រដ្ឋាភិបាលភ្នំពេញបានតាក់តែងសេចក្តីព្រាងកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងកម្ពុជា និងថៃស្តីពីការ អនុវត្តសាលក្រមតុលាការឡាអេដែលកិច្ចព្រមព្រៀងនេះមាន៧ចំនុចដែល ត្រូវអនុវត្ត។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះត្រូវបានប្រកាសបង្ហាញដោយប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែនតែម្តងនៅក្នុងសន្និសីទកាសែតរយៈពេលជាង២ម៉ោង កាលពីព្រឹក ថ្ងៃសុក្រ ទី២២កក្កដានេះ។ សេចក្តីព្រាងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ គឺជាជំហររបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការអនុវត្តបញ្ជារបស់តុលាការ អន្តរជាតិដើម្បីធ្វើអោយតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារក្លាយទៅជាតំបន់ សន្តិភាព។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
អ្នកដែលសរសេរសេចក្តីព្រាងកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការអនុវត្តសាលក្រមតុលាការឡាអេ មានតែកម្ពុជាទេ ដែលជាអ្នកតាក់តែងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។ ហេតុអ្វី? ពីព្រោះកម្ពុជាគឺជាដើមបណ្តឹង។ កម្ពុជាគឺជាជនរងគ្រោះ។ ដូច្នេះកម្ពុជាត្រូវធ្វើការងារច្រើន លឿន និងបង្ហាញឆន្ទៈអំពីការចង់ដោះស្រាយបទឈប់បាញ់ជាអចិន្ត្រៃយ៍ ដើម្បីធានាអំពីសន្តិភាពនៅក្នុងតំបន់ប្រសាទព្រះវិហារ។
កម្ពុជា គឺជាអ្នកនាំយកបញ្ហាស្វែងរកវិធានការបណ្តោះអាសន្នសំរាប់សន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារនេះទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ហើយពេលនេះ តុលាការក៏បានចេញសាលក្រមមកហើយ។ ដូច្នេះកម្ពុជាក៏ត្រូវរួសរាន់ នាំថៃអនុវត្តសាលក្រមនេះទៀត។ ព្រោះថា បើកម្ពុជាមិនប្រញាប់ប្រញាល់ស្វែងរកចាប់បង្ខំថៃអោយអនុវត្តសាលក្រមទេនោះ រឿងវាដដែលទេ គឺថាថៃនឹងនៅតែញេមញ៊ុមពន្យាពេលរហូត។ សេចក្តីព្រាងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបញ្ជូនទៅភាគីថៃនិងភាគីឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលជាតំណាងអាស៊ានរួចហើយដែរ ដើម្បីពួកគេបានពិនិត្យសេចក្តីព្រាងនេះ។
សេចក្តីព្រាងនេះមាន៧ចំនុច ដែលបានស្នើឡើងដោយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងគោលដៅធ្វើអោយតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារ ក្នុងផ្ទៃដី១៧គមក្រឡាតាមការគូសវាសរបស់តុលាការឡាអេ ទទួលបានសន្តិសុខតាមរយៈការដកកម្លាំងកងទ័ពចេញពីតំបន់នោះ។ វិធានការទាំងនោះរួមមាន ទី១ ភាគីនីមួយៗ គឺកម្ពុជានិងថៃ ត្រូវផ្តល់ព័ត៌មានលំអិតទៅតុលាការអំពីចំនួន និងទីតាំងឈរជើងរបស់កងទ័ព គិតត្រឹមថ្ងៃទី១៨កក្កដា ២០១១នៅក្នុងតំបន់គ្មានកងទ័ពបណ្តោះអាសន្នដែលមានលើទំហំផ្ទៃដី១៧គីឡូម៉ែត្រក្រឡា ដែលកំណត់ដោយតុលាការ។ ទី២ ភាគីនីមួយៗត្រូវផ្តល់ព័ត៌មានលំអិតទៅតុលាការដដែលអំពីស្ថានភាពនៃសកម្មភាពមិនមែនយោធា នៅក្នុងតំបន់គ្មានកងទ័ពបណ្តោះអាសន្ននោះ គឺដើម្បីធានាការចេញចូលដោយសេរីរបស់កម្ពុជាទៅកាន់ប្រាសាទព្រះវិហារ។ ទី៣ បន្ទាប់ពីកិច្ចព្រមព្រៀងនេះចូលជាធរមានហើយ ភាគីទាំងពីរត្រូវស្នើសុំអោយមានការចាត់តាំង និងបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍ឥណ្ឌូនេស៊ីជាបន្ទាន់ក្នុងនាមអាស៊ាន។
ទី៤ បន្ទាប់ពីពេលដែលអ្នកសង្កេតការណ៍មកដល់ហើយនោះ ភាគីទាំងពីរ ដោយសហការជាមួយអ្នកសង្កេតការណ៍ឥណ្ឌូនេស៊ី ត្រូវកំណត់ទីតាំងលើដីជាក់ស្តែង នៃចំនុច A B C និង D។ ទី៥ ភាគីទាំងពីរត្រូវកំណត់កាលវិភាគសម្រាប់ការដកកងទ័ពទាំងអស់របស់ខ្លួន ចេញពីតំបន់ដែលត្រូវគ្មានកងទ័ពបណ្តោះអាសន្ន។ ទី៦ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះនឹងមិនប៉ះពាល់ដល់ការងាររបស់គណៈកម្មាធិការព្រំដែនទូទៅ និងគណៈកម្មការចំរុះខណ្ឌសីមាព្រំដែន ដើម្បីអនុវត្តការបោះបង្គោលព្រំដែន ធានាសុវត្ថិភាព និងសណ្តាប់ធ្នាប់តាមព្រំដែននោះឡើយ។ និងទី៧ ការកំណត់ភារៈកិច្ចការទទួលខុសត្រូវ និងលក្ខខណ្ឌប្រតិបត្តិរបស់ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ឥណ្ឌូនេស៊ី និងការទទួលខុសត្រូវរបស់កម្ពុជានិងថៃ ក្នុងការរៀបចំបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់បេសកម្មរបស់ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ ត្រូវធ្វើឡើងក្នុងរូបភាពជាកិច្ចព្រមព្រៀងដោយឡែកមួយរវាងកម្ពុជា ថៃ និងឥណ្ឌូនេស៊ី។
ក្រៅពីសំណុំរឿងនៃការអនុវត្តសាលក្រមតុលាការឡាអេនោះ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏បានឆ្លើយសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មានដែលចង់បានការអត្ថាធិប្បាយរបស់លោកជុំវិញ តុលាការខ្មែរក្រហម ក្នុងសំណុំរឿង០០៣ និង០០៤ ហើយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានធ្វើអត្ថាធិប្បាយព្រមានក្រុមអ្នកប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលដែលចង់អនុវត្តបដិវត្តផ្កាម្លិះនៅកម្ពុជាផងដែរ។
ជាដំបូងចំពោះបញ្ហាបដិវត្តផ្កាម្លិះ ដែលជាចលនាបាតុកម្មរបស់ប្រជាជនដើរតាមផ្លូវដើម្បីទាមទារទម្លាក់មេដឹកនាំនោះ ហើយដែលត្រូវបានអនុវត្តបានជោគជ័យនៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួនដូចជាទុយនីស៊ី លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបង្ហើបថា លោកក៏មានប្រជាជនអ្នកគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាចរបស់លោកដូចគ្នា។ លោកហ៊ុន សែនបញ្ជាក់ថា លោកចុះ ឡើងនៅក្នុងអំណាចតាមរយៈតែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងការបោះឆ្នោតតែប៉ុណ្ណោះ។ ត្រង់នេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏មិនបានភ្លេចក្រើនរម្លឹកដល់គណបក្សប្រឆាំងដែលព្យាយាមអនុវត្តចលនាអំណាចប្រជាជនក្នុងពេលកន្លងមកតែមិនបានសម្រេចផងដែរ។
បញ្ហាទី២ គឺសំណុំរឿងតុលាការខ្មែរក្រហម។ ថ្វីត្បិតតែជាការឆ្លើយតបទៅសំណួររបស់អ្នកកាសែត ក៏ប៉ុន្តែវាក៏ជាចម្លើយឆ្ពោះទៅមតិរិះគន់មួយចំនួនផងដែរ ដែលព្រួយបារម្ភថា រដ្ឋាភិបាលបានចូលជ្រៀតជ្រែកនៅក្នុងកិច្ចការងារតុលាការខ្មែរក្រហម តាមរយៈការប្រកាសមិនចង់ឃើញសំណុំរឿង០០៣ និង០០៤នៅពេលខាងមុខ លើសពីសំណុំរឿង០០២បច្ចុប្បន្ន។ ប្រតិកម្មខ្លីរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅពេលគឺ អ្នកដែលចោទរដ្ឋាភិបាលថាជ្រៀតជ្រែកក្នុងការងារតុលាការខ្មែរក្រហមនោះហើយ ដែលជាអ្នកជ្រាតជ្រែកពិតប្រាកដនោះ៕