កម្ពុជា
ប្រវត្តិរបស់ខៀវ សំផន ភាគទី២
ដូចលោកអ្នកស្តាប់បានជ្រាបរួចមកហើយថា ខៀវ សំផន ពេលត្រឡប់ពីប្រទេសបារាំងវិញ មិនបានទៅធ្វើការឲ្យក្រុមកុម្មុយនិស្ត ដូចជា សាឡុត ស និង អៀង សារី នោះទេ។ ខៀវ សំផន បានចូលប្រឡុកក្នុងនយោបាយ ហើយបានជាប់ឆ្នោតជាតំណាងរាស្រ្ត និងត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម។ ខៀវ សំផន បានរត់ចេញពីភ្នំពេញ ទៅចូលរួមជាមួយពួកខ្មែរក្រហម នៅក្រោយព្រឹត្តិការណ៍បះបោរនៅស្រុកសំឡូត ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៦៧។ នៅថ្ងៃនេះ សេង ឌីណា នឹងរៀបរាប់ពីប្រវត្តិរបស់ ខៀវ សំផន ក្នុងជួរថ្នាក់ដឹកនាំខ្មែរក្រហម។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០៧:៤៦
ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម
នៅខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៦ មួយឆ្នាំក្រោយពីខ្មែរក្រហមបានឡើងកាន់អំណាច ខៀវ សំផន ត្រូវបានតែងតាំងឲ្យធ្វើជាប្រមុខរដ្ឋ នៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ជំនួសសម្តេច នរោត្តម សីហនុ ដែលបានសុំលាឈប់ពីតំណែង។ ក្នុងពេលគ្នានោះ ខៀវ សំផន ក៏ត្រូវបានតែងតាំងឲ្យចូលជាសមាជិកពេញសិទ្ធិនៃគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនិស្តកម្ពុជាផងដែរ។
នៅក្រោយពេលដែលរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យត្រូវបានដួលរលំ នៅឆ្នាំ១៩៧៩ ខៀវ សំផន បានឡើងមកកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យជំនួស ប៉ុល ពត។ ខៀវ សំផន បានចេញមុខតំណាងភាគីខ្មែរក្រហម ក្នុងការចរចាជាមួយសម្តេច នរោត្តម សីហនុ និង សឺន សាន ដើម្បីបង្កើតជារដ្ឋាភិបាលចម្រុះត្រីភាគី ដែលមានខ្មែរក្រហម ហ្វ៊ុនស៊ីនប៉ិច និងរណសិរ្សរំដោះប្រជាជនខ្មែរ។ នៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះនេះ សម្តេច នរោត្តម សីហនុ តំណាងហ្វ៊ុនស៊ីនប៉ិច គឺជាប្រមុខរដ្ឋ សឺន សាន តំណាងរណសិរ្សរំដោះប្រជាជនខ្មែរ ជានាយករដ្ឋមន្រ្តី ហើយ ខៀវ សំផន តំណាងកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ គឺជាឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី និងជារដ្ឋមន្រ្តីការបរទេស។
នៅក្នុងកិច្ចចរចាស្វែងរកសន្តិភាព ធ្វើឡើងនៅទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង ខៀវ សំផន បានចូលរួម ក្នុងឋានៈជាមេដឹកនាំភាគីកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការរវាងភាគីរដ្ឋកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះត្រីភាគី ដែលបានបើកធ្វើនៅទីក្រុងហ្សាការតា ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ពីថ្ងៃទី៩ ដល់ថ្ងៃទី១០ កញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩០ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិជាន់ខ្ពស់ ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយមានសមាជិក១២រូប។ ៦រូបមកពីភាគីរដ្ឋកម្ពុជា និង៦រូបទៀត មកពីភាគីរដ្ឋាភិបាលចម្រុះត្រីភាគី។ ភាគីនីមួយៗនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះត្រីភាគី បញ្ជូនតំណាង២រូបរបស់ខ្លួនឲ្យមកធ្វើជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាជាតិជាន់ខ្ពស់នេះ។ ខៀវ សំផន និង សុន សេន គឺជាតំណាងរបស់ភាគីខ្មែរក្រហម។
ក្រោយពេលដែលកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពត្រូវបានចុះ នៅទីក្រុងប៉ារីស ខៀវ សំផន រួមជាមួយ សុន សេន បានធ្វើដំណើរចូលមកទីក្រុងភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៩១ ដើម្បីបំពេញមុខងារជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាជាតិជាន់ខ្ពស់។ ក៏ប៉ុន្តែ គ្រាន់តែមកដល់ភ្នំពេញភ្លាម បាតុកម្មដ៏ធំមួយបានផ្ទុះឡើង ប្រឆាំងនឹង ខៀវ សំផន និង សុន សេន។ បាតុកម្មនេះបានរាលដាលជាអំពើហិង្សា រហូតបានបណ្តាលឲ្យ ខៀវ សំផន ទទួលរងរបួសនៅត្រង់ក្បាល។ ដោយមានអន្តរាគមន៍ពីសំណាក់លោក ហ៊ុន សែន ដែលពេលនោះជានាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃរដ្ឋកម្ពុជា ខៀវ សំផន និង សុន សេន ត្រូវបានជម្លៀសតាមរថពាសដែក ឆ្ពោះទៅកាន់ព្រលានយន្តហោះពោធិចិនតុង នៅរសៀលថ្ងៃដដែល ដើម្បីឡើងយន្តហោះ ចាកចេញពីភ្នំពេញ ទៅទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ។
ក្រោយពេលដែលក្រុមខ្មែរក្រហមដកខ្លួនចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស និងធ្វើពហិការមិនចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិ រៀបចំដោយអ៊ុនតាក់ នៅឆ្នាំ១៩៩៣ ខៀវ សំផន នៅតែបន្តកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យដដែល។ ប៉ុន្តែ ពេលនោះ ក្រុមខ្មែរក្រហមបានក្លាយទៅជាក្រុមឧទ្ទាម ដែលនៅក្រៅច្បាប់។
នៅឆ្នាំ១៩៩៨ ខៀវ សំផន បានផ្តាច់ខ្លួនចុះចូលជាមួយរដ្ឋាភិបាល ហើយបានរស់នៅជាប្រជាជនសាមញ្ញមួយរូប នៅទីក្រុងប៉ៃលិន ដែលជាអតីតទីតាំងរបស់ខ្មែរក្រហម។ នៅ ក្រោយពេលដែលសភាកម្ពុជាអនុម័តច្បាប់បង្កើតតុលាការពិសេស ដើម្បីកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ខៀវ សំផន បានចេញផ្សាយនូវលិខិតចំហចំនួនពីរច្បាប់ និងបានសរសេរសៀវភៅចំនួនពីរក្បាល ក្នុងគោលដៅ បញ្ជាក់ពីការមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបទឧក្រិដ្ឋនានា ដែលត្រូវបានប្រព្រឹត្តនៅពេលដែលពួកខ្មែរក្រហមកាន់អំណាច ហើយព្យាយាមទម្លាក់ការទទួលខុសត្រូវទៅលើ ប៉ុល ពត តែម្នាក់ឯង។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ ខៀវ សំផន បានអះអាងថា គាត់រត់ទៅចូលរួមតស៊ូជាមួយពួកខ្មែរក្រហម គឺធ្វើដោយបង្ខំចិត្តតែប៉ុណ្ណោះ ហើយនៅក្នុងជួរថ្នាក់ដឹកនាំរបស់ខ្មែរក្រហម គាត់គ្មានតួនាទីដឹកនាំអ្វីទាំងអស់។
ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងណា ខៀវ សំផន ធ្លាប់បានអះអាងម្តងហើយ ម្តងទៀតថា គាត់មិនខ្លាចការកាត់ទោស ពីសំណាក់តុលាការខ្មែរក្រហមទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅថ្ងៃទី១៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៧ មួយថ្ងៃក្រោយពីអតីតមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ខ្មែរក្រហមពីររូប គឺ អៀង សារី និង អៀង ធីរិទ្ធិ ត្រូវបានអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញចាប់ខ្លួន ខៀវ សំផន ត្រូវបានគេអះអាងថាបានតក់ស្លុត រហូតដល់ធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ហើយត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលដឹកតាមឧទ្ធម្ភាគចក្រយកមកព្យាបាល នៅទីក្រុងភ្នំពេញ។
មួយសប្តាហ៍ក្រោយមក ពោលគឺ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៧ ខៀវ សំផន ត្រូវបានប៉ូលិសចាប់ខ្លួនតាមដីការបស់តុលាការខ្មែរក្រហម ហើយត្រូវតុលាការឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ន ដោយចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ និងឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម។ ខៀវ សំផន បានជ្រើសរើសមេធាវីពីររូបឲ្យការពារគាត់ គឺ បណ្ឌិត សាយ បូរី អតីតសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ និងជាអតីតប្រធានគណៈមេធាវីកម្ពុជា និងមួយរូបទៀត គឺលោក Jacques Vergès មេធាវីជនជាតិបារាំង ដែលល្បីល្បាញខាងការពារឧក្រិដ្ឋជនសង្រ្គាម និងភេរវជន។ មេធាវីទាំងពីររូបនេះ គឺ ខៀវ សំផន ខ្លួនឯងជាអ្នកសម្រិតសម្រាំងជ្រើសរើសដោយខ្លួនឯង តាំងពីមុនពេល ដែលតុលាការធ្វើការចោទប្រកាន់ទៅទៀត។
នៅក្នុងចំណោមមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ដែលត្រូវបានតុលាការពិសេស ធ្វើការចោទប្រកាន់ គេរំពឹងថា ការជំនុំជម្រះលើ ខៀវ សំផន នឹងជាដំណើរការស្វិតស្វាញជាងគេ ព្រោះតែគាត់មានមេធាវីជំនាញខាងការពារឧក្រិដ្ឋជនសង្រ្គាម។ ប៉ុន្តែ នៅទីបំផុត ខៀវ សំផន ជាមនុស្សមាន ឬគ្មានទោស គឺជាសេចក្តីសម្រេចរបស់ចៅក្រមនៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ