ហេតុអ្វីបានជាប្រទេសប៉េរូកំពុងបន្តស្គាល់វិបត្តិនយោបាយច្រំដែលដោយពិបាករកច្រកចេញ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:០៤
នៅក្នុងប្រទេសប៉េរូ បាតុកម្មហិង្សាទល់នឹងបាតុកម្មហិង្សាកំពុងបន្តមានយ៉ាងផុសផុល។ នៅម្ខាង ជាបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងប្រធានាធិបតីថ្មីលោកស្រីឌីណា បូលូអារតេដែលទើបឡើងកាន់អំណាច និងនៅម្ខាងទៀតជាបាតុកម្មគាំទ្រអតីតប្រធានាធិបតីលោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូដែលទើបធ្លាក់ពីអំណាច និងកំពុងជាប់ក្នុងពន្ធនាគារ។ បាតុកម្មក្នុងថ្ងៃអាទិត្យ ទី១១ ធ្នូបានបណ្តាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់ចំនួន ២នាក់ និងរបួសច្រើននាក់។ ប្រឈមនឹងស្ថានភាពបែបនេះ លោកស្រីឌីណា បូលូអារតេបានប្រកាសបន្ថយថ្ងៃរៀបចំបោះឆ្នោតសភា និងប្រកាសដាក់តំបន់មួយចំនួនក្នុងភាពអាសន្ន ពិសេសតំបន់ដែលកំពុងពុះកញ្ជ្រោលដោយបាតុកម្ម។ អ្វីទៅជាដើមចមនៃវិបត្តិនយោបាយច្រំដែលនៅប៉េរូ និងថា តើមានច្រកចេញសម្រាប់វិបត្តិមួយនេះដែរ ឬទេ?
ភ្លើងនៃវិបត្តិនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសប៉េរូបានចាប់ផ្តើមឆេះក្នុងថ្ងៃពុធ ទី៧ ធ្នូ និងហាក់កំពុងបន្តឆាបឆេះរាលដាលកាន់តែធំឡើងៗនៅពេលនេះ។ ថ្ងៃពុធ ទី៧ ធ្នូជាថ្ងៃដែលប្រធានាធិបតីលោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូបានខ្ទាតពីអំណាច និងជាថ្ងៃដែលអនុប្រធានាធិបតីលោកស្រីឌីណា បូលូអារតេឡើងជំនួសកន្លែងលោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូ។ មានអាយុ ៥៣ឆ្នាំ និងទើបកាន់តំណែងមិនដល់ ១៧ខែផង លោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូត្រូវបានសភាបោះឆ្នោតទម្លាក់យ៉ាងទាន់ហន់ ចាប់ខ្លួនភ្លាម និងបញ្ជូនភ្លែតតាមឧទ្ធម្ភាគចក្រទៅឃុំនៅក្នុងពន្ធនាគារមួយស្ថិតប៉ែកខាងកើតទីក្រុងលីម៉ា។
ប្រតិកម្ម និងចំណាត់ការរបស់សភាលើលោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូយ៉ាងប្រញិបប្រញាប់បានធ្វើឡើង ក្រោយពីលោកកាស្ទីយ៉ូមានគម្រោងរំលាយសភា និងគ្រោងរៀបចំបង្កើតរដ្ឋាភិបាលថ្មីពិសេសមួយ។ តែបញ្ហានៅត្រង់ថា គណបក្សឆ្វេងនិយមរបស់លោកកាស្ទីយ៉ូគ្មានសំឡេងភាគច្រើននៅក្នុងសភា និងក៏មិនអាចពឹងលើការគាំទ្រពីកងទ័ព និងពីប៉ូលិសបានដែរ។ សម្រាប់អ្នកខ្លះ ពិសេសអតីតអ្នកទទួលខុសត្រូវនៃស្ថាប័នរៀបចំបោះឆ្នោតនៅប៉េរូលោក Fernando Tuesta Soldevilla បានចាត់ទុកគម្រោងរបស់លោកកាស្ទីយ៉ូថាជាការធ្វើអត្តឃាតនយោបាយខ្លួនឯង។ តែសម្រាប់អ្នកខ្លះទៀត គម្រោងរបស់លោកកាស្ទីយ៉ូជាការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារដែលបានទទួលបរាជ័យមុន។
ក្រៅពីគម្រោងចង់រំលាយសភា លោកកាស្ទីយ៉ូក៏បានជាប់ចោទក្នុងរឿងអាស្រូវពុករលួយ ពិសេសទាក់ទងនឹងការផ្តល់កិច្ចសន្យាលទ្ធកម្មសាធារណៈដោយមិនបានដាក់ឲ្យដេញថ្លៃត្រឹមត្រូវ។ អយ្យការប៉េរូបានបើកការស៊ើបអង្កេតលើរឿងអាស្រូវពុករលួយចំនួន ៦ករណីប្រឆាំងនឹងលោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូ។ គួររម្លឹកថា លោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូដែលបានជាប់ឆ្នោតប្រធានាធិបតីក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២១ ជាឥស្សរជននយោបាយថ្មីស្រឡាងមកពីតំបន់ជនបទក្រីក្រដាច់ស្រយាល និងធ្លាប់ទទួលរងការជិះជាន់សង្កត់សង្កិន។ លោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូខ្លួនឯងធ្លាប់បានថ្លែងនាពេលនោះថា នេះជាលើកទី១ ដែលប៉េរូត្រូវបានដឹកនាំដោយកសិករម្នាក់។
សម្រាប់ប្រជាជនប៉េរូរាប់សិបលាននាក់វិញ លោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូជាពន្លឺនៃក្តីសង្ឃឹមសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរ។ ដូច្នេះសម្រាប់ក្រុមសកម្មជនគាំទ្រលោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូ ការខ្ទាតពីអំណាចរបស់លោកកាស្ទីយ៉ូពិតជារឿងឈឺចាប់ខ្លាំងណាស់។ អ៊ីចឹងហើយបានជានៅពេលនេះ ក្រុមអ្នកគាំទ្រលោកកាស្ទីយ៉ូកំពុងធ្វើបាតុកម្មយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេង។ ក៏ប៉ុន្តែ ហេតុផលដែលបានលើកឡើងខាងដើមហាក់មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបញ្ជាក់ពីវិបត្តិនយោបាយនៅប៉េរូពេលនេះទេ។ តាមពិតទៅ ប្រទេសនៅអាមេរិកឡាទីនមួយនេះហាក់កំពុងបន្តស្គាល់ និងបានធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិនយោបាយច្រំដែលដែលប្រហែលពិបាករកច្រកចេញ។ វិបត្តិនយោបាយច្រំដែលនេះ គឺការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងអំណាចនីតិប្រតិបត្តិដែលស្ថិតក្នុងដៃប្រធានាធិបតី និងអំណាចនីតិបញ្ញត្តិដែលស្ថិតក្នុងដៃសភា។
ការហ៊ាននិយាយដូចនេះ ព្រោះប្រធានាធិបតីមុនៗក៏ធ្លាប់បានទទួលពំនូងដូចលោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូពេលនេះដែរ មានន័យថា មិនមែនជាលក្ខណៈពិសេសសម្រាប់តែលោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូម្នាក់ឯងឯណា។ តាំងពី ៦ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ជីវិតនយោបាយប៉េរូត្រូវបានបំពុល និងញាំញីដោយការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងអំណាចនីតិប្រតិបត្តិ និងអំណាចនីតិបញ្ញត្តិ។ លោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូជាប្រធានាធិបតីទី៥ ដែលបានខ្ទាតពីអំណាច និងជាប្រធានាធីបតីទី៣ ដែលបានធ្លាក់ពីកៅអីដោយការទម្លាក់របស់សភា។ ការខ្ទាតពីអំណាចរបស់លោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូជារឿងមិនភ្ញាក់ផ្អើល និងជាការរង់ចាំព្រោះគណបក្សប្រឆាំងស្តាំនិយមដែលមានសំឡេងភាគច្រើនក្នុងសភាបានប្តេជ្ញាចិត្តទម្លាក់លោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូឲ្យខានតែបាន។
ចប់ហើយទំព័រសករាជរបស់លោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូ និងជាការចាប់ផ្តើមទំព័រសករាជថ្មីរបស់ប្រធានាធិបតីថ្មីលោកស្រីឌីណា បូលូអារតេ។ ថ្លែងនៅយប់ថ្ងៃអាទិត្យ ទី១១ ធ្នូ លោកស្រីបូលូអារតេបានដឹងពីឆន្ទៈរបស់ប្រជាជន និងបានប្រកាសពីគម្រោងដាក់ទៅកាន់សភានូវសេចក្តីព្រាងច្បាប់មួយដើម្បីបន្ថយរយៈពេលរៀបចំការបោះឆ្នោតសភាពីឆ្នាំ ២០២៦ ទៅរៀបចំនៅឆ្នាំ ២០២៤ វិញ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ លោកស្រីបូលូអារតេក៏បានបោះដៃរកគ្រប់គណបក្សទាំងអស់នៅក្នុងសភាដោយសង្ឃឹមឈានទៅបិទបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយពេលនេះ។ តែបើតាមមើលទៅ វាហាក់ដូចជាពិបាកបន្តិច ព្រោះថា គណបក្សប្រឆាំងកំពុងបន្តមានកាតទម្លាក់ប្រធានាធិបតីនៅក្នុងដៃនៅឡើយ ឬអាចនិយាយបានថា លោកស្រីបូលូអារតេកំពុងអង្គុយលើកៅអីដែលគេចង់ចុចប៊ូតង់ទម្លាក់ពេលណាក៏បាន។
អ៊ីចឹងហើយបានជាអ្នកខ្លះបានលើកឡើងថា ប៉េរូត្រូវតែប្តូរប្រព័ន្ធមួយនេះចេញ ព្រោះបើមិនដូច្នោះទេ ប៉េរូនឹងបន្តវិលវល់នៅក្នុងវិបត្តិច្រំដែលមួយនេះគ្មានទីបញ្ចប់។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ វាហាក់ដូចជារហ័សពេកដែលគេហ៊ាននិយាយថា លោកស្រីឌីណា បូលូអារតេនឹងទទួលថ្មបាក់ដូចលោកប៉េដ្រូ កាស្ទីយ៉ូនោះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ