បារាំង-នូវែលកាឡេដូនីរកឃើញសំណួរសម្រាប់ធ្វើប្រជាមតិជុំវិញឯករាជ្យកោះ
នូវែលកាឡេដូនី ដែនដីបារាំងនៅមហាសមុទ្ទប៉ាស៊ីហ្វិក នឹងរៀបចំធ្វើប្រជាមតិប្រជាមតិស្តីអំពីឯករាជភាព និងស្វយ័តភាពតំបន់ នៅថ្ងៃទី ៤ វិច្ឆិកា ២០១៨ ខាងមុខ។ នៅថ្ងៃនេះនិងបន្ទាប់ពីបានចរចាយ៉ាងតានតឹងរវាងនាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំង និងតំណាងនយោបាយនូវែលកាលេដូនី ទើបបានរកឃើញ ឃ្លា សម្រាប់យកទៅចោទសួរប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុងថ្ងៃធ្វើប្រជាមតិ។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០២:១៦
នាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំង លោក អេដ័រ ហ្វីលីព បានចំណាយពេល៧ម៉ោង ផ្តល់សំណើដល់ទៅ៧ ទម្រាំអាចរកឃើញសំនួរមួយឃ្លា ដែលភាគីប្រឆាំងនិងគាំទ្រការទាមទារឯករាជ្យកោះនូវែលកាឡេដូនី ព្រមទទួលយក និងបិទបញ្ចប់ភាពតានតឹងបាន។ នោះគឺ ៖ “តើអ្នកចង់ឱ្យនូវែលកាឡេដូនី មានអធិបតេយ្យពេញលេញ និងក្លាយជាតំបន់ឯករាជ្យទេ ?”
សូមបញ្ជាក់ថា ក្លាយជាដែនដីបារាំងនៅឆ្នាំ ១៨៥៣ នូវែលកាឡេដូនី មានទីតាំងនៅក្នុងមហាសមុទ្ទប៉ាស៊ីហ្វិក ចម្ងាយប្រមាណ២ពាន់គីឡូម៉ែត្រពីអូស្ត្រាលី និង១៦០០០គីឡូម៉ែត្រពីរដ្ឋធានីប៉ារីស និងមានប្រជាជនរស់នៅសរុបប្រមាណ២៧ម៉ឺននាក់ ក្នុងនោះជិត៤០% ជនជាតិដើម កាណាក់ ២៧%ជាអឺរ៉ុប និងសល់ប៉ុន្មានកូនកាត់ ឬមានដើមកំណើតផ្សេង។
នៅឆ្នាំ១៩៨០ ក្រោយពីមាន ភាពតានតឹងយ៉ាងខ្លាំងជាមួយក្រុមអ្នកឯករាជ្យនិយម រហូតដល់មានការចាប់ភ្នាក់ងារនគរបាលចំណាប់ខ្មាំង និងអំពើហិង្សាស្លាប់មនុស្សអស់២១នាក់ នៅឆ្នាំ១៩៨៨ រដ្ឋបាលបារាំង និងក្រុមឯករាជ្យនិយមរបស់កោះ បានរកឃើញចុះកិច្ចព្រមព្រៀង « Nouméa » (ឈ្មោះក្រុងរបស់កោះនូវែលកាឡេដូនី) នៅឆ្នាំ១៩៩៨។
កិច្ចព្រមព្រៀងបានផ្តល់ស្វ័យភាពយ៉ាងទូលំទូលាយដល់កោះ និងគ្រោងរៀបចំដំណើរចេញពីអាណានិគមបន្តិចម្តងៗ ដោយចាប់ផ្តើមពីការធ្វើប្រជាមតិទាមទារឯករាជ្យ យ៉ាងយូរបំផុតនៅខែវិច្ឆិកា ២០១៨។ ប៉ុន្តែជាច្រើនខែឆ្នាំមក សមាជិកគណៈកម្មាធិការហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀង នូម៉េអា និយាយមិនចុះសម្រុងនឹងគ្នាទេ។ ក្រុមអ្នកឯករាជ្យនិយម FLNKS ចង់ឱ្យសំណួរនៃប្រជាមតិ ផ្តោតតែលើបញ្ហា អធិបតេយ្យកោះ តែមិនប៉ះដល់បញ្ហាទាមទារឯករាជ្យ។ ចំណែកខាងបក្សស្តាំនិយម ចង់ឃើញមានជម្រើសរវាង ការចង់បានឯករាជ្យឱ្យកោះ និង រក្សាកោះជាដែនដីបារាំងដដែល។
ដូច្នេះការប្រើពាក្យទាំងពីរ នៅក្នុងសំណួរប្រជាមតិតែមួយ ស្នើដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រៀបដូចជាបានផ្សះផ្សាភាគីបក្សដិបក្សទាំងពីរផង និងបន្ធូរសម្ពាធនយោបាយរបស់កោះផង មុនដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីបារាំង លោក អេម៉ានុយអែលម៉ាក្រុង នៅខែឧសភា៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ