ភាពតានតឹងកាន់តែកើន ក្រោយចិនប្រកាសផ្អាកសហប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្ម ជាមួយអូស្ត្រាលី
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៥៨
ភាពតានតឹង មើលមុខគ្នាមិនត្រង់ រវាងចិន និងអូស្ត្រាលី កំពុងតែកើនឡើងជាខ្លាំង។ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី៦ឧសភា រដ្ឋាភិបាលចិន បានប្រកាសព្យួរទាំងស្រុង នូវកិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច-ពាណិជ្ជកម្ម ជាមួយអូស្ត្រាលី។ ការសម្រេចនេះ គឺជាការឆ្លើយតបវិញរបស់ចិន ចំពោះការដែរ អូស្ត្រាលីបានសម្រេចលុបចោលកិច្ចសន្យា ចូលរួមក្នុងគំរោង ផ្លូវមួយខ្សែក្រវ៉ាត់មួយរបស់ចិន។ តើប្រទេសទាំង២នេះ កំពុងតែដើរដល់ដំណាល់កាលមួយ ដែលមិនអាចនិយាយគ្នាចុះសម្រុង ហើយធ្វើការប្រកាសវាយបកគ្នាទៅវិញទៅមក ឬយ៉ាងណា?
ឈប់លេងចូល !
ទីភ្នាក់ងាររៀបចំផែនការរបស់ចិន បានចេញលិខិតប្រកាសនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ៦ឧសភានេះ ថាគេផ្អាកទាំងស្រុង នូវកិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច-ពាណិជ្ជកម្ម ជាមួយអូស្ត្រាលី។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ត្រូវបានចុះកាលពីឆ្នាំ២០១៤ ដែលរៀបចំបង្កើត ឲ្យមានការចរចាសន្ទនាគ្នាស្អិតរមួត រវាងប្រទេសទាំង២ ដើម្បីជំរុញបង្កើនការវិនិយោគ ក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម។
ពោលគឺ ចិនប្រកាសផ្អាកកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ តែមិនមែនមានន័យថា រាល់ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាង ចិននិងអូស្ត្រាលី ត្រូវបិទ ចប់លែងមានចាប់ពីថ្ងៃនេះទេ។ គឺគេបិទតែការចរចាសន្ទនាគ្នា នៅក្នុងក្របខណ្ឌកិច្ចព្រមព្រៀងនេះតែប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះពីនេះទៅមុខ លែងមានការចរចា ការពិភាក្សា បង្កើតសម្ព័ន្ធភាព សហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចពាណិជ្ជកម្មអ្វីទៀតហើយ រវាងចិន និងអូស្ត្រាលី។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក Dan Tehan រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មអូស្ត្រាលី បានប្រតិកម្មថា ភាគីអូស្ត្រាលី មានការ « ខកចិត្ត » ចំពោះការដែលចិន សម្រេចផ្អាកការសន្ទនាក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម ជាមួយអូស្រ្តាលី។ លោកបានអះអាងថា ភាគីអូស្រ្តាលី នៅតែបើកទ្វារចំហរជានិច្ច ដើម្បីទទួលយកការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងនេះវិញ ព្រោះវាជាវេទិកាដ៏សំខាន់ ដែលអនុញ្ញាតឲ្យប្រទេសទាំងពីរ ជជែកគ្នាដោះស្រាយបញ្ហាផ្សេងៗ ក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម។
តែតាមពិតទៅ ការចរចាសន្ទនាគ្នា រវាងចិននិងអូស្ត្រាលី ក្នុងក្របខណ្ឌកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ បានស្ងាត់បាត់សូន្យ គ្មានសកម្មភាពអ្វី តាំងតែពីឆ្នាំ២០១៧ម្លេះ។ យ៉ាងណាមិញ លោក James Laurenceson នាយកវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងចិនអូស្ត្រាលី នៅសកលវិទ្យាល័យបច្ចេកវិទ្យាក្រុងស៊ីដនី បានបញ្ជាក់ប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានបារាំង AFP ថា ការសម្រេចរបស់ចិន នាពេលនេះ គឺមានន័យជានិម្មិតរូបច្រើនជាង ដើម្បីបញ្ជាក់ថាចិនខឹងអូស្ត្រាលី។ ចំណែកផលប៉ះពាល់ជាក់ស្តែង ទៅលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ចពាណិជ្ជកម្មវិញ គឺមិនមានអ្វីធំដំទេ នៅក្រោយការសម្រេចនេះ។
« អូស្ត្រាលីបង្កបញ្ហារំខានទំនាក់ទំនងខ្លាំងពេក »
នៅក្នុងលិខិតប្រកាស របស់ទីភ្នាក់ងាររៀបចំផែនការរបស់ចិន បានលើកឡើងថា គេសម្រេចផ្អាកទាំងស្រុង រាល់ការទំនាក់ទំនងនិយាយគ្នា ជាមួយអូស្ត្រាលី ក្នុងកិច្ចការពាណិជ្ជកម្មនេះ គឺ « មកពីអូស្ត្រាលី កន្លងមកនេះ បានធ្វើសកម្មភាព រំខាន រករឿង បង្កបញ្ហា ដល់ទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងចិនជាប់រហូត »។ គេបញ្ជាក់ទៀតថា « គឺអូស្ត្រាលីធ្វើដោយបង្កប់នូវគំនិត រើសអើង បែបមនោគមវិជ្ជា និង ដោយស្មារតីដូចក្នុងសម័យសង្រ្គាមត្រជាក់អញ្ចឹង »។
តាមពិត ហេតុផលនៅពីក្រោយការសម្រេចរបស់ចិននេះ គឺជាការវាយបកសកសឹង ចំពោះការដែលរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី បានសម្រេចលុបកិច្ចសន្យាមួយ របស់រដ្ឋបាលរដ្ឋវិកតូរីយ៉ា ដែលចូលរួមក្នុងគំរោង ផ្លូវមួយខ្សែក្រវ៉ាត់មួយរបស់ចិន។ អូស្ត្រាលីបានធ្វើច្បាប់ថ្មីមួយ ដែលអាចអនុញ្ញាត ឲ្យរដ្ឋាភិបាលសហព័ន្ធ មានសិទ្ធិរំលាយរាល់កិច្ចសន្យាទាំងឡាយណា ដែលគេគិតថាអាចបង្កបញ្ហា ដល់សន្តិសុខជាតិទៅថ្ងៃក្រោយ។ ជាក់ស្តែង រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអូស្ត្រាលី បានលើកឡើងថា « គំរោងផ្លូវមួយខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ របស់ចិន គឺជាគំរោងពង្រីកឥទ្ធិពល ឃោសនានយោបាយ របស់បក្សកុម្មុយនីស្តិចិន ហើយដែលអូស្ត្រាលីត្រូវតែប្រយ័ត្នជាទីបំផុត »។
ភាពតានតឹង មើលមុខគ្នាលែងត្រង់រវាងចិននឹងអូស្ត្រាលីនេះ គឺបានចាប់ផ្តើមកើនខ្លាំងទៅ ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៨មក។ អូស្ត្រាលី ជាប្រទេសមុនគេដែលបានហាមឃាត់ក្រុមហ៊ុន Huawei មិនឲ្យចូលរួមក្នុងទីផ្សារបច្ចេកវិទ្យា 5G។ ក្រោយមកទៀត លោក ស្កុត ម៉ូរីសុន បានទាមទារឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ ស្តីពីប្រភពផ្ទុះមេរោគជម្ងឺកូវីដ១៩ នៅចិន។ ការទាមទារនេះ ត្រូវបានភាគីចិន ខឹងខ្លាំងណាស់ ដោយចាត់ទុកថាអូស្ត្រាលី ថាមានគំនិតចង់ចោទប្រកាន់ ទំលាក់កំហុសមកលើខ្លួន។ ប្រមាណជាង១ឆ្នាំមកនេះ ចិនបានវាយបកទៅវិញច្រើនណាស់ តាមរយៈការតំឡើងពន្ធលើទំនិញអូស្ត្រាលីមួយចំនួន ដូចជាស្រូវសាឡី សាច់គោ និងស្រាទំពាាំងបាយជូរជាដើម។ ពោលគឺ ម្ខាងដាក់ទៅ ម្ខាងទៀតដាក់មកវិញ ចង់ចាញ់ចង់ឈ្នះរៀងៗខ្លួន។
អូស្ត្រាលីបារម្ភខ្លាចចិនប្រើកំពង់ផែដែលជួល ធ្វើជាមូលដ្ឋានទ័ពលើដីខ្លួន
កាលពីថ្ងៃចន្ទ ដើមសប្តាហ៍នេះ លោក Peter Dutton រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិអូស្ត្រាលី បានលើកឡើងថា ថាលោកនឹងស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល សម្រេចបិទបញ្ចប់កិច្ចសន្យាជួល កំពង់ផែនៅក្រុង Darwin ដែលស្ថិតនៅភាគខាងជើង។ កំពង់ផែនេះ ត្រូវបានជួលឲ្យក្រុមហ៊ុនចិនមួយឈ្មោះ Landbridge ប្រើប្រាស់ទាំងស្រុង រយៈពេល៩៩ឆ្នាំ។ ក៏ប៉ុន្តែក្រសួងការពារជាតិ អូស្ត្រាលីបានលើកឡើង គេកំពុងតែសង្ស័យ ហើយបារម្ភថា ចិនប្រើក្រុមហ៊ុននេះជាឈ្នាន់ ដើម្បីប្រើប្រាស់កំពង់ផែនេះ ជាមូលដ្ឋានទ័ពរបស់ចិន នៅលើដីអូស្ត្រាលី។ ហើយមួយវិញទៀត មូលដ្ឋានទ័ពអាមេរិក ក៏ស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីនេះដែរ។
ជាការកត់សំគាល់មួយទៀតដែរ ក្នុងបរិបទភាពតានតឹង សង្គ្រឺតធ្មេញដាក់គ្នា រវាងចិន និងអូស្រ្តាលីនេះ គឺគេបានសង្កេតឃើញថា រដ្ឋាភិបាល លោកស្កុត ម៉ូរីសុន បានបង្កើនការចំណាយកាន់តែច្រើន ទៅលើវិស័យកងទ័ព។ យោងតាម ការចុះផ្សាយរបស់កាសែត The Australian បានឲ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលអូស្រ្តាលី បានចុះកិច្ចសន្យាទិញរថក្រោះ រថពាសដែក និងឧត្ថម្ភាគចក្រប្រយុទ្ធ ចំនួនសរុបទាំងអស់ ១៣២គ្រឿងពីអាេមរិក។ កិច្ចសន្យានេះ មានតម្លៃទឹកប្រាក់ ប្រមាណ១៦០០លានដុល្លារអាមេរិក។ អូស្រ្តាលី ក៏បានចូលរួមយ៉ាងសកម្មដែរ ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការពង្រឹងសម្ព័ន្ធភាពយុទ្ធសាស្ត្រតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក ដើម្បីទប់ទល់ជាមួយសកម្មភាពវាទទីរបស់ចិន។ ដូច្នេះ ភាពតានតឹងទាំងនេះ គឺមានតែកើនខ្លាំងទៅហើយ គឺគ្មានថ្ងៃធូរមកវិញទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ