រៀបការជាមួយបងប្អូនឯង បង្កផលវិបាកសុខភាពយ៉ាងណា ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៩:២១
ការជាមួយបងប្អូន បានកូនមកល្ងង់ រៀនមិនចេះ មិនសូវឆ្លាត ... នេះជាអ្វីដែលចាស់ៗធ្លាប់និយាយតៗគ្នាមក។ ប៉ុន្តែដោយមូលហេតុសេដ្ឋកិច្ច ដើម្បីកុំឱ្យបែកទ្រព្យ ដើម្បីរក្សាពូជអំបូរ ឬដោយមូលហេតុប្រពៃណី មានគូស្វាមីភរិយាច្រើនណាស់ ត្រូវជាបងប្អូនជីដូនមួយគ្នា។ អាពាហ៍ពិពាហ៍រវាងបងប្អូនជីដូនមួយ -ជីទួតមួយ ឬរវាងមា/មីងនិងក្មួយជីដូនមួយ មិនត្រូវបានហាមឃាត់ដោយច្បាប់ ហើយក៏មិនខុសច្បាប់ធម្មជាតិអ្វីដែរ ប៉ុន្តែរៀបការជាមួយបងប្អូនជាប់ឈាមគ្នា កាន់តែជិត កាន់តែអាចមានផលវិបាកច្រើន ដល់កូន និងដល់បញ្ហាបន្តពូជ។ អាពាហ៍ពិពាហ៍រួមឈាមពិតជាដើមហេតុមួយនៃកើតជំងឺតំណពូជ ?
រៀបការជាមួយបងប្អូនក្នុងវង្សត្រកូលតែមួយជាមួយគ្នា មិនប៉ះពាល់ដល់សុខភាព របស់អ្នកជាប្តីនិងប្រពន្ធផ្ទាល់ទេ បើនិយាយតាមបែបវេជ្ជសាស្ត្រ ឬសម្រាប់ក្រសែភ្នែកសង្គម។ ប៉ុន្តែផលវិបាក នៃអាពាហ៍ពិពាហ៍រួមឈាម ដែលគេអាចជួបប្រទះ គឺការបន្តពូជ និងកូនដែលប្រសូតចេញពីគូស្វាមីភរិយានោះ។ រហូតដល់ពាក់កណ្តាលសតវត្សរ៍ទី១៩ គេសង្គេតឃើញមានមនុស្សកើតជំងឺសេនេទិកច្រើន ច្រើននៅទ្វីបអឺរ៉ុប និង អាមេរិក ដែល កាលណោះ មានទម្លាប់រៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ក្នុងរង្វង់គ្រួសារតែមួយ ឬ រវាងបងប្អូនជីដូនឯងច្រើននៅឡើយ។ នេះបើតាមសាស្ត្រាចារ្យ អូស្រ្តាលី លោក Pr Alan Bittles ឯកទេសខាងជីវវិទ្យាមនុស្ស។ បច្ចុប្បន្ន ២០%ទៅជាង៥០% នៃកូនកើត នៅតំបន់អាហ្វ្រិកខាងជើង អាហ្វ្រិកកណ្តាល តំបន់ដើមបូព៌ា តួកគី អាស៊ីកណ្តាល អាស៊ីខាងត្បូង ប្រសូតចេញពីឪពុកម្តាយដែលមានជីដូនជីតារួមគ្នា។ ហើយអត្រាមរណៈនៃទារកកើតចេញពីគូស្រករបងប្អូនគ្នា បានឡើងដល់ទៅ ៣,៥%លើសគូស្រកដែលគ្មានជាប់សាច់ឈាមគ្នា។ នេះបើតាមរបាយការណ៍សិក្សារបស់លោកសាស្ត្រាចារ្យ Bittles ដដែល ដែលមានចុះផ្សាយក្នុងទំព័រទស្សនាវដ្តីវិទ្យាសាស្ត្រPNAS ។
តើអាពាហ៍ពិពាហ៍រួមឈាម បង្កផលវិបាកយ៉ាងណាខ្លះ?
នៅប្រទេសបារាំងវិញ មានគូស្វាមីភរិយាជាប់សាច់ឈាមគ្នាជាច្រើនគូណាស់ដែលមកពិគ្រោះយោបល់ជាមួយគ្រូពេទ្យដោយហេតុកូនមានជំងឺពាក់ព័ន្ធនឹងហ្សែន។ ច្រើនណាស់ គឺប្រមាណជា ពី៣៥០០០ ទៅ៤ម៉ឺននាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ ៣០-៣៥% នៃក្មេងឬកុមារ ដែលមានជំងឺកម្រ ជំងឺព្យាបាលមិនជា ទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែកើតចេញពីឪពុកម្តាយជាបងប្អូនជីដូនមួយនឹងគ្នា។ ហើយក៏មានគូស្វាមីភរិយាជាច្រើនដែរ ដែលមកជួបពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យមុននឹងសម្រេចយកកូន ព្រោះខ្លាចកូនកើតមកមានបញ្ហាសុខភាព ដោយហេតុតែដឹងខ្លួនថា ប្តីឬប្រពន្ធ ជាប់ខ្សែលោហិតតែមួយ ឬជាបងប្អូនជីដូនមួយនឹងគ្នា។ នេះបើតាមតួលេខផ្តល់ដោយសាស្ត្រាចារ្យArnold Munnich ប្រធានមូលនិធិ Imagine និងជាគ្រូពេទ្យកុមារ មានជំនាញផ្នែកសេនេទិក (ពូជពង្ស) នៅមន្ទីរពេទ្យនេកែកុមារឈឺ Necker-Enfants malades AP-HPនិងវិទ្យាស្ថានImagine ទីក្រុងប៉ារីស។
យកបងប្អូនជីដូនមួយ ជាប្តីប្រពន្ធ មិនត្រូវហាមឃាត់ដោយច្បាប់ទេ ប៉ុន្តែវាអាចនឹងបង្កហានិភ័យសុខភាពដល់កូនជំនាន់ក្រោយ។ ផលវិបាកដែលគេជួបប្រទះញឹកញយជាងគេ មានតាំងពី កូនកើតមកស្លាប់ៗ គូស្វាមីភរិយាអា ពុំអាចមានកូន កូនកើតមកលូតលាស់មិនត្រឹមត្រូវ ទាំងផ្នែកកាយសម្បទា និងខួរក្បាល ឬមិនគ្រប់លក្ខណៈ។ល។ ហានិភ័យទាំងនេះ ថ្វីបើមានកើតមានជាស្វ័យប្រវត្តិលើគ្រប់គូស្វាមីភរិយារួមឈាមមែន ប៉ុន្តែហានិភ័យមាននៅមុខ។
តើរៀបការជាមួយបងប្អូនជីដូនមួយឯងនាំឱ្យកើតមានជំងឺប្រភេទអ្វីខ្លះ ?
លោកសាស្ត្រាចារ្យ Arnold Munnich ៖ “ជាជំងឺដែលបង្កឡើងដោយគូស្វាមីភរិយា មានហ្សែនដូចគ្នា ព្រោះ ប្តីឬប្រពន្ធនេះ មានឪពុក -ម្តាយ ឬជីដូនជីតា រួមគ្នា។ ជំងឺនេះអាចមានច្រើនប្រភេទ ខ្លះឃើញមានកើតញឹកញាប់ខ្លាំង ខ្លះមិនសូវឃើញមានទេ។ ជំងឺទាំងនោះ ជាប្រភេទ ជំងឺសេនេទិក ជំងឺតពូជពីកំណើត ប្រមាណជាង១០មុខ ដែលអាចធ្វើឱ្យកូនកើតមកមានជំងឺជាប់ខ្លួន ឬធ្លាក់ខ្លួនពិការ ៖ ជាជំងឺពាក់ព័ន្ធនឹងសាច់ដុំ Myopathie - នឹងគ្រាប់ឈាមក្រហមDrépanocytose -នឹងប្រព័ន្ធផ្លូវដង្ហើមនិងប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ Mucoviscidose ។ កូនកើតមកអាចមានការលូតលាស់មិនប្រក្រតី នៅសរីរាង្គណាមួយ ដូចជាបេះដូង ឬ មានការលូតលាស់ខួរក្បាលមិនត្រឹមត្រូវ មានសតិបញ្ញាមិនល្អ មិនគ្រប់ទឹក ពិការ អន់បញ្ញា ឬកើតមកមិនអាចរស់បាន កើតមកស្លាប់ភ្លាម ឬស្លាប់តាំងពីមុនកើតនៅក្នុងពោះ។
មនុស្សយើងម្នាក់ៗមានហ្សែនដល់ទៅជាង៣ម៉ឺន ដែលឪពុកម្តាយចែកឱ្យពីកំណើត។ ហើយបងប្អូនជីដូនមួយរបស់យើង តែងតែមានហ្សែនណាមួយ ដូចយើង ក្នុងចំណោមបីម៉ឺនហ្សែននោះ។ បានន័យថាហានិភ័យមានជំងឺតំណពូជពីឪពុកម្តាយ -ជីដូនជីតា មានច្រើនណាស់។ ខ្ញុំនិយាយដូច្នេះមិនមែនហាមមិនឱ្យរៀបការជាមួយបងប្អូនជីដូនឯងទេ តែបើចង់រៀបការជាមួយបងប្អូនរួមខ្សែលោហិតគ្នា ត្រូវប្រាកដថាពូជអ្នកល្អ គ្មានផ្ទុកហ្សែនឈឺ។”
ហេតុអ្វីបានជារៀបការជាមួយបងប្អូនជីដូនមួយឯងមាន បង្កើនហានិភ័យមានកូន គ្មានសុខភាពល្អ ?
ដើម្បីងាយយល់ គេត្រូវរំលឹកមេរៀនជីវវិទ្យាបន្តិចសិន។ កោសិកាមនុស្សគ្រប់រូប មានក្រូមូសូម ចំនួន ៤៦ ដែលត្រូវជា២៣គូ។ ហើយក្នុងក្រូមូសូមមួយគូៗនោះ ម្ខាងបានមកពីឪពុក មួយបានមកពីម្តាយ។ បានន័យថាក្រូម៉ូសូមនីមួយៗ មានហ្សែន និង អាដេអិន ពីរគំរូ ៖ មួយមានប្រភពមកមកពីខាងម្តាយ មួយទៀតមានប្រភពមកពីខាងឪពុក សម្រាប់កំណត់អំពីភេទ ពណ៌សម្បុរស្បែកភ្នែក សក់...។ គ្រប់ហ្សែនសុទ្ធតែអាចមានការបំប្លែងខ្លួន ខ្សោយ ខូច ឈឺឬមិនប្រក្រតី ដោយមូលហេតុណាមួយ។ ហ្សែននោះក៏ត្រូវបានឪពុក ឬម្តាយ ចែកមកឱ្យកូនដែរ។
ប៉ុន្តែបើមានហ្សែនមិនល្អ ហ្សែនខ្សោយ តែមួយ (ជួនជាហ្សែនខាងម្តាយ ជួនខាងឪពុក) នោះគ្មានបញ្ហាទេ។ ហ្សែននោះបន្តនៅជាប់ក្នុងខ្លួនយើង ដោយមិនបង្កឱ្យមានជំងឺអ្វីឡើយ ពេលមានតែមួយ។ ភាសាបច្ចេកទេស គេហៅថា gène récessif។ ប៉ុន្តែបើមានគំរូហ្សែនខ្សោយ ឡើងដល់ទៅពីរ នោះទើបជាបញ្ហា និងបង្កឱ្យមានជំងឺតំណពូជ ពីកំណើត។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាគ្រួសារមានហ្សែនមិនល្អហើយ មានករណីរៀបការជាមួយបងប្អូនឯង ជាប់ខ្សែលោហិតតែមួយត្រឹមជីដូនមួយនឹងគ្នាទៀត កូនរបស់ប្តីប្រពន្ធជាបងប្អូនគ្នានេះ មានប្រូបាប៊ីលីតេខ្ពស់ខ្លាំង ក្នុងការទទួលហ្សែនមិនល្អដល់ទៅពីរ។ ដូច្នេះកូនកើតមកនោះ ត្រូវប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់ កើតជំងឺសេនេទិក។ និយាយឱ្យស្រួលស្តាប់ទៅ បើគ្រួសារមួយមានហ្សែនជាភ្នាក់ងារបង្កជំងឺសេនេទិក ការបន្តពូជក្នុងរង្វង់គ្រួសារតែមួយ នឹងសម្រួលឱ្យជំងឺសេនេទិកងាយនឹងលេចឡើងណាស់។
តើហានិភ័យនៃអាពាហ៍ពិពាហ៍រួមឈាម មានកំរិតណា ?
លោកសាស្ត្រាចារ្យ Arnold Munnich ៖
“នៅពេលបង្កកំណើតកូន ម៉ែនិងឪរំលែកហ្សែនរបស់ខ្លួនឱ្យកូនម្នាក់ពាក់កណ្តាល មកផ្គុំចេញជាកូន។ ពោលគឺកូនទទួលមរតកសេនេទិក ចំនួន៣ម៉ឺន ពីម្តាយ និងបីម៉ឺនទៀតពីឪពុក ដោយខ្លះបំប្លែងខ្លួន ខ្លះឈឺ ខ្លះខូច ...។ ហើយបង ឬប្អូនជីដូនមួយរបស់កូននោះ ក៏អាចមានផ្ទុកហ្សែនបំប្លែងខ្លួន ហ្សែនខូច ហ្សែនខ្សោយដូចគ្នា ក្នុងកំរិតប្រូបាប៊ីលីតេ ១៥% ។ ដូច្នេះបើបងប្អូនជីដូនមួយនេះ រៀបការនឹងគ្នា នោះពួកគេមានឱកាស មួយលើបួន បានកូនមានជំងឺសេនេទិក។ តែ៧៥%ទៀតល្អទេ។ ចឹងហើយបានជាមានគូស្វាមីខ្លះមានកូនល្អៗជាធម្មតានោះ។ ពេទ្យមិនមែនចេះតែថា និងហាមមិនមិនឱ្យស្រលាញ់បងប្អូនជីដូនមួយឯងទេ តែចង់ប្រាប់ថាហានិភ័យពិតជាមានជាប្រាកដ។ ហានិភ័យបានកូនមានជំងឺសេនេទិក នឹងត្រូវថយចុះពាក់កណ្តាលប្រសិនបើប្តីប្រពន្ធជាបងប្អូនជីទួតមួយនឹងគ្នា និងពាក់កណ្តាលទៀតបើជាបងប្អូនជីលួតមួយនឹងគ្នា។ »
ក្រៅអំពីចៀសវាងរៀបការជាមួយបងប្អូនជាប់ជិតសាច់គ្នា គេអាចរកជំនួយពីវិទ្យាសាស្ត្រដោយទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ ដើម្បីធ្វើតេស្តវិភាគឈាមរកមើលថាយើងមានហ្សែនមិនប្រក្រតីលាក់ក្នុងខ្លួនដែរឬទេ។ បន្ទាប់មកលោកអ្នកអាចសម្រេចចិត្តទៅតាមលទ្ធផល និងទៅតាមមនសិការរបស់ខ្លួនរៀងៗខ្លួន ក្នុងការសម្រេចចិត្តរៀបការជាមួយបងប្អូនជាប់សាច់សាលោហិតគ្នា។ ហើយសូមចងចាំទៀតថា សម្រាប់វិទ្យាសាស្ត្រ បងប្អូនជីដូនមួយខាងម្តាយ ក៏ដូចខាងឪពុក មានកំរិតជិតស្និទ្ធហ្សែនដូចគ្នា។ មិនមែនបើឪពុកនិងឪពុកជាបងប្អូនបង្កើត មានគ្រោះជាង បងប្អូនជីដូនមួយរវាងម្តាយនិងម្តាយ ដូចការគិតរបស់មនុស្សលោក និងក្នុងទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីប្រទេសខ្លះទេ។
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ