សន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីជំងឺអេដស៍បានបើកធ្វើនៅក្នុងបរិបទដែលពិភពលោកកំពុងបន្តញាំញីដោយជំងឺកូវីដ១៩
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:១០
សន្និសីទអន្តរជាតិប្រចាំឆ្នាំលើកទី២៤ ស្តីពីជំងឺអេដស៍បានបើកធ្វើរយៈពេល ៤ថ្ងៃដោយចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៨ ដល់ថ្ងៃពុធ ទី២១ កក្កដា។ វិបត្តិកូវីដ១៩ បានបង្ខំឲ្យការរៀបចំសន្និសីទឆ្នាំនេះធ្វើឡើងតាមអនឡាញ ពោលមិនមែនរៀបចំផ្ទាល់នៅក្នុងទីក្រុងប៊ែរឡាំង ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ដូចដែលបានគ្រោងទុកទេ។ សន្និសីទរយៈពេល ៤ថ្ងៃដែលចូលរួមដោយអ្នកវិទ្យាសាស្រ្ត សិស្ស និស្សិត អ្នកនយោបាយ និងសកម្មជនជាច្រើនរយពាន់នាក់ពេលនេះបានធ្វើឡើង ខណៈដែលពិភពលោកកំពុងបន្តញាំញីដោយជំងឺកូវីដ១៩។
ក៏ដូចជារៀងរាល់ឆ្នាំដែរ សន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីជំងឺអេដស៍ជាឱកាសដ៏សំខាន់មួយដើម្បីធ្វើបទបង្ហាញ និងធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើស្ថានភាពរបស់ជំងឺអេសដ៍ រួមទាំងលទ្ធផលចម្រើនទៅមុខក្នុងផ្នែកស្រាវជ្រាវប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកាចសាហាវមួយនេះ។ ជាជំងឺកាចសាហាវ ព្រោះក្រោយពីបានលេចរូបរាង ៤០ឆ្នាំមក ជំងឺអេដស៍កំពុងបន្តមានវត្តមាន កំពុងបន្តឆ្លង និងកំពុងបន្តលេបត្របាក់ជីវិតមនុស្សជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ បើយោងតាមរបាយការណ៍ចុងក្រោយរបស់អូនុយស៊ីដា មានមនុស្សចំនួន ៤០លាននាក់កំពុងមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ក្នុងខ្លួនក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ហើយក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ដដែល ជំងឺអេដស៍បានផ្តាច់ជីវិតមនុស្សជិត ៧០០ ០០០នាក់។
អ្វីដែលគួរឲ្យសោកស្តាយនៅ ៤០ឆ្នាំក្រោយមក ពិភពលោកបន្តគ្មានវ៉ាក់សាំងដើម្បីបង្ការ និងបន្តគ្មានថ្នាំព្យាបាលជំងឺអេដស៍ឲ្យបានជាសះស្បើយដាច់ស្រឡះទេ។ អ្វីដែលពិភពលោកមានសព្វថ្ងៃ គឺថ្នាំគ្រាប់ Antirétroviraux ឬហៅថ្នាំពន្យារជីវិត។ ថ្នាំប្រភេទនេះជួយអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍កុំឲ្យធ្លាក់ខ្លួនឈឺធ្ងន់ អាចបន្តមានសុខភាពធម្មតា និងថែមទាំងអាចជួយទប់មិនឲ្យចម្លងទៅអ្នកផ្សេងទៀតផង។ ទន្ទឹមគ្នានេះនៅ៤០ឆ្នាំក្រោយមក ពិភពលោកក៏មិនបានបន្ធូរដៃនៅក្នុងយុទ្ធនាការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺអេដស៍ដែរ មិនថាទាក់ទងនឹងការស្រាវជ្រាវរកវ៉ាក់សាំងបង្ការ ឬការរកថ្នាំព្យាបាលឲ្យជាសះស្បើយ។ តែតាំងពីប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងទៅ ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកាចសាហាវមួយនេះហាក់នៅទ្រឹងមួយកន្លែង ហើយវឌ្ឍនភាពក៏ហាក់យឺតជាងការរំពឹងទុក។
ជំងឺកូវី១៩ បានបង្កឲ្យមានភាពស្មុគស្មាញកាន់តែខ្លាំងថែមទៀតនៅក្នុងយុទ្ធនាការប្រឆាំងនឹងជំងឺអេសដ៍។ វិធានការបិទខ្ទប់ប្រទេស បំរាមគោចរ និងការរឹតបន្តឹងចរាចរណ៍មនុស្សដើម្បីទប់ស្កាត់នឹងការឆ្លងរាលដាលកូវីដ១៩ បានបង្កការលំបាកខ្លាំងដល់អ្នកជំងឺអេដស៍។ លោក Yazdan Yazdanpanah វេជ្ជបណ្ឌិតបារាំងផ្នែកជំងឺឆ្លងបានមើលឃើញថា កូវីដ១៩ បានបង្អាក់ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងការទទួលពិនិត្យអ្នកជំងឺអេដស៍។ វេជ្ជបណ្ឌិតបារាំងរូបនេះដដែលបានបន្ថែមថា ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យយឺតពេលបង្កផលវិបាកដល់អ្នកជំងឺ និងដល់សង្គម ព្រោះថានៅពេលនោះ ការឲ្យថ្នាំក៏មានភាពយឺតយ៉ាវ ហើយអ្នកជំងឺក៏អាចចម្លងមេរោគទៅអ្នកផ្សេងដែរ។
ទន្ទឹមគ្នានេះ កូវីដ១៩ ក៏បានបង្ខំឲ្យពិភពលោកទុកចោលមួយអន្លើលើជំងឺឆ្លងផ្សេងទៀត ដូចយ៉ាងជំងឺអេដស៍ជាដើម។ អ្វីដែលគេចង់និយាយនៅត្រង់ចំណុចនេះ គឺភាពខ្នះខ្នែងទ្រង់ទ្រាយធំក្នុងការប្រមូល និងការបង្វែរថវិកា រួមទាំងយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងដើម្បីប្រឆាំងទប់នឹងការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩។ លោកស្រី Winnie Byanyima នាយិកាប្រតិបត្តិនៃអង្គការអូនុយស៊ីដាមិនបានជំទាស់នឹងបញ្ហានេះទេ។ តែលោកស្រីបានលើកឡើងពីវិសមភាពក្នុងការចែកចាយវ៉ាក់សាំងបង្ការកូវីដ១៩ ដែលស្រដៀងគ្នានឹងវិសមភាពក្នុងការចែកចាយថ្នាំពន្យារជីវិតសម្រាប់អ្នកជំងឺអេដស៍។ « យើងមានមេរៀនពីជំងឺអេដស៍ហើយ នៅពេលដែលមានអ្នកជំងឺអេដស៍ច្រើនលាននាក់មិនបានទទួលថ្នាំពន្យារជីវិត ពួកគេបានស្លាប់ដោយសារតែវិសមភាពក្នុងការទទួលបានថ្នាំពន្យារជីវិតនេះឯង » នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោកស្រី Winnie Byanyima។
៤០ឆ្នាំក្រោយមក ហេតុអ្វីបានជាពិភពលោករកទាន់ឃើញវ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺអេដស៍ ខណៈដែលវ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ១៩ ត្រូវបានរកឃើញតែក្នុងរយៈពេលមិនដល់ ១ឆ្នាំផង?។ តើពិភពលោកអាចមានវ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺអេដស៍ ឬថ្នាំព្យាបាលជំងឺកាចសាហាវមួយនេះនៅថ្ងៃណាមួយដែរ ឬទេ?។ គេពិបាកផ្តល់ចម្លើយមួយច្បាស់លាស់ណាស់។ អ្វីដែលគេអាចនិយាយបាន ពន្លឺនៃក្តីសង្ឃឹមសម្រាប់ថ្នាំព្យាបាលជំងឺអេដស៍ឲ្យជាសះស្បើយកំពុងមានច្រើនជាងក្តីសង្ឃឹមមានវ៉ាក់សាំងបង្ការ។ វិធីព្យាបាលដែលគេកំពុងសិក្សាពេលនេះ គឺវិធីព្យាបាលប្រព័ន្ធភាពស៊ាំដើម្បីទប់ទល់នឹងជំងឺដូចដែលគេធ្លាប់ប្រើទៅលើអ្នកជំងឺមហារីក។
វិធីព្យាបាលនេះត្រូវបានគេសាកល្បងលើសត្វស្វាចំនួន ២៨ក្បាលដោយទទួលបានលទ្ធផលគួរជាទីពេញចិត្ត។ នៅក្នុងជំហានបន្ទាប់ គឺការសាកល្បងលើមនុស្ស។ ទាក់ទងនឹងវ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺអេដស៍វិញ ពន្លឺនៃក្តីសង្ឃឹមកំពុងត្រូវបានក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវផ្តោតលើបច្ចេកវិទ្យាថ្មីនៃការផលិតវ៉ាក់សាំងបង្ការកូវីដ១៩។ គឺជាបច្ចេកវិទ្យាថ្មីដែលគេហៅ ARN Messager។ គួររម្លឹកថាក្នុងចំណោមវ៉ាក់សាំងបង្ការកូវីដ១៩ ដែលពិភពលោកមានសព្វថ្ងៃ គឺទើបតែមានវ៉ាក់សាំង Pfizer និង Moderna ទេដែលបានប្រើបច្ចេកវិទ្យាថ្មីមួយនេះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ