់ពេលនេះមិនមានអ្វីគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលទេ។ មិនភ្ញាក់ផ្អើលដោយលោកអ៊ីប៊ីសបានសង្កេតឃើញថា តាំងពីមួយឆ្នាំកន្លះកន្លងទៅដែលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់បានផ្តើមបោះជំហានខ្លីរកគ្នាបន្តិចម្តងៗដើម្បីបង្កើតឲ្យមានបរិយាកាសល្អ និងធូរស្រាលក្នុងទិសដៅឈានទៅមានកិច្ចសន្ទនាផ្លូវការជាថ្មីនាពេលនេះ។
អ្វីជាការកត់សម្គាល់ ការរំកិលរកគ្នាជាថ្មីរវាងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់បានធ្វើឡើង ខណៈដែលប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកចូ បៃដិនចង់ផ្តល់សន្ទុះជាថ្មីលើកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ចុះហត្ថលេខាឆ្នាំ ២០១៥ និងចង់កាត់បន្ថយភាពតានតឹងនៅក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា។ តែក្រុមអ្នកវិភាគបានមើលឃើញថា គឺក្រោយរងការវាយប្រហារដោយដ្រូនបាញ់ចេញពីទឹកដីអ៊ីរ៉ង់លើទីតាំងប្រេងយុទ្ធសាស្រ្តអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតចំនួន ២ ផ្ទួនគ្នាក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៩ ដែលបានធ្វើអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតមានការភ្ញាក់ខ្លួនខ្លាំង។ ទន្ទឹមនឹងរងការវាយប្រហារលើទីតាំងប្រេងយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ខ្លួន អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក៏បារម្ភពីកំណើនវាយប្រហារលើនាវាដឹកប្រេងនៅតាមច្រកសមុទ្រ Ormuz ដែលប្រហែលមានអ៊ីរ៉ង់នៅពីក្រោយដែរ។
គួររម្លឹកថា ភាពតានតឹងរវាងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់បានឡើងដល់កំពូលក្នុងជំនាន់អតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកដូណាល់ ត្រាំ។ តែអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតហាក់បានដឹងខ្លួនថា ល្បែងដែលលោកត្រាំបានលេងជាមួយអ៊ីរ៉ង់បានធ្វើឲ្យខ្លួនប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងណាស់ និងយល់ឃើញថា សង្រ្គាមប្រឆាំងនឹងអ៊ីរ៉ង់នឹងបង្កភាពមហន្តរាយធ្ងន់ធ្ងរដល់ខ្លួនដោយមិនប្រាកដទទួលបានការការពារពីអាមេរិកដូចក្នុងអតីតកាលឡើយ។ ពីខាងអ៊ីរ៉ង់វិញ ការប្រើសម្តីចំពោះអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក៏មានការផ្លាស់ប្តូរដោយមានភាពស្រទន់ជាងមុន។ វាពិតជារឿងល្អណាស់ដែលប្រទេសអ៊ីស្លាមជាជង្រុកប្រេងកាតដូចគ្នាទាំងពីរត្រូវរ៉ូវគ្នា។ តែគេមិនត្រូវភ្លេចនិយាយទេថា អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតដែលជាប្រទេសអ៊ីស្លាមស៊ុយនីត និងអ៊ីរ៉ង់ដែលជាប្រទេសអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីតនៅបន្តជាគូប្រជែងដណ្តើមគ្នាសោយរាជ្យនៅក្នុងតំបន់ដើម្បីការពារប្រយោជន៍សាសនារៀងៗខ្លួន។
រូបភាពប្រជែងគ្នានេះបានកើតមានតាំងពី ៤២ឆ្នាំមកហើយ ពោលតាំងពីក្រោយបដិវត្តន៍អ៊ីស្លាមអ៊ីរ៉ង់ក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៩ មកម្ល៉េះ។ ក្នុងរយៈពេល ៤២ឆ្នាំកន្លងទៅ ក្រុងរីយ៉ាដ និងក្រុងតេហេរ៉ង់តែងចេញមុខឈឺឆ្អាលនឹងជម្លោះនៅក្នុងតំបន់ដែលមានលក្ខណៈសាសនា ពោលរវាងសហគមន៍សាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយស៊ុយនីត និងសហគមន៍សាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយឈីអ៊ីត។ ជាក់ស្តែងជម្លោះផ្ទៃក្នុងនៅប្រទេសយេម៉ែនដែលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតធ្វើសង្រ្គាមប្រឆំាងនឹងពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី្សនិកាយឈីអ៊ីត និងដែលត្រូវបានអ៊ីរ៉ង់ធ្វើការវាយបកវិញតាមគ្រប់រូបភាព។ បន្ទាប់មកជម្លោះផ្ទៃក្នុងនៅប្រទេសស៊ីរីដែលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតគាំទ្រក្រុមប្រឆំាង ខណៈដែលអ៊ីរ៉ង់ និងចលនាហេស្បូឡាលីបង់គំាទ្ររដ្ឋាភិបាល។
រំងាប់ភាពតានតឹង និងបង្កើនការទុកចិត្តគ្នាឡើងវិញជារឿងដែលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់ចង់បានដូចគ្នា។ បន្ទាប់ពីការជជែកគ្នាលើកទី១ បណ្តាញសារព័ត៌មានអ៊ីរ៉ង់បានលើកឡើងពីការត្រៀមជជែកគ្នាលើកទី២ ទៀតនាសប្តាហ៍នេះ។ តែគេក៏មិនត្រូវភ្លេចនិយាយទេថា ការប្រជែងដណ្តើមឥទ្ធិពលគ្នាដើម្បីភ្នំមួយគ្មានខ្លាពីរនៅក្នុងតំបន់បន្តជាមហិច្ឆិតាគ្មានថ្ងៃលះបង់បានឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ