តើអង្គការសហប្រជាជាតិអាចនឹងជួយបញ្ចប់វិបត្តិផ្ទៃក្នុងនៅប្រទេសយេម៉ែនបានដែរ ឬទេ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៣២
នៅថ្ងៃទី១៤ មិថុនា អង្គការសហប្រជាជាតិរៀបចំកិច្ចប្រជុំមួយក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីសដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយបិទបញ្ចប់វិបត្តិផ្ទៃក្នុងនៅក្នុងប្រទេសយេម៉ែន។ កិច្ចប្រជុំនេះចូលរួមដោយតំណាងគ្រប់ភាគីជម្លោះនៅយេម៉ែន រួមមានតំណាងរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ដែលកំពុងភៀសខ្លួននៅក្នុងប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងតំណាងចលនាឧទ្ទាមហ៊ូទី្សដែលកំពុងសោយរាជ្យនៅយេម៉ែនសព្វថ្ងៃ។ អ្វីជាការកត់សម្គាល់ កិច្ចប្រជុំពេលនេះបានធ្វើឡើង ចំពេលដែលប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតកំពុងបន្តដឹកនំាកម្លំាងសម្ព័ន្ធមិត្តវាយប្រហារបណ្តេញពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី្ស។ តើអង្គការសហប្រជាជាតិអាចនឹងជួយបញ្ចប់វិបត្តិផ្ទៃក្នុងនៅប្រទេសយេម៉ែនបានដែរ ឬទេ?
គឺនៅក្នុងឆ្នំា ២០១១ ដែលប្រទេសយេម៉ែនបានភ្លួករសជាតិបដិវត្តន៍អារ៉ាប់ផ្ទុះចេញដំបូងពីប្រទេសទុយនីស៊ី តែផ្ទុយពីបណ្តាប្រទេសអារ៉ាប់មួយចំនួន បដិវត្តន៍នៅយេម៉ែនបានបិទបញ្ចប់ទៅតាមផ្លូវចរចា។ កាលណោះ លោកប្រធានាធិបតីអាលី អាប់ដាឡា សាឡេបានយល់ព្រមចុះចេញពីអំណាច ហើយលោកអាប់ រ៉ាប់បូ មែនស៊ូ ហាឌីក៏បានក្លាយជាប្រធានាធិបតីថ្មីតាមរយៈការបោះឆ្នោតរបស់ប្រជាជន។ តែមិនបានប៉ុន្មានផង យេម៉ែនក៏បានធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិហែកហួរពីការគំរាមកំហែងរបស់ចលនាឧទ្ទាមហ៊ូទី្ស។ ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ កម្លំាងឧទ្ទាមមួយនេះបានដណ្តើមចូលកាន់កាប់ទីតំាងជាច្រើនកន្លែងរបស់រដ្ឋាភិបាលរហូតជម្រុញឲ្យលោកប្រធានាធិបតីហាឌីគ្មានជម្រើសអ្វី ក្រៅពីរត់ភៀសខ្លួនទៅជ្រកកោណ និងតំាងទីស្នាក់ការនៅបរទេសតំាងពីខែកុម្ភៈ ពោលនៅក្នុងប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។
អ្វីជាការកត់សម្គាល់ ការឡើងសោយរាជ្យរបស់ពួកហ៊ូទី្សនិកាយឈីអ៊ីតនៅយេម៉េនមិនត្រឹមតែជាគ្រោះថ្នាក់សម្រាប់ប្រទេសយេម៉ែនតែមួយប៉ុណ្ណោះទេ តែវាបាននឹងកំពុងបង្កគ្រោះថ្នាក់យ៉ាងខ្លំាងដល់ប្រទេសជិតខាងក្នុងតំបន់ ពិសេសប្រទេសនិកាយស៊ុយនីតដូចយ៉ាងប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតជាដើម។ ចូរកុំភ្លេចថា ចលនាឧទ្ទាមហ៊ូទី្សនិកាយឈីអ៊ីតនៅយេម៉ែនបានទទួលការគំាទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងពីក្រុមនិកាយឈីអ៊ីតក្នុងតំបន់ ពិសេសពីប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ដែលជាគូប្រជែងរបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ គឺដោយយល់ពីផលវិបាកនៅចំពោះមុខនេះហើយបានជាតំាងពីថ្ងៃទី២៦ មីនាមក អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងក្រុមសម្ព័ន្ធមិត្តបានសម្រេចបើកប្រតិបត្តិការវាយប្រហារផ្លូវអាកាសលើពួកហ៊ូទី្ស។
តែបញ្ហានៅត្រង់ថា ប្រតិបត្តិការវាយប្រហារផ្លូវអាកាសលើពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី្សដឹកនំាដោយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបែរជាបានធ្វើឲ្យស្ថានការណ៍នៅយេម៉ែនកាន់តែធ្លាក់ដុនដាបទៅៗ ពិសេសនៅក្នុងផ្នែកមនុស្សធម៌។ គិតមកទល់ថ្ងៃនេះ ប្រតិបត្តិការសឹករបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានសម្លាប់ជនស៊ីវិលយេម៉ែនច្រើនជាងពួកឧទ្ទាម និងថែមទំាងបានធ្វើកម្លំាងឧទ្ទាមកាន់តែឡើងចាងខ្លំាងទៅៗថែមទៀត។ បន្តិចម្តងៗ ប្រតិបត្តិការក្រោមឈ្មោះ « ព្យុះសង្ឃរាផ្តាច់ព្រ័ត្រ » របស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបែរជាកំពុងធ្វើឲ្យអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតខ្លួនឯងឈឺក្បាលជាពន់ពេក ពោលឈឺក្បាលដោយសារតែការឈឺឆ្អាលចំពោះវិបត្តិអ្នកដទៃ។ ជាក់ស្តែងនៅដើមខែមិថុនាកន្លងទៅថ្មីៗនេះ កងទ័ពអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបានស្ទាក់បាញ់ទាន់ពេលនូវគ្រាប់មីស៊ីលប្រភេទស្គុគ (Scud) ចំនួន ៣គ្រាប់ដែលពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី្សបានបាញ់តម្រង់ទឹកដីអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។
ទន្ទឹមគ្នានេះ ប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក៏បានចាប់ផ្តើមពិចារណាឡើងវិញពីការបន្តរួមសហការណ៍ជាមួយទីក្រុងរីយ៉ាដនៅក្នុងប្រតិបត្តិការ « ព្យុះសង្ឃរាផ្តាច់ព្រ័ត្រ » ក្នុងប្រទេសយេម៉ែន ពិសេសពិចារណាលើគម្រោងបើកប្រតិបត្តិការជើងគោក។ ជាក់ស្តែង ប្រទេសអេហ្ស៊ីបបន្តចងចំាមិនភ្លេចនូវមេរៀនល្វីងជូរចត់ដែលខ្លួនបានទទួលនាអន្តរាគមន៍នៅយេម៉ែនក្នុងឆ្នំា ១៩៦២ និងឆ្នំា ១៩៦៧។ នៅដើមខែមេសាកន្លងទៅ សភាប្រទេសប៉ាគីស្ថានបានបោះឆ្នោតឲ្យរដ្ឋាភិបាលដកខ្លួនចេញពីកម្លំាងសម្ព័ន្ធមិត្តដឹកនំាដោយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ ចំណែកនៅក្នុងប្រទេសសេណេហ្គាល់វិញ ការសន្យារបស់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងដាកាក្នុងការបញ្ជូនកម្លំាងទាហាន ២ ១០០នាក់ទៅចូលរួមជាមួយកម្លំាងសម្ព័ន្ធមិត្តអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតនៅបន្តជាពាក្យសន្យាដដែល។
ដូច្នេះ វាពិតជាចំកាលៈទេសៈល្អណាស់ដែលអង្គការសហប្រជាជាតិបានរៀបចំកិច្ចប្រជុំតុមូលមួយដោយមានការយល់ព្រមចូលរួមពីគ្រប់ភាគីជម្លោះទំាងអស់នៅក្នុងប្រទេសយេម៉ែន។ មែនទែនទៅ នេះមិនមែនជាលើកទី១ ទេដែលស្ថាប័នពិភពលោកមួយនេះបានចូលរួមជួយឈឺឆ្អាលចំពោះវិបត្តិផ្ទៃក្នុងនៅយេម៉ែននោះ កាលពីខែមេសាកន្លងទៅ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិក៏បានអនុម័តជាឯកច្ឆ័ន្ទនូវសេចក្តីសម្រេចចិត្តមួយលេខ ២២១៦ ដោយបានស្នើឲ្យពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី្សទម្លាក់អាវុធចុះ ដកខ្លួនចេញពីតំបន់ដែលពួកគេបានវាយចូលកាន់កាប់ ព្រមទំាងចាត់ទុកពួកនេះថាជាអ្នកទទួលខុសត្រូវតែម្នាក់គត់នៅក្នុងវិបត្តិយេម៉ែនសព្វថ្ងៃ។ តែបញ្ហានៅត្រង់ថា ពួកឧទ្ទាមមិនខ្ចីយកត្រចៀកស្តាប់បន្តិចណាសោះ។
ជាថ្មីម្តងទៀត អង្គការសហប្រជាជាតិបានចេញមុខអន្តរាគមន៍ដែលលើកនេះ បានកោះហៅគ្រប់ភាគីជម្លោះឲ្យជួបជជែកគ្នាដោយផ្ទាល់។ នេះជាកិច្ចសន្ទនាលើកទី១ រវាងភាគីឧទ្ទាមហ៊ូទី្ស និងតំណាងរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ តំាងពីលោកប្រធានាធិបតីហាឌីភៀសខ្លួនទៅជ្រកកោណក្នុងប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតកាលពីខែកុម្ភៈ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ គេហាក់ដូចជាគ្មានសង្ឃឹមបន្តិចណាសោះលើជំនួបចរចាពេលនេះ ព្រោះរហូតមកដល់ពេលនេះ ភាគីនីមួយៗបន្តប្រកាន់ជំហររៀងៗខ្លួនដោយមិនយល់ព្រមធ្វើសម្បទានទេ។ ម្យ៉ាងទៀត សហគមន៍អន្តរជាតិហាក់ដូចជាចង់បានដំណោះស្រាយផ្លូវយោធា និងការវិលត្រឡប់ចូលស្រុកវិញរបស់លោកហាឌី។
តែគេមិនត្រូវភ្លេចនិយាយទេថា គឺពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី្សទៅវិញទេដែលកំពុងមានឥទ្ធិពលខ្លំាង និងកំពុងក្លាយជាតួអង្គនយោបាយមួយមិនអាចខ្វះនៅក្នុងសង្គមយេម៉ែនសព្វថ្ងៃ។ ដូច្នេះ វាជារឿងបន្ទាន់ដែលសហគមន៍អន្តរជាតិត្រូវដាក់សម្ភាធលើគ្រប់ភាគីទំាងអស់ឲ្យស្មើគ្នា ដោយមិនកាន់ជើងខាងណាជាងខាងណា។ បើមិនដូច្នោះទេ គឺប្រជាជនស៊ីវិលស្លូតត្រង់ជាអ្នកបន្តរងគ្រោះ ហើយអ្នកដែលបន្តកេងចំណេញពីភាពវឹកវរនៅយេម៉ែនបច្ចុប្បន្ន គឺមិនមែនពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី្ស ឬលោកហាឌីទេ តែគឺអាល់កៃដា និងអង្គការរដ្ឋអ៊ីស្លាមដូចនៅស៊ីរី និងអ៊ីរ៉ាក់៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ