អ៊ីរ៉ាក់៖មេក្រុមជីហាតច្រើននាក់ភៀសខ្លួនពីមូស៊ូល កិច្ចប្រជុំអន្តរជាតិប៉ារីសផ្តោតលើអនាគតមូស៊ូល
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៣៩
យុទ្ធនាការវាយយកក្រុងមូស៊ូល ពីក្រុមជីហាតរដ្ឋអ៊ីស្លាម នៅអ៊ីរ៉ាក់ កំពុងដំណើរការទៅមុខ ហើយបានធ្វើលឿនជាងការគ្រោងទុកទៅទៀត។ នេះបើតាមដំណឹងផ្តល់ដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីរ៉ាក់ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ។ ការវាយលុករបស់កងកម្លាំងអ៊ីរ៉ាក់ និងសម្ព័ន្ធមិត្តអន្តរជាតិ បានជំរុញអោយមេដឹកនាំក្រុមជីហាតជាច្រើននាក់ ភៀសខ្លួនចេញពីក្រុងមូស៊ូលហើយ។
ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ ក្រុងប៉ារីសបានបើកកិច្ចប្រជុំអន្តរជាតិ ក្រុងមូស៊ូល ក្នុងពេលអនាគត ក្រោយបរាជ័យក្រុមភេរវជនរដ្ឋអ៊ីស្លាម។ កិច្ចប្រជុំនេះមានវត្តមានចូលរួមរបស់ប្រទេសនិងអង្គការជាង២០។ បារាំងប្រាប់ថា រុស្ស៊ីមិនបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំនេះទេ ដោយសារមិនបានជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងរឿងរ៉ាវនៅអ៊ីរ៉ាក់។
បារាំងបានអញ្ជើញអ៊ីរ៉ង់ចូលរួមកិច្ចប្រជុំដែរ
កាលពីដំបូង បារាំងមិនបានអញ្ជើញអ៊ីរ៉ង់អោយចូលរួមកិច្ចប្រជុំស្តីពីមូស៊ូលទេ តែបានប្តូរចិត្តទៅវិញ នៅពេលចុងក្រោយនេះវិញ។ បារាំងមិនចង់អញ្ជើញអ៊ីរ៉ង់ ដោយសារតែអ៊ីរ៉ង់មានទំនាក់ទំនងតានតឹងជាមួយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។
ប៉ុន្តែ មើលជារួម បារាំងបានអញ្ជើញប្រទេសផ្សេងៗ ដែលនៅជិតខាងអ៊ីរ៉ាក់ អោយចូលរួមកិច្ចប្រជុំថ្ងៃនេះ។ អ៊ីរ៉ង់ក៏ជាប្រទេសជាប់របងអ៊ីរ៉ាក់ដែរ។ ដូច្នេះ បារាំងបានបង្ហាញភាពត្រឹមត្រូវបន្តិចទៅវិញ ដើម្បីកុំអោយមានការគិតថា ក្រុងប៉ារីសលំអៀងទៅរកអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត ហើយរើសអើងអ៊ីរ៉ង់។
ក្រៅពីអ៊ីរ៉ង់ កិច្ចប្រជុំនៅក្រុងប៉ារីសថ្ងៃនេះ មានវត្តមានអាមេរិក តួកគី ប្រទេសឈូងសមុទ្រពែរស៍ និងប្រទេសនៅអឺរ៉ុប។
ទិសដៅចំបងនៃកិច្ចប្រជុំស្តីពីអនាគតក្រុងមូស៊ូល
ទិសដៅកិច្ចប្រជុំនេះ គឺដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាធានាអោយក្រុងមូស៊ូលទទួលបានស្ថិរភាពឡើងវិញ ពេលអនាគត បន្ទាប់ពីក្រុមជីហាតរដ្ឋអ៊ីស្លាម ត្រូវបានកំចាត់អស់ ទោះបីថា ពេលនេះ កងកម្លាំងអ៊ីរ៉ាក់ និងកងទ័ពសម្ព័ន្ធមិត្ត មិនទាន់វាយយកបានក្រុងមូស៊ូលក្តី។ គួរបញ្ជាក់ថា គេអាចប្រើពេលច្រើនខែ ដើម្បីវាយបានក្រុងមូស៊ូលពីក្រុមភេរវជនមកវិញ។
លោកហ្សង់ ម៉ាក់ អៃរ៉ូល ជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសបារាំង លើកឡើងថា កិច្ចប្រជុំស្តីពីក្រុងមូស៊ូលពេលនេះ ផ្តោតលើអាទិភាពចំនួន៣៖ ទី១ គឺការពារសុវត្ថិភាពជនស៊ីវិល នៅមូស៊ូល និងនៅតាមភូមិជិតខាងក្រុងមូស៊ូល។ ទី២ គឺជំនួយមនុស្សធម៌ ហើយទី៣ គឺថា អាជ្ញាធរអ៊ីរ៉ាក់ត្រូវតែរៀបចំផែនការដើម្បីអោយក្រុងមូស៊ូលមានស្ថិរភាព ដាក់អោយមានស្ថាប័នរដ្ឋដំណើរការឡើងវិញ។ គួររំលឹកថា ក្រុងមូស៊ូល ជាក្រុងសំខាន់ទី២ របស់អ៊ីរ៉ាក់ បន្ទាប់ពីរដ្ឋធានីបាក់ដាត។ ក្រុងមូស៊ូលបានធ្លាក់ក្នុងកណ្តាប់ដៃក្រុមភេរវជនរដ្ឋអ៊ីស្លាម កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៤។
បណ្តាប្រទេសចូលរួមកិច្ចប្រជុំនៅប៉ារីសថ្ងៃនេះ ជជែកគ្នា រកមធ្យោបាយកុំអោយក្រុងមូស៊ូលមានវាសនាដូចក្រុងអាឡិប នៅស៊ីរី។ យើងបានដឹងហើយថា អាឡិបរងគ្រោះមហន្តរាយមនុស្សធម៌ធ្ងន់ធ្ងរ។ ប្រជាជនស៊ីរី នៅអាឡិបរងការទំលាក់គ្រាប់បែកឥតឈប់ឈរ ពិយុទ្ធនាការផ្លូវអាកាសរបស់កងទ័ព ក្នុងការកំទេចក្រុមភេរវជន រឺក៏ក្រុមឧទ្ទាម។
នៅមូស៊ូល មានប្រជាជនដល់ទៅ១លាន៥សែននាក់។ គេកំពុងបារម្ភថា សកម្មជនក្រុមជីហាតអាចយកជនស៊ីវិលធ្វើជាខែល ទប់ទល់នឹងការប្រយុទ្ធរបស់កងទ័ពអ៊ីរ៉ាក់ និងសម្ព័ន្ធមិត្តអន្តរជាតិ។ ប្រជាជនអ៊ីរ៉ាក់តិចគ្រួសារណាស់ ដែលបានគេចចេញផុតពីក្រុងមូស៊ូល តាំងពីមានយុទ្ធនាការវាយយកក្រុងមូស៊ូល ប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ។ ប្រជាជនភាគច្រើន គេចខ្លួនទៅរកកន្លែងមានសុវត្ថិភាពនៅតំបន់ជុំវិញមូស៊ូល ហើយក៏មានអ្នកភៀសខ្លួន រហូតទៅដល់ស៊ីរី ដែលកំពុងរងសង្គ្រាមក្បែរនោះដែរ។ ក្រុមជីហាតអាចសម្លាប់រង្គាលពួកគេក៏ថាបាន។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ ពលរដ្ឋអ៊ីរ៉ាក់និកាយស៊ុយនីតកំពុងភ័យខ្លាចក្រុមប្រដាប់អាវុធនិកាយស្ហ៊ីអ៊ីតដែលឡោមព័ទ្ធក្រុង ធ្វើការវាយប្រហារទៅលើពួកគេ។ និកាយសាសនានេះ គឺជាបញ្ហានៅអ៊ីរ៉ាក់។ ប្រជាជនអ៊ីរ៉ាក់ភាគច្រើន កាន់និកាយស្ហ៊ីអ៊ីត តែប្រជាជនអ៊ីស្លាមនៅមូស៊ូលភាគច្រើន ជាអ្នកកាន់និកាយសុយនីត។
ដោយឡែក ពេលនេះ មេក្រុមជីហាតសំខាន់ៗបានរត់ចេញពីមូស៊ូលអស់ហើយ។ ប្រធានាធិបតីបារាំងបារម្ភថា ពួកនេះអាចរត់ទៅតំបន់រ៉ាក់កា នៅស៊ីរី។ លោកហ្វ្រង់ស៊័រ ហូឡង់ បានសង្កត់ធ្ងន់ពីការតាមចាប់ពួកភេរវជនដែលគេចចេញរួចពីមូស៊ូល ធ្វើដំណើរទៅខែត្ររ៉ាក់កា នៅស៊ីរី។
បញ្ហានិកាយសុយនីត ស្ហ៊ីអ៊ីតនេះស្មុគស្មាញណាស់។ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សបានចោទក្រុមយោធានិកាយស្ហ៊ីអ៊ីតថា បានសម្លាប់ និងធ្វើទារុណកម្មមនុស្ស កាលពីពេលដែលវាយដណ្តើមយកបានក្រុងទីគ្រីត។ អាមេរិកខិតខំរកបានកិច្ចព្រមព្រៀងមួយ រវាងកងកម្លាំងនិកាយស្ហ៊ីអ៊ីតដែលអ៊ីរ៉ង់គាំទ្រ និងពួកគួដឌីស្ថាន ដើម្បីចៀសវាងការកាប់សម្លាប់រើសអើងគ្នានេះ។
អាមេរិកព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ហាតានតឹង ក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងតួកគីនិងអ៊ីរ៉ាក់
ទំនាក់ទំនងតានតឹងរវាងអ៊ីរ៉ាក់ និងតួកគី កាន់តែតានតឹងនឹងគ្នា។ អាមេរិកបារម្ភថា ភាពតានតឹងនេះអាចប៉ះពាល់ដល់ប្រតិបត្តិការយោធាវាយយកក្រុងមូស៊ូល។
តួកគីបានប្រកាសចូលរួមជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តអន្តរជាតិ វាយយកក្រុងមូស៊ូលដែរ ហើយថែមទាំងប្រកាសវត្តមានយន្តហោះយោធាខ្លួនទៀតផង។ តួកគីមិនចង់អោយមូស៊ូលធ្លាក់ក្នុងកណ្តាប់ដៃ ក្រុមស្ហ៊ីអ៊ីត រឺក៏ធ្លាក់ក្នុងដៃក្រុមគួដឌីស្ថាន ដែលជិតដិតនឹងពួកគួដឌីស្ថានPKK។ ពួកPKK នេះជាសត្រូវរបស់តួកគីទេ។ តួកគីមិនសប្បាយចិត្តនឹងអាមេរិកដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តក្នុងអង្គការអូតង់ទេ។ តួកគីបន្ទោសអាមេរិកថា មិនព្រមអោយតួកគីចូលរួមពេញទំហឹងក្នុងការវាយយកក្រុងមូស៊ូល។
អ៊ីរ៉ាក់ឯណោះវិញមិនចង់អោយតួកគីចូលរួមយុទ្ធនាការវាយយកមូស៊ូលទេ។ អ៊ីរ៉ាក់ចោទតួកគីថា ចង់ឈ្លានពានអ៊ីរ៉ាក់។
អាមេរិកព្រមានថា បើប្រទេសទាំង២ទាស់គ្នាខ្លាំង កងទ័ពអ៊ីរ៉ាក់និងតួកគីអាចនឹងប្រយុទ្ធតទល់គ្នា, កងកម្លាំងស្ហ៊ីអ៊ីត និងកងទ័ពតួកគីក៏អាចប្រឈមវាយគ្នាដែរ។ នេះជាបញ្ហាដែលនាំអោយរាំងស្ទះដល់យុទ្ធនាការវាយយកក្រុងមូស៊ូល ពីក្រុមរដ្ឋអ៊ីស្លាម។
ការរើសអើងនិកាយនេះ ជាមេរៀនជូចត់ក្នុងអតីតកាលរបស់អ៊ីរ៉ាក់។ ក្រោយរបបសាដាំ ហ៊ូសេនដួលរលំ មានការរើសអើ់ងគ្នា រវាងនិកាយស៊ុយនីត និងស្ហ៊ីអ៊ិត ក្នុងរដ្ឋាភិបាលថ្មី រហូតធ្វើអោយអ៊ីរ៉ាក់បែកបាក់គ្នា រហូតមានការករកើតក្រុមជីហាតរដ្ឋអ៊ីស្លាម ដូចសព្វថ្ងៃនេះឯង។
ពេលអនាគត ក្រោយពេលក្រុមជីហាតរដ្ឋអ៊ីស្លាមត្រូវកំចាត់អស់ទៅ អាមេរិកមិនចង់ ឃើញការរើសអើងនិកាយសាសនា បង្កអោយមានក្រុមជ្រុលនិយម រឺក្រុមភេរវជនថ្មីណាមួយ លេចមុខគំរាមកំហែងក្នុងតំបន់ទៀតទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ