របបសឹកនីហ្សេចោទប្រកាន់បារាំងថាមានគម្រោងធ្វើអន្តរាគមន៍យោធានៅនីហ្សេ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាហ្វ្រិកខាងលិច Cdeao ដែលមានសមាជិក១៥ប្រទេស រួមទាំងនីហ្សេបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ដែលនៅក្នុងនោះ គេទុកពេលឲ្យរបបសឹកនីហ្សេ១សប្តាហ៍ដើម្បីដោះលែងប្រធានាធិបតី និងស្តាររដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលឡើងវិញ។ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ក្រុមប្រទេសអាហ្រិ្វកខាងលិចព្រមានផងដែរការប្រើកម្លាំងយោធា ក្នុងករណី របបសឹកមិនព្រមធ្វើតាមការទាមទាររបស់ Cdeao។ នៅមុនសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់ Cdeao មេដឹកនាំរបបសឹកនីហ្សេ ដែលបានធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកប្រធានាធិបតីបាហ្ស៊ូមបរិហារពីការគំរាមកំហែងធ្វើអន្តរាគមន៍យោធារបស់បារាំងរួមជាមួយប្រទេសនៅក្នុងតំបន់អាហ្វ្រិក នៅក្នុងទឹកដីនីហ្សេ។ នៅថ្ងៃអាទិត្យ ស្ថានទូតបារាំងនៅទីក្រុងនីអាម៉េបានក្លាយជាផ្ទាំងស៊ីបវាយប្រហាររបស់បាតុករដែលគាំទ្រក្រុមយោធាធ្វើរដ្ឋប្រហារនៅនីហ្សេ។
ស្ថានទូតបារាំងនៅទីក្រុងនីអាម៉េបានជាស្ថានទូតបរទេសតែមួយគត់ដែលរងការវាយប្រហារពីក្រុមបាតុករគាំទ្ររដ្ឋប្រហារយោធា។ ក្រុមបាតុករមួយចំនួនបានលើកបដាសរសេរអក្សរទាមទារឲ្យបារាំងត្រូវតែចាកចេញពីនីហ្សេ។ និន្នាការស្អប់ប្រឆាំងបារាំងក្នុងចំណោមបាតុករធ្លាប់កើតមានកន្លងមក នៅក្នុងប្រទេសដែលកើតមានរដ្ឋប្រហារយោធា ទម្លាក់រដ្ឋាភិបាល ដូចជានៅប្រទេសម៉ាលី បួគីណាហ្វាសូ និងហ្គីណេជាដើម។
នៅនីហ្សេ បាតុកម្មប្រឆាំងបារាំងនៅនីហ្សេកើតចេញពីការអំពាវនាវរបស់ចលនាM62 ដែលជាក្រុមចេញមុខប្រឆាំងអន្តរាគមន៍យោធារបស់បារាំងនៅតំបន់សាហែល។ នៅនីហ្សេ ស្ថានទូតបារាំងជាគោលដៅវាយប្រហាររបស់បាតុករគាំទ្រក្រុមយោធា អាចជាលទ្ធផលនៃការសន្សំទុកជាយូរមកហើយនៃគំនិតស្អប់មិនចូលចិត្តវត្តមានរបស់បារាំងនៅនីហ្សេ។
បារាំងធ្លាប់ធ្វើជាម្ចាស់ធ្វើអាណានិគមលើនីហ្សេតាំងពីឆ្នាំ ១៩២២ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៦០។ បារាំងបានត្រលប់ទៅបោះទីតាំង នៅនីហ្សេ ក្នុងនាមជាសម្ព័ន្ធមិត្តយោធា និងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយរដ្ឋាភិបាលនីហ្សេ។ នៅមុនប្រធានាធិបតីបាហ្ស៊ូម មេដឹកនាំមុនៗរបស់នីហ្សេបានបើកភ្លើងខៀវឲ្យកងទ័ពបារាំងចេញចូលក្នុងក្របខ័ណ្ធប្រតិបត្តិការយោធាប្រឆាំងក្រុមភេរវនិយម នៅមុន អនុញ្ញាតឲ្យបារាំង ដែលដកកងទ័ពចេញពីម៉ាលី ដោយសាររដ្ឋប្រហារនៅម៉ាលី បង្កើតមូលដ្ឋានទ័ពនៅនីហ្សេ។ ប្រជាជននីហ្សេដុះគំនិតស្អប់បារាំងក្នុងហេតុផលថារដ្ឋាភិបាលបារាំងអាងអំណាចធ្វើអន្តរាគមន៍យោធានៅកុងហ្គោ នៅលីប៊ី ដោយសារគ្មានការពិគ្រោះយោបល់ ឬការចូលរួមរបស់ប្រទេសអាហ្វ្រិកក្នុងតំបន់។
បន្ថែមពីលើការស្អប់បារាំងក្នុងនាមជាអតីតប្រទេសអាណានិគមនិយមលើនីហ្សេកន្លងមក យុវជននីហ្សេដែលចូលរួមក្នុងបាតុកម្មលើកនេះ ភាគច្រើនទទួលព័ត៌មានពីខាងក្រៅដែលជំរុញឲ្យស្អប់បារាំង ដូចជាថា ប្រជាជននីហ្សេនៅតែក្រីក្រ រងគ្រោះដោយសារសំរាមនុយក្លេអ៊ែរក្នុងខណៈពេលដែលបារាំងវិញជីកយកប្រយោជន៍ពីរ៉ែអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមរបស់នីហ្សេ សម្រាប់កម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួន។
តើបារាំងធ្វើអន្តរាគមន៍យោធាដើម្បីរំដោះប្រធានាធិបតីបាហ្ស៊ូមដែលពួកយោធាចាប់ឃុំខ្លួន?
របបសឹកដែលផ្តួលអំណាចប្រធានាធិបតីលោកម៉ូហាម៉េដ បាហ្ស៊ូម បានចោទបារាំងកាលពីថ្ងៃចន្ទទី ៣១កក្កដាថា ចង់ធ្វើអន្តរាគមន៍យោធាដើម្បីស្តារអំណាចប្រធានាធិបតី លោកម៉ូហាម៉េដ បាហ្ស៊ូម។ តាមសេចក្តីប្រកាសដែលអ្នកនាំពាក្យរបស់របបសឹកអាននៅតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ជាតិ ប៉ារីសកំពុងស្វែងរកផ្លូវ មធ្យោបាយដើម្បីលូកដៃអន្តរាគមន៍យោធានៅនីហ្សេ។ បើតាមក្រុមយោធាដែលធ្វើរដ្ឋប្រហារ បារាំង ដែលមានកងទ័ពរបស់ខ្លួន ១៥០០នាក់ប្រចាំការឈរជើងនៅនីហ្សេបានទាក់ទងជាមួយ បញ្ជាការដ្ឋានឆ្មាំការពារជាតិនីហ្សេ ដើម្បីទទួលបានសិទ្ធិលូកដៃទាំងផ្នែកនយោបាយ និងយោធា។
មេដឹកនាំរបបសឹក ដែលជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិដើម្បីស្រោចស្រង់មាតុភូមិ បានចោទប្រកាន់បារាំងថា ដោយមានការអនុញ្ញាតពីរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសនីហ្សេ បារាំងនឹងអាចធ្វើការវាយប្រហារយោធានៅ នីហ្សេ ដើម្បីស្តារអំណាចប្រធានាធិបតី។ នៅថ្ងៃអាទិត្យ មេដឹកនាំរបបសឹកបានចោទប្រកាន់បារាំងថា បានបញ្ជាឲ្យកងទ័ពរបស់ខ្លួន បាញ់គ្រាប់បែកផ្សែងចេញពីក្នុងស្ថានទូតសំដៅក្រុមបាតុករ រហូតធ្វើឲ្យមានមនុស្សរបួស ៦នាក់។
តើក្រុមអាហ្វ្រិកខាងលិចនឹងធ្វើអន្តរាគមយោធាដូចការគំរាម?
ក្រោយជំនួបកំពូលបន្ទាន់ នៅប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ាកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងលិច Cedeaoបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមទុកពេលឲ្យពួកយោធានីហ្សេ ១សប្តាហ៍ដើម្បីស្តាររដ្ឋាភិបាលស៊ីវិល និងការប្រគល់អំណាចទៅឲ្យលោកប្រធានាធិបតីបាហ្ស៊ូមវិញ។ តាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់Cedeao ការប្រើកម្លាំងយោធា ជាជម្រើសមួយ បើសិនរបបសឹកមិនគោរពតាមកាលកំណត់១សប្តាហ៍។ ហេតុអ្វី ក្រុមប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងលិចដែលមាននីហ្សេជាសមាជិក លូកដៃក្នុងរឿងធ្វើរដ្ឋប្រហារនៅនីហ្សេ ប៉ុន្តែ នៅស្ងៀមមិនក្អកអ្វីទាំងអស់ នៅពេលមានរដ្ឋប្រហារនៅម៉ាលី និងបួគីណាហ្វាសូ?
តាមនាយករដ្ឋមន្រ្តីនីហ្សេ ការប្រកាសជំហរដាច់ណាត់របស់ថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងលិច មិនមែនជារឿងភ្ញាក់ផ្អើល។ នៅក្នុងសន្និសីទកាលពីខែមិថុនាកន្លងទៅ ក្រុមប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងលិច ដែលសំដែងការធុញទ្រាន់នឹងរឿងធ្វើរដ្ឋប្រហារដើម្បីដណ្តើមអំណាចចូលដឹកនាំប្រទេសនៅអាហ្វ្រិក បានយល់ព្រមគ្នាថា ត្រូវតែចាត់វិធានការចាំបាច់ដើម្បីទប់ស្កាត់កុំឲ្យទ្វីបអាហ្វ្រិកដែលជាតំបន់សំបូររឿងធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធា។ ការចាត់វិធានការក្តៅ ជាពិសេសអន្តរាគមន៍យោធា គឺជារឿងចាំបាច់ដើម្បីស្តារទំនុកចិត្តលើCedeao ដើម្បីការពារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅអាហ្វ្រិក។
នៅក្នុងការសម្រេចរបស់Cedeao មានផងដែរគម្រោងបង្កើតកងទ័ពពិសេសដើម្បីធ្វើអន្តរាគមន៍នៅក្នុងករណីមានរដ្ឋប្រហារនៅក្នុងទឹកដីអាហ្វ្រិក។ នៅក្នុងប្រវត្តិរបស់ខ្លួនCedeaoធ្លាប់ធ្វើអន្តរាគមន៍បញ្ជូនទ័ពសេណេហ្កាល់ទៅ ប្រទេសហ្កំប៊ីកាលពីឆ្នាំ ២០១៧ បន្ទាប់ពីមេដឹកនាំយូរឆ្នាំរបស់ហ្កំប៊ី លោក Yahya Jammeh បដិសេធមិនចុះចេញពីអំណាចនៅក្រោយការចាញ់ឆ្នោត។ ប្រភពស្និទ្ធនឹងមន្រ្តីនីហ្សេរីយ៉ាបាននិយាយថា នីហ្សេរីយ៉ាដែលមានព្រំដែនជាប់នីហ្សេបានត្រៀមកម្លាំងទ័ពរួចហើយ នៅជិតព្រំដែននីហ្សេ ក្នុងករណីមានការបើកប្រតិបត្តិការយោធានៅនីហ្សេ។
តើវិបត្តិនយោបាយនៅនីហ្សេចេញតាមច្រកណា?
អន្តរាគមន៍យោធាជាជម្រើសមួយ ប៉ុន្តែ ចាប់តាំងពីថ្ងៃអាទិត្យ ថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសអាហ្វ្រិកបានជំរុញយន្តការចរចាការទូតដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយនៅ នីហ្សេ។ នៅថ្ងៃចន្ទ ប្រមុខដឹកនាំឆាត ដែលមិនមែនជាសមាជិករបស់Cedeaoបានចូលខ្លួនជាអ្នកសម្របសម្រួល ដោយបានធ្វើដំណើរទៅជួបទាំងមេដឹកនាំរបបសឹក និងលោកប្រធានាធិបតីបាហ្ស៊ូម ដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងដៃរបស់អ្នកធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធា។ ចំណែកអតីតប្រធានាធិបតីនីហ្សេដែលជាអ្នកធ្លាប់មានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធិជាមួយ លោកចានីដែលជាមេដឹកនាំធ្វើរដ្ឋប្រហារកំពុងចរចាបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យក្រុមធ្វើរដ្ឋប្រហារប្រគល់អំណាចទៅលោកប្រធានាធិបតីបាហ្ស៊ូមវិញ។ សម្រាប់អ្នកនយោបាយនីហ្សេ នីហ្សេដែលរស់ពឹងអាស្រ័យលើជំនួយបរទេស និងត្រូវការជំនួយកម្លាំងយោធាបរទេសដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមភេរនិយមនៅតំបន់សាហែល មិនអាចរស់បានយូរទេ បើសិនគ្មានជំនួយបរទេស ហើយត្រូវប្រទេសអាហ្វ្រិកជុំវិញ បិទព្រំដែនជើងគោក និងព្រំដែនអាកាស ដោយសាររដ្ឋប្រហារយោធា។
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ