ហេតុអ្វីបេសកកម្មអង្គការសហប្រជាជាតិធ្លាក់ចុះប្រជាប្រិយភាព នៅកុងហ្គោ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:២០
នៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យ កុងហ្គោ រដ្ឋាភិបាលបានពង្រាយ ប៉ូលិសជាតិ និងទាហាន នៅតាមបណ្តាទីក្រុង នៅតាមខេត្តភាគខាងលិច នៅថ្ងៃពុធទី ២៧ កក្កដា បន្ទាប់ពី បាតុកម្មហិង្សាប្រឆាំង នឹងវត្តមានរបស់បេសកកម្មអង្គការសហប្រជាជាតិ បានឈានទៅសម្លាប់ទាហានមួកខៀវ បីនាក់ កាលពីថ្ងៃអង្គារ។ តាមតួលេខរបស់អាជ្ញាធរកុងហ្គោ បាតុកម្មហិង្សារបស់ប្រជាជនកុងហ្គោ នៅសប្តាហ៍នេះ បានបណ្តាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់ សរុប ១៥នាក់ និងមានអ្នករបួស ជាង៦០នាក់ ចំណែកទីស្នាក់ការ២កន្លែងរបស់កងទ័ពមួកខៀវ ត្រូវគេវាយប្រហារ ចូលគាស់លួច និងដុតបំផ្លាញ។ តើអ្វីជាដើមចម ធ្វើឲ្យកើតមានបាតុកម្មហិង្សា ប្រឆាំងក្រុមមួកខៀវ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលមាននាទីចូលរួមរក្សាសន្តិភាព នៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ?
ប្រតិកម្មថ្កោលទោសរបស់ អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ និងសហគមន៍អន្តរជាតិ បានធ្លាក់ចុះជាបន្តបន្ទាប់ នៅក្រោយ ទាហានមួកខៀវ បីនាក់ ស្លាប់ នៅក្នុងការវាយប្រហាររបស់ក្រុមបាតុករ ដែលបានធ្វើបាតុកម្មហិង្សាប្រឆាំងបេសកកម្មអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅប្រទេសកុងហ្គោ។
នៅថ្ងៃពុធ អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ តាមរយៈ អ្នកនាំពាក្យលោកFarhan Haq បានទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរកុងហ្គោស៊ើបអង្កេតនៅក្រោយ មនុស្ស១៥នាក់ស្លាប់ ដែលក្នុងនោះ ៣នាក់ជាទាហានមួកខៀវរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
អង្គការសហប្រជាជាតិបានបដិសេធមិនបានបាញ់រះលើក្រុមបាតុករ ប៉ុន្តែ បានបន្ទោសក្រុមឧក្រិដ្ឋជនថា ជាបន្លំខ្លួនក្នុងក្រុមបាតុករ។ ពួកគេទាំងនោះបានចូលលួចអាវុធពីប៉ូលិសនិងបាញ់រះ នៅក្នុងអំឡុងពេលធ្វើបាតុកម្ម។
នៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ បេសកកម្មថែរក្សាសន្តិភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានធ្លាក់ចុះប្រជាប្រិយភាព កាន់តែខ្លាំង នៅក្នុងចំណោមប្រជាជនកុងហ្គោ ដែលរស់នៅតាមបណ្តាខេត្តភាគខាងកើត ដែលកំពុងជួបបញ្ហាអសន្តិសុខ។
នៅថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុន ក្រុមស្រ្តី ជាង៥០នាក់បានដើរក្បួនសន្តិភាព ដើម្បីដាក់ញត្តិប្រឆាំង នៅទីស្នាក់ការរបស់បេសកកម្មក្រុមមួកខៀវនៅខេត្តKivu ខាងជើង ប៉ុន្តែ មិនបានសម្រេច ព្រោះភាគីក្រុមមួកខៀវ បានបិទទ្វារមិនទទួលយកញត្តិប្រឆាំង។
ទើបនៅថ្ងៃចន្ទ ដើមសប្តាហ៍នេះ ទៅតាមការអំពាវនាវរបស់សមាគមយុវជន និងអ្នកនយោបាយនៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យ កុងហ្គោ ក្រុមយុវជនរាប់រយនាក់បានលើកគ្នាទៅធ្វើបាតុកម្មនៅមុខ ទីស្នាក់ការរបស់ក្រុមមួកខៀវ នៅទីក្រុងGoma របស់ខេត្តKivu។
ជាលទ្ធផល ទីស្នាក់ការមូលដ្ឋាន និងមធ្យោបាយរបស់កងរក្សាសន្តិភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បានក្លាយជាគោលដៅវាយប្រហាររបស់ក្រុមបាតុករ។ នៅថ្ងៃអង្គារ កំហឹងពុះកញ្ជ្រោលរបស់បាតុករ ដែលរងការទប់ស្កាត់ របស់ប៉ូលិស និងទាហានដែលបាញ់ផ្សែងបង្ហូរទឹកភ្នែក បានឈានទៅដល់ការដុតបំផ្លាញ មាត់ទ្វារ និងចូលគាស់លួចសំភារៈរបស់ក្រុមមួកខៀវ នៅទីស្នាក់ការ២កន្លែងនៅទីក្រុងGoma។ នៅក្នុងបាតុកម្មដ៏ហិង្សា មនុស្ស១៥នាក់ស្លាប់ ដែលនៅក្នុងនោះ បីនាក់ជាក្រុមមួកខៀវ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលជាជនជាតិ ម៉ារុក និងជនជាតិ ឥណ្ឌា។
បាតុកម្មតវ៉ា របស់ប្រជាជនកុងហ្គោ មានគោលដៅ ទាមទារឲ្យក្រុមមួកខៀវអង្គការសហប្រជាជាតិ ត្រូវតែចាកចេញ ពីកុងហ្គោ ព្រោះពួកគេរងការបន្ទោសថា គ្មានសមត្ថភាព ការពារសន្តិសុខរបស់ប្រជាជន នៅចំពោះមុខការវាយប្រហាររបស់ក្រុមឧទ្ទាមប្រដាប់អាវុធ។ បាតុករមួយចំនួន បានចោទជាសំណួរថា ក្រុមមួកខៀវបានទទួលស្គាល់ថា ពួកគេគ្មានសព្វាវុធ គ្មានកម្លាំងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីប្រយុទ្ធតទល់នឹងក្រុមឧទ្ទាម M23 អីចឹង តើក្រុមមួកខៀវ នៅបន្តមានវត្តមាននៅកុងហ្គោធ្វើអ្វីទៀត? សម្រាប់ប្រជាជនកុងហ្គោ វត្តមានរបស់ក្រុមមួកខៀវរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ នៅ២០ឆ្នាំមកនេះ មិនបានជួយលុបបំបាត់ក្រុមឧទ្ទាម និងជួយឲ្យប្រជាជនរស់នៅបានស្ងប់សុខសន្តិភាពម្តងណាឡើយ។
ទាហានមួកខៀវរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិធ្លាក់ប្រជាប្រិយភាព
វត្តមានរបស់កងរក្សាសន្តិភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោបានទទួលការរិះគន់មិនថា ពីខាងប្រជាជន ប៉ុន្តែ ក៏រងការរិះគន់ផងដែរ ពីខាងអ្នកនយោបាយ និងសង្គមស៊ីវិល។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាច្រើន ដែលមានទីតាំងនៅភាគខាងកើតសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ បានវាយតម្លៃថា បេសកកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ Monusco អសមត្ថភាព មិនអាចធានាការពារប្រជាជន និងរក្សាសន្តិភាព សន្តិសុខនៅក្នុងប្រទេស។
កាលពី១០ថ្ងៃមុននេះ ប្រធានព្រឹទ្ធសភារបស់សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោផ្ទាល់ក៏បានចេញ មុខរិះគន់ និងបានទាមទារឲ្យក្រុមមួកខៀវរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិរៀបវ៉ាលីសចាកចេញ ពីកុងហ្គោដែរ។
បេសកកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបាត់បង់ទំនុកចិត្តពីប្រជាជនកុងហ្គោ នៅក្រោយអង្គការសហប្រជាជាតិបានបោះឆ្នោត ចេញសេចក្តីសម្រេចហាមឃាត់ការដឹកនាំចូលអាវុធ ទៅកុងហ្គោ។ ប្រជាជនកុងហ្គោកាន់តែខឹងសម្បារទៅទៀត នៅពេលលឺក្រុមមួកខៀវរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅកុងហ្គោបាននិយាយថា សព្វាវុធរបស់ពួកគេ មានមិនគ្រប់គ្រាន់ ហើយទំនើប បើប្រៀបធៀបនឹងក្រុមឧទ្ទាម ដែលដើរបង្កអសន្តិសុខ នៅភាគខាងកើតកុងហ្គោ។
បេសកកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ នៅកុងហ្គោ ថ្កោលទោសការសម្លាប់មន្រ្តីមួកខៀវ
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ កាលពីថ្ងៃពុធ អ្នកតំណាងរបស់បេសកកម្មអង្គការសហប្រជាជាតិនៅកុងហ្គោបានថ្កោលទោសការវាយប្រហារ បាតុកម្មហិង្សា ដែលបានសម្លាប់មន្រ្តីមួកខៀវរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
លោកKhassim Diagne ប្រធានស្តីទីនៃបេសកកម្មបាននិយាយថា បេសកកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបារម្ភខ្លាំង ដោយសារឧប្បត្តិហេតុកើតឡើងនៅក្រោយ សារអរិភាព និងគំរាមកំហែង ដោយចេញមុខពីសំណាក់បុគ្គល ឬក្រុមដែលប្រឆាំងស្អប់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
សម្រាប់អ្នកតំណាងរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ កងទ័ពរក្សាសន្តិភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានទទួលដីកាពីក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ទៅតាមការស្នើសុំរបស់រដ្ឋាភិបាលកុងហ្គោ ដើម្បីការពារប្រជាជនស៊ីវិល និងរក្សាសន្តិសុខនៅតំបន់ដែលកំពុងជួបបញ្ហាអសន្តិសុខ ដោយសារការវាយប្រហាររបស់ក្រុមឧទ្ទាម។
ក្រុមមួកខៀវរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានទៅដល់សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេ្យកុងហ្គោ កាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ១៩៩៩ ក្នុងគោលដៅ រក្សាសន្តិភាព នៅក្រោយការបិទបញ្ចប់សង្រ្គាមលើកទី២នៅប្រទេសកុងហ្គោ។ នៅឆ្នាំ ២០១០ បេសកកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានផ្លាស់ប្តូរគោលដៅ ទៅជាការបន្តសន្តិសុខឲ្យប្រជាជនស៊ីវិល និងបេសកកម្មមនុស្សធម៌របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ នៅឆ្នាំ ២០១៣ នៅក្រោយ ការវាយប្រហារមិនឈប់ឈរពីសំណាក់ក្រុមទាហានប្រដាប់អាវុធ ក្រុមឧទ្ទាមដែលជាសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាលកុងហ្គោ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិបានបោះឆ្នោត បង្កើតក្រុមទ័ពពិសេស ប្រចាំនៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ។ បើប្រៀបធៀបនឹងបេសកកម្ម របស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅប្រទេសដទៃទៀត បេសកកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅ កុងហ្គោ មានទំហំធំជាងគេ និងថ្លៃជាងគេក្នុងពិភពលោក ព្រោះវាចំនួនទ័ពមួកខៀវដល់ទៅ ១៧០០០នាក់ និងត្រូវចំណាយថវិកា ដល់ទៅ ១២០០លានដុល្លារ។ នៅឆ្នាំ ២០២១ នៅអង្គការសហប្រជាជាតិបានបោះឆ្នោត បន្តពន្យារបេសកកម្មរបស់ក្រុមមួកខៀវ នៅចុងឆ្នាំ ២០២២ និងកាត់បន្ថយចំនួនក្រុមមួកខៀវមកនៅត្រឹម ១៤០០០នាក់ប៉ុណ្ណោះ។
គ្មានវត្តមានរបស់ក្រុមមួកខៀវ កងទ័ពរក្សាសន្តិភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ តើកុងហ្គោនឹងក្លាយទៅជាយ៉ាងណា?
កុងហ្គោ មិនមែនទើបមានអំពើហិង្សា ជម្លោះប្រដាប់អាវុធនៅពេលនេះទេ។ ទោះសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ បានបិទបញ្ចប់សង្រ្គាមស៊ីវិលក្តី កាលពីជាង ២០ឆ្នាំមុនក្តី ប៉ុន្តែ ប្រទេសនៅអាហ្វ្រិកខាងកើតមួយនេះ កំពុងជួបបញ្ហាអសន្តិសុខឥតឈប់ ដោយសារការវាយប្រហាររបស់ក្រុមប្រដាប់អាវុធ ក្នុងចំនួន រាប់រយឯណោះ។
វាអាចពិតដែលថា វត្តមានរបស់ក្រុមមួកខៀវរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិមិនបានជួយឲ្យស្ថានភាព សន្តិសុខ នៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ បានប្រសើរឡើងខ្លាំង។ ប៉ុន្តែ វត្តមាន ២២ឆ្នាំ របស់ក្រុមមួកខៀវនៅ ប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងកើតមួយនេះ បានជួយកាត់បន្ថយខ្លះដែរនូវអំពើហិង្សា ជម្លោះប្រដាប់អាវុធ នៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ។
នៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ រដ្ឋាភិបាលកំពុងប្រឈមនឹងការគំរាមកំហែងសន្តិសុខពីគ្រប់ទិស ដូចជាក្រុមជីហាតអង្គការដ្ឋអ៊ីស្លាមនៅទឹកដីអាហ្វ្រិក ក្រុមឧទ្ទាមទ័ពព្រៃដែលកុងហ្គោចោទប្រកាន់ថា បានទទួលការគាំទ្រពីកងទ័ពរបស់ប្រទេសរវ៉ាន់ដា ហើយចុងក្រោយគឺក្រុមបះបោរក្នុងស្រុក ដែលចង់ទាមទារផ្តាច់ទឹកដី គ្រប់គ្រងខេត្តខាងកើត ដែលសំបូរដោយធនធានរ៉ែ។
ដូច្នេះ បើសិនគ្មានវត្តមានរបស់ក្រុមមួកខៀវទេ សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោត្រូវធ្លាក់ទៅក្នុងសង្រ្គាមស៊ីវិល ក្នុងសង្រ្គាមវាយប្រហាររបស់ក្រុមជីហាតរដ្ឋអ៊ីស្លាម ឬសង្រ្គាមជាមួយប្រទេសជិតខាងផង ក៏មិនដឹង។
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ