ការចរចាលើសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិការពារលម្ហសមុទ្ទ ចូលដល់ថ្ងៃបញ្ចប់ តែគ្មានពន្លឺ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៤៧
តាំងពីថ្ងៃទី ១៥សីហាមក ប្រទេសជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ បានជួបចរចាគ្នាជាលើកទី៥ ដើម្បីបង្កើតសន្ធិសញ្ញាគ្រប់គ្រងលម្ហសមុទ្ទ។ បច្ចុប្បន្ននេះ លម្ហសមុទ្ទអន្តរជាតិ ដែលជាប្រភពដ៏ចាំបាច់សម្រាប់ជីវិតសត្វរុក្ខជាតិនិងមនុស្សរាប់លាននាក់ គ្មានច្បាប់គ្រប់គ្រងទេ។ ការចរចាក្រៅផ្លូវការ និងជាផ្លូវការ ជាច្រើនជាបន្តបន្ទាប់ បានរៀបចំឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ប៉ុន្តែគ្មានលទ្ធផល។ មានចំណុចជាច្រើនដែលប្រទេសជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិសង្ឃឹមថានឹងអាចសម្របសម្រួលគ្នាបាននៅក្នុងការចរចាជុំនេះ។ ចូលដល់ថ្ងៃបិទបញ្ចប់ ថ្ងៃទី ២៦សីហា អ្នកសង្កេតការណ៍កំពុងយោលយោក ភ័យខ្លាចការចរចាបរាជ័យ តែមិនអស់សង្ឃឹមទាំងស្រុងទេ។
ជាង១៥ឆ្នាំមកហើយដែលពិភពលោកបានគិតគូរចរចាជាផ្លូវការ និងមិនផ្លូវការ ក្នុងបំណងឈានទៅបង្កើតច្បាប់គ្រប់គ្រងលម្ហសមុទ្ទ។ ក្រោយពីមានសេចក្តីសម្រេចរបស់មហាសន្និបាតអ.ស.ប នៅខែធ្នូឆ្នាំ២០១៧ ការចរចាលើសន្ធិសញ្ញាគ្រប់គ្រងលម្ហសមុទ្រត្រូវបានចាប់បើកធ្វើជាផ្លូវការ កាលពីឆ្នាំ២០១៨។ ការចរចាជុំទី៤ ដែលត្រូវជាជុំផ្តាច់ព្រាត់ ត្រូវធ្វើឡើង នៅឆ្នាំ២០២០ តែ វិបត្តិកូវីដសកល បានមកផ្អាក ហើយទើបចាប់ផ្តើមបើកធ្វើឡើងវិញ នៅខែមីនាឆ្នាំ២០២២កន្លងទៅ។ ក៏ប៉ុន្តែ ចរចាមិនបានជោគជ័យ ទើបត្រូវបន្តចរចាគ្នាជាថ្មីម្តងទៀត ចាប់ពីថ្ងៃចន្ទ១៥សីហា រហូតទៅដល់ថ្ងៃទី២៦សីហានេះ។
ការចរចាបង្កើតសន្ធិសញ្ញាគ្រប់គ្រងលម្ហសមុទ្ទ សំដៅការពារជាពិសេសផ្ទៃសមុទ្ទអន្តរជាតិ ដែលចេញផុតពីដែនទឹកនិងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខរបស់ប្រទេសនីមួយៗ ពោលគឺជាផ្ទៃសមុទ្ធចម្ងាយប្រមាណ៣៧០គីឡូម៉ែត្រពីឆ្នេររបស់ប្រទេសនីមួយៗ។
តើសន្ធិសញ្ញាលម្ហសមុទ្រដែលអ.ស.ប.កំពុងចរចាបច្ចុប្បន្ននេះគឺជាអ្វី?
គម្រោងសន្ធិសញ្ញាចង់ចែងការពារលម្ហសមុទ្ទ មានចំណុចគោលបួន ៖
- គ្រប់គ្រងសកម្មភាព និងការថែរក្សា លម្ហសមុទ្រ ដោយចង់បង្កើតឱ្យមានតំបន់ត្រូវការពារ។
- គ្រប់គ្រងនិងបែងចែកធនធានធម្មជាតិ ជីវចម្រុះដ៏សម្បូរបែបរបស់លម្ហសមុទ្ទ ដែលជាតំបន់មិនស្ថិតនៅក្រោមអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសណា ហើយគ្មានប្រទេសណាមានសិទ្ធិផ្តាច់មុខគ្រប់គ្រង ចាត់ចែងឬធ្វើអាជីវកម្ម ដើម្បីចាត់វិធានការទប់ស្កាត់ការនេសាទហួសកំណត់ ការរុករកនិងធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែបាតសមុទ្រ
- ដឹកនាំសិក្សាអំពីផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន ការបំពុលទឹកសមុទ្រ ព្រមទាំង សកម្មភាពផ្សេងទៀត ដែលជំរុញឲ្យមានការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងបង្កការគំរាមកំហែងដល់ជីវៈចម្រុះសមុទ្រ។
- ពង្រឹងសមត្ថភាពនិងការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យាទៅឱ្យប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍
ការបង្កើតសន្ធិសញ្ញានេះ ជាដំណាក់កាលមួយដ៏សំខាន់ក្នុងឈានឆ្ពោះទៅការពារបរិស្ថានសមុទ្រ ដែលត្រូវលាតសន្ធឹងឲ្យបានរហូតដល់ទៅ ៣០% នៃផ្ទៃសមុទ្រសរុបនៅទូទាំងពិភពលោកទាំងមូល នៅត្រឹមឆ្នាំ២០៣០ខាងមុខ។
ខ្វែងគំនិតជុំវិញការបែងចែងផល
មានមូលហេតុពីរយ៉ាងដែលកំពុងប្រទាញប្រទង់ខ្លាំង។ ទីមួយ គឺបណ្តាលមកពីភាពលោភលន់របស់ក្រុម៥០ប្រទេសជាសម្ព័ន្ធការពារលម្ហសមុទ្ទដែលដឹកនាំដោយសហភាពអឺរ៉ុប និងបណ្តាប្រទេសផ្សេងទៀត ដូចយ៉ាង កាណាដា និងសហរដ្ឋអាមេរិក។ នេះបើតាមការបរិហាររបស់អង្គការGreenpeace។
ចំណុចខ្វែងគ្នាខ្លាំងបំផុតមួយទៀត គឺទាក់ទងនឹងការបែងចែកផលចំណេញជាយថាហេតុ បានមកពីការធ្វើផលិតកម្មធនធានធម្មជាតិក្នុងលម្ហសមុទ្ទ។ គ្មានមធ្យោបាយ និងលទ្ធភាពដឹកនាំការស្រាវជ្រាវដែលចំណាយច្រើន ខាងក្រុមប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ខ្លាចក្រែងតែមិនបានទទួលផលធំដុំពីលម្ហសមុទ្ទទេ។ អ៊ីចឹងហើយបានជានៅក្នុងគម្រោងច្បាប់ ដែលកំពុងស្ថិតនៅលើតុចរចា ក្រុមប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ទាមទារឱ្យមានការចែករំលែកផលចំណេញ ២% ពីការលក់ដូរផលិតផលបានមកពីធនធានក្នុងលម្ហសមុទ្ទ ដែលជារបស់គ្មានម្ចាស់។ ប៉ុន្តែបើតាមGreenpeace ដដែល ក្រុមប្រទេសជឿនលឿន មានអាទិ៍សហភាពអឺរ៉ុបមិនព្រមបែងចែកផលចំណេញបែបនេះទេ គ្រាន់តែជាសម្មិតិកម្មសម្រាប់អនាគត មិនមែនជាសាច់ប្រាក់ពិតផង ក៏ក្រុមអ្នកមានបដិសេធដែរ ពិតជាគួរឱ្យខកចិត្តណាស់។
សហភាពអឺរ៉ុបបានច្រានចោលពាក្យចោទប្រកាន់របស់Greenpeace ដោយបញ្ជាក់ថា អឺរ៉ុបត្រៀមរួមចំណែកបង្កើតសន្ធិសញ្ញា ដែលមានបញ្ចូលការបែងចែងផលចំណេញកំរិតពិភពលោកដ៏ត្រឹមត្រូវ។
ថ្វីបើអង្គការGreenpeace ហាក់ដូចជាមានទុទិដ្ឋនិយមបន្តិចមែន ប៉ុន្តែក្រុមសម្ព័ន្ធអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលផ្សេងនៅតែរក្សានិងចិញ្ចឹមក្តីសង្ឃឹមជានិច្ច ព្រោះសំអាងថា ការចរចាសម្រេចបានជិតដល់ចុងបង្ហើយហើយ មិនអាចត្រលប់ទៅជាបរាជ័យបានទេ។ ក្រុមអ្នកចរចរចាសុទ្ធតែមានឆន្ទៈចង់សម្រេចលទ្ធផលនៅលើកនេះ។ ពួកគេនឹងអាចធ្វើបាន ប៉ុន្តែត្រូវឱ្យប្រទេសដែលអះអាងថាជាអ្នកការពារមហាមហាសមុទ្ទ សម្របមហិច្ឆតារបស់ខ្លួននិងចេះបត់បែនតាមស្ថានការណ៍ខ្លះ។ ការចរចាលើចំណុចចម្រូងចម្រាស់ខ្លាំង ពីរសប្តាហ៍កន្លងមកនេះ មានភាពជឿនលឿនច្រើនណាស់។ តែមួយហ៊ឹសទៀត សន្ធិសញ្ញានឹងប្រសូតចេញជារូបរាងបានហើយ។
ប៉ុន្តែអ្វីដែល អង្គការការពារបរិស្ថាន ព្រួយបារម្ភខ្លាំងបំផុតនោះមិនមែនខ្លាចសន្ធិសញ្ញាមិនចេញជារូបរាងទេ តែគឺភាពយឺតយ៉ាវរបស់ក្រុមអ្នកចរចា។ ពេលវេលាកាន់តែខើចហើយ តែមិនព្រមប្រែក្លាយឆន្ទៈ មកជាសកម្មភាពជាក់ស្តែងទៀត។ នេះបើតាមប្រសាសន៍របស់អ្នកស្រី Liz Karan នៃអង្គការ Paw Charitable Trusts៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ