ចិនចាប់ផ្តើមសមយុទ្ធដ៏ធំមិនធ្លាប់មាននៅជុំវិញកោះតៃវ៉ាន់
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:០០
ចិនបានបាញ់មីស៊ីលបាឡេស្ទីកជាច្រើនគ្រាប់ នៅក្នុងសមយុទ្ធទ្រង់ទ្រាយធំ នៅក្បែរកោះតៃវ៉ាន់។ ព័ត៌មាននេះបញ្ជាក់ដោយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ទទួលបន្ទុកការពារជាតិតៃវ៉ាន់ ហើយ តៃវ៉ាន់ បានចាត់ទុកទង្វើរបស់ចិននេះថាខ្វះការពិចារណាសមហេតុផល និងរំលោភច្បាប់អន្តរជាតិ។ ទោះជាម្តេចក្តី ចិនអះអាងថាខ្លួននឹងបន្តធ្វើសមយុទ្ធបន្តទៀត ចំនួន៤ថ្ងៃ រហូតដល់ថ្ងៃអាទិត្យ។ នេះក៏សឲ្យឃើញជាក់ស្តែង ថា របបក្រុងប៉េកាំង កំពុងតែវាយបកចំពោះការរឹងត្អឹងរបស់លោកស្រី ណាន់ស៊ី ពេឡូស៊ី (Nancy Pelosi) និងការគឃ្លើនរបស់តៃវ៉ាន់ដែលហ៊ានទទួលប្រធានសភាអាមេរិករូបនេះ កាលពីថ្ងៃអង្គារនិងថ្ងៃពុធ។ ចំពោះរឿងនេះ ចិនធ្លាប់បានព្រមានហើយថា «កុំប្រលែងលេងនឹងភ្លើង»។
សមយុទ្ធយោធាដ៏ធំ នៅកៀកមែនទែនពីកោះតៃវ៉ាន់ គឺចម្ងាយតែ២០គីឡូម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ។
«អ្នកយុទ្ធសាស្ត្រកត់សម្គាល់ឃើញថា សមយុទ្ធយោធាចិនលើកនេះ គឺធំសម្បើមជាងពេលណាៗទាំងអស់ និងមិនដែលធ្លាប់មានពីមុន ពីព្រោះថា ចិនមិនដែលបាញ់មីស៊ីលហោះពីលើកោះតៃវ៉ាន់ឡើយ ទើបតែពេលនេះ ជាលើកទី១ហើយ»។ នេះបើតាមកាសែតប្រចាំថ្ងៃ Global Times ចំណុះឲ្យរបបក្រុងប៉េកាំង និងបានលើកឡើងថែមទៀត ក្នុងសំនួនបែបជាតិនិយមចិនថា «នេះជាលើកទីមួយហើយដែលយោធាចិននឹងបាញ់គ្រាប់ពិត និងការបាញ់កាំភ្លើងធំរយៈចម្ងាយឆ្ងាយនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់»។
ទន្ទឹមនឹងគ្នានេះ ទីភ្នាក់ព័ត៌មានបារាំងAFP បានស្រង់ប្រភពពីមន្ត្រីយោធាចិនមកបញ្ជាក់ដែរថា «ប្រសិនបើកងកម្លាំងយោធាតៃវ៉ាន់ ចេញមកតទល់ ហើយប៉ះទង្គិចនឹងកម្លាំងយោធាចិន គឺ តៃវ៉ាន់ នឹងរងផលវិបាកជាមិនខាន»។
តាមកាសែតផ្លូវការរបស់រដ្ឋចិន Chine Nouvelle, «សមយុទ្ធនេះ គឺវាយសង្គ្រប់ហ៊ុំព័ទ្ធពីគ្រប់ទិសទី ដោយត្រូវវាយប្រហារគោលដៅនៅសមុទ្រ វាយប្រហារលើដី និងគ្រប់គ្រងដែនអាកាស។»
របបក្រុងប៉េកាំង បើកសមយុទ្ធយោធាចិន ទ្រង់ទ្រាយធំ ចំនួន៦តំបន់ នៅជុំវិញកោះតៃវ៉ាន់ ពិសេសត្រង់ចំណុចដែលមានចរាចរណ៍នាវាពាណិជ្ជកម្មផង ដែលចិន ថាសមយុទ្ធយោធាចាប់ផ្តើមនិងបន្តរហូតដល់ថ្ងៃអាទិត្យ ចំនួនបួនថ្ងៃ។ ទូរទស្សន៍ចិន CCTV បញ្ជាក់ដែរថា ក្នុងអំលុងពេលធ្វើសមយុទ្ធនេះ គេហាមឃាត់គ្រប់នាវាដឹកជញ្ជូននិងយន្តហោះ មិនធ្វើដំណើរឲ្យចូលទៅតំបន់ដែនទឹកនិងដែនអាកាសដែលពាក់ព័ន្ធនឹងសមយុទ្ធនោះឡើយ ព្រោះអាចមានគ្រោះថ្នាក់។
អ្នកស្រី Hua Chunying អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន បានសង្កត់ធ្ងន់ថា «សហរដ្ឋអាមេរិកដែលជាអ្នកញ៉ុះញង់អុជអាល ហើយចិនជាអ្នករងគ្រោះ ចិនគឺឋិតនៅក្នុងសភាពប្រុងជើការការពារខ្លួន។» សម្តីនេះ យើងអាចយល់បានថា ចិន ចង់ដាក់ផ្លែផ្កា ចំពោះដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានសភាអាមេរិក លោកស្រី ណាន់ស៊ី ពេឡូស៊ី (Nancy Pelosi) នៅតៃវ៉ាន់ នាពេលថ្មីៗនេះ។
ពីភាគីតៃវ៉ាន់, «តំបន់ខ្លះដែលចិនធ្វើសមយុទ្ធ គឺនៅលើដែនទឹក របស់តៃវ៉ាន់តែម្តង»។ នេះជាការអះអាងរបស់ វរសេនីយ៍ឯក Sun Li-fang អ្នកនាំពាក្យក្រសួងទទួលបន្ទុកការពារជាតិតៃវ៉ាន់ និងដែលបានថ្កោលទោសចិនថា «នេះសកម្មភាពគ្មានហេតុផល និងដែលបំពានលើនិយាមច្បាប់អន្តរជាតិ។»
ការបិទផ្លូវលោមព័ទ្ធ ជុំវិញតៃវ៉ាន់ គឺបិទដល់៦ច្រក។
តៃវ៉ាន់ ជាច្រកផ្លាស់ប្តូរទំនិញដ៏សំខាន់មួយ ដែលតភ្ជាប់ពី ពិភពលោក ទៅកាន់បណ្តារោងចក្របង្គុំ និងរោងចក្រឧស្សាហកម្មថាមពលនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហើយក៏ជាកន្លែងដឹកជញ្ជូនថាមពលឧស្ម័នដែរ។ បើតាមទិន្នន័យរបស់ Bloomberg, រយៈពេល៧ខែក្នុងឆ្នាំនេះ គឺ ស្ទើរតែនាវាដឹកកុងតឺន័រ ស្ទើរតែពាក់កណ្តាលនៃពិភពលោក បានឆ្លងកាត់កោះតៃវ៉ាន់។
អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច Nick Marro វិភាគមើលថា ការបិទច្រកដឹកជញ្ជូនទំនិញ ច្រកពាណិជ្ជកម្មនេះ ទោះបីជាបិទរយៈពេលខ្លីក៏ដោយ ក៏វាច្បាស់ជាប៉ះពាល់លំហូរពាណិជកម្ម មិនថាតែនៅតៃវ៉ាន់ ទេ តែវាប៉ះពាល់ដល់ ជប៉ុន និងកូរ៉េខាងជើង ថែមទៀត។
ភ្លាមៗ ទីផ្សារភាគហ៊ុន របស់ក្រុមហ៊ុនដឹកជញ្ជូនតៃវ៉ាន់ បានស្រកចុះជាង១% ហើយខាតតម្លៃអស់៤ ,៦% នៃតម្លៃភាគហ៊ុនក្នុងសប្តាហ៍។ ក្រុមហ៊ុនដឹកនាំជញ្ចូនខ្លះ បានបង្វែរគោលដៅ ទៅរកការចុះចតនៅសមុទ្ររបស់ហ្វីលីពីនវិញ។
ការដឹកជញ្ជូនផ្លូវអាកាសវិញ សមយុទ្ធរបស់ចិត្ត គឺធ្វើឲ្យជើងហោះហើរយន្តហោះ ប្រមាណ៤០០ ត្រូវបិទ សម្រាប់ការហោះហើរជាមួយ ចិន។ រីឯ ជើងហោះហើរតៃវ៉ាន់និងអន្តរជាតិ វិញ គឺចំនួន១៨ ក៏ត្រូវរងផលប៉ះពាល់ដែរ។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ការវាយប្រហារក៏ចាប់មានឡើងដែរ តាមព័ត៌មានវិទ្យា។ ក្រសួងការពារជាតិតៃវ៉ាន់ បញ្ជាក់ថាគេហទំព័ររបស់គេជាច្រើន រងការវាយប្រហារតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែត។
ទោះយ៉ាងណាក្តី លោក James Char អ្នកស្រាវជ្រាវម្នាក់ នៅសិង្ហបុរី (សាលាអន្តរជាតិ S. Rajaratnam) បានប្រមើលមើលថា «ចិនទំនងជាមិនបិទខ្ទប់តៃវ៉ាន់យូរទេ។ នេះបើពិនិត្យទៅជ្រុងសេដ្ឋកិច្ច ព្រោះថា សេដ្ឋកិច្ចចិនបានរងទុក្ខដោយសារជំងឺកូវីដមួយជាន់ហើយ បើបិទខ្ទប់តៃវ៉ាន់ដែលជាច្រកចេញចូលទំនិញដ៏សំខាន់មួយទៀតនោះ នោះក៏វានឹងប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចចិនខ្លួនឯងដែរ។» ការយល់ឃើញនេះ ស្រដៀងគ្នានឹង អ្នកសិក្សា Natasha Kassam នៃវិទ្យាស្ថាន think-tank - Lowy Institute នៅអូស្ត្រាលី ដែរថា «ការបិទខ្ទប់ការដឹកជញ្ជូនមនុស្សនិងទំនិញ ហើយនិងបិទលំហូរពាណិជ្ជកម្មក្នុងតំបន់ គឺមិនផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់ក្រុងប៉េកាំងទេ។»
អាស៊ាន មិននៅសម្ងំស្ងៀមឡើយ។
អាស៊ាន ស្នើសុំឲ្យបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹងនៅកោះតៃវ៉ាន់។ អាស៊ាន បានសម្តែងក្តីព្រួយបារម្ភពីហានិភ័យដែលនឹងកើតឡើង ដចេញពីភាពតាន់តឹងនៅកោះតៃវ៉ាន់ ដែលអាចនឹងឈានទៅដល់ការវិនិច្ឆ័យខុស, ឈានដល់ការប្រឈមមុខដាក់គ្នាមែនទែន ឬឈានទៅរកជម្លោះដែលមើលមិនឃើញ និងបង្កគ្រោះថ្នាក់ធំ។
កិច្ចប្រជុំនៅភ្នំពេញ ដែលមាន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន និង ប្រមុខការទូតសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏មកចូលរួមដែរ ត្រូវ អាស៊ាន អះអាងថាត្រៀមខ្លួនជាស្រេចសម្រាប់សម្របសម្រួលឲ្យមានការជជែកគ្នាដោយសន្តិភាព រវាងគ្រប់ភាគី៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ