អាមេរិក និងអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត៖ សម្ព័ន្ធភាពដែលកាន់ តែចុះស្រអាប់
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៥៥
ប្រមុខការបរទេសអាមេរិក លោកMike Pompeo បានបញ្ចប់ទស្សនកិច្ចនៅអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត ប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិក ដោយគ្មានលទ្ធផលអ្វីជាដុំកំភួននោះទេ។ នេះជាលទ្ធផលនៃទស្សនកិច្ច ដែលមានគោលដៅពីរដើរបញ្ច្រាសគ្នា។ នៅទីក្រុងរីយ៉ាដ ប្រមុខការបរទេសអាមេរិក ចង់បញ្ជាក់ធានាសម្ព័ន្ធភាពចាស់ឆ្នាំ ជាមួយ អារ៉ាប៊ី សាអូឌីតផង ប៉ុន្តែជាមួយគ្នានោះ ក៏ចង់ដាក់សម្ពាធឲ្យអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត រកមុខអ្នកទទួលខុសត្រូវ ដែលបញ្ជាឲ្យសម្លាប់អ្នកកាសែត លោក Jamal Kashoggi ផងដែរ។ នៅទីបំផុត នៅមុនចាកចេញពី ទីក្រុងរីយ៉ាដ ប្រមុខការបរទេសអាមេរិក បានត្រឹមតែបញ្ជាក់ថា ក្សត្រទាំងពីរអង្គរបស់អារ៉ាប៊ី សាអូឌីត បានសន្យារកមុខ អ្នកដែលសម្លាប់អ្នកកាសែតតែប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងពេលដែលព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកបានចាត់ទុករួចហើយ ថា គឺរាជបុត្រស្នងរាជ្យ ដែលជាអ្នកទទួលខុសត្រូវបញ្ជាឲ្យសម្លាប់អ្នកកាសែត លោក Jamal Kashoggi។
តើអ្វីទៅជាសម្ព័ន្ធភាពរវាងអាមេរិក ហើយនិងមហាមិត្តអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត នៅឆ្នាំថ្មីនេះ? តើទំនាក់ទំនងចុះល្អក់កករ ដោយសារតែសំណុំរឿងឃាតកម្មលើអ្នកកាសែត លោក Jamal Kashoggi កាលពីឆ្នាំទៅ នៅតែតាមលង បន្តបំពុលប្រទេសទាំងពីរ ឬក៏យ៉ាងណា? នៅពេលដែល អាមេរិកត្រូវប្រារព្ធខួប៥០ឆ្នាំ នៃការបោះបង្គោលនយោបាយការបរទេសនៅតំបន់ដើមបូព៌ា នៅឆ្នាំនេះ ទំនាក់ទំនងអាមេរិក ហើយនិងអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត កំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលមួយ ដ៏ផុយស្រួយខ្លាំង មិនធ្លាប់មានកន្លងមក។
ឃាតកម្មទៅលើលោក Jamal Kashoggi អ្នកកាសែត ប្រឆាំងរបបគ្រប់គ្រងអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត កាលពីខែតុលានៅក្នុងស្ថានកុលស៊ុល ប្រទេសតួកគី ជាសំណុំរឿងដ៏ឈឺក្បាលមួយទៀត ដែលធ្វើឲ្យសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិក និងអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត កាន់តែ ឃ្លាតចាកឆ្ងាយគ្នា។
ខុសពីរូបភាពខាងក្រៅ ដែលបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងល្អូកល្អឺននឹងគ្នា នៅខាងក្រោយឆាកឯណោះវិញ អាមេរិក និងអារ៉ាប៊ី សាអូឌីតចាប់ខ្វែងគំនិតគ្នា តាំងពីពេលដែលអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត ចាប់ផ្តើមគៀងគរប្រទេសអារ៉ាប់ ឲ្យកាត់ផ្តាច់ការទូត ជាមួយប្រទេសកាតា ក្នុងបទចោទប្រកាន់ថា កាតាគាំទ្រផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុ ដល់ក្រុមភេរវជនអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម ហើយនិងមាននិន្នាការលំអៀងទៅអ៊ីរ៉ង់ដែលជាគូប្រជែងឥទ្ធិពលរបស់អារ៉ាប៊ី សាអូឌីត នៅក្នុងតំបន់។ អាមេរិកមិនចង់ឃើញក្រុមប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួន ឈ្លោះបែកបាក់គ្នានោះទេ ព្រោះអាមេរិកត្រូវការកម្លាំងរួមរបស់ក្រុមប្រទេសអារ៉ាប់ សម្រាប់ទប់ទល់នឹងការពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់អ៊ីរ៉ង់។
ទាំងមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ ហើយនិងក្រសួងការពារជាតិអាមេរិកបារម្ភខ្លាចថា ការកាត់ផ្តាច់ចំណងទូត ជាមួយកាតា មានតែរុញច្រាន ឲ្យប្រទេសកាតា ខិតចូលទៅជិតអ៊ីរ៉ង់កាន់តែខ្លាំង។ នៅក្នុងជម្លោះរវាងប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តទាំងពីររបស់អាមេរិក ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនមានតែដើរផ្លូវកណ្តាល និងព្យាយាមបញ្ចុះបញ្ចូលអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត ឲ្យរំលត់កំហឹង ព្រោះថា អាមេរិក មិនអាចបោះបង់ចោល ដាច់ខាត កាតា ប្រទេសដៃគូយុទ្ធសាស្រ្ត ដែលអាមេរិក មានទីតាំងមូលដ្ឋាន ហើយនិងវត្តមានកងទ័ពអាមេរិក ដល់ទៅ ១ម៉ឺននាក់នោះ។ នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចទៅប្រទេសកាតានៅថ្ងៃអាទិត្យ រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេស អាមេរិក លោកMike Pompeo ដែលបានដើរតួនាទីផ្សះផ្សារវាងភាគីជម្លោះ ទទួលស្គាល់ថា វិបត្តិកាតា ជាមួយ ប្រទេសអារ៉ាប់ ដឹកនាំមុខដោយអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត កំពុងឈានចូលក្នុងដំណាក់កាលមួយ ដែលគ្មានច្រកចេញ និងកាន់តែស្មុគស្មាញ។
ដាក់ទណ្ឌកម្ម កាត់ផ្តាច់ការទូត ជាមួយកាតា ដឹកនាំសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ ធ្វើប្រតិបត្តិការយោធា វាយប្រហារទៅលើក្រុមហ៊ូទីស ដែលគាំទ្រដោយអ៊ីរ៉ង់ ក្នុងទឹកដីយេម៉ែន។ ទាំងនេះ ជានយោបាយការបរទេសរបស់ព្រះរាជបុត្រ មហាម៉េដ បិន សាល់ម៉ាន ដែលជាអ្នកមានអំណាចខ្លាំង នៅអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត។ វិធានការចាប់ដាក់ពន្ធនាគាររាជបុត្រ គូប្រជែង ក្នុងប្រទេស ដើម្បីប្រមូលផ្តុំអំណាច របស់រាជបុត្រស្នងរាជ្យអារ៉ាប៊ី សាអូឌីតបានបង្កើតជាក្តីបារម្ភរបស់សមាជិកសភាអាមេរិក ដែលធ្លាប់តែមានក្រសែភ្នែកល្អ និងចាត់ទុកអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត ជាសម្ព័ន្ធមិត្ត សំខាន់របស់អាមេរិក ដើម្បីទប់ទល់នឹងអ៊ីរ៉ង់។
ជាលើកទី១ ក្នុងប្រវត្តិទំនាក់ទំនងជាមួយអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត ព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកដែលគណបក្សកាន់អំណាច មានសំលេងភាគច្រើន បានបោះឆ្នោត ចេញសេចក្តីសម្រេចពីរ ដែលនៅក្នុងនោះ អាមេរិកកំណត់ថា គឺព្រះរាជទាយាដ មហាម៉េដ បិន សាល់ម៉ាន ដែលទទួលខុសត្រូវលើការធ្វើឃាតលើអ្នកកាសែត។ ព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកបានទាមទារផងដែរ ឲ្យរដ្ឋបាលរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ បញ្ឈប់ជាបន្ទាន់ ជំនួយយោធា ដល់សម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ ដឹកនាំដោយអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត សម្រាប់ធ្វើសង្រ្គាម នៅយេម៉ែន។
ទោះមានការលើកឡើងរបស់ប្រធានទីភ្នាក់ងារស៊ើបការណ៍សម្ងាត់ រដ្ឋបាល លោកដូណាល់ ត្រាំ នៅតែមិនព្រមដាក់ទោស លើរាជបុត្រអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត។ អតីតមហាសេដ្ឋីអចលនទ្រព្យ លោកដូណាល់ ត្រាំបានអះអាងជាច្រើនលើកពីសារៈសំខាន់នៃសម្ព័ន្ធភាពជាមួយ អារ៉ាប៊ី សាអូឌីត មហាសេដ្ឋីប្រេង និងជាដៃគូយុទ្ធសាស្រ្តរបស់អាមេរិក ក្នុងតំបន់។ សម្ព័ន្ធភាពដែលឈរ នៅលើទឹកលុយ ព្រោះថា អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ជាអតិថិជនមានប្រាក់វាល់ពាន់លានដុល្លារ សម្រាប់កិច្ចសន្យាទិញអាមេរិក។ នេះបើតាមលោកដូណាល់ ត្រាំ ដែលព្យាយាមការពាររាជបុត្រ ស្នងរាជ្យអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត ពីរលករិះគន់ ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ក្នុងរឿងធ្វើសង្រ្គាមអមនុស្សធម៌ នៅយេម៉ែន ហើយនិងឃាតកម្មលើអ្នកកាសែត។
ទោះមានរបាំងការពារ ពីរដ្ឋបាលលោកដូណាល់ ត្រាំ រាជទាយាដរបស់អារ៉ាប៊ី សាអូឌីត នៅតែជាផ្ទាំងស៊ីបរិះគន់ វាយប្រហាររបស់ព្រឹទ្ធសភា ដែលអាចមានអំណាច លើសប្រធានាធិបតី បើសិនគេប្រមូលបានសំលេងពីរ ភាគបី។ នៅក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ និងសេចក្តីសម្រេចជាច្រើន ដែល ព្រឹទ្ធសភានឹងអនុម័តនៅឆ្នាំនេះ គេឃើញមានច្បាប់ដែលហាមមិនឲ្យអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត មានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ច្បាប់ហាមផ្តល់ជំនួយយោធាដល់ទីក្រុងរីយ៉ាដ ជាដើម។ ព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកទំនងចង់ដាក់សម្ពាធ ដើម្បី ឲ្យអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត ដោះដៃចោល រាជបុត្រស្នងរាជ្យ ដែល អប្រជាប្រិយ ទាំងក្នុងស្រុក ហើយនិងនៅក្នុងឆាកអន្តរជាតិ ដោយសារ សង្រ្គាមនៅយេម៉ែន ហើយនិងឃាតកម្មលើអ្នកកាសែត។ អារ៉ាប៊ី សាអូឌីត គ្មានព្រះរាជបុត្រ បិនសាល់ម៉ាន ជាការប៉ងចង់បានរបស់ព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក ប៉ុន្តែ មិនមែនជាក្តីប្រាថ្នារបស់អារ៉ាប៊ី សាអូឌីតឡើយ។ ក្នុងពេលរងការដាក់សម្ពាធពីព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក យ៉ាងដូច្នេះតៀត រាជទាយាទអារ៉ាប៊ី សាអូឌីតក៏ដឹងដែរថា ខ្លួនមិនអាចពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើប្រធានាធិបតីដូណាល់ ត្រាំ ដែលផ្លាស់ប្តូរជំហរ គ្រប់ពេលវេលានោះដែរ។ ជាក់ស្តែង នៅពេលលោកដូណាល់ ត្រាំ សន្យាធានាជួយសម្ព័ន្ធមិត្តដើម្បី ទប់ទល់អ៊ីរ៉ង់ លោកដូណាល់ ត្រាំ ដដែលបានប្រកាសដកកងទ័ពចេញពីទឹកដីស៊ីរី ដែលបើតាមទីក្រុងរីយ៉ាដ គឺជាការបើកឱកាសឲ្យអ៊ីរ៉ង់កាន់តែបុកគ្រឹះ ពង្រឹងឥទ្ធិពល ក្នុងប្រទេសស៊ីរីកាន់តែខ្លាំង។ នយោបាយដ៏គួរឲ្យខកចិត្តរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ ជាសញ្ញាមិនល្អទាល់តែសោះ សម្រាប់សម្ព័ន្ធភាពអាមេរិក និងអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត ដែលកំពុងតែផុយស្រួយរួចទៅហើយនោះ។
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ