លោកចូ បៃដិន ជួបលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេសនិងអូស្ត្រាលី ដើម្បីចុះកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីនាវាបាតសមុទ្រ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:៣៨
ថ្ងៃចន្ទទី១៣មីនា លោកចូ បៃដិន នឹងជួបជាមួយលោក រីស៊ី ស៊ូណាក់ នាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេស និងលោក អង់តូនី អាល់បាណេស នាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រាលី នៅឯមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹកអាមេរិក ក្នុងរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា។ ជំនួបរវាងថ្នាក់ដឹកនាំទាំង៣ ធ្វើឡើងនៅក្នុងក្របខណ្ឌសម្ព័ន្ធភាព AUKUS ហើយតាមការគ្រោងទុក នៅថ្ងៃនេះគឺថ្នាក់ដឹកនាំទាំង៣ នឹងចុះហត្ថលេខាជាផ្លូវការ លើកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីនាវាមុជទឹកបាតសមុទ្ទ ដើរដោយថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ។ គួររំលឹកថា អូស្ត្រាលីបានបោះបង់ចោលកិច្ចសន្យាទិញនាវាមុជទឹកបាតសមុទ្ទរបស់បារាំង ហើយបានងាកទៅទិញពីសហរដ្ឋអាមេរិក តាមរយៈការចូលរួមនៅក្នុងសម្ព័ន្ធភាព AUKUS។ បញ្ហានេះបានបង្កជាវិបត្តិការទូតដ៏ធំមួយ រវាងបារាំង ជាមួយនឹងអូស្ត្រាលី ព្រមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក។
អាមេរិកលក់នាវាមុជទឹកបាតសមុទ្ទ៥គ្រឿងឲ្យអូស្ត្រាលី
ជំនួបពិសេសនឹងត្រូវរៀបចំ នៅមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹកអាមេរិក San Diego ស្ថិតនៅរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា។ ដូចយើងបានដឹងហើយ ថាប្រទេសទាំង៣ បានរួមគ្នាបង្កើត សម្ព័ន្ធភាពយុទ្ធសាស្ត្រមួយ ឈ្មោះថា AUKUS ដើម្បីពង្រឹកសន្តិសុខនៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។ កម្មវត្ថុមួយទៀតនៃសម្ព័ន្ធភាពនេះ គឺវានឹងអនុញ្ញាតឲ្យអូស្ត្រាលី មាននាវាមុជទឹកបាតសមុទ្រ ដើរដោយថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ ដែលជាបច្ចេកវិទ្យារបស់អាមេរិក។
តាមការរំពឹងទុក ថ្នាក់ដឹកនាំទាំង៣នឹងចុះហត្ថលេខាជាផ្លូវការ លើកិច្ចព្រមព្រៀងដែលនឹងអនុញ្ញាតឲ្យអូស្ត្រាលីមាននាវាមុជទឹកប្រភេទនេះ។ បើតាមការចុះផ្សាយរបស់ កាសែត The Washington Post គឺសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងសន្យាប្រគល់ នាវាមុជទឹកបាតសមុទ្ទ ដើរដោយថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ ចំនួន៥គ្រឿង ទៅឲ្យអូស្ត្រាលី ក្នុងរវាង១០ឆ្នាំទៅមុខទៀតនេះ។ ហើយជំហានបន្ទាប់ គឺចាប់ពីឆ្នាំ២០៤០ទៅ អង់គ្លេសនិងអូស្ត្រាលី នឹងរួមគ្នាសាងសង់នាវាមុជទឺកបាតសមុទ្ទ មួយគ្រឿង ជាប្រភេទថ្មីដែលគេនឹងដាក់ឈ្មោះថា SSN-AUKUS ដោយប្រើបច្ចេកវិទ្យារបស់អាមេរិក ។
អូស្ត្រាលីនឹងត្រូវគេទទួលស្គាល់តួនាទីសំខាន់
ជាបឋម វាគឺជាឱកាសដ៏សំខាន់ណាស់ សម្រាប់អូស្ត្រាលី ដើម្បីអាចទទួលបាននាវាមុជទឹកដ៏ទំនើបរបស់អាមេរិក។ តាមធម្មតា បច្ចេកវិទ្យាដ៏ធំសំខាន់បែបនេះ គឺគេមិនមែនចេះតែបើកទ្វារ ឲ្យប្រទេសផ្សេងៗបានទទួលដោយងាយទេ គឺទាល់តែគេទុកចិត្តខ្លាំងណាស់។ បាននាវានេះមកប្រើ មានន័យថាអូស្ត្រាលី នឹងអាចបានទទួល នូវចំណេះដឹងក្នុងការប្រើប្រាស់ ការជួសជុល ហើយជាពិសេសនោះ គឺស្គាល់ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យារបស់អាមេរិកតែម្តង ដែលគេប្រើក្នុងនាវាមុជទឹកបាតសមុទ្រ ដើរដោយថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ។
ជាងនេះទៀត នៅតំណាក់កាលទី២ ដែលអូស្ត្រាលី និងសហការជាមួយអង់គ្លេស ដើម្បីសាងសង់នាវាមុជទឹកបាតសមុទ្ទប្រភេទថ្មីនោះ គឺវាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់។ អាមេរិកនឹងជួយ ហើយផ្តល់បច្ចេកវិទ្យានេះមកឲ្យអូស្ត្រាលីនិងអង់គ្លេស។ ចំណុចនេះ មិនមែនជារឿងសាមញ្ញទេ តែជាការផ្សារភ្ជាប់នូវចំណងសម្ព័ន្ធភាពដ៏រឹងមាំ រវាងមហាអំណាចលោកខាងលិចទាំង៣នេះ តាមរយៈការបែងចែកបច្ចេកវិទ្យាសំងាត់ ឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។
អូស្ត្រាលីមិនមានចេតនាណាមួយ ទៅចង់មានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ដូចមហាអំណាចផ្សេងទៀតទេ។ តែនាវាមុជទឹកបាតសមុទ្ទ ដើរដោយថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ នឹងតួនាទីសំខាន់នៅក្នុងការយាមល្បាត ការពារសន្តិសុខរបស់អូស្ត្រាលី។ មានន័យថា វានឹងបញ្ជាក់ពីតួនាទីដ៏សំខាន់របស់អូស្ត្រាលី នៅក្នុងសម្ព័ន្ធភាពយុទ្ធសាស្ត្រ AUKUS ។ តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ អូស្ត្រាលីនឹងមានតួនាទីយ៉ាងពេញមុខ និងមិនអាចខ្វះបាន នៅក្នុងការពារសន្តិសុខតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកទាំងមូល។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រលីបានលើកឡើងថា កិច្ចព្រមព្រៀងទិញនាវាមុជទឹកបាតសមុទ្ទនេះ គឺជាការបោះជំហានទៅមុខដ៏ខ្លាំងក្លាបំផុត សម្រាប់វិស័យការពារជាតិអូស្ត្រាលី។ នាវាប្រភេទនេះ អាចបើបានចំងាយឆ្ងាយ រយៈពេលយូរខែ ហើយមិនងាយមានប្រព័ន្ធណា មកចាប់រលកសញ្ញាបានងាយៗឡើយ។ ជាងនេះទៀត នាវាមុជទឹកបាតសមុទ្ទបច្ចេកវិទ្យាអាមេរិកនេះ គឺអាចបំពាក់ដោយមីស៊ីលក្រ័រស្យែទំនើបថែមទៀតផង។
AUKUS ជាការរួមកម្លាំងគ្នា ដើម្បីទប់ទល់មហិច្ឆតារបស់ចិន
តាំងតែពីពេលប្រកាសរៀបចំបង្កើតសម្ព័ន្ធភាព AUKUS នេះ កាលពី១៨ខែមុន គឺភាគីទាំងបី អូស្ត្រាលី អង់គ្លេស និងសហរដ្ឋអាមេរិក មិនបានលាក់លៀមថា អំពីកម្មវត្ថុចំបង ដែលចង់រួមកម្លាំងគ្នា ការពារសន្តិសុខក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។ លោក Charles Edel ប្រធានកម្មវិធីអូស្ត្រាលី នៅក្នុងក្រុមវិភាគ CSIS នៅវ៉ាស៊ីតោន បានលើកឡើងថា សម្ព័ន្ធភាពត្រីភាគីនេះ មានកម្មវត្ថុធំតែមួយគត់ គឺ បើកផ្លូវឲ្យសមាជិក ពង្រឹកសមត្ថភាពការពារខ្លួន ដើម្បីអាចប្រឈមតតាំង ឬកំញើញតបទៅកាន់ចិនវិញ ដែលបាននិងកំពុងធ្វើសកម្មភាពគំរាមសន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។
លោកបន្ថែមថា ទោះគេមិនបញ្ចេញឈ្មោះចិន នៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះក៏ដោយ តែបើយើងក្រឡេកទៅមើល ស្ថានការណ៍នៅក្នុងតំបន់នេះ ដែលចិនខំប្រឹងពង្រឹងវិស័យកងទ័ព ធ្វើសកម្មភាពវាតទី និងគំរាមទៅលើប្រទេសតូចតាចផ្សេងៗទៀត នោះ គឺធ្វើឲ្យយើងអាចសន្និដ្ឋានបានថា សម្ព័ន្ធភាព aukus ត្រូវបានផ្តួចផ្តើមឡើង ក្នុងកម្មវត្ថុតែមួយគត់ គឺទប់ទល់ជាមួយចិន។ សម្ព័ន្ធភាពនេះអាចនឹងរីកាន់តែធំទៅថ្ងៃខាងមុខផងដែរ ព្រោះបច្ចុប្បន្ននេះ ជប៉ុនកំពុងតែគោះទ្វារសុំចូលរួមដែរហើយ។
យ៉ាងណាមិញ ចិនមិនមែនមិនដឹងខ្លួនទេ។ នៅថ្ងៃនេះ លោកស្រី Mao Ning អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន បានប្រិតកម្មប្រាប់ទៅ សហរដ្ឋអាមេរិក អូស្ត្រាលី និងអង់គ្លេស ថាគួរតែបោះបង់ ផ្នត់គំនិតចាស់គំរិល បែបសង្គ្រាមត្រជាក់ នេះចោលទៅ។ សម្រាប់ចិន ការប្រមូលបែងចែកបក្សពួកបែបនេះ គឺវានឹងរំខានដល់ការកសាងសន្តិភាព និងស្ថិរភាពតំបន់។
ហើយកាលពីសប្តាហ៍កន្លងទៅ លោក ប្រធានាធិបតីចិន ស៊ី ជីនពីង ក៏បានបរិហារអាមេរិកដោយចំៗដែរ ដោយលើកឡើងថា អាមេរិកកំពុងតែអូសទាញក្រុមប្រទេសលោកខាងលិច ឲ្យចូលរួមក្នុងគោលនយោបាយស្អប់គេឯងរបស់ខ្លួន ហើយនិងឡោមព័ទ្ធដាក់សំពាធប្រឆាំងនឹងចិន។ យ៉ាងណាក៏ដោយ សេតវិមានអាមេរិក បានឆ្លើយតបវិញ ដោយលើកឡើងថា គឺចិនខ្លួនឯង ដែលដើរបំភ័យគេឯងនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកទាំងមូល តួយ៉ាងដូចជាការគំរាមលើកោះតៃវ៉ាន់។ បន្ថែមពីនេះ ការគំរាមពីសំណាក់កូរ៉េខាងជើង ក៏ជាមូលហេតុជំរុញ ឲ្យក្រុមប្រទេសក្នុងតំបន់រួមកម្លាំងគ្នាការពារសន្តិសុខដែរ។
បារាំងស្ងប់កំហឹង
បារាំងបានខឹងច្រលោតខ្លាំងណាស់ ក្រោយពេលអូស្ត្រាលី បានលុបចោលកិច្ចសន្យាទិញនាវាមុជទឹកបារាំងចំនួន១០គ្រឿង ហើយងាកទិញរបស់អាមេរិកវិញ។ ជាងនេះទៀត សម្ព័ន្ធភាព AUKUS នេះ គេហៅគ្នាគេតែ៣នាក់ចូលរួមដោយគ្មានបារាំង ទាំងដែលការពិត បារាំងក៏មានចំណែកការពារសន្តិសុខដែរក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ព្រោះបារាំងមានដែនដីនៅទីនោះដែរ។ បារាំងបានចោទអូស្ត្រាលី ថាបានក្បត់ខ្លួន ហើយបានកោះហៅអគ្គរដ្ឋទូតបារាំងប្រចាំក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ឲ្យត្រលប់ចូលស្រុកវិញថែមទៀតផង។
ផ្អែកតាមការវិភាគ របស់លោក Marc Bergman ប្រធានផ្នែកអឺរ៉ុប នៃមជ្ឈមណ្ឌលដើម្បីយុទ្ធសាស្ត្រនិងសិក្សាអន្តរជាតិ CSIS នៅវ៉ាស៊ីនតោន បានលើកឡើងថា ធាតុពិតគឺប្រតិកម្មបារាំងរាងជ្រុលបន្តិច តែក៏អាចជាចេតនារបស់បារាំងដែរ។ បារាំងចង់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ ពីអាមេរិកជាពិសេស ដើម្បីឲ្យអាមេរិកថ្នមយកចិត្ត លួងខ្លួនវិញតាមរយៈអ្វីផ្សេង។
ជាងមួយឆ្នាំមកនេះ អ្វីដែលយើងអាចសង្កេតឃើញជារួម គឺថាវិបត្តិការទូតនេះ ហាក់បានសាបរលាប ថយកំដៅច្រើនហើយ ដោយសារតែបារាំងបានទទួលនូវអ្វីដែលខ្លួនចង់បានដែរ។ លោកចូ បៃដិន បានខំប្រឹងស្តារទំនាក់ទំនង ដោយបានមកធ្វើទស្សនកិច្ចនៅបារាំង ហើយបន្ទាប់មកលោកម៉ាក្រុងត្រូវលោកចូ បៃដិនទទួលយ៉ាងពេញមុខ នៅវ៉ាស៊ីនតោន កាលពីខែធ្នូ។ បញ្ហាវិបត្តិសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន ក៏ជាកត្តាមួយរុញមហាអំណាចទាំង២នេះ ឲ្យបំភ្លេចចោលរឿងផ្សេង ហើយងាកមករួមកម្លាំងគ្នាជួយអ៊ុយក្រែនដែរ។
លោក Marc Bergmanអះអាងថាធាតុពិតទៅមកទល់ពេលនេះ មន្ត្រីបារាំងក៏បានទទួលស្គាល់ដែរថា គេក៏យល់ចិត្តអូស្ត្រាលីដែរ ដែលចង់បាននាវាមុជទឹកបាតសមុទ្ទ ដើរដោយប្រព័ន្ធនុយក្លេអ៊ែររបស់អាមេរិក ព្រោះវាទំនើប ល្អជាងនាវាមុជទឹកបច្ចេកវិទ្យាធម្មតារបស់បារាំង។ ខាងភាគីបារាំង មិនមាននរណានិយាយរំលឹក ពីសម្ព័ន្ធភាព AUKUS នេះទៀតទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ