តើឥណ្ឌា ឬប៉ាគីស្ថានដែលទទួលបានផលចំណេញពីការឡើងកាន់អំណាចរបស់ពួកតាលីបង់នៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:១៥
សម្រាប់ប្រទេសប៉ាគីស្ថានក៏ដូចជាប្រទេសឥណ្ឌា ការឡើងកាន់អំណាចជាថ្មីរបស់ពួកតាលីបង់នៅអាហ្វហ្កានីស្ថានពេលនេះមិនបានធ្វើឲ្យអ្នកណាម្នាក់ចំណេញផ្តាច់មុខ ឬខាតផ្តាច់មុខទេ។ តែគេអាចនិយាយបានថា គឺប៉ាគីស្ថានដែលជាអ្នកដែលកំពុងទទួលបានប្រយោជន៍ត្រឡប់វិញ និងមានប្រៀបលើឥណ្ឌាដែលជាគូប្រជែងស៊ីសាច់ហុចឈាមរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់។ អ្វីដែលច្បាស់មិនអាចប្រកែកបានសម្រាប់ទីក្រុងអ៊ីស្លាម៉ាបាត ជ័យជំនះរបស់ពួកតាលីបង់នៅអាហ្វហ្កានីស្ថានពេលនេះមានបង្កប់ដោយអត្ថន័យចំនួនពីរ ទី១ ជាជ័យជំនះនៃយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ខ្លួនលើទីក្រុងញូដែលី និងទី២ ជាជ័យជំនះនៃការសងសឹកប្រវត្តិសាស្រ្ត។
ជាជ័យជំនះនៃយុទ្ធសាស្រ្តលើទីក្រុងញូដែលី ព្រោះតាំងពីអាមេរិករំលំរបបតាលីបង់ក្នុងឆ្នាំ ២០០១ មក ទីក្រុងអ៊ីស្លាម៉ាបាតមិនត្រឹមមិនបានផ្តាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយពួកតាលីបង់ប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងបានផ្តល់ជម្រកឲ្យពួកតាលីបង់ទៀតផង។ ជាជ័យជំនះនៃការសងសឹកប្រវត្តិសាស្រ្ត ព្រោះសង្រ្គាមអាមេរិកនៅអាហ្វហ្កានីស្ថានបានធ្វើឲ្យប៉ាគីស្ថានបាត់បង់សមរភូមិក្រោយ និងបានអនុញ្ញាតឲ្យឥណ្ឌាពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយអាហ្វហ្កានីស្ថាន និងអាមេរិកនារយៈពេល ២០ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ។ តែនៅ២០ឆ្នាំក្រោយមក លេខឆ្នោតដែលប៉ាគីស្ថានបានចាក់តាំងពីដើមទីពិតជាត្រូវមែន។
អ៊ីចឹងហើយបានជានៅក្រោយការវាយចូលក្រុងកាប៊ុលភ្លាមរបស់ពួកតាលីបង់ នាយករដ្ឋមន្រ្តីប៉ាគីស្ថានលោកអ៊ីមរ៉ាន់ ខាន់បានថ្លែងតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ដោយរីករាយថា ចៅហ្វាយថ្មីនៅអាហ្វហ្កានីស្ថានបានបំបែកសង្វាក់ទាសភាពជាមួយបស្ចិមលោក។ ផ្ទុយទៅវិញ និងខុសពីប៉ាគីស្ថាន ឥណ្ឌាមានការខកចិត្តជាពន់ពេក និងបានចាត់ទុកជ័យជំនះរបស់ពួកតាលីបង់ជាបរាជ័យនៃយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ខ្លួន។ ជាបរាជ័យនៃយុទ្ធសាស្រ្ត ព្រោះគ្រាន់តែរបបតាលីបង់រលំក្នុងឆ្នាំ ២០០១ និងអាហ្វហ្កានីស្ថានមានរដ្ឋាភិបាលថ្មីភ្លាម ទីក្រុងញូដែលីបានចងសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយទីក្រុងកាប៊ុលតាំងពីជំនាន់ប្រធានាធិបតីលោកហាមីដ កាហ្សៃរហូតដល់លោកអាស្រាហ្វ ហ្កានីដែលទើបរត់ចោលស្រុកនៅពេលតាលីបង់វាយចូលក្រុងកាប៊ុល។
គិតតាំងពីឆ្នាំ ២០០១ ឥណ្ឌាបានចំណាយលុយប្រមាណជា ៣ ០០០លានដុល្លារដើម្បីជួយកសាងប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថានឡើងវិញតាមរយៈការសាងសាង់សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ គ្លីនិក បណ្តាញអគ្គីសនី ផ្លូវថ្នល់ ឬមួយក៏ទំនប់វារីអគ្គិសនី។ ជំនួយទាំងអស់នេះបានធ្វើឲ្យឥណ្ឌាក្លាយជាប្រទេសផ្តល់ជំនួយទី៥ ឲ្យអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ ដូច្នេះវាជារឿងធម្មតាដែលនាយករដ្ឋមន្រ្តីឥណ្ឌាលោកណារិនដ្រា ម៉ូឌីអួតដើម ក និយាយមិនចេញនៅពេលឃើញពួកតាលីបង់ចូលកាន់អំណាចជាថ្មីពេលនេះ។ ភ្លាមៗនាពេលនោះ ឥណ្ឌាបានប្រកាសបិទទ្វារស្ថានកុងស៊ុលចំនួន ៤ និងស្ថានទូតនៅក្នុងទីក្រុងកាប៊ុល រួមទាំងជម្លៀសពលរដ្ឋទាំងអស់របស់ខ្លួនចេញពីទឹកដីអាហ្វហ្កានីស្ថាន។
សម្រាប់ទីក្រុងញូដែលី ការធ្លាក់ទីក្រុងកាប៊ុលក្នុងដៃតាលីបង់ជាការបាត់បង់មិត្តម្នាក់ និងសម្ព័ន្ធមិត្តម្នាក់នៅក្នុងតំបន់។ សម្រាប់ទីក្រុងអ៊ីស្លាម៉ាបាត វាជាឱកាសល្អដើម្បីបង្កើនឥទ្ធិពលបន្ថែម ពង្រឹងការអភិវឌ្ឃន៍លើទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មជាមួយអាស៊ីកណ្តាលតាមរយៈអាហ្វហ្កានីស្ថាន និងពង្រឹងទម្ងន់នយោបាយរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់។ ក្រៅពីប៉ាគីស្ថាន ចិនដែលជាគូប្រជែងរបស់ឥណ្ឌាក៏ទទួលបានផលចំណេញពីភាពក្រឡាប់ចាក់នៅអាហ្វហ្កានីស្ថានពេលនេះដែរ។ ផលចំណេញនោះ គឺអវត្តមានរបស់អាមេរិកដែលនឹងអនុញ្ញាតឲ្យទីក្រុងប៉េកាំងអាចបន្តគម្រោងអភិវឌ្ឍរចនាសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់ដោយលែងមានអ្នកយកជើងរាទឹកទៀតឡើយ។
តើការធ្លាក់អាហ្វហ្កានីស្ថានទៅក្នុងដៃតាលីបង់ពេលនេះជាមេរៀនមួយដែលឥណ្ឌាត្រូវសើរើពិនិត្យមើលឡើងវិញនូវយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់ដែរ ឬយ៉ាងណា?។ «គួរឲ្យសា្តយ ឥណ្ឌាគ្មានយុទ្ធសាស្រ្តច្រើនទេ » នេះជាការយល់ឃើញរបស់សាស្រ្តាចារ្យលោក Happymon Jacob។ ពិតណាស់ ជ័យជំនះរបស់ពួកតាលីបង់នៅអាហ្វហ្កានីស្ថានពេលនេះបានធ្វើឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរតុល្យភាពនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីខាងត្បូង ពិសេសរវាងឥណ្ឌា និងប៉ាគីស្ថានដែលជាសត្រូវស៊ូពូជនឹងគ្នា។ តែគេមិនត្រូវភ្លេចនិយាយទេថា ឥណ្ឌា និងប៉ាគីស្ថានក៏មានក្តីបារម្ភដូចគ្នាពីបញ្ហាសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួនដែរ។ នៅក្នុងអតីតកាល ឥណ្ឌាបានរងគ្រោះធ្ងន់ធ្ងរពីអំពើហិង្សាភេរវកម្មបង្ហូរឈាមរបស់ពួកតាលីបង់។ ជាក់ស្តែងចុងក្រោយក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០០៨ និងខែតុលា ឆ្នាំ ២០០៩ ស្ថានទូតឥណ្ឌាប្រចាំក្រុងកាប៊ុលជាផ្ទាំងស៊ីបនៃអំពើភេរវកម្មចំនួនពីរដោយបានផ្តាច់ជីវិតមនុស្សជាង ៦០នាក់។
សម្រាប់ប៉ាគីស្ថានដែលមានព្រំដែនយ៉ាងវែងជាប់អាហ្វហ្កានីស្ថានវិញ ការឡើងកាន់អំណាចរបស់ពួកតាលីបង់នឹងអាចផ្តល់ថាមពលបន្ថែមដល់ក្រុមភេរវនិយម ដូចជា Tehrik-e-Taliban ប៉ាគីស្ថានដែលបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០០៧ និងដែលក្រុមនេះបានសន្យារំលំរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងអ៊ីស្លាម៉ាបាត។ គេចាំបានមិនភ្លេចក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ ក្រុមនេះបានវាយប្រហារលើសាលាមួយសម្រាប់បង្ហាត់កូនៗរបស់កងទ័ពក្នុងទីក្រុង Peshawar ដោយបានផ្តាច់ជីវិតមនុស្ស ១៥០នាក់ ក្នុងនោះមានក្មេងសាលាចំនួន ១៣២នាក់។ រឿងអាស្រូវមួយទៀតដែលប៉ាគីស្ថានកំពុងបន្តមានជាមួយអាហ្វហ្កានីស្ថាន គឺខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនគូសវាសដោយអង់គ្លេសក្នុងឆ្នាំ ១៨៩៣ ដើម្បីខ័ណ្ឌចែកទឹកដីទាំងពីរ និងដែលទីក្រុងអ៊ីស្លាម៉ាបាតមិនដែលទទួលស្គាល់ទេ។ តើវាមិនមែនរហស័ពេកទេឬដែលនាយករដ្ឋមន្រ្តីប៉ាគីស្ថានលោកអ៊ីមរ៉ាន់ ខាន់ចាត់ទុកជ័យជំនះរបស់ពួកតាលីបង់ពេលនេះជាជ័យជំនះរបស់ខ្លួនដែរនោះ?៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ