សិទ្ធិនៃការបញ្ចេញមតិ សរសើរ និងរិះគន់ គឺជារឿងសាមញ្ញធម្មតាសម្រាប់ប្រទេសដែលប្រកាន់យករបបប្រជាធិបតេយ្យដូចកម្ពុជា។ រឿងដែលមិនធម្មតា និងគួរឲ្យបារម្ភនោះគឺ យុវជនកម្ពុជាមួយចំនួន ចាប់ផ្ដើមប្រើសិទ្ធិនេះ ដោយគ្មានមូលដ្ឋាននិងខ្វះការទទួលខុសត្រូវ។ តើការរិះគន់ដោយគ្មានមូលដ្ឋានរបស់យុវជនខ្មែរមួយចំនួន ផ្ដល់ផលអាក្រក់អ្វីខ្លះ? យើងស្ដាប់បទវិភាគរបស់ អ៊ឹម រចនា៖
គ្មាននរណាអាចប្រកែកបានឡើយអំពីសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិតាមរយៈប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត និងបណ្ដាញសង្គមនៅកម្ពុជា។ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ១ភាគ៣ ជាពិសេសយុវជនតែម្ដង មានសកម្មភាពផុសផុលខ្លាំងណាស់នៅលើបណ្ដាញសង្គម។ ពួកគេថតវីដេអូ និងសរសេរសំណេរបញ្ចេញមតិទៅលើប្រធានបទសំខាន់ៗ ទាំងបញ្ហាសង្គម និងបញ្ហានយោបាយ។ នេះគឺជារឿងល្អ ដែលគួរឲ្យលើកទឹកចិត្ត។
ប៉ុន្តែ ទន្ទឹមគ្នានេះ គេសង្កេតឃើញផងដែរថា អ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណែតមួយចំនួន ជាពិសេសយុវជន បានប្រើប្រាស់ Facebook ដើម្បីរិះគន់ ដើម្បីជេរប្រមាថ ឬដើម្បីបរិហារកេរ្តិ៍។ អ្នកខ្លះ ប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមដោយបង្ហោះរូបភាពកាត់តអាសអាភាស ឬរូបភាពកាត់តអសីលធម៌ផ្សេងទៀត ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់កេរ្តិ៍ឈ្មោះ កិត្តិយសរបស់អ្នកដទៃ។ អ្នកខ្លះទៀត បង្ហោះឬចែកចាយព័ត៌មានមិនពិត ដោយមិនបានផ្ទៀងផ្ទាត់ជាមុន បង្កជាភាពចលាចល។ ហើយអ្វីដែលគេតែងតែឃើញជារៀងរាល់ថ្ងៃនោះ គឺការប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមដោយអារម្មណ៍ជ្រុលនិយម ដោយកំរោល ដោយកំហឹង ដោយគ្មានមូលដ្ឋាន និងក្រមសីលធម៌ បង្កើតឲ្យមានជម្លោះបែកផ្សែងតាមបណ្ដាញសង្គម។
មានឧទាហរណ៍ថ្មីៗចំនួនពីរ ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់អំពីទម្លាប់របស់យុវជនមួយចំនួន ដែលនិយមប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមដើម្បីរិះគន់ដោយគ្មានមូលដ្ឋាន។ ដំបូងនិយាយពីវីដេអូរបស់អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមនៅកម្ពុជាម្នាក់ ដែលមានខ្លឹមសាររិះគន់ការដាក់តាំងរូបថតថ្នាក់ដឹកនាំនៃប្រទេសវៀតណាម ទន្ទឹមនឹងព្រះឆាយាលក្ខណ៍ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ។ សំណួរនិងការរិះគន់តាមការយល់ឃើញ ដោយគ្មានអំណះអំណាងគាំទ្រនេះ នៅទីបំផុត ត្រូវបានអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមចែករំលែកតៗគ្នា ដោយអ្នកខ្លះសម្ដែងមតិហួសចិត្ត និងខ្លះទៀតសរសេរសារណែនាំម្ចាស់វីដេអូអំពីបែបបទការទូតនិងពិធីការផ្លូវរដ្ឋ និងស្នើឲ្យធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាមុនសិន សឹមធ្វើការរិះគន់។
រឿងមួយទៀត ជុំវិញការរិះគន់ដោយគ្មានមូលដ្ឋាននេះដែរ។ កាលពីពេលកន្លងទៅថ្មីៗនេះ បណ្ដាញសង្គមនៅកម្ពុជាបានកក្រើករញ្ជួយ នៅពេលដែលយុវជនខ្មែរនាំគ្នាចែករំលែកតៗគ្នានូវព័ត៌មានដែលថា ថៃដាក់បញ្ចូលទម្រង់ល្ខោនខូន ទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបី នៃអង្គការយូណេស្កូ។ យុវជនខ្មែរបានប្រើពាក្យឌឺដង បន្ទាបតម្លៃល្ខោនខូនរបស់ថៃ និងថា ទម្រង់នៃល្ខោនពាក់របាំងមុខនេះ គឺជារបស់ខ្មែរ មិនមែនជារបស់ថៃទេ។ ជាការពិត នេះគឺជាសិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែការបញ្ចេញមតិតាមអារម្មណ៍យ៉ាងដូច្នេះ បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់រូបភាព និងកិត្យានុភាពរបស់កម្ពុជា នៅលើឆាកអន្ដរជាតិ ។
ប្រទេសថៃ បានស្រង់យកការរិះគន់ប្រមាថល្ខោនខូនដែលយុវជនខ្មែរមួយចំនួនសរសេរលើបណ្ដាញសង្គម ទៅផ្សព្វផ្សាយតាមទូរទស្សន៍ និងកាសែតជាដើម។ ទាំងប្រជាពលរដ្ឋ និងសាស្ត្រាចារ្យប្រវត្តិសាស្ត្រថៃ សុទ្ធតែបានទទួលស្គាល់ថា ល្ខោនពាក់មុខរបស់ថៃ មានដើមកំណើតមកពីខ្មែរ។ និងថា ប្រសិនបើអង្គការយូណេស្កូ ដាក់បញ្ចូលល្ខោនខោលរបស់ខ្មែរទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌអរូបី អ្វីដែលប្រជាជាតិថៃត្រូវធ្វើមុនគេបង្អស់ គឺសម្ដែងការអបអរចំពោះកម្ពុជា។
តាមរយៈឧទាហរណ៍ដែលលើកឡើងនេះ គេអាចសរុបបានថា ការរិះគន់គឺជាផ្នែកមួយនៃការបញ្ចេញមតិក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែប្រសិនបើការរិះគន់នោះ ធ្វើឡើងតាមតែអារម្មណ៍ ដោយគ្មានមូលដ្ឋានឬអំណះអំណាងណាមួយគាំទ្រទេ វានឹងជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ត្រឡប់មកវិញជាក់ជាមិនខាន។ ដំបូងបង្អស់ ចំពោះអ្នកដែលត្រូវគេរិះគន់ តិចឬច្រើន ផ្លូវចិត្តក៏ដូចជាអារម្មណ៍របស់ពួកគេត្រូវបានវាយប្រហារ។ ដោយឡែក សម្រាប់អ្នករិះគន់អ្នកដទៃដោយគ្មានមូលដ្ឋាន។ ការរិះគន់របៀបនោះបានបង្ហាញឲ្យឃើញអំពីកម្រិតនៃចំណេះដឹង ក៏ដូចជានិន្នាការរបស់ពួកគេ។ ហើយតាមរយៈការបញ្ចេញមតិដោយគ្មានមូលដ្ឋានដដែលនេះ ជាតិសាសន៍ដទៃដែលធ្លាប់មើលមកកម្ពុជាថាជាប្រទេសខ្ពង់ខ្ពស់ដោយអរិយធម៌ ក៏អាចនឹងផ្លាស់ប្ដូរការគិតរបស់គេផងដែរ។
ដូច្នេះ អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមត្រូវតែពិចារណាឲ្យច្បាស់ មុននឹងបញ្ចេញមតិ ឬធ្វើការរិះគន់ណាមួយនៅលើបណ្ដាញសង្គម។ ប្រសិនបើមានការយល់ឃើញផ្ទុយពីគ្នា គេគួររិះគន់គ្នាដោយគំនិតដែលមានមូលដ្ឋានគាំទ្ររឹងមាំ មិនត្រូវវាយប្រហារដោយការរិះគន់ជេរប្រមាថដោយគ្មានមូលដ្ឋានតាមតែអារម្មណ៍ណាមួយទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ