ទូតចិននិងទូតអាមេរិកនៅភ្នំពេញ សាចទឹកដាក់គ្នាជុំវិញសំណុំរឿងរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៧០
សំណុំរឿងរដ្ឋប្រហារ លន់ នល់ ក្នុងឆ្នាំ១៩៧០ បានក្លាយជាប្រធានបទឆ្លើយឆ្លងគ្នារវាងស្ថានទូតនៃប្រទេសមហាអំណាចពីរនៅកម្ពុជា នោះគឺ ស្ថានទូតចិន និងស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក។ ស្ថានទូតអាមេរិក ដែលអះអាងថា អាមេរិកមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើរដ្ឋប្រហារដែលនាំឲ្យលោក លន់ នល់ ឡើងកាន់អំណាចទេ។ ជាការឆ្លើយតប តាមរយៈបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុកនៅថ្ងៃទី០១ កុម្ភៈម្សិលមិញ ស្ថានទូតចិន បានសរសេរឡកឡឺយទៅអាមេរិកវិញថា រដ្ឋប្រហារនៅកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ១៩៧០នោះ មិនទាក់ទងនឹងអាមេរិកទេ តែមានទាក់ទងនឹងក្រុមចារកម្មរបស់អាមេរិក CIA។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០២:២៩
«រដ្ឋប្រហារដែលនាំឲ្យកម្ពុជាធ្លាក់ក្នុងភ្លើងសង្គ្រាមរ៉ាំរ៉ៃអស់រយៈពេលយ៉ាងយូរនោះ មិនមានទំនាក់ទំនងអ្វីនឹង US ទេ ប៉ុន្តែមានទាក់ទងនឹង CIA។» នេះគឺជាសំណេររបស់ស្ថានទូតចិនប្រចាំនៅកម្ពុជា លើទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ខ្លួន នាថ្ងៃសុក្រ ទី០១ ខែកុម្ភៈ។ ការលើកឡើងរបស់ស្ថានទូតចិននេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីស្ថានទូតអាមេរិកសរសេរឆ្លើយតបទៅកាន់អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុកលើទំព័ររបស់ខ្លួនថា សហរដ្ឋអាមេរិក មិនបានពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងរដ្ឋប្រហារដែលនាំឲ្យលោក លន់ នល់ ឡើយកាន់អំណាចឡើយ។ បើតាមសហរដ្ឋអាមេរិក រហូតមកទល់ពេលនេះ គ្មានភស្តុតាងណាមួយដែលបញ្ជាក់ពីការពាក់ព័ន្ធរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការជួយដល់លោក លន់ នល់ ឲ្យធ្វើរដ្ឋប្រហារក្នុងឆ្នាំ១៩៧០នោះទេ។
មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងសំណេរដដែល ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ថែមទាំងបានចោទប្រកាន់ប្រទេសចិនទៀត។ ចិន ដែលអាមេរិកសង្កត់ធ្ងន់ថា បានជួយគាំទ្រយ៉ាងសកម្មដល់របបខ្មែរក្រហមពីឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩ និងរយៈពេលក្រោយៗមក។
ជាការកត់សម្គាល់ សំណេរឆ្លើយឆ្លងរវាងស្ថានទូតចិននិងស្ថានទូតអាមេរិក ជុំវិញសំណុំរឿងរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៧០នៅកម្ពុជាដូច្នេះ ត្រូវបានអ្នកជំនាញផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្ដរជាតិមើលឃើញថា ជាការមិនសមរម្យទាល់តែសោះ។ លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្ដរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងថា ប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់កម្ពុជាមិនមែនជាកូនអុកសម្រាប់ពួកមហាអំណាច យកទៅធ្វើជាល្បែងនយោបាយឡើយ។ ជាសច្ចភាព លោក គិន ភា បំភ្លឺថា ទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន គឺសុទ្ធតែមានជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងរបបគ្រប់គ្រងនៅកម្ពុជា ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៧០ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩។
ក្នុងនោះសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក ថ្វីត្បិតតែគ្មានឯកសារជាភស្តុតាងចង្អុលច្បាស់លាស់ពីការគាំទ្ររដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៧០ក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែភ្លាមៗក្រោយរដ្ឋប្រហារថ្ងៃទី១៨មីនាឆ្នាំ១៩៧០ សហរដ្ឋអាមេរិកបានចេញមុខប្រកាសទទួលស្គាល់របបសាធារណរដ្ឋខ្មែររបស់លោក លន់ នល់។ ចំណែកប្រទេសចិនវិញ មានភស្តុតាងច្រើនណាស់ដែលអាចសរបញ្ជាក់អំពីទំនាក់ទំនងដ៏ជិតស្និទ្ធរវាង ប្រទេសចិន ជាមួយរបបប៉ុលពត។ នេះបើតាមលោក គិន ភា។
សម្រាប់អ្នកជំនាញខាងទំនាក់ទំនងអន្ដរជាតិរូបនេះ ប្រវត្តិសាស្ត្រ គឺជាសច្ចភាពដែលមិនអាចកែប្រែបាន។ និងថា ប្រទេសមហាអំណាចមិនគួរណាយកបញ្ហាប្រវត្តិសាស្ត្រ មកសរសេរឆ្លើយឆ្លងគ្នា ដើម្បីតែយុទ្ធសាស្ត្រឬគោលដៅនយោបាយរបស់ខ្លួនឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ