វិបត្តិការទូត ផ្ទុះឡើងសាជាថ្មី រវាងចិននិងកាណាដា
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:០៩
ថ្មីៗនេះ វិបត្តិការទូត រវាងចិននិងកាណាដា បានផ្ទុះឡើងសាជាថ្មី។ ទំនាក់ទំនងការទូត ដែលបានរកាំរកូសមិនទាន់ជាសះស្បើយនៅឡើយនោះ បានរង្គោះរង្គើរ បន្ទាប់ពីកាណាដាបានបណ្តេញមន្ត្រីទូតចិនម្នាក់ កាលពីថ្ងៃចន្ទម្សិលមិញនេះ។ ជាការឆ្លើយតបវិញ ក្រសួងការបរទេសចិន បានប្រកាសនៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារទី៩ឧសភា បណ្តេញមន្ត្រីទូតកាណាដាម្នាក់ ប្រចាំនៅក្រុងសៀងហៃ។
យោងតាមលិខិតប្រកាសរបស់ក្រសួងការបរទេសចិន ចេញផ្សាយនៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារទីឧសភា គឺរដ្ឋាភិបាលចិន បានសម្រេច បណ្តេញមន្ត្រីទូតកាណាដាម្នាក់ គឺលោកស្រី Jennyfer Lynn Lalonde មានតំណែងជាអគ្គកុងស៊ុលកាណាដា ប្រចាំនៅទីក្រុងសៀងហៃ។ មន្ត្រីទូតរូបនេះ ត្រូវតែចាកចេញពីទឹកដីចិន ឲ្យបានមុនថ្ងៃទី ១៣ឧសភា។ ក្រសួងការបទេសចិន បានលើកឡើងថា វិធានាការនេះ គឺជាការឆ្លើយតបយ៉ាងសមរម្យបំផុត ចំពោះអាកប្បកិរិយារបស់រដ្ឋាភិបាលកាណាដា ដែលចិនបានចាត់ទុកថា ជាសកម្មភាពរករឿងដោយគ្មានហេតុផលត្រឹមត្រូវ។ គិតមកត្រឹមពេលនេះ មិនទាន់មានប្រតិកម្មណាមួយ ពីក្រសួងការបរទេសកាណាដា ឬពីស្ថានទូតកាណាដាប្រចាំនៅប៉េកាំងទេ។
មុននឹងមានការសម្រេចរបស់ចិននេះ គឺកាលពីថ្ងៃចន្ទទី៨ឧសភា ក្រសួងការបរទេសកាណាដា បានប្រកាសបណ្តេញមន្ត្រីទូតចិនម្នាក់ ឈ្មោះ Zhao Wei ដែលជាបុគ្គលិកស្ថានកុងស៊ុលចិន ប្រចាំនៅក្រុងអូតាវ៉ា។ លោកស្រី Melanie Joly រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកាណាដា បានអះអាងថា កាណាដា មិនអាចអនុញ្ញាតឲ្យមានការលូកដៃចូលមកក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កាណាដា ពីសំណាក់មន្ត្រីទូតចិនបានឡើយ។
មន្ត្រីចារកិច្ចចិនគំរាមសន្តិសុខសមាជិកកាណាដា
ដំណើរដើមទង គឺមានពាក់ព័ន្ធនឹងសមាជិកសភាកាណាដាម្នាក់ ឈ្មោះ Michael Chong។ លោកMichael Chong ដែលមានដើមកំណើតចិន មានក្រុមគ្រួសាររស់នៅហុងកុង គឺជាសមាជិកសភាកាណាដាមកពី គណបក្សប្រឆាំង។ លោកម្នាក់នេះ ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាអ្នកបានចេញមុខរិះគន់ចិនញឹកញាប់ណាស់ ទាក់ទិននឹងបញ្ហាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សជាដើម។ ជាក់ស្តែង នៅក្នុងពេលដែលសភាកាណាដា បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ កាលពីខែកុម្ភៈ ២០២១ ថ្កោលទោសចិន ថាបានធ្វើសកម្មភាពមានទម្រង់ជា អំពើ “ប្រល័យពូជសាសន៍” ទៅលើប្រជាជនអ៊ុយហ្កួរនៅខេត្តស៊ីជាំង គឺលោក Michael Chong បានចូលរួមបោះឆ្នោតគាំទ្រ។
ផ្អែកតាមចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានកាណាដាមួយឈ្មោះ Globe and Mail បានឲ្យដឹងថា លោក Michael Chong ព្រមទាំងក្រុមគ្រួសារ បានរងនូវការគំរាមកំហែងសន្តិសុខ ការដាក់សំពាធ និងសំឡុត ពីសំណាក់មន្ត្រីចារកិច្ចចិន។ សារព័ត៌មាននេះ បានចុះផ្សាយថា មានការប្រជុំបន្ទាន់មួយ កាលពីសប្តាហ៍មុននេះ នៅឯសភាកាណាដា ដោយមានវត្តមានលោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី យូស្តាំង ទ្រុយដូ លោកទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិកាណាដា លោកប្រធានស៊ើបការណ៍សំងាត់កាណាដា និងលោក Michael Chong ផ្ទាល់តែម្តង។ ការប្រជុំគ្នានេះ គឺគេនិយាយអំពីបញ្ហាសន្តិសុខ ដែលសមាជិកសភាកាណាដារូបនេះ កំពុងតែប្រឈម។
គឺបន្ទាប់ពីមានការប្រជុំនេះហើយ ទើបរដ្ឋាភិបាលកាណាដា តាមរយៈលោកស្រីរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស បានសម្រេចបណ្តេញមន្ត្រីទូតចិនម្នាក់ ឈ្មោះ Zhao Wei ឲ្យចេញពីកាណាដា ដើម្បីបង្ហាញថា កាណាដាប្រឆាំងដាច់ខាតចំពោះសកម្មភាព ដាក់សំពាធ និងគំរាមសន្តិសុខ មកលើសមាជិកសភាកាណាដា។ កាណាដាចាត់ទុកថាសកម្មភាពរបស់មន្ត្រីគេញសំងាត់ចិន គឺជាការលូកដៃចូលមកក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កាណាដា។
ចិនចោទកាណាដាថា ប្រឌិតរឿងមួរបង្កាច់បង្ខូចកិត្តិយសចិន
ភាគីចិនបាន លើកឡើងថា ការចោទរបស់កាណាដា គឺជាពាក្យកុហក មួរបង្កាត់ បរិហារកេរ្តិ៍ សំដៅបំផ្លាញកិត្តិយសដ៏ស្អាតស្អំរបស់រដ្ឋាភិបាលចិន។ ចិនអះអាងថា គ្មានការលូកដៃចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងកាណាដានោះឡើយ។
នៅក្នុងសន្និសីទកាសែតព្រឹកថ្ងៃទីអង្គារទី៩ឧសភា លោក វ៉ាង វេនពីង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន បានលើកឡើងថា កាណាដា ត្រូវតែបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់ នូវសកម្មភាពរករឿងគ្មានហេតុគ្មានផលបែបនេះតទៅទៀត ព្រោះវាកំពុងតែបំផ្លាញ ទំនាក់ទំនងការទូតរវាងចិននិងកាណាដា។ អ្នកនាំពាក្យចិន រូបនេះ បានបន្ថែមទៀតថា ចិនសូមរក្សាសិទ្ធិ ប្រតិកម្មឆ្លើយតប និងសងសិកវិញបន្ថែមទៀត ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលកាណាដា នៅតែប្រកាន់ចរិកបែបនេះតទៅទៀត។
ទំនាក់ទំនងការទូត រកាំរកូសជាយូរឆ្នាំមកហើយ
វិបត្តិការទូត រវាងចិន និងកាណាដា នេះ មានរឿងជាបន្តបន្ទាប់ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយក្រោយនេះ។ កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ សមត្ថកិច្ចកាណាដា បានចាប់ឃាត់ខ្លួន លោកស្រី Meng Wanzhou អគ្គនាយកហិរញ្ញវត្ថុ និងដែលជាកូនស្រីរបស់ស្ថាបនិកក្រុមហ៊ុន Huawei ទៅតាមការស្នើសុំពីអាជ្ញាធរតុលាការអាមេរិក ដែលចោទលោកស្រីទាក់ទិននឹងបទល្មើសហិរញ្ញវត្ថុធនាគារ។ ភ្លាមៗនោះ ចិន បានចាប់ឃាត់ខ្លួនអ្នកជំនួញជនជាតិកាណាដា ចំនួន២នាក់ ជាការសងសិកវិញ។
លោកស្រី Meng Wanzhou ត្រូវបានឃុំខ្លួនក្នុងគេហដ្ឋាននៅក្រុងវ៉ង់កូវើ អស់ប្រមាណ៣ឆ្នាំ មុននឹងមានកិច្ចព្រមព្រៀង សម្រុះសម្រួលជាមួយតុលាការអាមេរិក ហើយត្រូវបានដោះលែងឲ្យមានសេរីភាពវិញ។ ខាងភាគីចិន ក៏បានសុខចិត្តដោះលែងអ្នកជំនួញជនជាតិកាណាដាទាំង២នាក់វិញដែរ។
ក្រោយមក គឺមានរឿងសង្ស័យជាបន្តបន្ទាប់ ថាចិនបានប៉ុនប៉ងលូកដៃចូលទៅក្នុងនយោបាយផ្ទៃក្នុងកាណាដា តួយ៉ាង នៅក្នុងការបោះឆ្នោត កាលពីឆ្នាំ២០១៩ និងឆ្នាំ២០២១។ សារព័ត៌មានកាណាដា បានចុះផ្សាយជាបន្តបន្ទាប់ ថាមានមន្ត្រីទូតចិន បានព្យាយាម យកប្រាក់ទៅសូក ទិញទឹកចិត្តសមាជិកសភាកាណាដាមួយចំនួន។ ករណីសង្ស័យថាចិនយកប្រាក់ទិញទឹកចិត្តមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បែបនេះ ក៏ធ្លាប់មានដែរ នៅអូស្ត្រាលី។
ហើយបញ្ហានេះ ក៏បានបង្កើតឲ្យការអន់ចិត្តនឹងគ្នាដែរ រវាងលោក ស៊ី ជីនពីង និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកាណាដា យូស្តាំង ទ្រុយដូ។ ជាក់ស្តែងកាលពីជួបគ្នានៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ G20 នៅកោះបាលី កាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំមុន។ ក្នុងវីដេអូមួយ គេឃើញ លោកស៊ី ជីនពីង និងលោកយូស្តាំង ទ្រុយដូ និយាយបែបទាស់សម្តីគ្នា ទោះបីជាខំញញឹមរៀងៗខ្លួនក្តី។ លោកស៊ី ជីនពីងបានបន្ទោសលោកទ្រុយដូរ ថាជាអ្នកទៅប្រាប់អ្នកកាសែត ស្តីពីខ្លឹមសារជជែកគ្នាក្នុងពេលប្រជុំរវាងលោកនិងលោកទ្រុយដូ។ យោងតាមការចុះផ្សាយ របស់សារព័ត៌មាន ក្នុងពេលប្រជុំនោះ លោកទ្រុយដូ បាននិយាយអំពី ករណីចិនលូកដៃចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងកាណាដា រំខានដល់ប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ និងតុលាការកាណាដា។
បន្ថែមពីរឿងរកាំរកូសទាំងនេះ គឺមានបញ្ហាទាក់ទិននឹង វិស័យបច្ចេកវិទ្យា ទាក់ទិននឹងបណ្តាញ Tiktokរបស់ចិន ដែលកាណាដា បានចូលរួមជាមួយអាមេរិកនិងអឺរ៉ុប ចោទ រករឿងខាងចិន។ សំណុំរឿងសិទ្ធិមនុស្ស ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីសំណាក់អាជ្ញាធរចិនធ្វើទៅលើជនជាតិអ៊ុយហ្កួរក៏ជាបញ្ហាធំមួយដែរ ដែលបង្កឲ្យចិននិងកាណាដាឈ្លោះគ្នា។ កាណាដាចាត់ទុកថា ចិនបាននិងកំពុងធ្វើអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ទៅលើអ្នកជនជាតិអ៊ុយហ្កួរ និងអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមផ្សេងទៀតនៅក្នុងខេត្តស៊ីនជាំង។ ហើយគឺបញ្ហានេះហើយ ដែលជាដើមហេតុ បណ្តាលឲ្យមានវិបត្តិការទូតនាពេលនេះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ