សង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន ជាសំណុំរឿងធំនៅវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:២៥
វេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដាវ៉ូស ចាប់បើកធ្វើនៅថ្ងៃចន្ទ ទី២៣ឧសភា ក្នុងប្រទេសស្វីស គឺក្រោយពីត្រូវផ្អាកអស់រយៈពេល ២ឆ្នាំ ព្រោះតែវិបត្តិកូវីដ១៩។ វេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក «ដាវ៉ូស Davos» គឺជាវេទិកាជួបជុំគ្នា រវាង ប្រធានាធិបតី ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល មហាសេដ្ឋី ប្រធានក្រុមហ៊ុនយក្សធំៗ ព្រមទាំងអង្គការអន្តរជាតិនានា សរុបឥស្សរជនប្រមាណ២ ៥០០នាក់។ ក្នុងវេទិកាឆ្នាំនេះ មានប្រធានបទជាច្រើន ដែលជាពិសេស ទាក់ទងនឹងសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក និងការស្តារកសាងសេដ្ឋកិច្ចក្រោយកូវីដ ជាដើម ត្រូវគេលើកឡើងទៅជជែកពិភាក្សា។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្វីដែលជាការកត់សម្គាល់ សំណុំរឿងសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន និងការទារពន្ធពីអ្នកមានទៅជួយអ្នកក្រ គឺជាប្រធានបទស្នូលពីរ ដ៏គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងជាងគេ។
ហេតុអ្វីបានជាមានការផ្តល់សារៈសំខាន់ខ្លាំងម្ល៉េះចំពោះ អ៊ុយក្រែន?
តាមគម្រោង មានប្រមុខរដ្ឋ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល៥០ប្រទេស តែប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន Volodymyr Zelinsky ជាប្រមុខរដ្ឋទី១ ដូចជាតារាឯកទី១ ដែលត្រូវគេផ្តល់ឱកាសឱ្យថ្លែងការណ៍មុនគេ នៅពេលបើកវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដាវ៉ូសព្រឹកថ្ងៃចន្ទនេះ។ ការណ៍ដែលគេឲ្យតម្លៃខ្លាំងទៅលើសំណុំរឿងសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន ពីព្រោះថា ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីនៅអ៊ុយក្រែន គឺជារឿងធំសម្បើមសម្រាប់ពិភពលោក ពិសេសសម្រាប់ប្រជាជនអឺរ៉ុប។ គិតត្រឹមថ្ងៃនេះ ការវាយប្រហារនៅអ៊ុយក្រែន គ្រប់ចំនួន៨៩ថ្ងៃ គឺជិត៣ខែហើយ។ ស្ថាបនិកវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក លោក Klaus Schwab មានប្រសាសន៍បើករបៀបវរៈកម្មវិធី ថា យើងគិតជាដំបូងគេទៅដល់សង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន ដែលស្ថានភាពនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច ច្របូកច្របល់ និងផ្នែកសង្គមកិច្ច បានធ្លាក់ចុះ មិនធ្លាប់ជួបទាល់តែសោះ។ ស្ថាបនិកវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក លោក Klaus Schwab បានបញ្ជាក់ទៀតថា ការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន គឺត្រូវគេសរសេរកត់ត្រាក្នុងសៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រ ជាការធ្លាក់ចុះនៃសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពដ៏ធំ មិនធ្លាប់ជួប តាំងពីក្រោយការបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី២ និងក្រោយពីចប់សង្គ្រាមត្រជាក់ មក។
លោកប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន មិនបានចូលរួមដោយផ្ទាល់ទេ គឺលោកថ្លែង តាមវីដេអូពីចម្ងាយ ប៉ុន្តែ អ្នកនយោបាយធំៗរបស់អ៊ុយក្រែន ពិសេសគឺរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងចៅហ្វាយក្រុងកៀវ នឹងអញ្ជើញមានវត្តមានដោយផ្ទាល់នៅដាវ៉ូស ប្រទេសស្វីស។ ក្នុងសុន្ទរកថា ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន Volodymyr Zelinsky នៅតែទទូចឲ្យពិភពលោក ជួយអ៊ុយក្រែន និងកុំទម្លាក់ដៃចោលឲ្យសោះ។ លោកអំពាវនាវសុំជំនួយទាំងថវិកានិងទាំងជំនួយយោធា ពិសេសគឺអាវុធ។
ក្នុងវេទិកាពិភពលោកនេះ រុស្ស៊ីត្រូវគេផាត់ចេញ មិនឲ្យចូលរួមទេ ហើយគេបានរៀបចំបដានិងសរសេរពាក់ពេចន៍ថ្កោលទោសរុស្ស៊ីជាខ្លាំង ដូចជាថា ទង្វើ របស់រុស្ស៊ី ជាឧក្រិដ្ឋ ជាដើម។ ជាក់ស្តែង អគារផ្ទះរុស្ស៊ី ដែលគេធ្លាប់បានប្រារព្ធព្រឹត្តិការណ៍ផ្សេងៗកាលលើកមុនៗ ត្រូវគេកែឈ្មោះមកដាក់ជា អគារផ្ទះនៃឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមរុស្ស៊ី បែបនេះទៅវិញ ហើយអាចនឹងទុកឲ្យប្រទេសអ៊ុយក្រែនរៀបចំកម្មវិធីផ្សេងៗក្នុងឱកាសវេទិកាពិភពលោកនេះទៀតផង។ ប្រធានវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក Borge Brende បានវាយតម្លៃថា ការដែលផាត់រុស្ស៊ីចេញ នៅឆ្នាំនេះ គឺការសម្រេចចិត្តដ៏ត្រឹមត្រូវ។ ក៏ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងដូច្នេះក្តី លោកប្រធានវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ក៏នៅតែសង្ឃឹមថា រុស្ស៊ីនឹងកែខ្លួន ដើរផ្លូវត្រូវ ហើយ គោរពតាមធម្មនុញ្ញរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនិងកាពត្វកិច្ចអន្តរជាតិ ហើយនឹងអាចត្រឡប់មកចូលរួមជាមួយគេឯងវិញ នៅពេលឆ្នាំខាងមុខវិញ។
អង្គការអុកស្វាម (Oxfam) បានអំពាវនាវឲ្យថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសលើពិភពលោក ជួយដកយកពន្ធពីមហាសេដ្ឋី ដើម្បីជួយដល់ទាល់អ្នកក្រីក្រ។
ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ថ្ងៃចន្ទ អគ្គនាយិកាអង្គការអុកស្វាមអន្តរជាតិ (Oxfam) លោកស្រី Gabriela Bucher មានប្រសាសន៍ បែបបញ្ឈឺ ថា ពួកអស់លោកមហាសេដ្ឋីសេដ្ឋីប្រាក់លាននិងប្រាក់ពាន់លាន នាំគ្នាមកក្រុងដាវ៉ូស ដើម្បីជប់លៀងធ្វើបុណ្យអបអរភាពមានបានសម្បូរសប្បាយចំពោះទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេ។ ចំណែក វិបត្តិកូវីដ១៩ ហើយបូកនឹង វិបត្តិប្រេងសាំងឡើងថ្លៃកប់ពពក រួមទាំងទំនិញចំណីអាហារឡើងថ្លៃខ្ពស់ គឺសម្រាប់ពួកអ្នកមានៗទាំងនោះ ជារឿងសាមញ្ញធម្មតា។
បើតាម អង្គការអុកស្វាមអន្តរជាតិ, បច្ចុប្បន្ននេះ ក្នុងពេលវិបត្តិកូវីដ១៩ គឺមានមនុស្ស ២៦៣ លាននាក់ ក្នុងគ្រប់តំបន់លើពិភពលោក បានធ្លាក់ខ្លួនក្រ យកតែមែនទែន ព្រោះតែអតិផរណាទំនិញ ទំនិញឡើងថ្លៃពេក លុយចុះថោក។ ហើយបើគិតជាធម្យមវិញ មានមនុស្ស១លាននាក់ធ្លាក់ខ្លួនក្រ ក្នុងរយៈពេល៣៣ម៉ោង។ ក្នុងរយៈពេលនេះ ក៏មាន មហាសេដ្ឋីម្នាក់ បានកើបប្រាក់រាប់លានដែរ។
ជាដំណោះស្រាយចំពោះមុខ អង្គការអុកស្វាមអន្តរជាតិ បានអំពាវវនារឲ្យ ថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសលើពិភពលោក ជួយដកយកពន្ធពីមហាសេដ្ឋី ដើម្បីជួយដល់ទាល់អ្នកក្រីក្រ ពិសេសអ្នកក្រព្រោះតែកូវីដ១៩។ អគ្គនាយិកាអង្គការអុកស្វាមអន្តរជាតិ (Oxfam) លោកស្រី Gabriela Bucher បានបង្ហាញទិដ្ឋន័យថា គួរតែដកពន្ធបន្ថែម ២% ក្នុងមួយឆ្នាំ ចំពោះមហាសេដ្ឋីប្រាក់លាន ហើយសម្រាប់មហាសេដ្ឋីប្រាក់ពាន់លាន គួរតែដកពន្ធ ៥% ពន្ធប្រចាំឆ្នាំ។ បើធ្វើដូច្នេះ គឺគេអាចប្រមូលប្រាក់ប្រហែល ២, ៥២០ ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងមួយឆ្នាំ។ ហើយថវិកានេះ គេអាចនឹងយកទៅជួយជនក្រីក្រ ដូចជាជួយបំពេញសម្រាប់ការចាក់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងកូវីដ និងជួយគាំទ្រផ្សេងៗផ្នែកសុខភាពផ្សេង។ នេះបើតាមអង្គការអុកស្វាម។
វិស័យសិទ្ធិមនុស្ស ក៏ត្រូវ អង្គការអន្តរជាតិផ្សេងទៀត ទាញសញ្ញាអាសន្នដែរ។
វេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដាវ៉ូស ឆ្នាំ២០២២នេះ បានរៀបចំធ្វើឡើងនៅក្នុងព្យុះសង្ឃរានៃវិបត្តិសិទ្ធិមនុស្ស។ នេះការកត់សម្គាល់របស់ លោកស្រី Agnès Callamard នាយិកាអង្គការ សិទ្ធិមនុស្ស Amnesty International។ លោកស្រីបានចង្អុរបង្ហាញជាថ្មី ពីឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន ហើយនិង ការវិលត្រឡប់មកវិញ នៃការហាមឃាត់សិទ្ធរំលូតកូន ពីសំណាក់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ចំណែក ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ក៏នៅតែមានការធ្វេសប្រហែស រួមទាំង ការបរាជ័យនៃការទទួលបានថ្នាំបង្ការកូវីដ ជាការសកល។ ទាំងនេះ គឺជាអ្វីដែល Amnesty International ចាត់ទុកថា បានប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។ អង្គការអន្តរជាតិមួយនេះ បានអំពាវនាវឲ្យអ្នកចូលរួមក្នុងអង្គវេទិកា ត្រូវពង្រឹងករណីយកិច្ច«មនសិការមនុស្សធម៌» ហើយត្រូវប្រើប្រាស់ធនធានទ្រព្យសម្បត្តិ ដើម្បីរួមចំណែកដោះស្រាយវិបត្តិទាំងនោះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ