ប្រធានាធិបតីចិនកំពុងបំពេញទស្សនកិច្ចនៅអាមេរិកឡាទីន។ តាំងពីឆ្នាំ២០០៣មកអាមេរិកឡាទីនជាអាទិភាពមួយចំបងនៃនយោបាយការបរទេសរបស់ចិន។ តើមកពីមូលហេតុអ្វី?
លើកនេះ ក្រៅតែពីត្រូវបំពេញទស្សនកិច្ចនៅគុយបា វ៉េណេស៊ុយឡា អាហ្សង់ទីន និងប្រេស៊ីល លោកប្រធានាធិបតីចិន ស៊ី ជីនពីងក៏ត្រូវចូលរួមផងដែរក្នុងជំនួបកំពូលក្រុមប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់ខ្លាំងហៅកាត់ថាBRICS (ប្រេស៊ីល រុស្ស៊ី ឥណ្ឌា ចិន និងអាហ្វ្រិកខាងត្បូង) និងក្នុងវេទិកាចិន-អាមេរិកឡាទីន។ ទាំងនេះស្តែងឱ្យឃើញថា លោកស៊ី ជីនពីង កំពុងបន្តអនុវត្តនយោបាយការបរទេសរបស់ចិននៅអាមេរិកឡាទីន នោះគឺការពង្រីកនិងពង្រឹងឥទ្ធិពលរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់មួយនេះ។
គួរគូសបញ្ជាក់ថា រហូតមកដល់ឆ្នាំ២០០៣ ចិនមិនសូវបានយកចិត្តទុកដាក់ឡើយទៅលើអាមេរិកឡាទីន ទោះបីជាចិនមានទំនាក់ទំនងទូតជាមួយបណ្តាប្រទេសភាគច្រើននៃតំបន់មួយនេះ តាំងពីទសវត្សរ៍ទី៧០មកក្តី។
នៅឆ្នាំ២០០៣ សង្គ្រាមរបស់អាមេរិកនៅអ៊ីរ៉ាក់ បានធ្វើឱ្យទីក្រុងប៉េកាំងបារម្ភខ្លាចខ្វះប្រេងកាត ពីព្រោះសង្គ្រាមប្រព្រឹត្តទៅនៅក្នុងភូមិភាគមួយសម្បូណ៌ទៅដោយប្រេងកាត។ ម្ល៉ោះហើយបានជាពីឆ្នាំ២០០៣ តរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃ ថ្នាក់ដឹកនាំចិនអនុវត្តអ្វីដែលគេហៅថា ការទូតថាមពល បានន័យថាចិនដើរស្វែងរកប្រេងកាតនិងឧស្ម័នធម្មជាតិនៅគ្រប់ទីកន្លែងក្នុងពិភពលោក ក្នុងនោះរួមមានជាអាទិ៍បណ្តាប្រទេសផលិតប្រេងកាតនៅអាមេរិកឡាទីនដូចយ៉ាងប្រេស៊ីល វ៉េណេស៊ុយឡា អាហ្សង់ទីន និងបូលីវី។
តែប៉ុន្មានឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ឥទ្ធិពលរបស់ចិនទៅលើបណ្តាប្រទេសអាមេរិកឡាទីនបានរីកធំ និងកើនឡើងខ្លាំង។ សព្វថ្ងៃនេះ ចិនជាប្រទេសលំដាប់ទី២នៅក្នុងពិភពលោកដែលទិញប្រេងកាតច្រើនជាងគេពីអាមេរិកឡាទីន ដោយដេញប្រកិតពីក្រោយសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយចិនក៏ជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មទី២របស់អាមេរិកឡាទីនដែរ។
ក្រៅពីប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្ម វត្តមានរបស់ចិននៅអាមេរិកឡាទីនមានគោលដៅនយោបាយមួយច្បាស់ នោះគឺកាត់បន្ថយចំនួនបណ្តាប្រទេសនៅក្នុងលោកដែលនៅបន្តទទួលស្គាល់កោះតៃវ៉ាន់។ ចូរកុំភ្លេចថាក្នុងចំណោមប្រទេសប្រមាណជាងម្ភៃនៅក្នុងពិភពលោក ដែលនៅបន្តមានទំនាក់ទំនងទូតជាមួយតៃវ៉ាន់ ជិតពាក់កណ្តាលសុទ្ធសឹងជាប្រទេសអាមេរិកឡាទីន។ នៅក្នុងន័យនេះ នៅឆ្នាំ២០០៧ ថ្នាក់ដឹកនាំចិនបានទទួលជោគជ័យក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូលប្រទេសកូស្ថារីកា ឱ្យផ្តាច់ទំនាក់ទំនងទូតជាមួយតៃវ៉ាន់និងបែរមកទទួលស្គាល់គោលការណ៍ប្រទេសចិនតែមួយ។
ដោយឡែក នៅពេលដែលអាមេរិកក្រោមអាណត្តិរបស់លោកអូប៉ាម៉ា កំពុងបន្តបង្កើនឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក វត្តមានរបស់ចិននៅអាមេរិកឡាទីនក៏អាចជាចម្លើយភូមិសាស្រ្តនយោបាយមួយតបទៅអាមេរិកវិញដែរ។
គួរបញ្ជាក់ត្រង់នេះបន្តិចថា តាំងពីសតវត្សរ៍ទី១៩មក ពោលគឺតាំងពីសម័យលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិកាំង ជេម ម៉ុនរ៉ូ(James Monroe)មក សហរដ្ឋអាមេរិកចាត់ទុកអាមេរិកឡាទីនថា ជាដែនអំណាចផ្តាច់មុខរបស់ខ្លួន។ ម្ល៉ោះហើយ តាមរយៈការខិតខំពង្រីកវត្តមានរបស់ខ្លួននៅអាមេរិកឡាទីន ចិនក៏ចង់បញ្ឈឺនិងឌឺដាក់អាមេរិកថា បើអ្នកចូលមកលុកលុយតំបន់អាស៊ីដែលជាដែនអំណាចរបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំក៏នឹងដាក់ជើងចូលមកក្នុងដែនអំណាចរបស់អ្នកឯងវិញដែរ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រទេសអាមេរិកឡាទីនមួយចំនួនចាប់ផ្តើមរអ៊ូរទាំ ដ្បិតជាទូទៅចិនទិញយកតែវត្ថុធាតុដើមពីដៃគូរបស់ខ្លួន រួចហើយលក់មកវិញសុទ្ធតែផលិតផលចម្រាញ់។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ឆន្ទៈនយោបាយរបស់ទីក្រុងប៉េកាំងក្នុងការរក្សាតម្លៃប្រាក់យ័នឱ្យនៅទាប ធ្វើឱ្យផលិតផលចិនមានតម្លៃថោក ជាហេតុបណ្តាលឱ្យការនាំចេញរបស់ប្រទេសអាមេរិកឡាទីនថយចុះ រីឯផលិតផលចិនវិញចេះតែបន្តហូរគគុកគគាក់ចូលមកក្នុងប្រទេសទាំងនេះ។
ម្ល៉ោះហើយ តទៅថ្ងៃមុខ សំណួរដែលនឹងចោទឡើងគឺ តើបណ្តាប្រទេសអាមេរិកឡាទីន ជាពិសេសប្រទេសតូចតាចនិងក្រីក្រ អាចទប់ទល់បានដែរឬទេនឹងឥទ្ធិពលខ្លាំងជ្រុលរបស់ចិនមកលើតំបន់របស់ពួកគេ?
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ