CNUCEDព្រមានពីវិបត្តិអតិផរណាដែលកើតឡើងដោយសារភាពរអាក់រអួលក្នុងការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវសមុទ្រ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:៣៩
អង្គការCNUCED របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកពាណិជ្ជកម្មនិងអភិវឌ្ឍ បានចេញរបាយការណ៍ ព្រមានពីវិបត្តិអតិផរណាដែលអាចបង្កផលប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក និងជាពិសេសប្រទេសក្រីក្រ។ នៅក្នុងរបាយការណ៍ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី ១៨ វិច្ឆិកា២០២១ ស្ថាប័នរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បានទាញសញ្ញាអាសន្នជាពិសេស ពីវិបត្តិអតិផរណា នៅបណ្តាប្រទេសក្រីក្រ។ ទាក់ទងនឹងបញ្ហាអតិផរណានេះ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកបានស្នើសុំឲ្យសម្ព័ន្ធមិត្ត និងប្រទេសប្រើប្រាស់ប្រេងច្រើន ដូចជា ឥណ្ឌា និងចិន ចាប់ផ្តើមប្រើប្រេងក្នុងស្តុកបម្រុងរបស់ខ្លួន ដើម្បីជួយកាត់បន្ថយតម្លៃថាមពល ដែលជាដើមហេតុចម្បងមួយ បង្កឲ្យវិបត្តិអតិផរណា។
ខណៈដែលសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក កំពុងតែងើបស្ទុះឡើងវិញ នៅក្រោយវិបត្តិកូវីដ អង្គការCNUCED របស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានទាញសញ្ញាអាសន្ន នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ ពីបញ្ហាអតិផរណា ទំនិញ ឡើងថ្លៃ នៅក្នុងពិភពលោក។
នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួន ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ អង្គការCNUCED បានព្រមានពីបញ្ហាអតិផរណាក្នុងពិភពលោក ដែលកើតឡើង មួយចំណែក ដោយសារតែបញ្ហារអាក់រអួលខាងផ្នែកដឹកជញ្ជូនផ្គត់ផ្គង់ទំនិញ នៅក្នុងពិភពលោក។
ជាក់ស្តែង ដោយសារវិបត្តិកូវីដ កំពង់ផែមួយចំនួន ដូចជាកំពង់ផែYantian( យ៉ានធាន ) នៅប្រទេសចិនបានបិទទ្វារ កាលពីខែឧសភា ដើម្បីទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាតត្បាតកូវីដ ចំណែកកប៉ាល់ជាច្រើនគ្រឿង ត្រូវបង្វែរផ្លូវធ្វើដំណើររបស់ខ្លួន ដោយសារ តែការជាប់គាំងនៅច្រកព្រែកជីក Suez នៅប្រទេសអេហ្ស៊ីប កាលពីខែមីនា។ នេះគេនៅមិនទាន់និយាយពីឧបសគ្គផ្នែករដ្ឋបាល នៅតាមកំពង់ផែ ដែលជាដើមហេតុធ្វើឲ្យកប៉ាល់ដឹកទំនិញជាច្រើនគ្រឿងត្រូវបញ្ឈរជើងចោល នៅក្នុងសមុទ្រ មិនអាចចូលទម្លាក់ទំនិញ ទាន់ពេលវេលា។
ភាពរអាក់រអួលក្នុងបណ្តាញដឹកជញ្ជូន ផ្គត់ផ្គង់ទំនិញ ឬការចំណាយពេលវេលាយូរ ដើម្បីដឹកជញ្ជូន តាមសមុទ្រ មិនត្រឹមតែធ្វើឲ្យមានការយឺតយ៉ាវ ប៉ះពាល់ដល់សង្វាក់ផលិតកម្ម តែប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ វាបានធ្វើឲ្យតម្លៃនៃការដឹកជញ្ជូន កាន់តែឡើងថ្លៃជាងមុនដែរ។ គេវាយតម្លៃថា ក្នុងរយៈពេលតែ មួយឆ្នាំ តម្លៃដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវសមុទ្រ បានបានកើនឡើង ៧ដង។ ឧទាហរណ៍ នៅខែ មិថុនា ឆ្នាំមុន សម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនពីកំពង់ផែសៀងហៃ ទៅកាន់អឺរ៉ុប តម្លៃកុងតឺន័រ មួយ ដែលមានប្រវែង៦ម៉ែត្រ ត្រូវគេគិតថ្លៃ ជាង ១ពាន់ដុល្លារ។ ប៉ុន្តែ នៅខែ កក្កដា ឆ្នាំនេះ តម្លៃដឹកកុងតឺន័រមួយ ត្រូវគេគិតថ្លៃដល់ទៅ ៧ពាន់ដុល្លារ។
តាមអង្គការCNUCED បើសិនតម្លៃនៃការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវសមុទ្រនៅតែបន្តកើនឡើងលឿនស្លេវយ៉ាងដូច្នេះ វានឹងធ្វើឲ្យតម្លៃទំនិញនាំចូល និងទំនិញប្រើប្រាស់ ជាទូទៅ ឡើងថ្លៃខ្ពស់ដែរ ហើយប្រទេសដែលប៉ះពាល់ រងគ្រោះខ្លាំងជាងគេ ដូចគេដឹងស្រាប់ គឺបណ្តាប្រទេសកោះ ដែលមិនសូវរីកចម្រើន ហើយនិងបណ្តាប្រទេសក្រីក្រ ដែលពឹងអាស្រ័យខ្លាំងលើទំនិញ នាំចូលពីបរទេស។
តាមការព្យាកររបស់អង្គការCNUCED តម្លៃទំនិញ នៅក្នុងពិភពលោកនឹងកើនឡើង ប្រមាណ ១,៥%នៅឆ្នាំ ២០២៣។ ប៉ុន្តែ សម្រាប់ប្រទេសកោះ ដែលពឹងផ្អែកខ្លាំងលើទំនិញនាំចូលតាមផ្លូវសមុទ្រ តម្លៃទំនិញ នឹងកើនឡើង ៧,៥% និង ២,២% សម្រាប់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ។
តម្លៃប្រេងឡើងថ្លៃធ្វើឲ្យអត្រាអតិផរណានៅអាមេរិកកើនឡើងខ្ពស់
ប្រទេសមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។ នៅថ្ងៃពុធម្សិលមិញ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកចូ បៃដិន ទើបបានបញ្ជាឲ្យមានការស៊ើបអង្កេត
អតិផរណា ជារឿងល្អ បើសិនគេគ្រប់គ្រងវាឲ្យបាននៅអត្រាសមរម្យ។ ប៉ុន្តែ នៅអាមេរិក អត្រាអតិផរណាបានកើនឡើង ដល់ ៦,២% ដែលជាអត្រាខ្ពស់បំផុត គិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩០។ អត្រាអតិផរណានៅអាមេរិកមានកម្រិតខ្ពស់ ដោយសារ មួយចំណែក បណ្តាលមកពីតម្លៃប្រេងឡើងថ្លៃខ្លាំង។ នៅអាមេរិក ក្នុងរយៈពេល១ឆ្នាំ តម្លៃប្រេង មួយGallon (៣,៧៨លីត្រ) មានតម្លៃមធ្យម ៤,៣១ដុល្លារ (កើនឡើង ១ដុល្លារបើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំមុន)
ដោយសារតម្លៃប្រេងឡើងថ្លៃ ដោយគំហុក ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកចូ បៃដិនបញ្ជាឲ្យគេស៊ើបអង្កេតរកមូលហេតុ ដែលធ្វើឲ្យប្រេងឡើងថ្លៃខុសប្រក្រតី ដែលជាដើមហេតុចម្បងមួយ ធ្វើឲ្យអតិផរណាមានអត្រាកើនឡើងភ្លាមៗ នៅអាមេរិក។
នៅក្នុងសំបុត្រផ្ញើទៅកាន់គណៈកម្មការពាណិជ្ជកម្មសហព័ន្ធ លោកចូ បៃដិនបានប្រាប់ឲ្យគេស៊ើបអង្កេត ព្រោះថា តម្លៃប្រេងចេញពីរោងចក្រចម្រាញ់ប្រេង ហើយនិងប្រេង លក់នៅតាមស្ថានីយ៍ខុសគ្នាឆ្ងាយ។ ម្យ៉ាង លទ្ធផលបូកសរុបរបស់ក្រុមហ៊ុនប្រេងធំៗពីររបស់អាមេរិក ដូចជា បង្ហាញថា ពួកគេកាត់បន្ថយចំណាយសម្រាប់ការផលិត ចំណែក ផលចំណេញរបស់ក្រុមហ៊ុនបានកើនឡើងខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០២១នេះ។ បើតាមប្រធានាធិបតីអាមេរិក ប្រាកដ ជាអាចមានការលួចដំឡើងថ្លៃ ដោយខុសច្បាប់ ដែលប្រព្រឹត្តដោយក្រុមហ៊ុនលក់ប្រេង។
ឆ្លើយតបនឹងរបាយការណ៍របស់សេតវិមាន កាលពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំនេះ គណៈកម្មការពាណិជ្ជកម្មសហព័ន្ធដែលជាអាជ្ញាធរត្រួតពិនិត្យ ការធ្វើជំនួញ នៅអាមេរិកធ្លាប់បានសន្យាបើកការស៊ើបអង្កេត លើយុទ្ធសាស្រ្ត ច្របាច់បញ្ចូលចូលគ្នា រវាងក្រុមហ៊ុនលក់ប្រេង នៅអាមេរិក ដែលគេជឿថា មានចេតនាលុបបំបាត់ចោលការប្រកួតប្រជែង តម្លៃប្រេងនៅទីផ្សារ។
សហព័ន្ធតំណាងក្រុមហ៊ុនប្រេងបានរិះគន់ ខ្លាំងៗ ចំណាត់ការរបស់លោកចូ បៃដិន ដែលពួកគេចាត់ទុកធ្វើឡើងដើម្បីមុខមាត់នយោបាយតែប៉ុណ្ណោះ។ តាមក្រុមហ៊ុនប្រេងនៅអាមេរិក តម្លៃប្រេង ហ្គាសឡើងថ្លៃនៅអាមេរិក មិនមែនឡើងថ្លៃដោយសារតែការកំណត់ ផ្តេសផ្តាសរបស់ក្រុមហ៊ុននោះទេ ប៉ុន្តែ វាឡើងថ្លៃ ដោយសារតម្លៃប្រេង ឡើងថ្លៃ នៅទីផ្សារ អន្តរជាតិ នៅក្នុងកាលៈទេសៈ ដែលតម្រូវការប្រេងកើនឡើង នៅក្នុងពិភពលោក ជាពិសេសនៅប្រទេសចិន និងការខើចស្តុកប្រេង ឧស្ម័ន នៅទឹកដីអឺរ៉ុប ។ ម្យ៉ាង ប្រេងឡើងថ្លៃនៅអាមេរិក ក៏ដោយសារមួយចំណែកមកពីនយោបាយអាកាសធាតុ របស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដែលតម្រូវឲ្យគេកាត់បន្ថយ ការបូមប្រេង ឧស្ម័ន ដែលជាប្រភពបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក។
អាមេរិកស្នើឲ្យសម្ព័ន្ធមិត្ត និងប្រទេសនាំចូលប្រេងសំខាន់ ដូចជាចិន និងឥណ្ឌា ប្រើប្រាស់ប្រេងក្នុងស្តុកបម្រុង
ដំណឹងដែលថា រដ្ឋបាលលោកចូ បៃដិន ស្នើ សុំឲ្យប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្ត និងប្រទេសនាំចូលប្រេងធំៗ ប្រើប្រាស់ប្រេងក្នុងស្តុកបម្រុង មិនបានធ្វើឡើងដោយផ្លូវការនោះទេ។ ដំណឹងនេះចេញមកពីប្រភពស្និទ្ធនឹងមន្រ្តីអាមេរិកតែប៉ុណ្ណោះ។ បើតាមប្រភពខាងលើលោកចូ បៃដិន បានស្នើឲ្យចិន ឥណ្ឌា និងប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិក ដូចជា កូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុន ប្រើប្រាស់ប្រេងក្នុងស្តុកបម្រុង ពោលគឺដើម្បី ដាក់សម្ពាធលើក្រុមប្រទេសផលិត នាំចេញប្រេង សមាជិករបស់OPEP ឲ្យបង្កើនការផលិត ដើម្បី ទម្លាក់តម្លៃប្រេង ឧស្ម័នក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិ។
ប្រឈមនឹងប្រេងឡើងថ្លៃ ដែលជាមូលហេតុនៃការកើនឡើងអត្រាអតិផរណាក្នុងស្រុក អាមេរិកបានទាមទារឲ្យអង្គការOPEP បង្កើនការផលិតប្រេងច្រើនជាងមុន ប៉ុន្តែ OPEP បានទាត់ចោលចោលសំណើរបស់អាមេរិក។
អាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តធ្លាប់បានចាត់វិធានការនេះម្តងហើយ កាលពីឆ្នាំ ២០១១ នៅពេលជម្លោះប្រដាប់អាវុធ ផ្ទុះឡើងខ្លាំងនៅលីប៊ី ដែលជាប្រទេសសមាជិកមួយរបស់អង្គការOPEP។
ចិន និងឥណ្ឌា នៅមិនទាន់បង្ហាញជំហរយ៉ាងណានោះទេ។ ចិន និងឥណ្ឌាជាប្រទេសប្រើប្រាស់ នាំចូលប្រេង ច្រើនជាងគេ ក្នុងពិភពលោក និងកំពុងត្រូវការថាមពល ប្រេង និងឧស្ម័នសម្រាប់ជំរុញសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន។
តាមមន្រ្តីក្រសួងឧស្សាហកម្មជប៉ុន អាមេរិកបានសុំការសហការពីជប៉ុន ដើម្បីទប់ស្កាត់ការឡើងថ្លៃប្រេង។ ប៉ុន្តែ ជប៉ុន ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិក បាននិយាយថា ជប៉ុននឹងពិចារណាសំណើរបស់អាមេរិក។ ច្បាប់របស់ជប៉ុន បានហាមដាច់ខាត មិនឲ្យគេបញ្ចេញប្រើប្រេងក្នុងស្តុកបម្រុង សម្រាប់ទិសដៅទម្លាក់តម្លៃប្រេងនោះទេ។ សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូង គេអាចបញ្ចេញប្រេងក្នុងស្តុកបម្រុង សម្រាប់តែករណីបន្ទាន់ ដូចជាការខ្វះខាតប្រេងតែប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺគេមិនអាចបញ្ចេញប្រេង ពីក្នុងស្តុកបម្រុង ដើម្បីជំរុញទម្លាក់តម្លៃប្រេង ដែលអាមេរិកចង់បាននោះទេ។
តាមមន្រ្តីអាមេរិកដែលស្និទ្ធនឹងសំណុំរឿងខាងលើ គេនៅមិនទាន់ឃើញមានវិធានការជាក់ស្តែងណាមួយ ដើម្បី បញ្ចុះតម្លៃប្រេងនោះទេ។ ប៉ុន្តែ គេវាយតម្លៃថា អាមេរិក ត្រូវការបញ្ចេញប្រេង ២០លានបារីល ដើម្បី ទប់ស្កាត់កុំឲ្យតម្លៃប្រេងឡើងថ្លៃ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ