ក្រោយពីបានផុងខ្លួននៅក្នុងសង្រ្គាមយេម៉ែនរយៈពេល ៨ឆ្នាំ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតកំពុងព្យាយាមរកច្រកចេញ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៥៧
កាលពី ៨ឆ្នាំមុន ពោលក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៥ ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានដឹកនាំកម្លាំងសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ចូលអន្តរាគមន៍នៅក្នុងប្រទេសយេម៉ែន។ កម្មវត្ថុសំខាន់របស់ទីក្រុងរីយ៉ាដ គឺការពារជនស៊ីវិល និងធានាសន្តិសុខនៅតាមព្រំដែនពីការវាយប្រហាររបស់ក្រុមឧទ្ទាមហ៊ូទីដែលគាំទ្រដោយប្រទេសអ៊ីរ៉ង់។ ពេលនេះ និង ៨ឆ្នាំក្រោយមក យេម៉ែនកំពុងព្យាយាមរកផ្លូវចេញពីសង្រ្គាម ខណៈដែលក្រុមឧទ្ទាមហ៊ូទីហាក់កំពុងបន្តវាតទី និងមានឥទ្ធិពលកាន់តែខ្លាំង។ ហេតុអ្វីមានអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបែរជាកំពុងព្យាយាមដកខ្លួនចេញពីសង្រ្គាមយេម៉ែន និងថា តើអាចចេញរួមដែរ ឬទេ?។
ដើម្បីអាចឆ្លើយនឹងសំណួរទាំងអស់នេះបាន គេចាំបាច់បកក្រោយទៅចាប់អារម្មណ៍ពីដើមចមដែលបានរុញយេម៉ែនឲ្យធ្លាក់ទៅក្នុងវិបត្តិហែកហួរផ្ទៃក្នុងមកដល់សព្វថ្ងៃ។ ក៏ដូចជាប្រទេសអារ៉ាប់មួយចំនួននៅក្នុងតំបន់ដែរ យេម៉ែនបានរងគ្រោះដោយបដិវត្តន៍អារ៉ាប់កាលពីឆ្នាំ ២០១១ ដែលបានផ្ទុះចេញដំបូងពីប្រទេសទុយនីស៊ី។ គេបានសង្កេតឃើញជារួមថា បដិវត្តន៍របស់កម្លាំងមហាជនមួយនេះបានឈានដល់ការផ្តួលរំលំមេដឹកនាំផ្តាច់ការ ឬក៏យ៉ាងហោចណាស់បានបង្ខំចិត្តឲ្យមេដឹកនាំផ្តាច់ការចុះចេញពីអំណាច ឬរត់ចោលស្រុក។ ករណីប្រទេសយេម៉ែន ឥទ្ធិពលបាតុកម្មមហាជនបានបង្ខំឲ្យលោកសាឡេចុះចេញពីកៅអីប្រធានាធិបតីក្នុងឆ្នាំ ២០១១។
ការបោះឆ្នោតថ្មីត្រូវបានរៀបចំនៅដើមឆ្នាំ ២០១២ និងដែលប្រធានាធិបតីថ្មីពេលនោះមានឈ្មោះហាឌី។ តែខុសពីការគិត និងពីក្តីរំពឹងទុក ការផ្លាស់ប្តូរថ្មីមួយនេះបែរជាបានធ្វើឲ្យស្ថានការណ៍របស់យេម៉ែនធ្លាក់ដុនដាបកាន់តែខ្លាំងឡើងទៅវិញ។ ស្ថានការណ៍នៅពេលនោះ គឺជម្លោះហែកហួរផ្ទៃក្នុង ឬហៅសង្រ្គាមស៊ីវិលរវាងក្រុមអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយឈីអ៊ីត និងក្រុមអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយស៊ុយនីត។ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ ក្រុមឧទ្ទាមហ៊ូទីនិកាយឈីអ៊ីតដែលគាំទ្រដោយប្រទេសអ៊ីរ៉ង់បានវាយចូលកាន់កាប់ទីក្រុងសាណា និងទីក្រុងសំខាន់ៗរបស់ប្រទេស។ បន្ទាប់មកក្នុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៥ ប្រធានាធិបតីថ្មីលោកហាឌីក៏បានភៀសខ្លួនទៅជ្រកកោណនៅប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។
នៅពេលនោះ រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកហាឌីក៏បានរើទៅបោះទីតាំងបណ្តោះអាសន្ននៅក្នុងក្រុងអាដេនដែលជាក្រុងធំទី២ របស់យេម៉ែននៅប៉ែកខាងត្បូង។ នេះហើយជាផ្លូវរបត់ថ្មីមួយទៀតដែលធ្ងន់ធ្ងរជាមុន ព្រោះជាការពុះចែកប្រទេសជាពីរដោយនៅម្ខាងគ្រប់គ្រងដោយពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី និងនៅម្ខាងទៀតគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកហាឌី។ គឺផ្តើមចេញពីផ្លូវរបត់ដដែលនេះឯងដែលប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានចូលខ្លួនអន្តរាគមន៍ក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៥ តាមរយៈការបង្កើតឲ្យមានកម្លាំងសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់មួយ។ កម្មវត្ថុនៃការបង្កើតកម្លាំងសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់កាលណោះ គឺដើម្បីជួយកម្លាំងរបស់រដ្ឋាភិបាលយេម៉ែនស្របច្បាប់ក្នុងការត ទល់នឹងពួកឧទ្ទាមហ៊ូទីផង និងដើម្បីការពារព្រំដែនអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតពីការវាយប្រហារដោយពួកឧទ្ទាមនេះផង។
សង្រ្គាមហែកហួរផ្ទៃក្នុងជារឿងមួយមិនអាចប្រកែកបាន តែរឿងដែលកាន់តែលេចច្បាស់ជាងនេះនៅពេលនោះ យេម៉ែនដែលជាប្រទេសក្រីក្រជាងគេមួយនៅឧបទ្វីបអារ៉ាប៊ីបានក្លាយជាសមរភូមិនៃការប្រឈមមុខ និងការប្រជែងគ្នារវាងមហាអំណាចពីរនៅក្នុងតំបន់ គឺអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតនិកាយស៊ុយនីតដែលគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលយេម៉ែនស្របច្បាប់និកាយស៊ុយនីត និងអ៊ីរ៉ង់និកាយឈីអ៊ីតដែលគាំទ្រពួកឧទ្ទាមហ៊ូទីនិកាយឈីអ៊ីតដូចគ្នា។ សង្រ្គាមរយៈពល ៨ឆ្នាំកន្លងទៅបានបណ្តាលស្លាប់ជនស៊ីវិលចំនួន ៣៨ម៉ឺននាក់។ គេត្រូវរង់ចាំដល់ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២២ ទើបមានកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់មួយរវាងភាគីជម្លោះផ្ទៃក្នុងដោយមានអន្តរាគមន៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
គេបានសង្កេតឃើញជារួមថា ទោះបីជាកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់មួយនេះបានអស់សុពលភាពតាំងពីខែតុលា ឆ្នាំ ២០២២ ក៏ដោយក៏ការឈប់បាញ់កំពុងមានមកដល់សព្វថ្ងៃ។ តែគេមិនត្រូវភ្លេចនិយាយទេថា ៨ឆ្នាំក្រោយអន្តរាគមន៍យោធារបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតនៅយេម៉ែន ពួកឧទ្ទាមហ៊ូទីមានឥទ្ធិពលកាន់តែខ្លាំងដោយបានគ្រប់គ្រងដែនដីកាន់តែធំជាងមុន។ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ពួកឧទ្ទាមហ៊ូទីបានវាយប្រហារដោយដ្រូនលើទីតាំងប្រេងរបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងឆ្លងរហូតដល់ទឹកដីអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមថែមទៀត។ ចុះហេតុអ្វីបានជាអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបែរជាកំពុងស្វែងរកច្រកចេញពីសង្រ្គាមយេម៉ែននៅពេលនេះទៅវិញ និងថា តើអាចចេញរួចដែរ ឬអត់។
តាមពិតទៅ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតមិនចង់ដកខ្លួនដើម្បីយករួចខ្លួនទេ តែចង់បន្តដើរតួនាទីគន្លឹះនៅក្នុងដំណើរស្វែងរកសន្តិភាពឲ្យយេម៉ែន ទោះបីជាខ្លួនដឹងថាពិបាកក៏ដោយ។ ក្រុងរីយ៉ាដបានផ្តើមចរចាផ្ទាល់ជាមួយពួកឧទ្ទាមហ៊ូទីដោយមានប្រទេសអូម៉ង់ធ្វើជាអាជ្ញាកណ្តាលតាំងពីមុនកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់ចូលជាធរមានក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ ២០២២ ទៅទៀត។ ដូច្នេះគេអាចនិយាយបានថា កិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់មួយនេះជាឱកាសមួយ ហើយឱកាសដែលកាន់តែល្អជាងនេះទៅទៀតនោះ គឺការដែលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអ៊ីរ៉ង់ទើបត្រូវរ៉ូវគ្នាឡើងវិញក្រោយពីបានបែរខ្នងដាក់គ្នារយៈពេល ៧ឆ្នាំ។ ចូរកុំភ្លេចថា បើកុំតែមានអ៊ីរ៉ង់នៅពីក្រោយ ម្ល៉េះក៏ពួកឧទ្ទាមហ៊ូទីនៅយេម៉ែនមិនអាចមានឥទ្ធិពលខ្លាំងដល់ម្លឹងដែរ។
ដូច្នេះ អ៊ីរ៉ង់មានឥទ្ធិពល និងទឹកមាត់ប្រៃដើម្បីនិយាយជាមួយពួកឧទ្ទាមហ៊ូទីឲ្យឈប់វាយប្រហារលើអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងឲ្យចូលតុ ចរចា។ បើអ្វីៗនឹងមានដំណើរដោយរលូនមែន អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតអាចចេញពីយេម៉ែនតាមផ្លូវដែលបានចូលដោយគ្មានភាពអាម៉ាស់។ បើអ្វីៗមានដំណើរដូចក្តីរំពឹងទុកមែន អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតនឹងរួចផុតពីការរ៉ៅឆានរបស់ពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី និងអាចផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់តែលើការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសរបស់ខ្លួន ពិសេសពន្លឿនមហាកំណែទម្រង់របស់រាជទាយាទបេន សាលម៉ាន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ