យុវជនជំនាន់អាកាសធាតុ៖ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ជាបញ្ហាបន្ទាន់ មិនចាញ់បញ្ហាកូវីដ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
បន្ទាប់ពីស្ងប់ស្ងាត់ ជិត១ឆ្នាំ ចលនា “ថ្ងៃសុក្រដើម្បីអនាគត” ដែលរៀបចំឡើងដោយយុវជន សិស្សសាលា ដើម្បី បុព្វហេតុអាកាសធាតុ បានវិលត្រលប់មកវិញ សាជាថ្មី។ នៅគម្រប់ខួប១ឆ្នាំនៃមហាបាតុកម្មរបស់យុវជន និងសិស្សសាលា ដែលបានទាក់ទាញអ្នកចូលរួម ប្រមាណ ៦លាននាក់ នៅក្នុងពិភពលោក កាលពីឆ្នាំ ២០១៩ យុវជននៃចលនាយុវជនសម្រាប់អាកាសធាតុ បានអំពាវនាវយុវជនក្នុងពិភពលោក ឲ្យចុះថ្នល់ធ្វើបាតុកម្ម នៅថ្ងៃសុក្រនេះ ដើម្បីបញ្ជាក់ទៅមេដឹកនាំ អ្នកសម្រេចចិត្តនយោបាយថា វិបត្តិកូវីដ សព្វថ្ងៃ មិនអាចបិទបាំង បញ្ហាអាកាសធាតុ និងការតស៊ូទាមទាររបស់យុវជនដែលខ្វល់ខ្វាយពីអនាគតផែនដីរបស់ពួកគេនោះទេ។
ចលនាFriday for Future បានចាប់កំរើកសាជាថ្មី ដោយយុវជន និស្សិត សិស្សសាលាចេញធ្វើបាតុកម្មនៅតាមបណ្តាប្រទេស នៅទូទាំងពិភពលោក។ នៅក្នុងកាលៈទេសៈដែលពិភពលោក កំពុងអង្រួនដោយវិបត្តិកូវីដ រដ្ឋាភិបាលកំពុងឈឺក្បាលដោះស្រាយ បញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច និងសុខភាព ដែលបង្កឡើងដោយជំងឺកូវីដ។ ដូច្នេះ បាតុកម្មរបស់យុវជនជំនាន់ អាកាសធាតុ នៅថ្ងៃសុក្រនេះ គឺដូចជាសំឡេងជួង រំលឹកឲ្យគេដឹងថា មិនមែនមានតែបញ្ហាកូវីដមួយមុខទេ ដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវបារម្ភ ដោះស្រាយបន្ទាន់ ប៉ុន្តែនៅមានបញ្ហាអាកាសធាតុមួយទៀត ដែលកំពុងរង់ចាំឲ្យរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយបន្ទាន់ដែរ។
ដោយត្រលប់មករៀបចំ បាតុកម្មដើម្បីបុព្វហេតុអាកាសធាតុ នៅថ្ងៃសុក្រ ដែលជាទម្លាប់ធ្វើតាំងពី៣ឆ្នាំមកហើយ ចលនាថ្ងៃសុក្រ ដើម្បីអនាគត ចង់បង្ហាញដល់មេដឹកនាំក្នុងពិភពលោកថា ជំងឺកូវីដ មិនអាចបាំងលុបជិត បញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការតស៊ូទាមទាររបស់យុវជននោះទេ។ ចលនាYouth for Climate ដែលជាអ្នកផ្តួចផ្តើមអំពាវនាវឲ្យមានបាតុកម្ម នៅថ្ងៃសុក្រនេះ បានអះអាងថា នឹងមានបាតុកម្មរបស់យុវជនដើម្បីអាកាសធាតុ ប្រមាណ ៣ពាន់កន្លែង រៀបចំឡើង នៅក្នុងពិភពលោក។ ពីហ្វីលីពីន នៅអាស៊ី បារាំង នៅអឺរ៉ុប និងកេនយ៉ា នៅអាហ្វ្រិក យុវជនបន្តបន្ទាប់គ្នា បានសំដែងការស្វាហាប់ចូលរួមក្នុងបាតុកម្ម នៅរៀងរាល់ថ្ងៃសុក្រ គឺរហូតដល់មេដឹកនាំ គិតយល់ថា វិបត្តិអាកាសធាតុ ពិតជាវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ ដែលគេត្រូវដោះស្រាយបន្ទាន់
សម្រាប់នាង Greta Thunberg សកម្មជនបរិស្ថាន ស៊ុយអែត ដ៏ល្បីឈ្មោះ ដែលធ្លាប់គេចសាលា ទៅធ្វើបាតុកម្មនៅមុខសភារៀងរាល់ថ្ងៃសុក្រ ការសន្យារបស់មេដឹកនាំដែលថា នឹងខំប្រឹងឲ្យបានល្អបំផុត សម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហាអាកាសធាតុ គឺលែងគ្រប់គ្រាន់ហើយ។ ឥលូវនេះ គេត្រូវធ្វើអ្វីដែលមិនអាចទៅរួច។ គេត្រូវបន្តការប្រយុទ្ធ ព្រោះគេគ្មានជំរើសទៀតនោះទេ។ សម្រាប់មនុស្សជាច្រើន បញ្ហាអាកាសធាតុ គឺជារឿងស្លាប់រស់ ជាពិសេសនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសក្រីក្រ និងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ដែលតាមពិតមិនមែនជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ អ្នកបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក ឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ ដូចក្រុមប្រទេសមហាឧស្សាហកម្ម ដូចជាអឺរ៉ុប និងអាមេរិក។
ចលនាFriday for Furture៖ ពិភពលោកខាតពេល ២ឆ្នាំ
នៅក្នុងជំនួបកំពូលពិសេស ស្តីពីអាកាសធាតុ ដែលរៀបចំឡើងដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ កាលពីឆ្នាំ២ឥ១៩ ក្រុមយុវជនបរិស្ថាន ដែលដឹកនាំដោយសិស្សសាលា Greta Thunberg បានបញ្ជូនបញ្ជី ដំណោះស្រាយ សម្រាប់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលយកទៅគិតគូរ ដើម្បីចូលរួមកាត់បន្ថយ ការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ ដែលជាមូលហេតុធ្វើឲ្យផែនដីឡើងកំដៅ ប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ នៅក្នុងដំណោះស្រាយមាន ផងដែរ ការទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលឈប់ឧបត្ថម្ភទុន ដល់វិស័យដែលបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក ដូចជា អាជីវកម្មធ្យូងថ្ម ឬកសិកម្ម ដែលចូលរួមចំណែកក្នុងការកាប់ព្រៃឈើ ដែលមាននាទី ស្រូបយកឧស្ម័នកាបូនិក ឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់។
រហូតមក ការសន្យារបស់មេដឹកនាំថា នឹងគិតគូរដោះស្រាយ បញ្ហាអាកាសធាតុ គឺមានតែនៅលើបបូរមាត់។ សម្រាប់សកម្មជនយុវជនបរិស្ថាន ពិភពលោកបានខាតពេល២ឆ្នាំ ព្រោះថា នៅ២ឆ្នាំ មកនេះ មនុស្សនៅតែ បញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក ជាង ៨០ពាន់លានតោន ទៅក្នុងបរិយាកាស ដោយមិនគិតនឹកដល់ភ្លើងឆេះព្រៃ អាកាសធាតុក្តៅខ្លាំង ខ្យល់ព្យុះ ឬទឹកជំនន់ ដែលជាលទ្ធផលនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និង ដែលកំពុងកើតមានគ្រប់កន្លែងក្នុងពិភពលោក។
យុទ្ធនាការរបស់ក្រុមយុវជនជំនាន់អាកាសធាតុ មិនសង្ឃឹមថា ការទាមទាររបស់ខ្លួននឹងបានលទ្ធផលភ្លាមៗនោះទេ ព្រោះបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ជារឿងស្មុយស្មាញ ដែលទាមទារ ការស្ម័គ្រចិត្ត និងការលះបង់ប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច ដែលគ្មានរដ្ឋាភិបាលណាមួយ ចង់ធ្វើនោះទេ។ ប៉ុន្តែ យុវជនជំនាន់ បរិស្ថានមិនបាក់ទឹកចិត្តនោះទេ។ ចលនាថ្ងៃសុក្រដើម្បីអនាគត ដើម្បីបុព្វហេតុ អាកាសធាតុ ចាប់កើតបានតែ ២ឆ្នាំ ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែ វាបានទាក់ទាញយុវជន រាប់លាននាក់ នៅក្នុងពិភពលោក រហូតធ្វើឲ្យកើតមានចលនាថ្ងៃសុក្រដើម្បីអនាគត រីកដុះដាលនៅគ្រប់ទ្វីប។ ពលរដ្ឋកាន់តែច្រើននៅលើផែនដី បានយល់ជ្រួតជ្រាបនិងឃើញកាន់តែច្បាស់ពីផលវិបាកនៃ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
យុវជនដែលមានមនសិការ គិតគូរដល់ផែនដី ដែលជាជំរករបស់ពួកគេទៅថ្ងៃអនាគត
អ្នកជំនាញលើកឡើងថា បើសិនគេនៅតែបន្តអនុវត្តនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សព្វថ្ងៃ បរិមាណ ឧស្ម័នកាបូនិក ដែលមនុស្សជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ បញ្ចេញចោល នឹងធ្វើឲ្យផែនដី អាចឡើងកំដៅបន្ថែមទៀត ដល់ទៅ ៧អង្សា នៅឆ្នាំ ២១០០។ សព្វថ្ងៃ ផែនដី កើនឡើងកំដៅ បន្ថែម តែ ១អង្សាប៉ុណ្ណោះ បើប្រៀបធៀប នឹងសម័យបុរេ ឧស្សាហកម្ម ប៉ុន្តែ ពិភពលោកកំពុងជួបរងគ្រោះរួចទៅហើយ ដោយសារគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ ទឹកជំនន់ នៅអាហ្រ្វិក រលកក្តៅ នៅអឺរ៉ុប ហើយនិងភ្លើងឆេះព្រៃ ដ៏ធំធេង មិនធ្លាប់មាននៅអាមេរិក។
ក្រៅតែភ្លើងឆេះព្រៃ ទឹកជំនន់ ខ្យល់ព្យុះ នៅមានបញ្ហាមួយទៀត ដែលពិភពលោកទៅថ្ងៃអនាគតត្រូវប្រឈម នោះ ការរលាយទឹកកកនៅប៉ូលអង់តាក់ទិកដែលធ្វើឲ្យកំពស់ទឹកសមុទ្រ ឡើង ក្រឺតៗតែម្តង។ ការសិក្សារបស់អ្នកជំនាញអាកាសធាតុ ចេញផ្សាយនៅសប្តាហ៍នេះ បានបង្ហាញថា ផែនដីកើនឡើងកំដៅ ២អង្សារបន្ថែមទៀត កម្រិតដែលមានចែងនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស នោះ កំពស់ទឹកសមុទ្រនឹងកើនឡើង ២ម៉ែត្រកន្លះបន្ថែមទៀត ដោយសារតែការរលាយទឹកកកនៅប៉ូលអង់តាក់ទិក។
កំពស់ទឹកសមុទ្រកាន់តែឡើង បើសិនផែនដី ឡើងកំដៅ ខ្ពស់ជាង ២អង្សារ។ បើផែនដី មានដីរស់នៅបានកាន់តែរួមតូច ហើយដី កាន់តែខ្លោច គ្មានធម្មជាតិ សត្វ ព្រៃ ដូចសព្វថ្ងៃនេះ តើក្មេងជំនាន់ក្រោយនឹងអាចរស់នៅបានយ៉ាងម៉េច។ គឺដោយសារហេតុផលនេះហើយដែលធ្វើឲ្យយុវជន ចេញមុខតវ៉ា ខ្លាំងជាងគេ។ តវ៉ា ព្រោះ ពួកគេព្រួយបារម្ភពីអនាគត របស់ពួកគេ ដែលត្រូវរស់នៅលើផែនដី ដែលខូចខ្ទេចខ្ទីរ ដោយសារតែស្នាដៃមនុស្សមនុស្សចាស់ មនុស្សសព្វថ្ងៃ ដែលគិតតែប្រយោជន៍រស់នៅសព្វថ្ងៃ ប៉ុន្តែ មិនបានគិតខ្វល់ពីអនាគតកូនចៅរបស់ខ្លួន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ