លោកស្រីប៉េឡូស៊ីទៅតៃវ៉ាន់៖ ចិនផ្ទុះកំហឹង បើកសមយុទ្ធយោធា និងដាក់ទណ្ឌកម្មពាណិជ្ជកម្មលើតៃវ៉ាន់
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:១១
លោកស្រីប្រធានសភាសហរដ្ឋអាមេរិក ណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ី បានធ្វើដំណើរទៅដល់កោះតៃវ៉ាន់ កាលពីល្ងាចថ្ងៃអង្គារ ទី២សីហា។ ជាដំណើរទៅដល់ដ៏ចម្រូងចម្រាសបំផុត ខណៈចិនចាត់ទុកវាថា គឺជាការបង្ករឿង ពីសំណាក់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលចេញមុខកាន់តែច្បាស់ ក្នុងការជំរុញឲ្យតៃវ៉ាន់ប្រកាសឯករាជ្យ។ វត្តមាននៅលើកោះតៃវ៉ាន់ របស់លោកស្រី ណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ី ដែលជាឥស្សរជនកំពូលលំដាប់ទី៣នៃសហរដ្ឋអាមរិកនាពេលនេះ បានបង្កជាកំហឹងច្រលោតជាខ្លាំងពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលចិន។ ជាប្រតិកម្ម ចិនបានប្រកាសធ្វើសមយុទ្ធយោធាទ្រង់ទ្រាយធំ នៅជុំវិញកោះតៃវ៉ាន់ ហើយថែមទាំងបានចេញវិធានការទណ្ឌកម្មពាណិជ្ជកម្ម លើតៃវ៉ាន់ថែមទៀតផង។
“អ្នកណាដែលហ៊ានបំពានចិន អ្នកនោះនឹងរងការពិន័យ”
តាំងតែពីមានដំណឹងលេចឮ ថាលោកស្រីណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ី អាចនឹងឆៀងចូលទៅទស្សនកិច្ចនៅកោះតៃវ៉ាន់ ចិនបានប្រកាសគំរាមជាបន្តបន្ទាប់រួចហើយ ថាកុំឲ្យអាមេរិកប្រឡែងលេងជាមួយភ្លើងឲ្យសោះ។ ពេលលោកស្រី ណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ី ចុះពីយន្តហោះជាន់ដីតៃវ៉ាន់ភ្លាមនៅល្ងាចថ្ងៃអង្គារ រដ្ឋាភិបាលចិនបានប្រកាសថា “អ្នកណាដែលហ៊ានបំពានចិន អ្នកនោះនឹងរងការពិន័យពីចិន”។
នៅព្រឹកថ្ងៃពុធទី៣សីហា រដ្ឋាភិបាលចិន បានប្រកាសហាមឃាត់ ការនាំចូលផ្លែក្រូច និងត្រីរបស់តៃវ៉ាន់។ អាជ្ញាធរគយចិន លើកហេតុផលថា គេបានរកឃើញដង្កូវមួយប្រភេទនៅក្នុងផ្លែក្រូចតៃវ៉ាន់ ហើយក្រូចនោះក៏សំបូរសារធាតុគីមីទៀត។ ចំណែកត្រីតៃវ៉ាន់វិញ គេបានរកឃើញ នៅលើសំបកវេចខ្ចប់ មានជាប់ដោយមេរោគកូរ៉ូណាវីរុស។ យ៉ាងណាក៏ដោយ សម្រាប់អ្នកវិភាគ វាច្បាស់ណាស់ ដែលថានេះគ្រាន់តែជាលេស។ ធាតុពិត វាគឺជាវិធានការទណ្ឌកម្មពាណិជ្ជកម្ម ដែលចិនដាក់ទៅលើកោះតៃវ៉ាន់ ដោយសារតែហ៊ានទទួលលោកស្រីណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ី។
ចិន ក៏បានហាមឃាត់ ឈប់នាំខ្សាច់ធម្មជាតិ ចូលទៅតៃវ៉ាន់ដែរ។ តៃវ៉ាន់ត្រូវការខ្សាច់ពីចិនខ្លាំងណាស់ សម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងវិស័យសំណង់ផង និងជាពិសេសគឺប្រើក្នុងការផលិតឧបករណ៍សឺមីកុងឌុកទ័រ ដែលជាធាតុផ្សំអេឡិចត្រូនិកដ៏សំខាន់ ហើយដែលតៃវ៉ាន់ គឺជាអ្នកផលិតនាំចេញដ៏ធំមួយ សម្រាប់ទីផ្សារពិភពលោក។ ទណ្ឌកម្មពាណិជ្ជកម្មរបស់ចិនមកលើតៃវ៉ាន់ គឺមិនមែនជារឿងតូចតាចទេ ព្រោះចិនជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំលំដាប់ទី១របស់តៃវ៉ាន់។ ទំហំដោះដូរពាណិជ្ជកម្មរវាងចិននិងតៃវ៉ាន់ បានរីកធំខ្លាំងដល់ទៅ២៦% កាលពីឆ្នាំ២០២១ ដែលមានទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ៣២៨ពាន់លានដុល្លារឯណោះ។
សមយុទ្ធយោធាប្រើគ្រាប់ពិត
ចាប់ពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៤សីហាទៅ កងទ័ពចិន ទាំងផ្លូវអាកាស ទាំងផ្លូវទឹក នឹងបើកការធ្វើសមយុទ្ធទ្រង់ទ្រាយធំ នៅជុំវិញកោះតៃវ៉ាន់តែម្តង។ ជាសមយុទ្ធដែលចិនបានប្រកាសថា គេនឹងបាញ់គ្រាប់ពិតៗតែម្តង មិនមែនធ្វើលេងៗទេ។
លោក Sun Li-Fang អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិតៃវ៉ាន់ បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា ផែនការធ្វើសមយុទ្ធយោធារបស់ចិននេះ គឺមានផ្នែកខ្លះ បានចូលមកក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខ របស់ដែនទឹកតៃវ៉ាន់។ មន្ត្រីតៃវ៉ាន់រូបនេះ បានចាត់ទុកសកម្មភាពរបស់ចិននេះ ថាជាសកម្មភាពគ្មានការពិចារណាត្រឹមត្រូវ ដោយមានកម្មវត្ថុសំដៅបំពានច្បាប់អន្តរជាតិតែម្តង។
ដោយឡែក គម្រោងសមយុទ្ធយោធាចិនចាប់ពីថ្ងៃស្អែកទៅនេះ ក៏បានធ្វើឲ្យជប៉ុនឯណោះ មានការបារម្ភដែរ។ លោក Hirokazu Matsuno អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន បានអះអាងថា សកម្មភាពសមយុទ្ធយោធា របស់កងទ័ពចិនដែលនឹងផ្តើមធ្វើនៅទី៤សីហា ក៏មានផ្នែកខ្លះឈានចូលទន្ទ្រានមកក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខ (ZEE) របស់ជប៉ុនដែរ។ ជាងនេះទៀត វាជាការធ្វើសមយុទ្ធដោយប្រើគ្រាប់ពិត។
“តៃវ៉ាន់មិនរាថយ ចាញ់សំឡុតចិនទេ!”
នៅក្នុងពេលជួបជាមួយលោកស្រី ណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ី នៅព្រឹកមិញនេះ លោកស្រី សៃ អ៊ីងវេន ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ បានប្រកាសថា តៃវ៉ាន់នឹងមិនរាថយ ខ្លាចការគំរាមប្រើកម្លាំងយោធារបស់ចិនជាដាច់ខាត។ ចំណែកលោកស្រី ណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ីវិញ បានថ្លែងថា លោកស្រីមកតៃវ៉ាន់ គឺមកក្នុងនាមជាមិត្ត និងដើម្បីសន្តិភាពនៅក្នុងតំបន់។ តែលោកស្រីក៏បានបន្ថែមថា វត្តមានរបស់លោកស្រីនៅតៃវ៉ាន់ គឺចង់បញ្ជាក់ថា អាមេរិកនឹងមិនបោះបង់ចោលតៃវ៉ាន់ទេ អាមេរិកនឹងគោរពការសន្យា ក្នុងការជួយទំនុកបំរុងកោះតៃវ៉ាន់ ដែលជាដែនដីសេរីភាព និងប្រជាធិបតេយ្យ។
តែចង់មិនចង់ វត្តមានរបស់លោកស្រីណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ី នៅតៃវ៉ាន់នៅពេលនេះ វាបានធ្វើឲ្យសំណុំរឿងកោះតៃវ៉ាន់នេះ ឡើងឆេះក្តៅគគុកតែម្តង។ ប្រទេសក្បែរខាងក្នុងតំបន់ ទាំងជប៉ុន ទាំងកូរ៉េខាងត្បូង មានការព្រួយបារម្ភណាស់ ព្រោះវានឹងជំរុញឲ្យមានសកម្មភាពយោធា បង្កអស្ថិរភាពក្នុងតំបន់កាន់តែខ្លាំង។ យ៉ាងណាមិញ អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូង បានអំពាវនាវ ឲ្យគ្រប់ភាគីទាំងអស់ រក្សាការស្ងៀមស្ងាត់ មានការអត់ធ្មត់រៀងៗខ្លួន។
ដូចយើងដឹងហើយ ថាគោលជំហររបស់កូរ៉េខាងត្បូង ក៏មិនខុសពីជប៉ុនដែរ គឺសំណុំរឿងតៃវ៉ាន់ ត្រូវតែដោះស្រាយដោយការចរចាគ្នាដោយសន្តិវិធី។ ការគំរាមកម្លាំងយោធាទៅវិញទៅមក គឺវានឹងធ្វើឲ្យខូចសន្តិសុខ និងស្ថិរភាពតំបន់ទាំងមូល។ បើទោះបី អ្នកវិភាគភាគច្រើនជឿថា វាមានលទ្ធភាពតិច ដែលអាចឈានទៅដល់ការផ្ទុះអាវុធធ្វើសង្គ្រាមក៏ដោយ តែអ្វីៗយើងមិនអាចមើលឃើញទេ។ រងើកសង្គ្រាមអាចនឹងឆាបឆេះភ្លាម ប្រសិនបើមានការប៉ះទង្គិចគ្នា ជាយថាហេតុ រវាងកងទ័ពទាំងសងខាង។
លោកស្រីណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ី ជាស្ត្រីប្រជាធិបតេយ្យដែលស្អប់របបកុម្មនីស្តបំផុត
លោកស្រី ណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ី មិនមែនជាឥស្សរជននយោបាយជាន់ខ្ពស់របស់អាមេរិក លើកដំបូងគេ ដែលបានទៅដល់កោះតៃវ៉ាន់នោះទេ។ កាលពីឆ្នាំ១៩៩៧ លោក Newt Gingrich ប្រធានរដ្ឋសភាអាមេរិកកាលជំនាន់នោះ ក៏បានធ្វើដំណើរទៅតៃវ៉ាន់ដែរ គ្រាន់តែថាកាលនោះ កាលៈទេសៈ បរិបទ វាមិនដូចគ្នា។ ចិនមិនទាន់មានកម្លាំង ទាំងសេដ្ឋកិច្ច ទាំងយោធា ដើម្បីប្រឆាំងតវ៉ា ឬខឹងច្រលោតអីទេ កាលនោះ។
ទាក់ទិននឹង នឹងទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រីណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ីនៅតៃវ៉ាន់នៅពេលនេះ គឺវាជានិម្មិតរូបមួយធំណាស់ ក្នុងកាលៈទេសៈ ដែលអាមេរិកកំពុងតែពង្រឹងឥទ្ធិពលនៅតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក ប្រជែងជាមួយការវាតទីរបស់ចិន។ ជាងនេះទៀត ចិនខឹងខ្លាំង ព្រោះថាចិនដឹងថាលោកស្រី ណាន់ស៊ី ប៉េឡូស៊ី ជាមនុស្សស្អប់របបកុម្មុយនីស្តខ្លាំងកំរិតណា។ លោកស្រីប៉េឡូស៊ី គឺជាអ្នកនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យអាមេរិកតែម្នាក់គត់ ដែលបានទៅទីលានធានអានមេន នៅឆ្នាំ១៩៩១ ដើម្បីលើកបដាថ្កោលទោសបក្សកុម្មុយនីស្តចិន នៅថ្ងៃបុណ្យខួបការបង្ក្រាបបាតុកម្មដ៏សាហាវ នៅទីលានធានអានមេន។
ចិនចុះខ្សោយសេដ្ឋកិច្ច សង្ស័យគេចង់ឆក់ឱកាស
មូលហេតុមួយទៀត ដែលចិនក្តៅស្លឹកត្រចៀក គឺថាប្រមាណមួយឆ្នាំចុងក្រោយនេះ គឺមានគណៈប្រតិភូ អ្នកនយោបាយ ឥស្សរជនបរទេសទៅទស្សនកិច្ចនៅតៃវ៉ាន់កាន់តែច្រើន មានទាំងអឺរ៉ុប អាមេរិក ជប៉ុនជាដើម។ វាជួនចំពេល ដែលចិនកំពុងតែជួបបញ្ហាផ្ទៃក្នុង បាក់ស្រុតសេដ្ឋកិច្ច ដោយសារតែវិបត្តិកូវីដ១៩។ ដូច្នេះចិនគិតថា គេចង់ឆក់ឱកាសដែលចិនចុះទន់ខ្សោយ ដើម្បីរុញឲ្យតៃវ៉ាន់ប្រកាសឯករាជ្យ។
តាំងតែពីអាណត្តិលោកដូណាល់ ត្រាំមក ចិនសង្កេតឃើញថា អាមេរិកចេញមុខកាន់តែច្បាស់ ក្នុងការការពារតៃវ៉ាន់ ចង់ឲ្យតៃវ៉ាន់ប្រកាសឯករាជ្យជាផ្លូវការ។ រីឯមតិសាធារណៈតៃវ៉ាន់វិញ ក៏កាន់តែក្លាហានប្តេជ្ញាចង់បានឯករាជ្យកាន់តែខ្លាំងដែរ ដោយអះអាងថាតៃវ៉ាន់មានអត្តសញ្ញាណជាតិខុសពីចិនឆ្ងាយណាស់ មានរបបដឹកនាំសេរី ប្រជាធិបតេយ្យពេញលេញ មិនមែនកុម្មុយនីស្តបក្សតែមួយដូចចិន។
បើទោះជាមិនគាំទ្រ ក្នុងការដែលលោកស្រីប៉េឡូស៊ី ទៅទស្សនកិច្ចនៅតៃវ៉ាន់មែន តែលោកចូ បៃដិន ក៏កំពុងតែតាមដានប្រតិកម្មរបស់ចិន យ៉ាងល្អិតល្អន់ដែរ។ វាគឺជាការធ្វើតេស្ត ដើម្បីមើលកម្លាំងពុះកញ្ជ្រោលរបស់ចិន។ ហេតុដូច្នេះហើយ បានជាអ្នកវិភាគជាច្រើន រំពឹងថា លោកស៊ី ជីនពីង នឹងបញ្ចេញកម្លាំង បង្ហាញសាច់ដុំខ្លះ ដើម្បីបំផុតគំនិតជាតិនិយម ក្នុងចំណោមប្រជាជនចិន ឲ្យឈរនៅពីក្រោយលោកក្នុងការការពារទឹកដី។ បំផុសទឹកចិត្តស្នេហាជាតិ ក៏ជាមធ្យោបាយធ្វើឲ្យប្រជាជន ភ្លេចគិតរឿងការលំបាកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដែរ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ