តើអង្គបោះឆ្នោត អាចជំទាស់មិនឱ្យលោក ដូណាល់ ត្រាំ ក្លាយជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកបានឬ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៥៥
ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីអាមេរិក ពិតប្រាកដ ត្រូវប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃចន្ទទី ១៩ ធ្នូ នេះទេ ! កាលពីថ្ងៃទី ៨ វិច្ឆិកា ប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិក បានបោះឆ្នោតជ្រើសរើសអ្នកតំណាង ឬអង្គបោះឆ្នោត ដែលមានភារៈសម្រេចចិត្តចុងក្រោយ ជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីថ្មី នៅថ្ងៃនេះ។ ដើម្បីបានក្លាយជាប្រធានាធិបតី គេត្រូវការប្រមូលសំឡេងអ្នកតំណាង ឱ្យបានយ៉ាងហោចណាស់ ២៧០ ក្នុងចំណោមអង្គបោះឆ្នោតសរុប ៥៣៨នាក់។ ថ្វីបើតាមលទ្ធផលផ្លូវការ លោក ដូណាល់ ត្រាំ ប្រមូលបានអ្នកតំណាង ៣០៦ ឯលោកស្រី គ្លីនតុន ២៣២នាក់ ប៉ុន្តែចលនាប្រឆាំង មានជាអាទិ៍បក្សប្រជាធិបតេយ្យ និងសមាជិកបក្សសាធារណរដ្ឋខ្លះ កំពុងប្រឹងបញ្ចូលបញ្ចូលអង្គបោះឆ្នោតឱ្យប្តូរចិត្ត ដើម្បីទប់ស្កាត់មិនឱ្យលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានឡើងជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកបាន។
កាលពីថ្ងៃទី ៨ វិច្ឆិកា ប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិក បានអញ្ជើញទៅបោះឆ្នោត ប៉ុន្តែមិនមែនដើម្បីជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីដោយផ្ទាល់ទេ! ជាការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាង ឬអង្គបោះឆ្នោត ក្នុងរដ្ឋរបស់ខ្លួន។ អង្គបោះឆ្នោត ឬអ្នកតំណាងនេះ ដែលមានចំនួនសរុប ៥៣៨រូប ត្រូវទៅបោះឆ្នោតបន្ត និងសម្រេច នៅថ្ងៃចន្ទ កណ្តាលខែធ្នូ (ថ្ងៃចន្ទបន្ទាប់ពុធទីពីរនៃខែធ្នូ) ដើម្បីជ្រើសរើសជាផ្លូវការប្រធានាធិបតី និងអនុប្រធានាធិបតី សម្រាប់មកចូលកាន់តំណែងនៅថ្ងៃទី ២០ មករា។ នេះជាប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតអាមេរិកដែលមានចែងតាំងពីឆ្នាំ១៧៨៧មក។
អង្គបោះឆ្នោតជានរណា ?
ចំនួនអង្គបោះឆ្នោត ប្រែប្រួលទៅតាមរដ្ឋនីមួយៗ ស្របតាមសមមាត្រចំនួនពលរដ្ឋ ពោលគឺដូចគ្នានឹងចំនួនព្រឹទ្ធសភា (ពីរនាក់) និងតំណាងរាស្ត្រសភារបស់រដ្ឋ។ រដ្ឋដែលមានពលរដ្ឋរស់នៅច្រើន ដូចយ៉ាង កាលីហ្វ័រនី មានអ្នកតំណាងដល់ទៅ ៥៥នាក់ ឯរដ្ឋអាឡាស្កាមានតែបីរូប។
ការជ្រើសរើសអ្នកតំណាង ឬអង្គបោះឆ្នោត ក៏ខុសគ្នាពីរដ្ឋមួយទៅរដ្ឋមួយដែរ ប៉ុន្តែជាទូទៅពួកគេសុទ្ធតែជាមនុស្សសកម្មខ្លាំងក្នុងនយោបាយ។ អង្គបោះឆ្នោតនេះ ត្រូវបានជ្រើសតាំងដោយបក្ស (បក្សសាធារណរដ្ឋ ឬបក្សប្រជាធិបតេយ្យ) នៅក្នុងពេលបើកសមាជបក្សថ្នាក់រដ្ឋ ឬដោយគណៈកម្មការកណ្តាលរបស់បក្ស។ អ្នកតំណាង មានគ្រប់សណ្ឋាន ខ្លះជាសមាជិករដ្ឋបាល ជាមន្ត្រីរដ្ឋការ ឬសាស្ត្រាចារ្យ ...តែមិនស្ថិតនៅក្នុងព្រឹទ្ធសភា ឬសមាជិកការិយាល័យរដ្ឋសហព័ន្ធ។
ការបោះឆ្នោតមានដំណើរការយ៉ាងដូចម្តេច?
អង្គបោះឆ្នោតត្រូវទៅជួបជុំគ្នានៅក្នុងរដ្ឋធានីនៃរដ្ឋរបស់ខ្លួន នៅថ្ងៃចន្ទទី ១៩នេះ ដើម្បីធ្វើការបញ្ចេញសំឡេង តាមរយៈសន្លឹកឆ្នោតដែលមានត្រាបញ្ជាក់ និងបិទជិតឈឹង ផ្ញើបញ្ជូនទៅឱ្យប្រធានព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក។ ព្រឹទ្ធសភាដែលនឹងត្រូវបើករាប់សន្លឹកឆ្នោតនោះ នៅថ្ងៃទី ៦ មករា ក្នុងសម័យប្រជុំពេញអង្គ ពិសេស។ ជាការបោះឆ្នោតរកសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាត មានន័យថា បេក្ខជនប្រធានាធិបតី ត្រូវប្រមូលសំឡេងឱ្យបាន ២៧០ ក្នុងចំណោម ៥៣៨ ត្រូវឈ្នះ។ ប្រសិនបើគ្មានបេក្ខជនណាដណ្តើមបានសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាតទេ នោះ គឺសភាជាអ្នកតែងតាំងប្រធានាធិបតីថ្មី ក្នុងចំណោមបេក្ខជនបីនាក់ដែលនាំមុខគេ ក្នុងការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី ៨ វិច្ឆិកា ដ៏គគ្រឹកគគ្រេង។
នេះជាដំណើរការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី ដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ រាប់សតវត្សរ៍ហើយ។ ប៉ុន្តែឆ្នាំនេះ គ្រប់គ្នាបានបន្តចាប់អារម្មណ៍នឹងការបោះឆ្នោតរបស់អ្នកតំណាងទៀត ក៏ព្រោះលោក ដូណាល់ ត្រាំ ដែលបានប្រកាសជោគជ័យ ត្រៀមខ្លួនធ្វើជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកទី ៤៥ ប្រមូលបានចំនួនអង្គបោះឆ្នោតដល់ទៅ ៣០៦ ឈ្នះលោកស្រី គ្លីនតុន ជាគូប្រជែងមែន តែបានទទួលសំឡេងគាំទ្រពីពលរដ្ឋតិចជាង ដល់ទៅ ២លានកន្លះនាក់។ ករណីបែបនេះធ្លាប់កើតឡើងម្តងពីរដែរ ចុងក្រោយគឺពេលប្រធានាធិបតីហ្ស័ក ឌុបបែលយូប៊ូស នៃបក្សសាធារណរដ្ឋឈ្នះលោក អាល់ ហ្ក័រនៃបក្សប្រជាធិបេតយ្យ កាលពីឆ្នាំ២០០០។
ប៉ុន្តែលើនេះទំនងមកមានរឿងអាស្រូវ វាយប្រហារតាមអ៊ីនធ័រនែតពីរុស្ស៊ីផង និងបញ្ហាបុគ្គលលោក ត្រាំ ផង ទើបបំផុសភាពសង្ស័យឡើង។ ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ពលរដ្ឋសំឡឹងឃើញបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់លោក ត្រាំ ហាក់ដូចជាមិនសមរម្យជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកសោះ។ ពួកគេជិត៥លាននាក់ បាននាំគ្នាចុះហត្ថលេខាលើញត្តិមួយអំពាវនាវឱ្យអង្គបោះឆ្នោត ធ្វើជារនាំង កុំបោះឆ្នោតជូនលោក ដូណាល់ ត្រាំ។
តើក្រុមអ្នកតំណាង អាចបោះឆ្នោតផ្ទុយនឹងឆន្ទៈរបស់ពលរដ្ឋ បានដែរឬទេ ?
គ្មានច្បាប់សហព័ន្ធអាមេរិកណាចែងហាមឃាត់ទេ ! គ្មានច្បាប់ធម្មនុញ្ញណា ដាក់បង្ខំឱ្យអង្គបោះឆ្នោតនោះ ត្រូវតែសម្រេចចិត្តស្របឬប្រឆាំងនឹងឆន្ទៈពលរដ្ឋឡើយ ! ប៉ុន្តែនៅក្នុងរដ្ឋខ្លះ គេមានកំហិតដាក់ពិន័យ ដល់អ្នកតំណាងដែលគ្មានភក្តីភាពនឹងពលរដ្ឋ ដោយពិន័យជាប្រាក់ ឬដាក់ទណ្ឌកម្ម ... ឯរដ្ឋចំនួន ២១ផ្សេងទៀត គ្មានចេញបម្រាមអ្វីទាំងអស់។ ពួកគេអាចសម្រេចអ្វីទៅតាមសម្បជញ្ញៈរបស់គេ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏សង្កេតឃើញថា វាជាការកម្របំផុត ដែលអង្គបោះឆ្នោតក្បត់ឆន្ទៈពលរដ្ឋ។ គិតចាប់តាំងពីដើមសតវត្សរ៍ទី ២០មក គេរាប់ឃើញមានអ្នកតំណាង៩រូបប៉ុណ្ណោះ មិនបានបោះឆ្នោតតាមអ្វីដែលបានសន្យា ប៉ុន្តែសំឡេងនោះមិនបានប្តូរផ្លាស់លទ្ធផលចុងក្រោយទេ។
តើគេអាចច្រាន លោក ដូណាល់ ត្រាំ មិនឱ្យក្លាយជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកបាន ?
ក្រុមអ្នកចាញ់ នៃបក្សប្រជាធិបតេយ្យ និងក្រុមអ្នកប្រឆាំងក្នុងបក្សសាធារណរដ្ឋ នៅតែបន្តមានសង្ឃឹម និងប្រឹងបញ្ចុះបញ្ចូល អង្គបោះឆ្នោតនៃបក្សសាធារណរដ្ឋ ឱ្យធ្វើការប្តូរចិត្ត។
ប៉ុន្តែសេណារីយោនេះ ដូចជាពិបាកចេញរួចណាស់ ! ក្នុងនាមជាអ្នកនយោបាយពួកគេ ត្រូវការគោរពឆន្ទៈរបស់ពលរដ្ឋក្នុងរដ្ឋរបស់ខ្លួន។ ហើយម្យ៉ាងទៀត អ្នកសាធារណរដ្ឋហាក់មើលមិនឃើញប្រយោជន៍អ្វីដែលត្រូវបោះឆ្នោតប្រឆាំងទេ ព្រោះទាំងសភា និងព្រឹទ្ធសភា សុទ្ធតែស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់បក្សសាធារណរដ្ឋទាំងអស់។ មួយចំណែកទៀត ក្រុមអ្នកប្រឆាំង ត្រូវការបញ្ចុះបញ្ចូលអ្នកតំណាងចំនួនដល់ទៅ ៣៧រូប កុំបោះឆ្នោតឱ្យលោកត្រាំ។
ថ្វីបើអ្នកសាធារណរដ្ឋផ្ទាល់ ជាច្រើនក្រុម បាននិងកំពុង ប្រឹងអូសទាញ អ្នកតំណាងមែន ប៉ុន្តែមកទល់ពេលនេះម៉ោងនេះ គេឃើញមានអ្នកតំណាងនៃបក្សសាធារណរដ្ឋតែម្នាក់គត់ មកពីរដ្ឋតិចសាស់ លោក Chris Suprun បានប្រកាសដោយចំហថានឹងមិនបោះឆ្នោតឱ្យលោក ត្រាំ។ អង្គបោះឆ្នោត គ្មានឱកាសពិភាក្សាគ្នាទេ ហើយម្នាក់ៗបោះតែនៅក្នុងរដ្ឋខ្លួន ដោយគ្មានការព្រមព្រៀងគ្នាយ៉ាងដូច្នេះ លទ្ធផលឆ្នោតថ្ងៃចន្ទនេះ មានសំណាងប្តូរស្ថានការណ៍តិចតួចបំផុត៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ