ជំនួបកំពូលសហភាពអាហ្វ្រិកផ្តោតលើវិបត្តិអាហ្វ្រិកកណ្តាល និងស៊ូដង់ខាងត្បូង
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:០២
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍និងថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍នេះ សហភាពអាហ្វ្រិកមានសមាជិក៥៤ប្រទេស បានរៀបចំកិច្ចជំនួបកំពូលខ្លួន លើកទី២២ នៅរដ្ឋធានីអាឌី អាបេបាស ប្រទេសអេត្យូពី គឺទីស្នាក់ការសហភាពអាហ្វ្រិកតែម្តង។ ជំនួបកំពូលនេះ បានផ្តោតសំខាន់លើប្រទេសស៊ូដង់ខាងត្បូង និងអាហ្វ្រិកកណ្តាល ជាប្រទេសរងគ្រោះដោយសង្គ្រាម សម្លាប់មនុស្សច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ស្ទើរតែក្លាយជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ទៅហើយ។ ដោយឡែក សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៤នេះ លោក ម៉ូហាមេដ អ៊ុល អាប់ឌែល អាហ្ស៊ីស ប្រធានាធិបតីម៉ូរីតានី ធ្វើជាប្រធានផ្លាស់វេនសហភាពអាហ្វ្រិក សម្រាប់អាណត្តិមួយឆ្នាំ បន្តពីលោក ហៃឡឺម៉ារីយ៉ាំ ដឺសាឡេង ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីអេត្យូពី។
តាំងពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ម្សិលមិញ នៅទីក្រុងអាឌី អាបេបាស ប្រទេសអេត្យូពី សហភាពអាហ្វ្រិក ដែលមានប្រទេសអាហ្វ្រិកចំនួន៥៤ជាសមាជិក បានបើកជំនួបកំពូលរបស់ខ្លួនលើកទី២២ ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយអោយសាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្តាល និងស៊ូដង់ខាងត្បូង។
ដំបូងឡើយ ប្រទេសសមាជិកសហភាពអាហ្វ្រិកទាំងអស់ ចង់ពិភាក្សាគ្នាលើប្រធានបទកសិកម្មនិងសុវត្ថិភាពសន្តិសុខនៃចំណីអាហារឯណោះទេ។ ប៉ុន្តែ ពួកគេបានប្តូរចិត្តមកវិញ ដោយសម្រេចថា ត្រូវតែផ្តល់អាទិភាពនៃការពិភាក្សាទាក់ទងដំណោះស្រាយបញ្ហាជួយអាហ្វ្រិកកណ្តាល និងស៊ូដង់ខាងត្បូងវិញ ព្រោះថាសហភាពអាហ្វ្រិកមិនអាចអោបដៃ បន្តមើលការកាប់សម្លាប់ ឆក់ប្លន់ ចាប់រំលោភប្រជាជនស្លូតត្រង់ ដែលកំពុងតែស៊ីរូងប្រទេសទាំង២នេះ តទៅទៀតបានឡើយ។
គួរបញ្ជាក់ថា នៅស៊ូដង់ខាងត្បូង តាំងតែពីពាក់កណ្តាលខែធ្នូមក កងទ័ពរដ្ឋាភិបាល ប្រធានាធិបតី សាល់វ៉ា កៀ និងកងកម្លាំងគាំទ្រអតីតអនុប្រធានាធិបតីរៀក ម៉ាស្ហា បានប្រឈមមុខ ដណ្តើមអំណាចគ្នា។ ហើយទោះបីជាភាគីទាំង២បានចុះហត្ថលេខាលើបទឈប់បាញ់គ្នា កាលពីថ្ងៃ២៣មករា រួចហើយក្តី ក៏ការប្រឈមមុខនៅតែបន្ត គ្មានគោរពតាមបទឈប់បាញ់បន្តិចសោះឡើយ។ គ្រាន់តែត្រឹម៦សប្តាហ៍ប៉ុណ្ណោះ មានមនុស្សរាប់ពាន់នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ ហើយជាង៨សែននាក់ ត្រូវគេបណ្តេញចេញពីទីលំនៅ។ អ្វីដែលគួរអោយបារម្ភនៅពេលនេះ គឺការភ័យខ្លាចថា ការប្រឈមនេះ អាចធ្វើអោយផ្ទុះជម្លោះសហគមន៍ជាតិពិន្ធុ គឺជម្លោះរវាងសហគមន៍ ឌីនកា របស់ប្រធានាធិបតីសាល់វ៉ា កៀ និងសហគមន៍នូអេ របស់អតីតអនុប្រធានាធិបតី ម៉ាស្ហា ដែលត្រូវបានលោកសាល់វ៉ា កៀ ទំលាក់ពីអំណាចកាលពីខែកក្កដានោះ។
នៅឯសាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្តាលឯណោះវិញ ទោះជាមានកងកម្លាំងសហភាពអាហ្វ្រិក មីស្កា ដាក់ពង្រឹងសន្តិសុខម្តេចក្តី ទោះជាមានកងទ័ពបារាំងចុះទៅជួយការពារសន្តិសុខក្តី ប្រទេសអាហ្វ្រិកកណ្តាលនៅតែរងវិបត្តិ គិតតាំងពីខែមិនា ឆ្នាំ២០១៣មក ពោលគឺជិតមួយឆ្នាំហើយ។ វិបត្តិសាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្តាលចាប់ផ្ទុះឡើង កាលពីខែមិនា ឆ្នាំមុន ពេលក្រុមឧទ្ទាមសេឡេកាធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធាទំលាក់ប្រធានាធិបតី ហ្វ្រង់ស៊័រ បូស៊ីសេ។ ភាពអានាធិបតេយ្យ កាប់សម្លាប់ ឆក់ប្លន់ ចាប់រំលោភ បានកើតឡើងស្ទើរតែរាល់ថ្ងៃ។ ប្រជាជនរាប់ពាន់នាក់បានបង់ជីវិត ហើយរាប់សែននាក់ទៀតបានភៀសខ្លួន។ ជម្លោះរវាងអ្នកកាន់សាសនាគ្រិស្តនិងអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមក៏បានផ្ទុះឡើងផងដែរ។ ទោះជាមានកងកម្លាំងការពារសន្តិសុខមីស្ការបស់សហភាពអាហ្វ្រិក ទោះជាមានកងទ័ពបារាំង ក៏ភាពអនាធិបតេយ្យនៅតែបន្តយាយីអាហ្វ្រិកកណ្តាលរៀងរាល់ថ្ងៃ។
ដូច្នេះ សហភាពអាហ្វ្រិកមិនអាចបិទភ្នែក បិទត្រចៀកបានទៀតទេ។ ព្រោះថា បញ្ហាអាហ្វ្រិកនេះគឺជារឿងផ្ទៃក្នុងអាហ្វ្រិក តែវាបែរជារង្គើខ្ទរខ្ទា រហូតដល់ត្រចៀក លោកបាន គីមូន ជាអគ្គលេខាធិកាអង្គការសហប្រជាជាតិ ទៅទៀត។ លោកបាន គីមូន បានព្រមានថា នឹងស៊ើបអង្កេតលើបទឧក្រិដ្ឋ នៅស៊ូដង់ខាងត្បូង។ លើសពីនេះ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ទើបបានអនុម័តអោយកងទ័ពអឺរ៉ុប ចុះទៅអាហ្វ្រិកកណ្តាលសម្រាប់រយៈពេល៦ខែ។ កងទ័ពអឺរ៉ុបមានសិទ្ធិប្រតិបត្តិការពេញលេញ ក្នុងករណីចាំបាច់។ ដូច្នេះ វាជាភាពអាម៉ាសមួយ ដោយសារតែអាហ្វ្រិកខ្លួនឯងផ្ទាល់ មិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាខ្លួនឯងបាន បែរជាអោយអង្គការសហប្រជាជាតិបញ្ជូនទ័ពប្រទេសលោកខាងលិច ទៅជួយដោះស្រាយអោយទៅវិញ។
មិនត្រឹមអសមត្ថភាពដោះស្រាយបញ្ហាខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះទេ កន្លងមកសហភាពអាហ្វ្រិកថែមទាំងបានចោទតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ដែលកំពុងកាត់ទោសមេដឹកនាំអាហ្វ្រិកមួយចំនួននោះ ថាគ្មានភាពសុក្រិត លំអៀងទៅរកបណ្តាប្រទេសស្បែកសទៀតផង។
ដូច្នេះ បើទោះជាចង់រឺមិនចង់ ក្នុងជំនួបកំពូលថ្ងៃព្រហស្បតិ៍និងថ្ងៃសុក្រនេះ សហភាពអាហ្វ្រិក ដែលបានបង្កើតជាង៥០ឆ្នាំមកហើយនោះ ត្រូវតែហើបគូទ រត់ម៉ារ៉ាតុងជជែកលម្អិតឡើងវិញ ពីបញ្ហាសន្តិសុខស៊ូដង់ខាងត្បូង និងអាហ្វ្រិកកណ្តាល ប្រសិនបើខ្លួនពិតជាមានសមត្ថភាពក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាមែននោះ។ ការអភិវឌ្ឍន៍ទ្វីបអាហ្វ្រិក មិនអាចដំណើរការបានឡើយ ប្រសិនបើអាហ្វ្រិកគ្មានស្ថិរភាពសន្តិសុខ ស្ថិរភាពទេនោះ។
ដោយឡែក បញ្ហានៅពេលនេះ ស្ថិតត្រង់ថា សហភាពអាហ្វ្រិកនៅយឺតយ៉ាវ ក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយវិបត្តិ។ សហភាពអាហ្វ្រិកនៅពិបាកបង្កើតកងកម្លាំងដែលអាចប្រតិបត្តិការបានភ្លាមៗ ក្នុងករណីមានស្ថានការណ៍អាសន្នកើតឡើង។ ទោះយ៉ាងនេះក្តី កាលពីថ្ងៃពុធ ក្រុមប្រឹក្សាផ្នែកសន្តិភាពនិងសន្តិសុខសហភាពអាហ្វ្រិកបានប្រាប់អោយដឹងថា មេដឹកនាំអាហ្វ្រិកសំខាន់ៗបានពិភាក្សាគ្នា ពីការប្រើកម្លាំងទ័ព រឺក៏ការអន្តរាគមន៍ឆាប់រហ័សក្នុងជម្លោះនៅអាហ្វ្រិក។ វិធានការនេះ អាចនឹងចាប់ដំណើរការនៅចុងឆ្នាំ២០១៥ខាងមុខនេះ។ នៅពេលនេះ គេនៅចាំមើលថា តើសហភាពអាហ្វ្រិកអាចកម្រើកខ្លួនបានប៉ុណ្ណា ដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិស៊ូដង់ខាងត្បូង និងអាហ្វ្រិកកណ្តាល៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ