លោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក មកពីសម្ព័ន្ធបក្សឆ្វេងនិយម ឈ្នះឆ្នោតក្លាយជាប្រធានាធិបតីស៊ីលី
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:៣៧
ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីនៅប្រទេសស៊ីលី បានបិទបញ្ចប់ទៅ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី១៩ធ្នូ ដោយបានប្រគល់ជ័យជំនះទៅឲ្យលោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក (Gabriel Boric) អ្នកនយោបាយវ័យទើបតែ៣៥ឆ្នាំ។ លោកហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក បានដឹកនាំសម្ព័ន្ធបក្សឆ្វេងនិយម ប្រជែងជាមួយបេក្ខជនម្នាក់ទៀតមកពីបក្សស្តាំងនិយមជ្រុល។ ជ័យជំនះរបស់ ក្រុមគណបក្សឆ្វេងនិយម ជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៅស៊ីលីនេះ បានផ្តល់ក្តីសង្ឃឹមជាខ្លាំង សម្រាប់ប្រជាជនស៊ីលី ក្នុងការឈានទៅកសាងសង្គម ដែលមានសមភាព ទាំងជីវភាពសេដ្ឋកិច្ច និងសិទ្ធិសេរីភាព។
ជ័យជំនះជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ក្រុមបក្សឆ្វេងនិយម
នេះគឺជាជោគជ័យ ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ និងដោយគ្មាននរណានឹកស្មានដល់ផងទេ។ លោក ហ្កាប៊្រីយែល បូរីក (Gabriel Boric) ដែលជាបេក្ខជន តំណាងឲ្យសម្ព័ន្ធបក្សឆ្វេងនិយម ដែលប្រមូលផ្តុំគណបក្សជាច្រើន មានទាំងបក្សសង្គមនិយម បក្សកុម្មុយនីស្ត និងបក្សកណ្តាលនិយមផង បានទទួលជ័យជំនះ ក្នុងការប្រកួត ជាមួយលោក José Antonio Kast ដែលជាមនុស្សមកពីគណបក្សស្តាំនិយមជ្រុល។
ជាជ័យជំនះដែលគេមិននឹកស្មានដល់ ព្រោះថាកាលពីពេលបោះឆ្នោតនៅជុំទី១ គឺលោក José Antonio Kast ទេ ដែលបានទទួលពិន្ទុនាំមុខ។ វាជាលើកទីមួយហើយ ដែលអ្នកឈ្នះនៅជុំទី១ បែជាចាញ់នៅជុំទី២ទៅវិញ។ នៅជុំទី២ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី១៩ធ្នូម្សិលមិញ លោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក បានឈ្នះដាច់តែម្តង ដោយបានទទួលសំឡេងឆ្នោត ចំនួន៥៦%។ វាគឺជាលើកទី១ ក្រោយការដួលរលំនៃរបបផ្តាច់ការ និងការបើកទំព័រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅឆ្នាំ១៩៩០ ដែលក្រុមគណបក្សឆ្វេងនិយម បានឈានមកដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលស៊ីលីបែបនេះ។
បើតាមការលើកឡើង របស់លោកស្រី Marcela Rios អ្នកវិភាគនយោបាយនៅកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ គឺនៅជុំទីមួយ អ្នកចូលរួមបោះឆ្នោតមានប្រមាណ៤៧%។ តែដល់នៅជុំទី២វិញ បានឡើងចំនួនជាង ៥៥%។ សន្ទុះចូលរួមបោះឆ្នោតច្រើននៅជុំទី២ គឺដោយសារយុវជនក្មេងៗ បានចូលរួមច្រើន ហើយដែលបានឈានរុញឲ្យលោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក ឈ្នះក្លាយជាប្រធានាធិបតីថ្មី។
លោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក ជាអតីតសមាជិកសភា និងជាអតីតប្រធានចលនានិស្សិតឆ្វេងនិយម។ លោក មានអាយុទើបតែ ៣៥ឆ្នាំ ពោលគឺជាអាយុអប្បរមា ដែលអាចឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីនៅស៊ីលីតែម្តង។ នៅទីក្រុងសាន់ចាហ្គោ យប់ថ្ងៃអាទិត្យម្សិលមិញ មនុស្សម្នា ភាគច្រើនជាយុវជន បានចុះផ្លូវស្រែកកងរំពងដោយក្តីសប្បាយរីករាយ អបអរជ័យជំនះ និងការបើកទំព័រប្រវត្តិសាស្រ្តថ្មី ជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សឆ្វេងនិយម។
ជ័យជំនះ របស់លោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក ត្រូវបានថ្នាក់ដឹកនាំបរទេសជាច្រើន ជាពិសេសក្រុមប្រទេសអាមេរិកខាងត្បូងតែម្តង បានអបអរសាទរ ថាវាជាក្តីសង្ឃឹមថ្មី ដើម្បីកសាងតំបន់អាេមរិកខាងត្បូង ឲ្យក្លាយជាតំបន់ដែលប្រជាជនរស់នៅមានសមភាព និងមានសិទ្ធិសេរីភាពស្មើគ្នា។
ក្តីសង្ឃឹមកសាងស៊ីលីក្នុងសមភាព
អ្វីដែលជាការសន្យាធំបំផុត របស់លោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក គឺការធ្វើកំណែទម្រង់ រៀបចំប្រទេសស៊ីលី ឲ្យឈានក្លាយជាប្រទេសដែលមានសមភាព ទាំងផ្នែកសង្គម និងជីវភាពសេដ្ឋកិច្ច។ ប្រមាណ៣០ឆ្នាំមកហើយ ដែលគេដឹងថា ស៊ីលីជារបបសេដ្ឋកិច្ចសេរីនិយមជ្រុល ហើយដែលបានបង្ក ឲ្យមានគម្លាតកាត់តែខ្លាំងឡើង រវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្រ។ វិស័យសុខាភិបាល វិស័យអបរំ និងប្រព័ន្ធជួយចាស់ជរា និងអ្នកចូលនិវត្ត ជាដើម បច្ចុប្បន្នេះ គឺស្ថិតក្នុងដៃវិស័យឯកជនទាំងស្រុង។
កម្មវិធីនិយោបាយ របស់លោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក គឺ នឹងឈានទៅរៀបចំ ឲ្យរដ្ឋមានអន្តរាគមន៍ និងចាត់ចែងកិច្ចការឲ្យបានច្រើន មិនមែនវិស័យឯកជនទាំងស្រុងដូចមុនទៀតនោះទេ។ លោកបានសន្យារៀបចំប្រព័ន្ធសន្តិសុខសង្គម សេវាសុខភាពរដ្ឋ ជាលក្ខណៈសកល សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋស៊ីលីទាំងអស់ ឲ្យស្មើភាពគ្នា។ លោកមានកម្មវិធីនយោបាយបរិស្ថាននិយម ផ្តល់អាទិភាពដល់ការដោះស្រាយវិបត្តិអាកាសធាតុ និងបើកចំហរសង្គម ទទួលស្គាល់ និងពង្រឹងការគោរពសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ មិនថាអ្នកស្រលាញ់ភេទដូចគ្នា ឬក៏ក្រុមសហគមជនជាតិភាគតិចទេ។
ទាក់ទិននឹងវិស័យពន្ធដារវិញ លោកបានសន្យាថា នឹងដំឡើងពន្ធ ប្រមូលពីអ្នកមានជីវភាពធូរធា ដើម្បីយកមកចំណាយ ក្នុងកិច្ចការសេរវាសាធារណៈ ឲ្យអ្នកក្រ អាចទទួលបានផលដែរ។ ប្រព័ន្ធពន្ធដារ ដែលលោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក ហៅថា ជាប្រព័ន្ធពន្ធដារដែលមានទំនួលខុសត្រូវ។
ដោយឡែក ជំហានដំបូង និងដ៏សំខាន់បំផុតនោះ គឺការរៀបចំតាក់តែងរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មី សម្រាប់ប្រទេសស៊ីលីតែម្តង។ ប្រជាជនស៊ីលីចំនួន៧៨% បានបោះឆ្នោតប្រជាមតិ កាលពីខែតុលាកន្លងទៅ បោះបង់ចោលរដ្ឋធម្មនុញ្ញចាស់ ដែលជាកម្អែលនៃរបបផ្តាច់ការ Augusto Pinochet។ លោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក បានសន្យាថា នឹងសហការ ចាប់ដៃ ស្តាប់មតិ ពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាននយោបាយស៊ីលីទាំងអស់ ដើម្បីតាក់តែងច្បាប់កំពូលថ្មីមួយ ជាច្បាប់គ្រិះកសាងស៊ីលីឲ្យមានសមភាពសង្គម ទៅតាមការចង់បានរបស់ប្រជាជនស៊ីលី។
ឧបសគ្គនៅសភា
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ដំណើរនៃការធ្វើកំណែទម្រង់ប្រទេសស៊ីលី ទៅតាមការចង់បានរបស់លោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក គឺអាចមានឧបសគ្គរារាំងច្រើនណាស់។ សភាជាន់ទាប់ស៊ីលី ដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោត នៅខែវិច្ឆិកាកន្លងទៅ គឺមិនមានសំឡេងភាគច្រើន ច្បាស់លាស់ទេ។ ពោលគឺមានការបែកចែក ក្រុមតំណាងរាស្ត្រ មកពីបក្សនយោបាយច្រើនក្រុម ដែលមានទំនោរ និងការចង់បានខុសៗគ្នា។ ដូច្នេះ វាគឺជាការលំបាកណាស់ សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលថ្មី ក្នុងការសម្រេចធ្វើច្បាប់កំណែទម្រង់ណាមួយ។
លោកស្រី Claudia Heiss សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកនយោបាយ នៅសកលវិទ្យាល័យស៊ីលី បានលើកឡើងថា ការស្វែងរកតុល្យភាព រវាងរដ្ឋសភា និង ការសន្យាចង់បានរបស់រដ្ឋាភិបាល គឺជារឿងមួយផុយស្រួយខ្លាំងណាស់ ជាពិសេសក្នុងកាលៈទេសៈពេលនេះ ដែលសេដ្ឋកិច្ចស៊ីលី មានវិបត្តិខ្លាំង ដោយសារតែបញ្ហាកូវីដផង និងបញ្ហាបំណុលសាធារណៈ ដែលកាន់តែឡើងប៉ោងទៅៗ។
លោកស្រី Maria Jaraquemada អ្នកវិភាគនៅវិទ្យាស្ថានអន្តរជាតិ ដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ (IDEA) បានលើកផងដែរថា លោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក ត្រូវតែស្វែងរកការសហការ គាំទ្រ ឲ្យបានទូលំទូលាយបំផុត ជាមួយនឹងបក្សនយោបាយផ្សេងទៀត នៅក្នុងសភា ពុំនោះទេ លោកមិនអាចសម្រេចធ្វើកំណែទម្រង់ធំៗ ដែលលោកបានសន្យាទៅប្រជាពលរដ្ឋស៊ីលីបានទេ។ ដូចគ្នាដែរ លោក Michael Shifter អ្នកជំនាញនៅ ក្រុមពិចារណា Inter-American Dialogue បានយល់ឃើញដូចគ្នាថា ការងាររដ្ឋាភិបាលថ្មីនឹងមានលំបាកណាស់ បើលោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក មិនអាចទទួលការព្រមព្រៀងធំទូលាយ ជាមួយបក្សនយោបាយផ្សេងៗទៀតទេនោះ។
បន្ថែមពីនេះ លោក Juan Ortiz សេដ្ឋកិច្ចវិទូ នៅសកលវិទ្យាល័យ Diego Portales បានអះអាងថា លោកប្រធានាធិបតីថ្មី កំពុងតែប្រឈមនឹងស្ថានការណ៍ ម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចដ៏សែនស្មុគស្មាញបំផុត ដែលអាចតម្រូវឲ្យលោក ហ្កាប្រ៊ីយែល បូរីក ត្រូវតែដកចេញខ្លះ នូវផែនការកញ្ចប់ថវិកាចំណាយ។ បើគ្មានវិន័យតឹងតែងផ្នែកថវិកាទេនោះ សេដ្ឋកិច្ចស៊ីលី អាចនឹងកាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺនខ្លាំងថែមទៀត ដោយសារតែបំណុលសាធារណៈច្រើនជ្រុលពេក៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ