ក្រោយការអនុម័តច្បាប់កំណែទម្រង់សោធននិវត្តន៍ បារាំងធ្វើបាតុកម្មកាន់តែខ្លាំង
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:១៥
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី ២៣មីនា២០២៣នេះ ក្រុមសហជីពបារាំងបានប្រកូកប្រកាសធ្វើបាតុកម្មនិងកូដកម្មជាថ្មី ទូទាំងប្រទេសជាលើកទី៩ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងកំណែទម្រង់ច្បាប់សោធននិវត្តន៍។ អនុម័តកាលពីថ្ងៃចន្ទទី ២០មីនា ដោយមិនឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោតនៅសភា ច្បាប់សោធនិវត្តន៍នេះ នឹងត្រូវដាក់ឲ្យឆ្លងកាត់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ។ ហេតុអ្វីត្រូវឆ្លងកាត់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ? តើក្រុមប្រឹក្សាអាចនឹងអារកាត់សេចក្តីយ៉ាងណា ?
ក្រោមការអំពាវនាវរបស់សហជីព និងបក្សប្រឆាំង ចលនាបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងច្បាប់កំណែទម្រង់សោធននិវត្តន៍ មិនថមថយទេ ! ថ្ងៃនេះ ចរាចរណ៍ដឹកជញ្ជូនសាធារណៈក្នុងរដ្ឋធានីប៉ារីស និងខេត្តក្រុងទូទាំងប្រទេស មានការរអាក់រអួលយ៉ាងខ្លាំង។ បណ្តាញខ្សែរថភ្លើងល្បឿនលឿន ព្រមទាំងខ្សែរថភ្លើងឆ្លងស្រុក មានដំណើរការប្រមាណតែមួយភាគបី។ ការហោះហើរក្នុងតំបន់ ត្រូវលុបចោលប្រមាណ៣០%។ ស្ថានីយ៍រថភ្លើង ចំណតរថយន្តក្រុង អាកាសយានដ្ឋាន ផ្លូវថ្នល់ ផ្លូវដែក ... រងការរារាំង និងបិទខ្ទប់ ដោយអន្លើ ពីសំណាក់បាតុករ។ សាលារៀនមួយចំនួនក៏ត្រូវបិទ។ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន មានភារៈផ្តល់ព័ត៌មាន មិនធ្វើកូដកម្មទេ ប៉ុន្តែលើកនេះកាសែតធំៗបារាំងមួយចំនួនដូចយ៉ាង កាសែត LEMONDE បានប្រកាសផ្អាកការផ្សាយមួយព្រឹក។ ទាំងនេះសឱ្យឃើញអំពីទំហំនៃចលនាប្រឆាំង។
បន្ទាប់ពីច្បាប់ត្រូវបានអនុម័តដោយមិនឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោតនៅសភានៅថ្ងៃទី ចន្ទទី ២០មីនាមក បាតុកម្មរប៉េះរបោះកើតមានជារៀងរាល់ថ្ងៃ ប៉ុន្តែថ្ងៃនេះ ជាបាតុកម្មធំខ្លាំងលើកទីមួយ ក្រោយការអនុម័តច្បាប់និង បន្ទាប់ពីប្រធានាធិបតី បានផ្តល់បទសម្ភាសន៍ពន្យល់តាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ជាតិ កាលពីថ្ងៃអង្គារម្សិលមិញ។ ចលនាប្រឆាំងកាន់តែខឹង និងកំពុងនាំគ្នាបាតុកម្មយ៉ាងធំនេះ ក៏ព្រោះយល់ថារដ្ឋាភិបាលលោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រី អេលីហ្សាប៊ែត ប៊ន ដែលបានរួចផុតពីញាត្តិចាប់ថ្នាក់ ប្រើមាត្រា៤៩,៣ ច្រើនជ្រុល ដើម្បីអនុម័តច្បាប់ចូលនិវត្តន៍ ប្រៀបដូចជាការបំបិទសិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ខឹងប្រធានាធិបតីម៉ាក្រុង ដែលនៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ លោកបានបង្ហាញភាពមានៈរបស់លោក ដោយសុខចិត្តអាប់ប្រជាប្រិយភាពឱ្យតែច្បាប់ដ៏សំខាន់និងចាំបាច់នេះបានចូលជាធរមានយ៉ាងយូរនៅចុងឆ្នាំ។ រដ្ឋាភិបាលបានថែមទាំងសម្រេចបញ្ចូនច្បាប់នេះទៅឱ្យក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញពិនិត្យលម្អិតទៀត។
តើក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ អាចនឹងសម្រេចយ៉ាងណា ?
វាជាការកម្រណាស់ ដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីយកច្បាប់អនុម័តហើយទៅឆ្លងកាត់យោបល់របស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនោះ តែប្រឈមនឹងកម្លាំងប្រឆាំងបែបនេះ រដ្ឋាភិបាលចង់បញ្ជាក់អំពីភាពត្រឹមត្រូវរបស់ខ្លួន ដោយបញ្ជូនច្បាប់ទៅឱ្យក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញពិនិត្យលម្អិត ដោយផ្ទាល់តែម្តងដូច្នេះ។
មានអំណាចកំពូល សម្រេចហើយគ្មានអ្វីតវ៉ាទៀតបាន តាមធម្មតា ក្រុមប្រឹក្សាមានពេល១ខែ ក្នុងការផ្តល់សេចក្តីសម្រេច ថាច្បាប់កំណែទម្រង់សោធននិវត្តន៍ របស់រដ្ឋាភិបាលពិតជាត្រឹមត្រូវ ឬយ៉ាងណា។ តែក្រុមប្រឹក្សាក៏អាចផ្តល់ចម្លើយ នៅត្រឹម៨ថ្ងៃ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលស្នើសុំឱ្យធ្វើការត្រួតពិនិត្យបន្ទាន់។ យោលទៅលើភាពសំខាន់នៃច្បាប់ចំពោះសង្គម ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញដែលមានសមាជិក៨នាក់និង ប្រធានម្នាក់(លោកឡូរ៉ង់ហ្វាប៊ីយូស) ច្បាស់ជាបាន សិក្សា និងមានចម្លើយសម្រាប់គម្រោងកំណែទម្រង់ច្បាប់នេះខ្លះរួចទៅហើយ។ ក្រុមប្រឹក្សានឹងផ្តល់ចម្លើយនៅរវាងបីសប្តាហ៍ខាងមុខ។
តាំងពីបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៥៨ ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញបំពេញការងារប្រកបសុក្រិត្យភាពបំផុត សម្រេចហាមឃាត់តែវិធានការថវិកាណាដែលនៅក្រៅរង្វង់ច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ។ ក្រុមប្រឹក្សាកម្រនឹងជំទាស់ ឬចេញបម្រាមប្រឆាំងទាំងស្រុងនឹងគម្រោងច្បាប់របស់រដ្ឋាភិបាលណាស់។ ពេញមួយរបបសាធារណរដ្ឋទី៥នេះ គឺមានតែម្តងគត់នៅឆ្នាំ១៩៧៩ប្រឆាំងនឹងច្បាប់ថវិកា និងម្តងទៀតនៅឆ្នាំ២០២១ ប្រឆាំងនឹងច្បាប់ទីលំនៅ។ សម្រាប់ច្បាប់កំណែទម្រង់សោធននិវត្តន៍នេះ ដែលរដ្ឋាភិបាលបង្ហាញក្នុងទម្រង់ជាច្បាប់កំណែទម្រង់ថវិកាផ្នែកធានារ៉ាប់រងសង្គមឆ្នាំ២០២៣ មិនផ្ទុយនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញឡើយ។ ដូច្នេះក្រុមប្រឹក្សា ទំនងជានឹងមិនបញ្ចេញយោបល់ប្រឆាំងទេ។ បើមានគឺត្រឹមជំទាស់លើផ្នែកខ្លះនៃវិធានការ ទាក់ទងនឹងសន្ទទស្សន៍របបការងារមនុស្សចាស់ចាប់ពីអាយុ៥៥ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ បើមានការជំទាស់ផ្នែកណានោះគេត្រូវការធ្វើច្បាប់ទីពីរមកភ្ជាប់បញ្ចូល។
ប្រជាមតិ ?
ទន្ទឹមនឹងការសិក្សាសំណើរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញក៏បានទទួលបណ្តឹងពីបក្សប្រឆាំងដែរ។ សមាជិកសភានិងព្រឹទ្ធសភាខាងបក្សប្រឆាំងចំនួន២៥០រូប បានស្នើសុំឱ្យមានដំណើរបែបបទប្រជាមតិជុំវិញការកំណត់អាយុចូលនិវត្តន៍ត្រឹមអាយុ៦២ឆ្នាំ។ ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ មានពេលមួយខែដែរ ក្នុងការផ្តល់សេចក្តីសម្រេចថាសំណើនេះសមរម្យគួរទទួលយកឬយ៉ាងណានោះ។ ប្រសិនបើក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញយល់ព្រម នោះក្នុងរយៈពេល៩ខែ គេត្រូវប្រមូលហត្ថលេខារបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត ឱ្យបានយ៉ាងហោច១០% ពោលគឺស្មើនឹងប្រមាណ៤,៨លាននាក់។
ប៉ុន្តែតាំងពីចូលជាធរមាននៅឆ្នាំ២០០៨ ច្បាប់ធ្វើប្រជាមតិលើគម្រោងអ្វីមួយ មិនដែលចេញរួចទេ ព្រោះមិនដែលប្រមូលសំឡេងអប្បបរិមាបាន។ នេះបើតាមកំណត់សម្គាល់របស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ