ហេតុអ្វីបានជាប្រទេសបារាំងស្វែងរកអ៊ុយរ៉ាញ៉ូម និងលីចូមរហូតដល់ប្រទេសម៉ុងហ្គោលី?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:២១
នៅចុងខែមិថុនាកន្លងទៅថ្មីៗនេះ ប្រមុខការទូតបារាំងលោកស្រីកាទ្រីន កូឡូណា (Catherine Colonna) បានបំពេញទស្សនកិច្ចរយៈពេល ២ថ្ងៃនៅក្នុងប្រទេសម៉ុងហ្គោលី។ គោលដៅនៃទស្សនកិច្ច គឺពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយម៉ុងហ្គោលីដែលជាប្រទេសអាស៊ីមួយសម្បូរដោយធនធានធម្មជាតិយុទ្ធសាស្រ្ត ពិសេសអ៊ុយរ៉ាញ៉ូម និងលីចូម។ នៅមុនលោកស្រីកូឡូណា ប្រធានាធិបតីបារាំងលោកម៉ាក្រុងបានបំពេញទស្សនកិច្ចនៅម៉ុងហ្គោលីក្នុងខែឧសភា។ ហេតុអ្វីបានជាបារាំងស្វែងរកអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមដល់ម៉ុងហ្គោលី និងថា តើបារាំងអាចប្រជែងជាមួយរុស្ស៊ី និងចិនដែលកំពុងមានឥទ្ធិពលខ្លាំងលើម៉ុងហ្គោលីដែរ ឬទេ?
ក្នុងរយៈពេលតែជាងមួយខែតិចតួច មានទស្សនកិច្ចចំនួនពីរដងរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំបារាំងនៅក្នុងប្រទេសម៉ុងហ្គោលី។ ទី១ ជាទស្សនកិច្ចរយៈពេលខ្លីរបស់ប្រធានាធិបតីលោកម៉ាក្រុងកាលពីថ្ងៃទី២១ ឧសភា ហើយទស្សនកិច្ចទី២ ជាទស្សនកិច្ចរយៈពេល២ថ្ងៃរបស់ប្រមុខការទូតលោកស្រីកាទ្រីន កូឡូណាពីថ្ងៃទី២៩ ដល់ថ្ងៃទី៣០ មិថុនា។ អ្វីជាការកត់សម្គាល់ ដំណើរផ្លូវទៅកាន់ម៉ុងហ្គោលីរបស់លោកម៉ាក្រុងក្នុងថ្ងៃទី២១ ឧសភាជាដំណើរផ្លូវដែលលោកម៉ាក្រុងបានត្រឡប់ពីការចូលរួមនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃក្រុមប្រទេស G៧ រៀបចំក្នុងប្រទេសជប៉ុន។ ចំណែកកំណត់សម្គាល់ទី២ នេះជាលើកទី១ បង្អស់ដែលមានប្រធានាធិបតីបារាំងម្នាក់បានដាក់ជើងជាន់ទឹកដីម៉ុងហ្គោលី។
មានផ្ទៃក្រឡាដីជាង ១លាន ៥សែនគីឡូម៉ែត្រក្រឡាដែលពាក់កណ្តាលជាវាលខ្សាច់ និងមានពលរដ្ឋរស់នៅជាង ៣លាន ៣សែននាក់ ម៉ុងហ្គោលីជាប្រទេសអាស៊ីដែលស្ថិតនៅចន្លោះរវាងប្រទេសរុស្ស៊ី និងប្រទេសចិន។ តែអ្វីដែលគេមិនអាចមើលរំលង និងមិនអាចមិននិយាយបាន គឺធនធានធម្មជាតិដែលម៉ុងហ្គោលីមាននៅក្នុងដីរបស់ខ្លួន ពិសេសអ៊ុយរ៉ាញ៉ូម។ នេះជាហើយជាអ្វីដែលបារាំងបានសម្លឹងឃើញ និងកំពុងចង់បាន។ ដូច្នេះគេអាចនិយាយបានថា ការឆ្លៀតចូលម៉ុងហ្គោលីរយៈពេលខ្លីរបស់លោកម៉ាក្រុង និងបន្តដោយទស្សនកិច្ចរយៈពេល ២ថ្ងៃរបស់លោកស្រីកាទ្រីន កូឡូណាប្រហែលមិនមែនជារឿងចៃដន្យ ឬជាការគួរសមអ្វីទេ។
កម្មវត្ថុរបស់រដ្ឋាភិបាលបារាំង គឺស្វែងរកប្រភពអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមពីគ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់ដែលអាចធ្វើទៅបានដើម្បីផ្តត់ផ្គង់ដល់ដំណើរការមជ្ឈមណ្ឌលនុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួន។ ក្រៅពីអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមរបស់ម៉ុងហ្គោលី បារាំងក៏កំពុងសម្លឹងឃើញលោហៈលីចូមដែលគេហៅជាលោហៈយុទ្ធសាស្រ្ត។ សព្វថ្ងៃនេះ ក្រុមហ៊ុនបារាំង Orano ដែលរដ្ឋបារាំងជាអ្នកមានភាគហ៊ុនច្រើនកំពុងមានក្នុងដៃនូវអាជ្ញាប័ណ្ណអាជីវកម្មចំនួន ៣ច្បាប់សម្រាប់ធ្វើអាជីវកម្មលើអណ្តូងរ៉ែម៉ុងហ្គោលី។ ចាប់ពីពេលនេះទៅ ការចរចាកំពុងបន្តធ្វើដើម្បីឈានទៅមានកិច្ចព្រមព្រៀងនាពេលខាងមុខស្តីពីការបែងចែកធនធានអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមដែលទាញយកបាន និងសិទ្ធិក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម។
ក្រុមហ៊ុនបារាំង Orano ជាដៃគូជាមួយក្រុមហ៊ុនម៉ុងហ្គោលី Mon-Atom។ តែចំណែកភាគហ៊ុនរបស់ Orano មានដល់ទៅ ៦៦%។ នៅក្នុងកិច្ចចរចា ក្រុមហ៊ុនបារាំង Orano អាចមានសិទ្ធិធ្វើពាណិជ្ជកម្មលើអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមចំនួន ២ភាគ៣ ដែលទាញយកបាន។ លោក Olivier Thoumyre អ្នកតំណាងក្រុមហ៊ុន Orano នៅម៉ុងហ្គោលីបានលំអិតថា សិទ្ធិធ្វើពាណិជ្ជកម្ម និងហិរញ្ញប្បទាននឹងអាស្រ័យលើកិច្ចព្រមព្រៀងដែលទទួលបាន។ ចំណែកក្រសួងការបរទេសបារាំងបានបញ្ជាក់ថា ការចំណាយដើម្បីវិនិយោគនឹងកើនលើសពាន់លានអឺរ៉ូ។ បើអ្វីៗនឹងមានដំណើរដូចការរំពឹងទុកមែន បារាំងសង្ឃឹមទទួលបានអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមក្នុងបរិមាណដ៏ច្រើនសម្បើមពីប្រទេសម៉ុងហ្គោលី។
បើបារាំងទទួលបានដូចដែលខ្លួនសង្ឃឹមទុកមែន បារាំងអាចពង្រឹងភាពជាម្ចាស់ការ និងឯករាជ្យភាពក្នុងបញ្ហាអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមក៏ដូចជាលោហៈយុទ្ធសាស្រ្តលីចូម។ ទន្ទឹមគ្នានេះ បារាំងអាចឆ្លើយដោយប្រយោលទៅនឹងការរិះគន់ ទិតៀនរបស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល Greenpeace ដែលថា បារាំងបានបន្តពឹងលើអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមចម្រើនរួចពីរុស្ស៊ី នោះបើទោះបីជានុយក្លេអ៊ែរមិនមាននៅក្នុងទណ្ឌកម្មអឺរ៉ុបប្រឆាំងរុស្ស៊ីតាំងពីរុស្ស៊ីចូលឈ្លានពានអ៊ុយក្រែនក៏ដោយ។ គួរបញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុនបារាំង Orano បានចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការរុករកអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមនៅវាលខ្សាច់ហ្គោប៊ីរបស់ម៉ុងហ្គោលីក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៧។ តែគឺទើបនៅឆ្នាំ ២០១០ ដែល Orano បានរកឃើញប្រភពអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមនៅទីតាំងមួយឈ្មោះ Zuuvch Ovoo។ តាមរយៈអណ្តូងរ៉ែអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមមួយនេះ Orano សង្ឃឹមទទួលបានអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមនៅឆ្នាំ ២០២៨ ក្នុងបរិមាណ ២ ៥០០តោនក្នុងមួយឆ្នាំសម្រាប់រយៈពេល ៣០ឆ្នាំ។
តាមពិតទៅ ម៉ុងហ្គោលីមិនបានស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសដែលបារាំងបាននាំចូលអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមទេមកទល់សព្វថ្ងៃ។ ចំណែកនៅក្នុងកម្រិតសហភាពអឺរ៉ុបក៏គ្មានប្រទេសម៉ុងហ្គោលីដែរ។ តាមរបាយការណ៍ឆ្នាំ ២០២១ របស់ទីភ្នាក់ងារផ្គត់ផ្គង់អឺរ៉ុបឈ្មោះ Euratom អ៊ុយរ៉ាញ៉ូមសឹងទាំងអស់ត្រូវបានសហភាពអឺរ៉ុបនាំចូលពី ៥ប្រទេស គឺនីហ្សេ កាហ្សាក់ស្ថាន រុស្ស៊ី អូស្រា្តលី និងប្រទេសកាណាដា។ ជាក់ស្តែង ក្រុមហ៊ុនបារាំង Orano ដែលពីមុនមានឈ្មោះ Areva បានធ្វើអាជីវកម្មលើអណ្តូងរ៉ែអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមក្នុងប្រទេសនីហ្សេតាំងពីឆ្នាំ ១៩៧០ មកម្ល៉េះ។ សមាគមន៍ប្រឆាំងនុយក្លេអ៊ែរឈ្មោះ néga Watt យល់ឃើញថា បើគិតពីភូមិសាស្រ្តនយោបាយ ការងាករកអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមម៉ុងហ្គោលីរបស់បារាំងជារឿងប្រថុយប្រថាន។
ជារឿងប្រថុយប្រថានព្រោះម៉ុងហ្គោលី និយាយជារួម និងអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមម៉ុងហ្គោលីនិយាយដោយឡែកកំពុងស្ថិត និងកំពុងបន្តស្ថិតក្នុងការប្រជែងឥទ្ធិពលរវាងចិន និងរុស្ស៊ីដែលជាមហាអំណាចឧស្សាហកម្មក្នុងវិស័យនុយក្លេអ៊ែរ។ តែសម្រាប់បារាំង ក្រុងប៉ារីសមានសន្លឹកបៀរមួយដើម្បីទាញយកអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមរបស់ម៉ុងហ្គោលី។ សន្លឹកបៀរនោះ គឺជំនាញបច្ចេកទេសរបស់បារាំងក្នុងរឿងនុយក្លេអ៊ែរ និងការធ្វើអាជីវកម្មដោយគិតគូរយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះបរិស្ថាន រួមទាំងសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជនម៉ុងហ្គោលី៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ