ចិននិងអាមេរិកកំពុងចរចាចុះសន្ធិសញ្ញាមិនឈ្លានពានគ្នា... តាមអ៊ីនធ័រនែត
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:១៨
សន្តិសុខតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែតគឺជាបញ្ហាដ៏ចម្បងមួយ នៅក្នុងចំណោមបញ្ហាធំៗផ្សេងទៀត ដែលកំពុងតែចោទឡើង នៅក្នុងទំនាក់ទំនង រវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិន។ បញ្ហានេះកំពុងតែទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍កាន់តែខ្លាំង នៅក្នុងពេលដែលលោកប្រធានាធិបតីចិន ស៊ី ជីនពីង ត្រូវទៅបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវរដ្ឋ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ខាងមុខ។ យោងតាមកាសែតអាមេរិក The New York Times អាមេរិក និងចិន កំពុងតែដុតដៃដុតជើងចរចាគ្នា ដើម្បីស្វែងរកកិច្ចព្រមព្រៀងមួយ គឺសន្ធិសញ្ញាមិនឈ្លានពានគ្នាតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែត។
ព័ត៌មានស្តីពីការចរចាលើសន្ធិសញ្ញាមិនឈ្លានពានគ្នាតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែត ត្រូវបានចុះផ្សាយដោយកាសែត The New York Times កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ចុងសប្តាហ៍កន្លងទៅ ក៏ប៉ុន្តែ តាមការពិតទៅ លោកបារ៉ាក់ អូបាម៉ា ក៏ធ្លាប់បានបង្ហើបឲ្យដឹងអំពីរឿងនេះខ្លះៗដែរ កាលពីថ្ងៃពុធ ដោយលោកបានលើកឡើងនៅក្នុងវេទិកាតុមូលធុរកិច្ចមួយថា ការកើនឡើងនៃសកម្មភាពវាយប្រហារតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែត ប្រហែលជានឹងត្រូវក្លាយជាបញ្ហាដ៏ចម្បងមួយ នៅក្នុងជំនួបកំពូលជាមួយលោកស៊ី ជីនពីង ហើយថា គោលដៅរបស់លោក គឺចង់ឲ្យមានដំណើរការចរចាមួយជាមួយចិន ហើយដែលអាចបញ្ចូលប្រទេសផ្សេងៗទៀត ទៅថ្ងៃអនាគត។
យោងតាមមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់អាមេរិកដែលមិនបញ្ចេញឈ្មោះ ហើយដែលដកស្រង់ដោយកាសែត The New York Times ការចរចា រវាងអាមេរិក និងចិន បានចាប់បើកធ្វើយ៉ាងទាន់ហន់ នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យមេដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរអាចប្រកាសពីកិច្ចព្រមព្រៀងគ្នាមួយ នៅក្នុងអំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស៊ី ជីនពីង នៅវ៉ាស៊ីងតោន។
ក៏ប៉ុន្តែ មន្រ្តីរូបនេះក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា បើទោះបីជាមានកិច្ចព្រមព្រៀងមែន ក៏លោកអូបាម៉ា និងលោកស៊ី ជីនពីង ប្រហែលជានឹងមិនប្រកាសជាសាធារណៈអំពីខ្លឹមសារលម្អិតនោះដែរ ដោយគ្រាន់តែនឹងលើកឡើងពីការព្រមព្រៀងទៅលើគោលការណ៍ជាមូលដ្ឋាន ដែលកំណត់ដោយអ.ស.បតែប៉ុណ្ណោះ។
គួរបញ្ជាក់ថា ក្រុមការងាររបស់អ.ស.ប ទើបនឹងបានចេញផ្សាយ កាលពីពេលថ្មីនេះ នូវក្រមប្រតិបត្តិមួយសម្រាប់អនុវត្តក្នុងប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែត ដោយនៅក្នុងក្រមប្រតិបត្តិនេះមានចែងថា មិនត្រូវឲ្យមានប្រទេសជាសមាជិកណាមួយប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែតធ្វើការវាយប្រហារ ឬបណ្តោយឲ្យមានការវាយប្រហារក្នុងចេតនាធ្វើឲ្យខូចខាតដល់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធចាំបាច់ក្នុងការផ្តល់សេវាកម្មដល់សាធារណជននោះទេ។
ប្រសិនបើកិច្ចព្រមព្រៀងទ្វេភាគី រវាងអាមេរិក និងចិន ពិតជាផ្តោតតែទៅលើគោលការណ៍នៃក្រមប្រតិបត្តិរបស់អ.ស.បនេះមែន មានន័យថា វានឹងមិនគ្របដណ្តប់ទៅលើបញ្ហាជាសារវ័ន្ត ដែលកំពុងតែចោទនៅក្នុងទំនាក់ទំនង រវាងអាមេរិក និងចិន នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះទេ នោះគឺការប្រើប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែតដើម្បីលួចយកការណ៍សម្ងាត់ (ចារកម្ម) និងដើម្បីលួចយកកម្មសិទ្ធិបញ្ញា។
ក៏ប៉ុន្តែ បើទោះបីជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ សន្ធិសញ្ញាកម្រិតសកម្មភាពវាយប្រហារតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែត ប្រសិនបើអាមេរិកនិងចិនពិតជាអាចចរចាសម្រេចបានមែន វាគឺជាចំណុចចាប់ផ្តើមដ៏សំខាន់មួយ ពីព្រោះថា វាគឺជាលើកដំបូងបង្អស់ដែលប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែតនឹងត្រូវគេចាត់បញ្ចូលជាសមត្ថភាពយោធា ដែលត្រូវតែមានវិធានដើម្បីគ្រប់គ្រងជាអន្តរជាតិដូចគ្រឿងសព្វាវុធផ្សេងទៀត ដូចជា អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ អាវុធគីមី និងអាវុធជីវសាស្រ្ត ជាដើម។
មន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកអូបាម៉ាបានធ្វើការប្រៀបធៀបសន្ធិសញ្ញាស្តីពីការវាយប្រហារតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែត ដែលអាមេរិកនិងចិនកំពុងតែចរចាគ្នានេះ ទៅនឹងសន្ធិសញ្ញាស្តីពីការហាមឃាត់ការសាកល្បងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ដែលរដ្ឋការរបស់លោក John Kennedy បានចរចាជាមួយសហភាពសូវៀតកាលពីឆ្នាំ១៩៦៣។ សន្ធិសញ្ញានេះមិនបានរារាំងការរីករាលដាលនៃអាវុធនុយក្លេអ៊ែរនោះទេ ហើយក៏មិនអាចរារាំងបានទាំងស្រុងនូវការសាកល្បងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរនោះដែរ ដោយការសាកល្បងនៅក្រោមដីត្រូវគេបន្តធ្វើជាច្រើនទសវត្សរ៍ក្រោយមកទៀត ក៏ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងណា សន្ធិសញ្ញានេះវាជាចំណុចចាប់ផ្តើមដ៏សំខាន់មួយ ដែលទាក់ទាញប្រទេសផ្សេងទៀតឲ្យចូលរួមសហការគ្នាក្នុងការបញ្ចៀសកុំឲ្យបរិយាកាស និងទឹកសមុទ្រលើភពផែនដីត្រូវបំពុលទៅដោយសារធាតុវិទ្យុសកម្ម។ ដូចគ្នាដែរ សន្ធិសញ្ញាស្តីពីការកម្រិតសកម្មភាពវាយប្រហារតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែត រវាងប្រទេសមហាអំណាចដូចជាអាមេរិក និងចិន គឺជាជំហានដ៏សំខាន់មួយ ដែលអាចនឹងទាក់ទាញឲ្យមានកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ ដើម្បីចៀសវាងកុំឲ្យប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែតត្រូវបានគេយកទៅប្រើជាគ្រឿងសព្វាវុធបង្កជាវិនាសកម្មដល់ប្រជាជនស៊ីវិល។
ក៏ប៉ុន្តែ បញ្ហាដែលចោទជាចម្បង គឺនៅត្រង់ថា តើគេធ្វើដូចម្តេចអាចធានាថាវិធានស្តីពីប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែតនេះត្រូវបានអនុវត្តតាមយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួនដែរឬអត់? ហើយប្រសិនបើគេមិនមានវិធីដើម្បីត្រួតពិនិត្យមើលបានទេ តើវិធាននេះមានតម្លៃអ្វី?
កិច្ចព្រមព្រៀងគ្រប់គ្រងសកម្មភាពវាយប្រហារតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែតក៏មិនខុសពីកិច្ចព្រមព្រៀងគ្រប់គ្រងគ្រឿងសព្វាវុធផ្សេងទៀតដែរ ដើម្បីឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព គេចាំបាច់ត្រូវតែមានយន្តការដើម្បីត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តរបស់វា។ ក៏ប៉ុន្តែ ខុសពីការវាយប្រហារដោយប្រើគ្រឿងសព្វាវុធ ការស្វែងរកប្រភពដើមពិតប្រាកដនៃការវាយប្រហារតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែត គឺជារឿងដែលស្មុគស្មាញបំផុត ហើយសូម្បីតែលោកអូបាម៉ាផ្ទាល់ក៏បានទទួលស្គាល់ដែរ កាលពីសប្តាហ៍មុន អំពីបញ្ហាស្មុគស្មាញនេះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ