បោះឆ្នោតតួកគី៖ ថ្ងៃចុងក្រោយនៃយុទ្ធនាការឃោសនា បេក្ខជនម្នាក់បោះបង់ចោលការប្រកួត
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:៤៤
នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៤ឧសភា នៅតួកគី នឹងមានការបោះឆ្នោតសភា និងបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីអាណត្តិថ្មី។ លោកអ៊ែរដូហ្កាន់ ប្រធានាធិបតីចប់អាណត្តិ ឈរឈ្មោះសាជាថ្មី ក៏ប៉ុន្តែ ការបោះឆ្នោតលើកនេះ ហាក់ដូចជាមានភាពស្រពេចស្រពិលខ្លាំងណាស់ សម្រាប់អនាគតនយោបាយរបស់លោកអ៊ែរដូហ្កាន់។ ក្រុមគណបក្សប្រឆាំងជាច្រើនបក្ស បានរួមកម្លាំងគ្នាបង្កើតសម្ព័ន្ធតែមួយ បញ្ជូនឈ្មោះបេក្ខជនតែមួយ ដើម្បីប្រមូលសន្លឹកឆ្នោត។ ហើយនៅថ្ងៃសុក្រទី១២ឧសភា ដែលជាថ្ងៃចុងក្រោយនៃយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត ស្រាប់តែមានបេក្ខជនម្នាក់ បានប្រកាសបោះបង់ចោលការប្រកួតថែមទៀត។
មានបេក្ខជនចំនួន៤រូប ដែលឈរឈ្មោះក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីនៅតួកគី ដែលនឹងដំណើរការទៅនៅថ្ងៃអាទិត្យខានស្អែកនេះ។ ថ្ងៃសុក្រនេះជាថ្ងៃចុងក្រោយនៃយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត ស្រាប់តែបេក្ខជនម្នាក់ ឈ្មោះ Muharrem Ince បានប្រកាសដកខ្លួនចេញ។ លោកម្នាក់នេះ ត្រូវគេស្គាល់ថា ជាអ្នកនយោបាយ តែងតែប្រឆាំង និងរិះគន់លោក អ៊ែរដូហ្កាន់ដែរ។
ដកខ្លួន មុននឹងគេស្តីបន្ទោសថាធ្វើឲ្យបែកសំឡេងឆ្នោត
ប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ នៅលើបណ្តាញសង្គមតួកគី គឺមានការចែកចាយយ៉ាងព្រោងព្រាត នូវសារជាសំឡេង និងរូបភាពក្លែងក្លាយ បង្កើតដោយប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិត ដែលបង្ហាញរូបលោក Muharrem Ince ជិះរថយន្តទំនើបថ្លៃ ឬក៏រូបថតជាមួយនារីរូបស្អាតជាដើម។ នេះគឺជាយុទ្ធនាការ ដើម្បីបំផ្លាញកិត្តិយស របស់បេក្ខជនរូបនេះ តែគេមិនដឹងប្រភព ថាអ្នកណាជាអ្នកធ្វើវាទេ។
ដោយឡែក លោក Kemal Kiliçdaroglu បេក្ខជននៃសម្ព័ន្ធបក្សប្រឆាំងដ៏ធំ បានចោទប្រកាន់ថា គឺរុស្ស៊ី ដែលបានប្រើយុទ្ធនាការបង្កាច់បង្ខូចកិត្តិយសរបស់បេក្ខជនលោក Muharrem Ince។ លោក Kemal Kiliçdaroglu បានថ្លែងថា បើរុស្ស៊ីចង់ធ្វើមិត្តជាមួយតួកគី ចាប់ពីថ្ងៃទី១៥ឧសភាតទៅមុខ គឺរុស្ស៊ីត្រូវតែឈប់លូកដៃចូលមកប៉ះពាល់ កិច្ចការផ្ទៃក្នុង និងឯករាជភាពជាតិតួកគីតទៅទៀត។
យ៉ាងណាក៏ដោយ នៅក្នុងសន្និសីទកាសែត លោកMuharrem Ince បានលើកឡើងថា លោកបានសម្រេចចិត្តដកខ្លួនចេញពីការបោះឆ្នោត ដោយសារលោក មិនចង់ឲ្យសម្ព័ន្ធគណបក្សប្រឆាំង ដែលកំពុងតែរួមកម្លាំងគ្នាដើម្បីយកឈ្នះលោក អ៊ែរដូហ្កាន់នោះ ចោទលោកថា ពួកគេចាញ់ដោយសារតែលោកធ្វើឲ្យបែកសន្លឹកឆ្នោត។ គួរបញ្ជាក់ដែរ ថាប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ សមាជិកធំមួយចំនួននៃគណបក្សរបស់លោក Muharrem Ince ក៏បានលាឈប់ ពីបក្សដែរ ដោយសារតែបារម្ភខ្លាចថាលោក Muharrem Ince ក្លាយជាឧបសគ្គ នៃជ័យជំនះរបស់សម្ព័ន្ធបក្សប្រឆាំង ដឹកនាំដោយបេក្ខភាពរបស់លោក Kemal Kiliçdaroglu។
សម្ព័ន្ធបក្សប្រឆាំងនាំមុខក្នុងការស្ទាបស្ទង់មតិ
តាមការស្ទាបស្ទង់មតិ លោក Muharrem Ince បានទទួលចេតនាចង់បោះឆ្នោតឲ្យពីប្រជាជនតួកគី ប្រមាណចន្លោះពី ២ ទៅ ៤%ប៉ុណ្ណោះ។ ក៏ប៉ុន្តែត្រឹមប៉ុណ្ណេះ វាក៏សំខាន់ដែរ អាចធ្វើឲ្យប្រែប្រួលដល់លទ្ធផល របស់បេក្ខជនផ្សេងទៀត។ យោងតាមការស្ទាបស្ទង់មតិចុងក្រោយ ផ្សាយកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ធ្វើដោយ វិទ្យាស្ថានល្បីឈ្មោះមួយ ឈ្មោះ Konda បានបង្ហាញថា បេក្ខជនលោក Kemal Kiliçdaroglu បានទទួលចេតនាចង់បោះឆ្នោតឲ្យពីប្រជាជន ចំនួន ៤៩,៣% ចំណែកលោក អ៊ែរដូហ្កាន់ វិញ បានទទួលចំនួន ៤៣,៧%។
ការស្ទាបស្ទង់មតិមួយទៀត ធ្វើនៅរវាងថ្ងៃទី៩ និងទី១០ឧសភា ដោយវិទ្យាស្ថាន Metropoll បានបង្ហាញថា ជិត៥០% នៃអ្នកបោះឆ្នោត ឲ្យលោក Muharrem Ince គឺគេអាចយកសន្លឹកឆ្នោតគេទៅបោះឲ្យលោក Kemal Kiliçdaroglu។ ចំណែក អ្នកដែលចង់ផ្ទេសន្លឹកឆ្នោត ទៅបោះជូនលោក អ៊ែរដូហ្កាន់ គឺមានប្រមាណ១ភាគ៤ប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះយើងឃើញថា យោងតាមការស្ទាបស្ទង់មតិទាំងនេះ គឺបេក្ខភាពរបស់លោកអ៊ែរដូហ្កាន់ ដែលជាប្រធានាធិបតីចប់អាណត្តិ ហាក់ដូចជាអាចប្រឈមគ្រោះថ្នាក់ អាចចាញ់។
អវសាននៃរបបប្រធានាធិបតីអំណាចមូលក្នុងដៃ?
យើងសង្កេតឃើញថា ក្នុងការបោះឆ្នោតលើកនេះ សម្ព័ន្ធគណបក្សប្រឆាំង ដឹកនាំដោយបេក្ខភាពរបស់លោក Kemal Kiliçdaroglu មានប្រៀប មានសន្ទុះគាំទ្រ ច្រើនជាងលោក អ៊ែរដូហ្កាន់ ដែលជាប្រធានាធិបតីចប់អាណត្តិ។ បញ្ហាវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច អតិផរណា ជីវភាពប្រជាជនតួកគីកាន់តែលំបាក គឺជាកត្តាសំខាន់មួយ ដែលធ្វើឲ្យប្រជាប្រិយភាពរបស់លោក អ៊ែរដូហ្កាន់ បានធ្លាក់ចុះ។ យ៉ាងណាមិញ លោកអ៊ែរដូហ្កាន់ បានសន្យាថា បើលោកឈ្នះឆ្នោត គឺលោកនឹងដំឡើងប្រាក់ខែមន្ត្រីរដ្ឋការ មួយគុណជា២។ ជាការសន្យា ដែលហាក់ដូចជានៅតែគ្មានឥទ្ធិពលខ្លាំងក្លាទេ។
ជាការកត់សំគាល់ លោកអ៊ែរដូហ្កាន់ បានកាន់អំណាច២០ឆ្នាំមកហើយ ដោយធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ពីឆ្នាំ២០០៣ ដល់ ២០១៤ ហើយលោកបានកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ប្តូរផ្លាស់ឲ្យតួកគីអនុវត្តរបបនយោបាយ ប្រធានាធិបតីវិញ ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៤មក។ ពោលគឺជាការកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីឲ្យលោកធ្វើជាប្រធានាធិបតីមានអំណេញពេញដៃ មិនចាំបាច់ពឹងលើរដ្ឋសភា។
២០ឆ្នាំមកនេះ គឺប្រជាជនតួកគី បានសង្កេតឃើញ អំពីចំណុចអវិជ្ជមានជាច្រើន ជាពិសេសក្នុងចំណោមយុវជនវ័យក្មេង ដែលពួកគេសង្កេតឃើញ ពីការប្រមូលអំណាចកាន់រួមទៅក្នុងដៃមនុស្សតែម្នាក់ គឺលោកអ៊ែរដូហ្កាន់ ហើយនិងបញ្ហាសិទ្ធិសេរីភាពកាន់តែរួញខើច។ យ៉ាងណាមិញ បញ្ហាសិទ្ធិសេរីភាព ការបែកចែកអំណាង ពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនេះហើយ ដែលជាបេះដូងនៃយុទ្ធនាការឃោសនារបស់សម្ព័ន្ធបក្សប្រឆាំង ដឹកនាំដោយលោក Kemal Kiliçdaroglu។
បក្សប្រឆាំងសន្យាធ្វើកំណែទម្រង់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ពង្រឹងការបែងចែងអំណាច
លោក Kemal Kiliçdaroglu បានសន្យាថា បើលោកឈ្នះឆ្នោត គឺលោកនឹងរៀបចំធ្វើកំណែទម្រង់ជាច្រើន ជាពិសេសគឺ ការចាកចេញពីរបបប្រធានាធិបតីតែម្តង។ លោកអះអាងថា របបដឹកនាំរាល់ថ្ងៃ ដែលកើតចេញពីមហិច្ឆិតាក្តោបអំណាចរបស់លោកអ៊ែរដូហ្កាន់ វាបានបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់តួកគី។ លោកបានសន្យាថា នឹងនាំតួកគី វិលត្រលប់ទៅកាន់របបសភា មានការបែងចែងអំណាចដោយត្រឹមត្រូវ។ អំណាចនីតប្រតិបត្តិ នឹងដឹកនាំដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលអាស្រ័យលើសភាជាអ្នកបោះឆ្នោតផ្តល់ទំនុកចិត្ត ចំណែកមុខតំណែងប្រធានាធិបតីវិញ គឺនៅតែមាន តែមិនដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលទេ ហើយអាចឈរឈ្មោះបានតែមួយអាណត្តិប៉ុណ្ណោះ ដែលមានរយៈពេល៧ឆ្នាំ។
លោក Kemal Kiliçdaroglu សន្យាពង្រឹងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ឲ្យរឹងមាំ មានឯករាជ្យ ហើយសន្យាដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយជាច្រើននាក់ ដែលលោកអ៊ែរដូហ្កាន់ បានចាប់គុកនាពេលកន្លងមកនេះ។ ជាងនេះទៀត លោកបានសន្យានឹងនាំតួកគីឈ្ពោះទៅកាន់ពន្លឺសង្ឃឹមនៃសិទិ្ធសេរីភាព ទាំងសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមិត និងសេរីភាពសារព័ត៌មាន។ លោកសន្យាថា នឹងលុបចោលមាត្រាច្បាប់ ដែលចែងអំពីបទល្មើសរិះគន់ជេរប្រមាថប្រធានាធិបតី។ មាត្រាច្បាប់នេះ ត្រូវបានលោកអ៊ែរដូហ្កាន់ ប្រើប្រាស់ដើម្បីបំបិទមាត់អ្នករិះគន់ទាំងអស់។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ការធ្វើកំណែទម្រង់រដ្ឋធម្មនុញ្ញមិនមែនជាការងាយធ្វើទេ ព្រោះថាសភាត្រូវការសំឡេងឆ្នោត ចំនួន៣ភាគ៥។ នេះបើផ្អែកតាមលោក Bertil Oder សាស្ត្រាចារ្យនីតិរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នៅសកលវិទ្យាល័យ Koç ក្រុងអ៊ីស្តងប៊ូល។ ហេតុដូច្នេះហើយ លទ្ធផលឆ្នោតនៅថ្ងៃអាទិត្យខាងមុខនេះសំខាន់ណាស់ ពោលគឺទាល់តែសម្ព័ន្ធបក្សប្រឆាំង ដឹកនាំដោយលោក Kemal Kiliçdaroglu ឈ្នះនាំមុខខ្លាំង មានសមាជិកសភាគ្រប់គ្រាន់ ទើបអាចគោរពការសន្យាទាំងអម្បាលម៉ានបាន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ