អាមេរិក-អ៊ីរ៉ង់៖ រវាងភាពជាសត្រូវនិងផលប្រយោជន៍រួម
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ក្រោយពីបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងបញ្ចប់វិបត្តិនុយក្លេអ៊ែរ អាមេរិក និងអ៊ីរ៉ង់ ដែលជាគូសត្រូវនឹងគ្នារាប់សតវត្សរ៍ទៅហើយនោះ កំពុងតែសំឡឹងមើលគ្នាដោយប្រយ័ត្នប្រយែង ទាំងទៅលើការអនុវត្តជាក់ស្តែងនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរ និងទាំងលទ្ធភាពសហការគ្នាក្នុងវិស័យផ្សេងហួសពីសំណុំរឿងនុយក្លេអ៊ែរ។ ថ្វីដ្បិតតែជាផ្លូវការប្រទេសទាំងពីរនៅតែបន្តបង្ហាញពីជំហរប្រឆាំងគ្នា ជាពិសេស មេដឹកនាំអ៊ីរ៉ង់ដែលនៅតែថ្លែងជាសាធារណៈចាត់ទុកសហរដ្ឋអាមេរិកជាគូសត្រូវដ៏ធំរបស់ខ្លួន ក៏ប៉ុន្តែ អាមេរិក និងអ៊ីរ៉ង់ ក៏មានផលប្រយោជន៍រួម ដែលអាចទាក់ទាញឲ្យសហការគ្នាបានដែរ ដោយសារតែនៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ប្រទេសអតីតគូសត្រូវទាំងពីរកំពុងតែប្រឈមមុខនឹងសត្រូវរួមនៅមជ្ឈិមបូព៌ា គឺការកើនឡើងនៃចលនាអ៊ីស្លាមនិកាយស៊ុននីតជ្រុលនិយម ជាពិសេស ក្រុមជីហាតរដ្ឋអ៊ីស្លាម។
ការកើនឡើងនៃចលនាភេរវជនអ៊ីស្លាមនិកាយស៊ុននីត ស្និទ្ធនឹងអាល់កៃដា នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គឺជាបញ្ហាចោទចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏ដូចជា ចំពោះអ៊ីរ៉ង់។
សម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្រុមភេរវជនស្និទ្ធនឹងអាល់កៃដា គឺជាការគំរាមកំហែងដ៏ធំ ចំពោះសន្តិសុខជាតិអាមេរិកផង និងជាការគំរាមកំហែងចំពោះផលប្រយោជន៍អាមេរិក នៅក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាផង។
ការរីករាលដាលនៃចលនាយុវជនអ៊ីស្លាមស៊ុននីតជ្រុលនិយម ជាពិសេស ចាប់តាំងពីផ្ទុះបដិវត្តន៍ នៅមជ្ឈិមបូព៌ា កំពុងតែធ្វើឲ្យបណ្តាប្រទេសមួយចំនួន ដូចជា ស៊ីរី លីបង់ អ៊ីរ៉ាក់ អាហ្វហ្កានីស្ថាន និងយេម៉ែន ជាដើម ត្រូវប្រឈមមុខនឹងអស្ថិរភាពនយោបាយ និងបញ្ហាអសន្តិសុខ។ អស្ថិរភាពនយោបាយ និងអសន្តិសុខ ដែលកំពុងតែធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ឥទ្ធិពលអាមេរិក នៅក្នុងតំបន់។
អ៊ីរ៉ាក់ ដែលអាមេរិកបានធ្វើសង្រ្គាម ចំណាយលុយរាប់ពាន់លានដុល្លារ និងចំណាយអាយុជីវិតទាហានរហូតដល់ទៅជាង ៤ពាន់នាក់ នៅពេលនេះ កំពុងតែប្រឈមមុខនឹងអស្ថិរភាព ដែលបង្កឡើងដោយក្រុមភេរវជនស៊ុននីត។ ដូចគ្នាដែរ នៅក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដែលអាមេរិកគ្រោងនឹងដកកងទ័ពចេញឲ្យអស់ នៅចុងឆ្នាំ២០១៤នេះ។
នៅក្នុងប្រទេសស៊ីរីវិញ ការកើនឡើងនៃកម្លាំងប្រដាប់អាវុធស៊ុននីតស្និទ្ធនឹងអាល់កៃដា នៅក្នុងចំណោមក្រុមឧទ្ទាម គឺជាហេតុផលដ៏សំខាន់មួយ ដែលអាមេរិកផ្លាស់ប្តូរជំហរមិនចង់ធ្វើអន្តរាគមន៍យោធាទម្លាក់របបដឹកនាំលោកបាស្ហា អាល់អាសាដ។
សម្រាប់អ៊ីរ៉ង់វិញ ដែលជាប្រទេសមហាអំណាចស៊្ហីអ៊ីត ក៏មានហេតុផលត្រូវព្រួយបារម្ភ ចំពោះការកើនឡើងនៃចលនាប្រដាប់អាវុធស៊ុននីតផងដែរ ជាពិសេស នៅក្នុងប្រទេសស៊ីរី និងអ៊ីរ៉ាក់ ដែលសុទ្ធសឹងជាសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏សំខាន់របស់អ៊ីរ៉ង់។
គួរបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលលោកបាស្ហា អាល់អាសាដ នៅស៊ីរី គឺជាក្រុមអាឡាវីត ដែលជាផ្នែកមួយនៃនិកាយស្ហ៊ីអ៊ីត។ ចំណែកនៅអ៊ីរ៉ាក់វិញ ក្រោយពីសហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើសង្រ្គាមទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស៊ុននីត របស់លោកសាដាម ហ៊ូសេន រដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ាក់បច្ចុប្បន្នត្រូវស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រុមស្ហ៊ីអ៊ីត។
កាលពីដើមខែមករានេះ អ៊ីរ៉ង់បានលើកឡើងនូវសំណើចង់ចូលរួមជាមួយអាមេរិក ក្នុងការបញ្ជូនជំនួយយោធា ទៅជួយរដ្ឋាភិបាលស្ហ៊ីអ៊ីតអ៊ីរ៉ាក់ ដែលកំពុងប្រឈមមុខនឹងក្រុមភេរវជនស៊ុននីត នៅតំបន់ Fallujah។
នៅអ៊ីរ៉ង់ មានអ្នកជំនាញជាច្រើនយល់ថា គឺដោយសារតែត្រូវប្រឈមមុខនឹងសត្រូវរួមគ្នា ដែលជាមូលហេតុមួយ ជំរុញឲ្យអ៊ីរ៉ង់ និងសហរដ្ឋអាមេរិកបន្ទន់ជំហរដាក់គ្នា ចាប់តាំងពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០១៣មក។
ជាការពិតថា អ៊ីរ៉ង់បានផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំ គឺលោកហាសាន់ រ៉ូហានី ដែលជាអ្នកនយោបាយនិយមកណ្តាល បានឡើងមកជំនួសលោកអះម៉ាឌីនចាត ដែលជាអ្នកនយោបាយប្រកាន់តឹង។ ក៏ប៉ុន្តែ គេឃើញថា សូម្បីតែអ្នកខ្លះ ក្នុងក្រុមអ្នកអភិរក្សនិយមអ៊ីរ៉ង់ ក៏មានការយល់ស្របដែរថា អាមេរិក និងអ៊ីរ៉ង់មានផលប្រយោជន៍រួមគ្នា ក្នុងការស្តាទំនាក់ទំនងនឹងគ្នា។ ជាក់ស្តែង អតីតទីប្រឹក្សាម្នាក់ នៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិអ៊ីរ៉ង់ បានប្រាប់កាសែតអាមេរិក The New York Times ថា “គ្មានប្រទេសណា ដែលគួរយកប្រទេសណាមួយផ្សេងទៀតធ្វើជាសត្រូវជារៀងរហូតនោះទេ”។
គេអាចនិយាយថា “សត្រូវរបស់សត្រូវខ្ញុំ គឺជាមិត្តរបស់ខ្ញុំ”។ ក៏ប៉ុន្តែ រវាងអាមេរិក និងអ៊ីរ៉ង់ ការឈានទៅស្តាទំនាក់ទំនងនឹងគ្នាហាក់ដូចជាត្រូវប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាស្មុគស្មាញច្រើន។
សហរដ្ឋអាមេរិក ថ្វីដ្បិតតែ សំឡឹងឃើញអ៊ីរ៉ង់ថាជាប្រទេសដែលមានឥទ្ធិពល និងអាចដើរតួនាទីសំខាន់ ក្នុងការរក្សាស្ថិរភាពក្នុងតំបន់ ក៏ប៉ុន្តែ រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកអូបាម៉ានៅតែមិនទុកចិត្តអ៊ីរ៉ង់ នៅក្នុងការដោះស្រាយសំណុំរឿងនុយក្លេអ៊ែរ។ ម្យ៉ាងទៀត អាមេរិកមើលឃើញថា ថ្វីដ្បិតតែអ៊ីរ៉ង់អាចដើរតួនាទីវិជ្ជមាន នៅក្នុងប្រទេសខ្លះ ក៏ប៉ុន្តែ នៅកន្លែងខ្លះទៀត អ៊ីរ៉ង់ គឺជាឫសគល់នៃបញ្ហា ដូចជា ការផ្តល់សព្វាវុធ និងលុយកាក់ ទៅឲ្យក្រុម Hezbollah នៅលីបង់ និងក្រុម Hamas នៅប៉ាឡេស្ទីន ជាដើម។
បញ្ហាចោទដ៏ធំមួយទៀត គឺនៅត្រង់ថា អ៊ីរ៉ង់ គឺជាគូសត្រូវដ៏ធំបំផុតរបស់អ៊ីស្រាអែល និងអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត ដែលសុទ្ធសឹងជាសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏សំខាន់របស់អាមេរិក។ ដូច្នេះ ការស្តាទំនាក់ទំនងជាមួយអ៊ីរ៉ង់ អាចនឹងធ្វើឲ្យសម្ព័ន្ធភាពចាស់ឆ្នាំនេះត្រូវរង្គោះរង្គើ។ តាមការពិតទៅ យើងអាចមើលឃើញជាស្រេចទៅហើយថា នៅក្រោមអាណត្តិរបស់លោកអូបាម៉ា ទំនាក់ទំនង អាមេរិក-អ៊ីស្រាអែល និងអាមេរិក-អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត កំពុងតែប្រេះឆាយ៉ាងខ្លាំង ដោយសារតែជំហរទន់ភ្លន់របស់លោកអូបាម៉ា ចំពោះអ៊ីរ៉ង់៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ