ក្រុមតាលីបង់ជួបអតីតមេដឹកនាំអាហ្វហ្កានីស្ថានដើម្បីពិភាក្សាបង្កើតរដ្ឋាភិបាលថ្មី
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:១៤
៤ថ្ងៃក្រោយក្រុមតាលីបង់ វាយចូលកាន់កាប់បានអាហ្វហ្កានីស្ថានទាំងស្រុង មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់តាលីបង់ និងអតីតថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដែលមានដូចជាអតីតប្រធានាធិបតី ហាមីដ ការហ្សៃ បានជួបពិភាក្សាគ្នា ជាលើកទី១ នៅទីក្រុងកាប៊ូល នៅថ្ងៃពុធទី ១៨ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២១។ ទិសដៅនៃកិច្ចប្រជុំរវាងក្រុមតាលីបង់ និងអតីតរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាន គឺការឈានទៅបង្កើតរដ្ឋាភិបាល ដែលមានការចូលរួមពីអតីតមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដែលជាការទាមទារផងដែរពីខាងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ។
បន្ទាប់ពីវាយដណ្តើមបានអំណាចនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ក្រុមតាលីបង់ បានបើកកិច្ចប្រជុំនយោបាយជាមួយអតីតមេដឹកនាំអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដូចជាលោកហាមីដ ការហ្សៃ ដែលជាអតីតប្រធានាធិបតីអាហ្វហ្កានីស្ថាន។
ដោយប្រយុទ្ធ វាយដណ្តើមយកប្រទេស ពីដៃរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដោយមិនបាច់ប្រឹងខ្លាំង ព្រោះកងទ័ព ឬមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលចាស់ បានទម្លាក់អាវុធ ចុះចាញ់ មិនព្រមប្រយុទ្ធ ក្រុមតាលីបង់ បានសន្យាបង្កើតរដ្ឋាភិបាលអ៊ីស្លាមមួយ ដែលមានរួមបញ្ចូល សមាសភាពមក ពីខាងអតីតមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាន។
នៅក្នុងជំនួបនយោបាយ នៅទីក្រុងកាប៊ូល កាលពីថ្ងៃពុធទី ១៨ ខែសីហា គេឃើញមាន មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់របស់តាលីបង់ គឺ លោកអាណា ហាកានី Anas Haqqani បានជួបចរចា ជាមួយឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់ របស់រដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាន គឺអតីតប្រធានាធិបតីអាហ្វហ្កានីស្ថាន លោកហាមីដ ការហ្សៃ និងអតីតអនុប្រធានាធិបតី អាប់ឌុឡា អាប់ឌុឡា ដែលមាននាទីផងដែរ ជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិដើម្បីការផ្សះផ្សារជាតិ។
លោកប្រធានាធិបតីអាហ្វហ្កានីស្ថាន អាស្រាហ្វ ហ្កានី ដែលបានរត់ភៀសខ្លួនទៅប្រទេសអេមីរ៉ាត អារ៉ាប់រួម នៅពេលក្រុមតាលីបង់ចូលកាន់អំណាចនៅទីក្រុងកាប៊ូល កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ បានចេញមុខជាលើកទី១ នៅក្នុងវីដេអូ នៅថ្ងៃពុធទី ១៨សីហា ដើម្បីគាំទ្រ ជំនួបពិភាក្សា នយោបាយជាមួយក្រុមតាលីបង់ និងថា លោកចង់វិលត្រលប់ចូលប្រទេសវិញ នៅថ្ងៃខាងមុខ។ នៅក្នុងវីដេអូ បង្ហោះតាមបណ្តាញសង្គម លោកអាស្រាហ្វហ្កានីបាននិយាយផងដែរថា លោកត្រូវក្រុមការពារសន្តិសុខជម្លៀសបន្ទាន់ពីទីក្រុងកាប៊ូល ដោយសារខ្លាចថា លោកអាចជាមេដឹកនាំអាហ្វហ្កានីស្ថានមួយរូបដែលត្រូវពួកតាលីបង់ចាប់ព្យួរ ក នៅពេល ក្រុមនេះចូលកាន់កាប់ទីក្រុងកាប៊ូល។
ហេតុអ្វីនៅក្នុងជំនួបជាមួយក្រុមតាលីបង់ ស្រាប់តែគ្មានមុខរបស់ប្រធានាធិបតី អាហ្វាហ្កានីស្ថាន លោកអាស្រាហ្វ ហ្កានី ប៉ុន្តែ បែរជាអតីតប្រធានាធិបតី លោកហាមីដ ការហ្សៃទៅវិញ?
លោកហាមីដ ការហ្សៃ និង លោកអាប់ឌុឡា អាប់ឌុឡា ដែលជាប្រធានក្រុមចរចា ជាមួយពួកតាលីបង់ គឺជាសត្រូវ គូប្រជែងរបស់លោកប្រធានាធិបតីអាហ្វហ្កានីស្ថាន អាស្រាហ្វ ហ្កានី។ នៅពេលដឹកនាំអាហ្វហ្កានីស្ថាន លោកអាស្រាហ្វ ហា្កនី មិនដែលលេចមុខក្នុងចរចាជាមួយពួកតាលីបង់ម្តងនោះទេ។ ប៉ុន្តែ គឺ អតីតប្រធានាធិបតី ការហ្សៃ និងលោកអាប់ឌុឡា អាប់ឌុឡា ដែលធ្លាប់ជួបចរចាជាមួយមេដឹកនាំតាលីបង់ ជាច្រើនលើកមកហើយ នៅទីក្រុងដូហាប្រទេសកាតា។
នៅក្នុងការចរចារហូតមក ក្រុមតាលីបង់ បានសន្យា បង្កើតរដ្ឋាភិបាលថ្មីមួយ ដែលមានការចូលរួម ពី មន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាន ពោលគឺ មិនផាត់ចោល ដើម្បីគ្រប់គ្រងអំណាចផ្តាច់មុខតែម្នាក់ឯងដូចកាលពី២៥ឆ្នាំមុននោះទេ។
តាលីបង់ ចង់បានការទទួលស្គាល់ ពីសហគមន៍ជំនួយអន្តរជាតិ
ដោយចរចាដាក់បញ្ចូល អតីតមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាន ទៅក្នុង សមាសភាពរដ្ឋាភិបាលថ្មី ក្រុមតាលីបង់ ចង់បង្ហាញថា ក្រុមខ្លួនបានធ្វើស្របតាម សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ កាលពីថ្ងៃចន្ទ។
ក្រុមតាលីបង់ធ្វើដូច្នេះ ព្រោះតែចង់បានការទទួលស្គាល់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិថា ជាអ្នកដឹកនាំអាហ្វហ្កានីស្ថានស្របច្បាប់។ ចាប់តាំងពីថ្ងៃអាទិត្យ មានប្រទេសមួយចំនួន ដូចជាចិន រុស្ស៊ី អ៊ីរ៉ង់ និងតួកគី បានចាប់ទទួលស្គាល់ ក្រុមតាលីបង់ថា ជាអ្នកដឹកនាំអាហ្វហ្កានីស្ថាន។
ប៉ុន្តែ ការទទួលស្គាល់តែពីខាង ប៉ុន្មានប្រទេសខាងលើនេះ មិនគ្រប់គ្រាន់ទេ។ ដោយសុខចិត្តបែងចែកអំណាចជាមួយអតីតមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាន ក្រុមតាលីបង់ចង់បញ្ចុះបញ្ចូល ប្រទេសដទៃឲ្យទទួលស្គាល់អំណាចស្របច្បាប់របស់ខ្លួន នៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ តាលីបង់ ចង់បញ្ចុះបញ្ចូល ក្រុមប្រទេសលោកខាងលិច ដែលមានអាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប និងប្រទេសដទៃទៀត ឲ្យទុកចិត្តខ្លួន ថា នឹងមិនដឹកនាំប្រទេស តាមលទ្ធិផ្តាច់ការ តឹងរ៉ឹង ដូចការកាន់អំណាច ពីឆ្នាំ ១៩៩៦ដល់ឆ្នាំ ២០០១នោះទេ។
បើសិន បានការទទួលស្គាល់ពីក្រុមប្រទេសលោកខាងលិច ជាពិសេស អាមេរិក ក្រុមតាលីបង់នឹងអាចឈ្នះទាំងក្នុងសមរភូមិប្រយុទ្ធ និងផ្នែកការទូត។ វាជាការបើកផ្លូវឲ្យរដ្ឋាភិបាលតាលីបង់ បានទៅទទួលជំនួយហិរញ្ញវត្ថុពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។
ជំនួយអន្តរជាតិ សំខាន់ណាស់ សម្រាប់ឲ្យក្រុមតាលីបង់មានអំណាចពេញលេញ នៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ សូមបញ្ជាក់ថា ចាប់តាំងពីហេតុការណ៍ ធ្លាក់ក្រុងកាប៊ូលក្នុងដៃរបស់ពួកតាលីបង់ ដែលគេធ្លាប់ស្គាល់ថា ជាក្រុមឃោឃៅ រំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ នៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន ប្រទេសនៅអឺរ៉ុបជាច្រើនបានប្រកាសផ្អាកជំនួយ ចំណែកអាមេរិក បានប្រកាសផ្អឹបទុក មាស និងទ្រព្យសម្បត្តិ របស់រដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាន ជាង ៧ពាន់លានដុល្លារ មិនឲ្យក្រុមតាលីបង់អាចចូលប្រើប្រាស់បាន។
មូលនីធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិវិញ ទើបបានប្រកាសនៅថ្ងៃពុធទី ១៨ ខែ សីហាថា ដោយសារតែ សហគមន៍អន្តរជាតិ នៅមិនទាន់ប្រាកដចិត្ត ទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលថ្មីនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន មូលនិធិបានសម្រេចផ្អាក ការផ្ទេរប្រាក់ជំនួយឥណទាន សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ ជាង ១០០លានដុល្លារទៅកាន់ប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន។
អនាគតគម្រោងការរបស់ធនាគារពិភពលោក ដែលបានផ្តល់ប្រាក់កម្ចី ជាង ៥ពាន់លានដុល្លារទៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០២ ក៏ស្ថិតក្នុងភាពស្រពិចស្រពិល ជាពិសេស នៅពេលធនាគារពិភពលោកកំពុងព្យាយាម ជម្លៀសបន្ទាន់ មន្រ្តីរបស់ខ្លួនចេញពីទីក្រុងកាប៊ូល។
លោកចូបៃដិន ថា កងទ័ពអាមេរិកនឹងបន្តនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន នៅក្រោយ ថ្ងៃទី ៣១សីហា
ការនិយាយធានាអះអាងរបស់ពួកតាលីបង់ មិនបានបញ្ចុះបញ្ចូលប្រជាជនអាហ្វហ្កានីស្ថានរាប់ម៉ឺននាក់ ដែលចង់គេចចេញពីរបបតាលីបង់ ដោយបន្តសម្រុកធ្វើដំណើរទៅកាន់ព្រលានយន្តហោះ ដែលគ្រប់គ្រងដោយទាហានអាមេរិកាំង។
លោកប្រធានាធិបតី អាមេរិក ចូ បៃដិន បាននិយាយប្រាប់ទូរទស្សន៍អាមេរិកថា កងទ័ពអាមេរិកនឹងនៅបន្តឈរជើងនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន នៅក្រោយ ថ្ងៃទី ៣១សីហា ដើម្បីជម្លៀសបញ្ចេញទាល់តែអស់ ជនជាតិអាមេរិកាំងពីអាហ្វហ្កានីស្ថាន។
នៅថ្ងៃពុធ ក្រុមតាលីបង់បានប្រកាសអំពាវនាវឲ្យប្រជាជនដែលគ្មានសិទ្ធិ លិខិតធ្វើដំណើរចេញពីអាហ្វហ្កានីស្ថាន ចាកចេញ ពីព្រលានយន្តហោះ ដើម្បីត្រលប់ទៅផ្ទះរៀងៗខ្លួន។ ប៉ុន្តែ សាក្សីជាច្រើនបាននិយាយថា ទាហានតាលីបង់បានព្យាយាម បន្ទុចបង្អាក់ដំណើររបស់ប្រជាជនអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដែលសម្រុកធ្វើដំណើរទៅកាន់ព្រលានយន្តហោះ ការហ្សៃ ដែលជាច្រកចេញតែមួយ ពីទឹកដីអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ គិតតាំងពីថ្ងៃអាទិត្យ មានមនុស្ស១២នាក់ បានស្លាប់ ដោយសារការប៉ះទង្គិចអាវុធ ឬការរត់ជាន់គ្នា នៅក្រៅ និងក្នុងព្រលានយន្តហោះ ការហ្សៃ ក្នុងរដ្ឋធានីកាប៊ូល។
តើការតាបានដើរតួនាទី និងទំនាក់ទំនងអ្វីខ្លះ ជាមួយពួកតាលីបង់?
ប្រទេសការតាបានផ្តល់កន្លែង ចរចាសន្តិភាព សម្រាប់អាហ្វហ្កានីស្ថានរហូតមក។ មេដឹកនាំតាលីបង់ លោក ម៉ុលឡា អាប់ឌុល ហ្កានី បារ៉ាដា ដែលបានធ្វើដំណើរត្រលប់ទៅ ទីក្រុងកាប៊ូល កាលពីថ្ងៃអង្គារ ក៏បានចាកចេញពីការតាដែរ។
នៅពេល មេដឹកនាំធំទី២របស់ក្រុមតាលីបង់លោក ម៉ុលឡា អាប់ឌុល ហ្កានី បារ៉ាដាធ្វើដំណើរចាកចេញពីទីក្រុងដូហា ទៅដល់ទីក្រុងកាប៊ូល កាលពីថ្ងៃអង្គារ ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសការតា និងក្រុមតាលីបង់ បានក្លាយជាចំណាប់អារម្មណ៍របស់គេគ្រប់គ្នា។
គេចាប់ផ្តើមចោទសួរពីតួនាទី និងទំនាក់ទំនងរបស់ប្រទេសការតា ជាមួយ ក្រុមតាលីបង់ ដែលបានវាយដណ្តើម ចូលកាន់អំណាច នៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន ក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លី ដែលគ្មានអ្នកណាគិតស្មានដល់។
តើការតាជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់ គាំទ្រ នៅពីក្រោយក្រុមតាលីបង់?
ការតាបានផ្តល់ជំរក ទីតាំងដល់មេដឹកនាំនិងសកម្មជនប្រយុទ្ធជាច្រើនរបស់តាលីបង់ អស់ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ ក្រុមតាលីបង់ថែមទាំងមានទីស្នាក់ការរបស់ខ្លួន នៅទីក្រុងដូហា ប្រទេសការតាទៀតផង។ ប៉ុន្តែ មិនមែនដោយសារការតា នឹកឃើញ ចង់ធ្វើខ្លួនឯងនោះទេ។ តើ ការតាបានទទួលផ្តល់កន្លែងជ្រកដល់មេដឹកនាំតាលីបង់ ដែលជាសត្រូវរបស់សម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិក បានយ៉ាងម៉េច? ការតាទទួលមេដឹកនាំក្រុមតាលីបង់ ក្នុងទឹកដីរបស់ខ្លួន ក៏ដោយសារតែមានសំណូមពរពីអាមេរិកហ្នឹងដែរ។ ដើម្បី បើកការចរចា បិទបញ្ចប់សង្រ្គាមជាមួយក្រុមតាលីបង់ អាមេរិកបានដាក់សម្ពាធ ប៉ាគីស្ថាន ឲ្យដោះលែងលោក ម៉ុលឡា អាប់ឌុល ហ្កានី បារ៉ាដា មេដឹកនាំទី ២របស់ក្រុមតាលីបង់ និងបានសុំឲ្យការតា ផ្តល់ទីតាំងជ្រកកោនទីតាំងដល់ មេដឹកនាំ និងសកម្មជនប្រយុទ្ធតាលីបង់ផ្សេងទៀត ដែលអាមេរិកបានទាមទារឲ្យគេដោះលែង មានសេរីភាព ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៨។
ជារួម ការតា បានដើរតួនាទីសំខាន់ ត្រឹមតែផ្តល់កន្លែងសម្រាប់ការចរចា សម្រាប់ អាហ្វហ្កានីស្ថានតែប៉ុណ្ណោះ។ ការតាមានមោទនភាពដែលឃើញ ថា ខ្លួន មានចំណែក ជួយឲ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀង អាមេរិក តាលីបង់ ដែលនិយាយពីការដកទ័ពអាមេរិក ជាថ្នូរទៅនឹងការសន្យារបស់ក្រុមតាលីបង់ថា នឹងមិនផ្តល់ជំរកដល់ក្រុមភេរវនិយម ដើម្បីវាយប្រហារអាមេរិក។ ប៉ុន្តែ សួរថា តើការតានឹងទទួលស្គាល់រដ្ឋអំណាចតាលីបង់ដែរឬទេ។ ការតា ដែលមានមូលដ្ឋាន ទ័ពអាមេរិក ក្នុងទឹកដីរបស់ខ្លួន នៅរង់ចាំភ្លើងខៀវពីអាមេរិកជាមុនសិន។ អាមេរិកដែលបានប្រកាសហើយថា នឹងអាចទទួលស្គាល់ ឬមិនទទួលស្គាល់ គឺអាស្រ័យទៅលើសកម្មភាពរបស់ក្រុមតាលីបង់ ប៉ុន្តែ មិនមែនទៅលើសំដីសន្យារបស់ក្រុមតាលីបង់នោះទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ